spi
wmi
16de Jaar.
Nummer 14
Zondag 7 April 1901.
Sl. Lievens-Hautem.
De Wereld door.
In Congoland
mess
j mms
mit&r-
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
AbonnementsprijsJ ™do° voorip „etaalbaar
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, Vrijheidstraat, 58 AALST.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
Reklamen 76 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijdefrank
Prijs der Annoncen
per drukregel.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metü.
AALST 0 APRIL.
Zondag, 14 April, ten 3 uren namid
dag, groote en luisterrijke stoet, inge
richt door den Werkersbond De Ware
Vrienden ter eere van den Baljuw der
Maatschappij Prosper Haegeman.
't Zal feest zijn te St. Lievens-Hautem,
waar de liberale Senator van ons arron
dissement, M. Verbrugghen sedert zoo
vele jaren burgemeester is. 't Volk zal
er naartoe stroomen.
Twee zwalpeieren.
Dagen lang stonden de groote dagbladen
opgepropt met nieuws over twee mannen, wel
ke men best de eer der gekken hadde aange
daan De royalist Buffet en de nationalist
Deroulède. Die twee zullen zich zeiven als
voorname personen beschouwen, heeft men ze
niet gevolgd in hunne belachelijke reis om een
tweegevecht aan te gaan, beeft men niet de
kleinste bezond- rbeden 'aangehaald over de
oorzaak vau dit tweegevecht, heeft meu hunne
domste en platste briefwisseling niet opgeuo-
men, heeft men ni6t verkondigd hoe ze gekleed
waren, wat ze dronken, hoe dikwijls ze aten,
wanneer ze den neus snoten, hoe ze sliepen,
om welk uur ze geeuwden... en vechten deden
ze toch niet het was wellicht hun doel niet,
ze zouden anders aan 't groote klokzeel niet
hebben gehangen wat er gebeuren ging.
Zij hebben gehandeld gelijk Spinol die luid
keels schreeuwde 'k ga me verdrinken, naar de
vaart liep on immer schreeuwende in 't water
sprong juist waar veel volk was en er dus
groote kans bestond niet te verzuipen. Hij
werd onmiddelijk opgevischt. Buffet en Derou
lède hebben van zich doen spreken en de we
reld der journalisten voor den aap gehouden.
Mundus vult decipi, de wereld wil bedrogen
zijn.
In China.
't Ziet er in China nog altijd zeer donker
uit. De Russen willen en zullen Mandchourye
hebben, ondanks al tegenstribbelen van Enge
land en Duitschland, die met leede oogeu de
uitbreiding van den kolossus van 't Noorden
aanzien. De legers der Mogendheden maken nog
geen komaf om China te verlaten, ze benijden
en beloeren elkander, ze bestudeereu elkan
der 't scheelde geen stroo of Russen en En-
gelschen vlogen tegen elkander op en moest
zulks gebeuren 't zou het sein wezen tot een
algemeene oorlog schrikkelijker misschien dan
er tot nu toe een is geweest.
De Mogendheden dansen daar op een vuur
berg, welke iederen dag losbersten kan. De
oorzaken tot konflikten bestaan voortdurend en
wie weet wordt de toestand, het statu quo
niet vrijwillig door de eeneof andere mogend
heid behouden om wanneer het gepast oogen-
blik zal gekomen zijn eene reden tot het ver
breken van den vreden een casus belli te vin
den, 't gene in China niet moeilijk is.
In Rusland.
