1
HET KLOOSTER
vmm
16de Jaar.
Nummer 6
Zondag 10 Februari 1901.
-i
Onderstandspenning.
Gemeente Erembodegem.
A. S. en E. V.
Üomma-Slanga.
Een Wonder. Een wonder.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Abonnementsprijs 4 fr" voor de stad vooroo betaalbaar
H J 4 fr. 50 voor den buiten V00r°P CetaalDaar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, Vrijheidstraat, 58 AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijde1 frank.
Prijs der Annoncen
per drukregel.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST 9 FEBRUARI.
Omdat de rijstapap aan Adriaan goe smak-
tege 0,05. En omdat hij h"t suiker van zij
ne hand aflektege 0,05. Omdat Clara met
haar hoedje pesies e limonadeke was 0,10.
Omdat den haring twee koppen had 0,10.
Omdat de juffer met lotersdag niet wel gezind
was daar 214 zoolang weg bleef 0,10.
Van Janneken en Mieken 0,45. Omdat de
vrienden van Brussel de ongelukkigen van
Aalst niet vergeten 10,00. Een lied gezou-
gen door E. V. 0,60.—Omdat het zoo koud
is 0,10. - Als de kat van huis is dansen de
muizen 0,05. Omdat er te Nieuwerkerken
echte liberalen zijn 1,00. Als de kwezelaar
nog kwaad spreekt zal V. B. hem eens onder
handen nemen 0,20. En hem zijne tong doen
inslikken 0,20. Om Jat Trienetje zoo aardig
over 't glibberbaantje liep 0,10. En nog
aardiger op haren doel viel 0,10.
Zondag 10 Februari 1901, ten 4 1/2 u.
stipt namiddag, Luisterrijk Avondfeest,
teu voordeele dor Armen der gemeente
Erembodegem, door de Fanfaren St.
Cecilia met de medewerking van ver
scheidene liefhebbers der stad Aalst,
in de ruime zaal gehouden door den
heer Aldolf Breynaert, Brusselschen-
Bteenweg.
PRIJZEN DER PLAATSEN
Voorbehoudene plaats fr. 2-00 Eerste plaats
fr. 1-00 Tweede plaats 50 centiemen.
De brooddeeling aan de Armen oer gemeen
te zal geschieden op Dijnsdag 12 Februari om
4 uren namiddag.
Wij verdedigen het Zuiver Algemeen
Stemrecht omdat we rechtvaardigheid
"Willen op politiek, zoowel als op elk
ander gebied.
Rechtvaardigheid, ja, een staat die
het grootste deel zijner bnrgers als on-
waardigen of minderen brandmerkt,
loopt zijn verderf te gemoet, hij zelf
bekent schuldig te zijn, want ofwel de
werklieden zijn minderen in de maat
schappij en dan is dat minder gehalte
aan den staat te wijten, of zij zijn waar
dige leden der natie en dan moeten zij
met al de burgers op gelijken voet wor
den gesteld.
De tegenstrevers van het Zuiver Al
gemeen Stemrecht beweren dat het
overgrootste deel der werklieden nog
niet rijp zijn om dat recht gelijkmatig
uit te oefenen met de meer begoeden.
door P. S.
Vooraleer het 2° bedrijf aan te vangen geven
we hier zelf enkele beschouwingen ter voorko
ming van sommige commentariën
Als ik de kloosters zoo in de stad bezie, die
stille, doodsche gevels zoo zonder leven, dan
onwillekeurig heeft mijD geest zich altijd
trachten te verbeelden dit geheimzinnige, mys-
tische kloosterleven.
In kranten en tijdschriften kon ik het weten
schappelijk betoog hooreu van hun slechten
invloed op de economische ontwikkeling on
wettelijk invoeren door alle sluiksche middelen
van do doode hand samentrekking van de
rijkdommen in hunne handen. Die rijkdommen
volgen in hun overerving geen natuurlijken
weg van vader tot zoon ot bloedverwanten
bloedverwantschap, maar wel blijven ze altijd
aan de gemeenschap elementen die geen
bloedverwantschap, hebben maar dezelfde
Wij hebben reeds meermalen bewezen
hoe dwaas die bewering is. Overigens
hetzelfde vei wijt zou men dan kunnen
toepassen op een evenredig groot getal
twee- drie- en vierstemmers. Da kiezin
gen onder het cijnsstelsel hebben bewe
zen dat de veelstemm^rs mar.k gaan
aan die kwaal in grootere mate dan de
eenstemmers.
