f|
HET KLOOSTER
I
Nummer 1
Zondag 6 Januari 1901.
NIEUWJAAR.
Och, God toch.
Op
de Merkt.
16de Jaar.
m
'i'S
-•
sf;
W*
Êf?
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs voorol)
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, 32, Vrijheidstraat, 58 AALST.
Nee spe nee metu.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
Prijs der Annoncen (per drukregel.
Reklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijdefrank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST 5 JANUARI.
Nieuwjaar Nieuwe eeuw
We wenschen onze lezers en onze
vrienden veel geluk, vrede en voor
spoed.
We wenschen heil en welstand aan al
onze medemenschen, zonder onder
scheid.
Het jaar 1900 is heen, de negentiende
is verzwonden in de eeuwigheid welke
nooit begon, een poosje zullen we nog
beleven van de eeuwigheid welke nooit
eindigen zal.
Hartelijk, in de volle overtuiging
van 't gemoed wenschen wij, dat dit
korte poosje, voor iedereen zegenrijk
zou wezen. Ons leven, een stipje op den
eindeloozen cirkel der eeuwen, voor de
eenen wat duidelijker, wat langer als
we 't zoo noemen willen dan voor de
anderen is vol ontgoochelingen, vol
rampen, vol stormen.
De dagen van milden zonneschijn,
ap oprecht genoegen zijn zoo zelden,
dpt we niemand uit onze wenschen uit
sluiten willen. Waarom zouden we dat
ook doen Al wie op aarde loeft en
gevoelt, is gehecht aan dierbare wezens,
wier geluk hij betracht wier lijden hem
foltert.
Wie waarlijk mensch is, is dikwijls
ongelukkiger door het wee dat an
deren teistert dan door zijn eigen
tegenspoed en smarten en vindt zijn
grootste vreugde dharin de ellende van
die anderen te lenigen en heul en troost
te brengen, waar bedrukte zielen zuch
ten en treuren.
Ons leven is een strijd Ja, 't is waar,
en die strijd voeren wij zonder wanke
len, in de oprechtheid onzer overtui
ging we zouden niet anders kunnen.
Maar in ons hart is er geen haat of geen
nijd tegen niemand, wij verdedigen onze
meening met kracht en hardnekkigheid
en zullen dat immer doen dit is voor
ons eene behoefte.
door P. S.
Zuster Brod
terugslaande op het denkbeeld God.)
Kloosterpriester
Ga been en laat vrede, waar vrede is, eens
iulfen u misschien de oogen voor de waarheid
geopend worden
V Zuster Brod
(vrees)
Gabriël
(wat vrees, maar getemperd door wat spot)
Moeder-Overste
(meer tot bandelen geneigd)
Werkvrouwtje
maakt een kruis en begint een Vader-Ons te
bidden)
Johan
(eventjes wat wijkende, maar dan weer met te
rugslaande kracht
Als sommige denkbeelden, gedurig, te pas
terugkeeren in een menschelijk brein en hun
denken en handelen nekt, dan noemt men die
menscben lijdend aan een idéé fixa de men
schen hebben een gestoord brein, het zijn
rankzinnigeu in mindere mate houdt men ze
voor fanatieken de drijfjacht en overdrijving
van ieder secte.
Zou uw God (op dit uw God, reactie bij de
aanhoorders Priester verontwaardiging Moe-
èf-overate en Zuster Brod vrees (by de laats-
Maar onze strijd is openhartig, en
slechts in tijd van noodzakelijkheid
wanneer we tot persoonlijke zelfverde
diging daartoe gedwongen worden, wij
kon wij tegen dank van de gewonen weg
af, om valsche tegenstrevers ook per
soonlijk te lijve te gaan.
Nieuwjaar Nieuwe eeuw
Brengt vreugde en welstand mede
voor iedereen. Het afgeloopen jaar is
rampzalig geweest voor de menschheid,
de weggevloden eeuw is rampspoedig
geweest voor de volkeren. De weten
schap heeft reuzenstappen gedaan, uit
vindingen van allen aard hebben het
aanzien der nijverheid geheel gewijzigd,
de economische toestanden veranderd,
maar aan de algemeenheid der sterve
lingen niet de voordeelen verschaft,
welke men er van verwachten kon.
De wetenschap en den vooruitgang
hebben voorgoed de ketenen verbroken
waaraan de geesten gekluisterd lageu
en de vrijheid van deuken, gelooven
en spreken tot stelregel gemaakt van al
de volkeren die op ontwikkeling en
vooruitgang bogen maar in der waar
heid wordt die stelregel dagelijks ver
kracht en door de onverdraagzaamheid
te niet gedaan.
Nieuwjaar Nieuwe eeuw
Vrienden, Lezers, medemenschen. De
twintigste eeuw is begonnen de twin
tigste eeuw sedert de hemelsche zaag
weerklonk Vrede aan de menschen
die van goeden wil zijn, of sedert op
den berg Golgatha de Heiland stervend
riep Alles is volbracht
Helaas, alles is niet volbracht Nog
is er dwang en verdrukking, ziekte en
hongersnood, armoede en ellende, haat
en fanatism, tweedracht en oorlog. Vre
de is er niet. Wij zullen ons beijveren
om die kwalen te doen verdwijnen en
den vrede te doen heerschen.