Overigens de uitoefening van het
stemrecht zal tot het rijpen van het
oordeelsdes volks bijdragen, het zal liet
beste politiek opvoedingsstelsel wezen
al hamerende wordt men smid. 'Iet on
derwijs en het^bezit^van het stemrecht
gelijk iedereen, zal den arbeider in zijn
eigen oogeu verheffen, hij zal tot het
besef komen, dat hij herkend lid is van
den Staat en de achting geniet welke
hij deswege verdient.
Niet de onrijpheid is te vreezon maar
de verrotting. Die verrotting woedt
erger in het gros der veelstemmers,
dan onder de eenstemmers. De kwaal is
echter niet te ontkenoen. Wij zouden
de waarheid te kort doen moesten wij,
die het tverrottingsprocessus zoo dik
wijls te Aalst hebben opgemerkt en er
even dikwijls hebben voor gewalgd,
wij die meer dan eons gepoogd hebben
die wonde te helen, ja, we zouden de
waarheid te kort doen moesten we zeg
gen dat alles om te best zou zijn door
het Zuiver Algemeen Stemrecht alleen.
De klerikalen zijn hier slechts mees
ter door de exploitatie der verrotting
van een gedeelte van het kiezerskorps,
maar in de schandalen van uitkooperij,
van slemperij, van bedrog, vau 't ver-
sjachelen van stemmen en van verval-
sching van kiezerslijsten, zijn niet en
kel eenstemmers, maar ook veelstem
mers betrokken, de politieke hokken-
rijdersbendo van Aalst met Bethuue
aan 't hoofd weet er van te spreken.
Ja, er zijn kiezers, schoeffelaars en
krotteniers die hunne stem ten beste
geven aan de meestbiedenden, die ze
zelfs aan twee en drie partijen zouden
verkoopen, indien er buiten de dom-
perskliek een partij was om er geld of
saucissen voor te bieden en het ras der
schoeffelaars en trassers zal door het
Zuiver Algemeen Stemrecht niet wor
den uitgeroeid.
Vele katholieken walgen gelijk ieder
een voor het afzichtelijk tooneel der
uitkoopers propaganda, voor de schan
dalen der kiesbraspartijen, ze walgen
voor die soort van kerels die met hunne
denkbeelden, hetzelfde godsdienstig doel heb
ben. Daar nu, toch vroeger in ieder geval, de
liberalen handel, als een 1° faktor in de econo
mische ontwikkeling beschouwden, zoo zeiden
zij konsekwent, de kloosters trekken rijkdom
men uit den handel werken dus belemmerend
op den handel dus op de econom'sche ontwik
keling door hun onnatuurlijke overerving
Zij wijzen ze ook aan als broeiplaatsen van
bijgeloof. Katholieken beschouwen nu nogal
over 't algemeen als het hoogste godsdienstige
leven, het ideaal ervan, zooals een priester
me zeizoodus een instelling van openbaar
nut. En zij wijzen op hunne gekende liefdadig
heid (Nu zou ik toch graag eens hooren hoe
men er van een socialistisch standpunt over
denkt ik heb er toch nog niets over gehoord
het zou me dunkt merkwaardig zijn).
Nu in de verschillende tafereelen van Het
Klooster heb ik getracht tracht ik niets, het
zij en blijve een exposé, geschikt ter muzikale
toonzetting maar het is heel moeilijk een on
zijdig terrein te bewaren en toch heb ik het
zooveel mogelijk bewaard, anders zou heel het
esthetische (als er wel van esthetische ontwik-
stemmen te koop loopen en beden hier
morgen daar met hun burgerrecht
trachten munt te slaan en die over het
lot der kiezingen beslissen. Die eerlijke
katholieken weuschen ook dat aan dien
schandelijken toestand verholpen worde.