Wij wenschen welstand aan de wer
kende klasse, heropbeuring aan de bur
gerij vooruitgang en voorspoed aan ne
ringdoeners handelaars en nijveraars.
te ia minder mate bij bet werk vrouwtje
schrik, zich teekeuend iu haar bewegingen) zou
uw God met eeu idé) fixe zijn, die zich iu uw
kloosterleven op eeu krankzinnige wijze open
baart zou dit idéé fixe niet alle andere gedach
ten, al ander gezond gevoelen vernietigen, u
droomend tot een lerugacbtig leven, tot eeu
onzin van het leven (dezelfde gevoelens, maar
meer geaccentuëerd. Zuster Brod een heele
omkeeriug iu haar zijn ziet de zaken plotse
ling en kalm in als Johau, de vrees is verdwe
nen priester
Kloosterpriester,
zwijg met uw Godslasterende taal.
Joban
(nu onverzettelijk en kalm)
Ik ben het Diet, dit kloosterleven, zooals ik
het wou kenDen, maar ondervindt U dan ook
niet, dan U zelf in ander werkzaamheden, in
ander deuken en handelen een ontsnappend
middel moet zoeken, tegenover dit inystische
beeld van God. Omdat het eene noodlottige wet
is der natuur niets blijft in de natuur alles
veraudert en uw denkbeeld God is aan die staat
van zaken ook onderworpen (dezelfde gevoe
lens, maar allen even bebeerscht door Johan,
het werkvrouwtje bidt ijveriger om ijveriger)
Doorloop de geschiedenis en in de geschiedenis
wijzigt zich gedurig het denkbeeld en in de ge
schiedenis van uw eigen leven is bet zelfde, hon
derden zaken worden gedaan bniten uw God,
buiten zijn maatstaf. Maar u wilt alles naar
j zijn beeld, en dit is uw goede eenerzijds, nmar
j uw kwade ander zijds daar U geeue vaste,
zelfs valsche gegevens hebt van uw God zoo
j regelt U uw leven valsch en daarop beiust uw
Nogmaals wenschen dat het eerste
en de volgende jaren der twintigste
eeuw voorspoedig zij voor de liberale
partij, vooispoedig voor onze vrienden.
Nogmaals wenschen wij aan alle
menschen zonder onderscheid vrede,
welvaart en al het genot, dat het geluk
van allen die hun dierbaar zijn bun kan
doen smaken.
Gelukkig jaar Gelukkige eeuw.
De studieprefekt van het Atheneum van
Doornik is een der zonderlingste kwasten wel
ke er onder de zonne loopen, en de minis
ter die hem tot dit ambt benoemde is de eenige,
die bern is kwasterigheid overtreft.
Dit heerschap werd aangesteld om een on
derwijsgesticht te besturen. Ofwel hij is een
goed bestuurder eu dau is het onderwijs, dat
onderzijn toezicht wordt gegeven goed, ofwel
het ouderwijs dut er gegeven wordt deugt niet
en dan b3eft hij daar schuld aan.
Welnu die drollige prefekt zendt zijn zoon
naar de school der broeaersen kent zich zei
ven aldu3 eeu brevet toe van domheid, onbe
kwaamheid of slechtheid. Daartoe heeft hij
volkomen bet recht hij heeft het recht aan
iedereen te toouen, dat zijn onderwijs niet
deugt voor ziju kind en niemand betwist hem
de vrijheid overal uit te bazuinen hoe weinig
bij en zijne school het vertrouwen verdienen
van de ouders.
Maar de minister die hem noemde tot dien
post vau vertrouwen was een driedubbele kwast
toen bij tot zulken gewichtigen post een man
bevorderde wiens Kundigheden en bekwaamhe
den door hem zalven te geriug worden geschat.
Die studieprefekt moet een klepper zijn,
Achille mag hem een vaantje zenden hij heeft
het verdiend.
De Trooz, zegde in de Kamers de plicht
van het Goevernement is geheel en gansch de
vrijheid van geweten van al de staatsbedien
den te beschermen.
De bedienden van den Staat hier te Aalst b.
v. weten van die bescherming te spreken, en-
kwesten hebben plaats gehad, bedreigingen
werden geuit en vervolgingen gepleegd tegen
de Staatsbedienden, welke 't recht meenden te
hebben deel te maken van andere maatschap
pijen dan klerikale.
Maar als een kwast het goed vindt zich zel
ve en zijn onderwijs te minachten en aldus
bet klerikaal goevernement helpt de weinige
kloosterleven de heele onthouding. Die ont
houding en die opgang in uw God, in uw Jesus
is uw kloosterleven en allebei zijn hersenschim
mig. U.schopt onware behoeften, misschien met
iets waarsde liefde tot God De liefde is de
hoogste behoefte des menscben U zoekt ze in
dien God Wij in de natuur ware gezelliu des
menscben do vrouw
(Zuster Brod verheft zich met vertrouwen, hij
staat in vertrouwen naast haar.) De liefde is
een recht, van dit rechi (een langen diepen
blik iu malkanders oog) makeo wij (eventjes
ophoudend en weer eventjes vragend tot Zuster
Bro i) gebruik, (in nog meer uitgedrukt ver
trouwen naast elkaar)
Gabriël
(ontroerd en instemming)
Kloosterpriester
(Verbazing)
Moeder-overste
Maar... maar... (ook verbazing)
Werkvrouwtje
(schrik)
Juist op dit moment Iaat bet orgel eenige
tonen hooren eon schema van een juiebphra-
se 't is de organist, die onbewust zijn orgel
beproeft, daar de avooddienst beuint een
zuster gaat ook ongezien aan 't klokkeluiden,
ten oproep van de geloovigen. Zusters komen
in de kapel stilzwijgend naar hun banken,
maar verwonderen zich toch over het tooneel.
Kloosterpriester
(met toornige, maar toch zich beheersohende
stem).
Zust'ren ia den Heere 1 (op zuster Brod wij
officieele scholen, welke nog bestaan te bevech
ten, dan is de minister daar met zijne bescher
ming des gewetenvrijheid, dan heeft bij en al
de dompers de gewetensvrijheid en de grond
wet lief.
Toen de onderwijzer Van Compernolle ia
een vertrouwelijk gesprek zijnen twijfel had
uitgedrukt over het dogma der onbevlekte ont
vangenis van Maria, werd bij kort en goed af
gesteld du vrijheid van geweten van dien
staatsbediende was geen bescherming waard.
Wat zou men zeggen van den bakkersknecht
die het brood voor zijn eigen gebruik bij een
concurrent van zijn patroon zou halen ieder
een zou zeggen die bakkersknecht mag doen
wat bij wil vermits zijn patroon hem vrij moet
laten maar die patroon moet zeer slecht brood
hebben, die bakkeragast moet eeu slechte
werkman zijn, daar bij het brood niet lust
door beai zelf gebakken. Hij Zbl ons in ziju
buis niet meer zien.
Ziedaar hoe de studieprefekt van Doornik
handelt, bij toont aan 't publiek dat bij vaa
onderwijs niets kent en zijne school geen ver
trouwen verdient. Het klerikaal goevernement
dat niet betracht dan de ontvolking" der offi
cieele scholen beeft hem misschien benoepid.
om de rol te vervullen welke hij thans speelt-
Hi.l zat ras bevorderd worden.
Te Aalst hadden we ook zoo een arend, toe-
zichter van het officieel onderwijs, die zijne
dochterkens bij de zusters ter school zond, op
dat iedereen weten mocht, dat bet officieel on
derwijs niet deugt. Wij hebben hem nooit dat
recht betwist, maar zonderling mhg zulke
doenwijze toch heeten, nietwaar dompees
De krotbestuurders onzer stad had
den dan toch aan het eeuwfeest gedacht
en de begrafenisplechtigheid vastgesteld
der negentiende eeuw Wat armoedje.
Aan dat feestvieren had men volstrekt
geene openbaarheid gegeven, niemand'
in Aalst wist er van in den namiddag
werd hier en daar iets verteld van eeu
concert, dat plaats zou hebben. Ieder
een daeht aan eene zwans.
Toch was er eenig volk, misschien
200 personen, op de groote markt toeq
de beiaard aan 't spelen ging en de kla
roenen aan 't blazen. Och, zoo valsch
blazen is niet gepermitteerd 't was
misschien ter herrinnering aan al de
valschheid welke de dompers tijdens
zende) zie een afvallige (schrik en een hal»
gesmoorde klacht 0 Wee (meer nu een
klacht).
Wee Wee over haar (als een naklank).
Wee over haar die Godsdienst voor de ijdel-
heden der wereld verlaat. Wee over haar, die
zich aan de hoo«9te roeping onttrekt, om in
het genot en 't vermaak, een onzoker levens
lot te gaan vinden. Wee over haar, die in den
hartstocht haar heil zoekt en de kalmte en dë
vreê des harten te midden van haar zust'ren
verzaakt. VVee 1 want onbeproefd zal haar
hart nu proeven en ongewapend tegen 't ge
vaar, wie zal haar beschermen, tot wien zal zij
zich richten, wee 1 wie zal baar hoop en troost
zijn. Haar plicht heeft ze met voeten getreden.
God heeft ze veriaten.
Wee 1 O arm, ellendig meisje 1
Zuster
Wee 6 Wee 1 arm, ellendig meisje 1
Organist
(weer verheft zich eeu schema van een juich-
pbrase).
Zuster Brod en JohaD
(in vertrouwen en ongeroerd staan zij nog bij
elkander)
Werkvrouwtje
Wee I een duivelin (slaat een kruis).
Kloosterpriester.
Arme, ongelukkige zuster. Bidden wij over
haar, bidden voor haar door bedriegelijken
schijn door valsche drogredenen, door san tan's
gevoel laat ze zich van haar baan brengen en
wordt der verleiding ten prooi.
Johan.
Verleiding, heer Priester
P.
BB»
■:ir'
iv'
jVfe-
T.u?
vV?:.
e
Vis-
4. u 4