Verleden week nog zagen wij een
dier parasieten gebannen uit den Libe
ralen Werkmanskring, een poos voor-
looper der socialisten, achter den rug
aanhanger van de Daensisten, den Bees
tenhof binnentrekken waar hij als een
kerstekind nu wordt getroeteld want
hij is kiezer, en daarmee kan hij daar
naar goeddunken afpersen, van de par
tij, die haren triomf in Aalst aan zulke
krawatten moet betalen.
Het Zuiver Algemeen Stemreht zal
wel is waar de Bethunerijen onmogelijk
maken, doch wij herhalen Liet, die her
vorming alleen zal liet ras der afper
sers niet doen verdwijnen daartoe is er
maar een middel, namelijk de E. V.
De Evenredige Vertegenwoordiging
is eerst en vooral rechtvaardig en zij
zal een einde stellen aan de tooneelen
van volksvcrheesting en aan de heer
schappij der te koop gestelde stemmen,
omdat die gekochte stemmen de inte
grale macht der oppcrsitie niet genoeg
zaam zullen verminderen om ze nog
door de klerikalen koopenswaard te
doen schatten. Ekits.
De Demosthenes van Denderhoutem, de Eik
zij n-spel-vert genwoordiger, de man der elf
en dertig stielen voert nu in Klokke Boeland,
de geborsten Klokke, het foorbednjf uit vau
Homma-SLnga ofte man zonder beenderen.
Of dit stieltje hem langer zal bevallen dan de
voorgaauda, weten we niet, maar hij geeft
blijken van veel goeden wi! en wringt en draait
zich als een echt foorwonder. Het bouiment,
dat hij daarbij aflapt staat ook niet boven het
peil der foorreklameu, hem ontbreekt nog
slechts deu spreekhoorn om geheel in de rol te
zijn.
Hoor hem Ik beloofde het contingent niet te
stemmen, ik heb het toch uestemd, ik beloofde
de dotatie te verwerpen, ik heb mij onthouden
want minister Cousebant heeft beloofd dat
de legerkwestie spoedig zou opgelost zijn, wij
zijn koningsgezind, de Belgen zijn koningsge
zind, de liberalen stemden voor de dotatie enz.
Ja, zegt de fooreman het is onwaardig
200,000 franken te schenken aan een per-
soon dia in vergelding niet den minsten
dienst kan bewijzen
Eu bovendien dat het onwaardig is van
wege den begiftigde van de 200,000 fr. te
willen en te durven aanvaardeu.
keling in dit proffstukje mag gesproken wor
den) wegvallen gedenk dat de kunst door
Schopenhauer en Wagner bepaald wordt het
opheffen van het tvillekeurige beschouwend
doordringen en dat ik daarmee ten volle in
stem.
Ik tracht dus esthetisch te zijn eerst en voor
al Dit aan de katholiek, die het me niet
kwalijk mag nemen, dat iic juist het klooster
leven koos voor een esthetisch onderwerp. Het
wekte mijn verbeeldingskracht op en viel nu
juist daardoor in mijn esthetischen smaak mis
schien niet in den zijnen ik kan het niet hel
pen.
Het heele tooneel berust op, wat het ware
betreft, nochtans op een feit mij medegedeeld
door een meisje, die een kloosterschool had
bezocht. Audero tooneelen berusten eveneens
op feiten aan mij gegeven door zeer katholieke
personen en die met het kloosterleven iDtiem
kenis hebben gemaakt. Natuurlijk alles ver
werkt doorwerkt door de verheelJingskracht
ter esthetische aandoening. Dit tooneel in de
kapel is heel en a! verdicht. De priester tracht
ik een toonbeeld van een priester te teekenen,
Toch heeft Horama-Slanga er niet tegen ge
ste md Ziehier waarom
Omdat hij geloovig is. Wel was hij dan eeu
ongeloovige toen hij aan de kiezers wijsmaak
te dat hij tegen de dotatie zoo gestemd heb
ben.
Omdat hij koningsgezind is. Was De Backer
misschien republikein ioen hij van dorp tot
dorp de stemmen giDg afbedelen der arme
boerkens, bun verklarende dat hij tegen de
200,000 fr. zoo gestemd hebben, die zij voor
waar meer noodig hebben dan de graaf vau
Vlaanderen.
Omdat hij christen is. Zoo De Backer is
christen en bemint den godsdienst wat heeft
de godsdienst met de politiek te maken, eu
moet hij daarom zijne belofte niet volbrengen,
of is 't voldoende, de godsdienst tot voorwend
sel te nemen om van dien plicht ontslagen te
zijn. Hij is reeds zoover verdomperd, dat de
godsdienst ook hem tot dekmantel moet dienen
zijner misslagen
Indien liberalen van den buiten voor De
Backer hebben gestemd, is'tomdat hij toen
reeds een mom opzette, zich voorstellende als
een overtuigde liberaal bij gekende liberalen,
als een ware katholiek bij katholieken, er nog
de beloften bijvoegende welke hij nu met de
voeten treedt.
Homma-Slauga doet nu den loftrompet schallen
over ons vorstenhuis, dat hij liefheeft, dat hij
vereert, dat hij aau 't harte drukt. Bij het
aaustaande diner aan 't hof zal de fooreman
heel zeker ook de voetjes onder 's konings ta
fel mogen steken.
De liberalen hebben platbroekerig voor de
dotatio gestemd. Is dat eene reden om zijne
onthouding te verrechtvaardigen De libera
len die voor de dotatie stem ien hebbeu nooit
aau de kiezers beloofd er tegen te stemmen,
gelijk hij heeft gedaan. De platbroek zijt gij
Homma-Slauga, die den moed niet had uwe
belofte te vervullen, of vóór de kiezing den
moed niet had uwe meening op te biechten.
De Backer wou niet tegenstemmen omdat
Demblon beledigingen uitbalkte tegen de
kroon. De fooreman vergeet te zeggen, dat
Dcmblom dat vroeger ook deed, dat hij, De
Backer, zulks goed wist en hij dus de kiezers
bedroog, toen bij hen beloofde tegen het con
tingent en de dotatie te stemmen ondanks Dem
blon en al de socialisten.
Uw i-ummer is gekend, man, gij hebt in ee-
neu goocheltoer geluk gehad ten koste van pas
toor Daens, uwe stemmen bevestigen hetgeen
we van u zegden, ge zijt in alle opzichten
een foore-poiitieker een echte charlatan.
R. Dabi.
Waarom willen hoesten als ik openlijk waar
borg dat de met kleurloos teer en tolubalsem
opgemaakte Siroop Depratere de hardnekkigste
verkoudheid eu hoest in twee dagen geneest.
Het is het snelste, zekerste en aangenaams
te borstgeueesmiddel. De Siroop De Pratere
verbaast al degenen die ze aanwenden. Prijs
2 tr. de flesch, De behandeling kost 10 centie
men daags. Te verkrijgen in alle apotheken
en in het Algemeen dépot, A. De Pratere
Oostexda,
zooals ik er geen ken, zooals ze allen als ideaal
bestaan. Net hetzelfde voor Johan, in minder
mate voor de andere personen. Zelf bij de
meeste naturalistische schrijvers is dit ideali
seer en, om zoo te zeggen onvermijdelijk. Maar
zelfs in dit ingebeelde ideaal-leven heeft men
een logische actie en reactie van gedachten, ge
voelens en handelingen dit is de eerste eisch
van het tooneelwerk Men moet afrekenen
met 't ideale het estetische maar men moet een
natuurlijk logische actie en reactie bewareu.
A. Op het tooneel als in het leven onwik-
kelen zich de dadeD, gedachten en gevoelens
in hetzelfde moment bij verschillende personen
als actie en reactie B en in den tijd ontwik
kelen zij zicb eveneens. Aan het 1* en 2e ben
ik zeer te kort gekomen dit moet ik bekennen.
Zij dus esthetisch waar, zijde leus van een
i tooi.eelschrij ver. En zoo komen wij logisch tot
de kritiek van het door ons zelf gestelde naar
Wagner en Schopenhauer De Kunst is het
i doordringen van het werkelijke. De verschoo-
nende, de esthetische rol van de verbeeldings
kracht is daarin vergeten. Dit zullen we later
eens nader toelichten. P.