De kolu8Sus van het Noorden, schijnt overi-
Sem maar een reus met leemen voeten te zijn
lusland is geen grondwettelijk laud, er be
staat geene vrijheid van drukpers, geene vrij
heid van godsdienst, de Joden worden vervolgd
de volklievende schrijvers gebannen. Het volk
wil hervormingen en eene woeling is ontstaan
in geheel het riik, de geesten zijn opgehitst
tegen het oud regeeringsstelsel, men ontdekt
geheime drukkerijen, de studenten richten
manifestation in en worden toegejuicht door de
menigte, dreigbrieven worden gevonden tot in
de zalen van het koninklijk paleis.
iMen zegt, keizer Nikolaas bezield met breede
gedachten, maar zijne omgeving is samenge
steld uit slechte raadgevers, vasthoudisten,
die den geest der nieuwere tijden willen afwe
ren en onder de taak zullen bezwijken. Het is
op hunnen raad, dat de keizer aan Finland zijn
zelf-bestuur heeft ontnomen en zich van dien
kant ook vele vijanden heeft gemaakt.
Al de jonge Russen, tot groote familien
behoorende, die na voltrokken studiën in den
vreemde (Belgie, Frankrijk ena.) in Rusland
terUg keeren jaarlijks zijn er zoo duizenden
zijn doordrongen van de moderue denk
beelden en scharen zich aan de zijde van het
volk in zij no verzuchting naar meer vrijheid.
Ja, Rusland is de kolossus met leemen voe
ten, maar neerstortend zou hij nog veel ver
brijzelen.
In Duitschland.
Koning Ottho van Beiereu, die sedert 1873
zinneloos is, zal volgens de laatste berichten
het niet lang meer trekken. Hij werd koning
uitgeroepen den 13 juni 1886, nadat zijn broe
der koning Lodewijk II zich in een aanval van
zinneloosheid om het leven had gebracht. In
Beieren heeft men dus twee zotte koningeu
gehad, wat zulks tot de welvaart van het land
heeft bijgebracht zou 'k eens willen vernemen.
Comedie 1!
De bewering van Lombroso schijnt overigens
niet zoo dwaas te zijn De uitoefening eener
overdreven oppermacht sleept stoornis der
verstandvermogeus me le. Wat ons door de
dagbladen wordt verteld en bevestigd ozer de
laatste redevoeringen van keizer Willem van
Duitschland strekt eer om de theorie van Lom
broso te bevestigen. Wat Willem in twee rede-
devoeringen heeft gebrabbeld getuigt genoeg
dat het in zijn bovenkamer uiet meer pluis is,
en de man aangedaan is door vervolgings
koorts, omdat hetDuitsche volk niet voor hem
knielt als voor een hooger wezen, hem niet
aanbidt als een afgod gelijk vroeger de Romei
nen voor Cesar deden.
Als hij nog zoo een paar redevoeringen uit-
spreext zal het gedaan zijn met de populariteit
welke hij verworven had door den aanslag
tegen hem geploegd door een zinnelooze.
Anderen beweren, dat juist dio aanslag zijn
denken heeft verbijsterd en hem in al zijne
onderdanen vijanden doet zien.
In Tran8Yaal.
De zon der twintigste eeuw is opgegaan over
eeu bloedbad en nog immer duurt de slach
terij voort. Menscben vermoorden elkander er
ger dan de wilde beesten dieskchts elkander
aanvallen wanneer ze door den honger rade
loos zijn geworden.
Maar de Boeren houden stand en al wie in
de heele wereld nog eenig begrip beeft, van
rechtschapenheid, wenscht, dat de oorlog ver
wekt door de Engelsche goud- en landdieven
voortgezet door de verachtelijke Chamberlains
eindigen zou met de verplettering en vernede
ring van het vervallen Engeland.
De oorlog kost dagelijks miljoenen aan En
geland en 't Engelsche volk wordt door de fa
milie Chamberlain en andere schuimers, uitge
perst als eeue spous. Maar het Engelsche volk
wil het, daarom zeggen we 't is wel besteed.
Nog een zinnelooze.
Bij zijne troonsbeklimming zwoer Wardus
VII koning van Engeland baat en verderf aan
de Roomsch-katholieken. Dat is zoo de tradi
tie, schijnt het, maar 'tis er niet te min
schandalig om. Een groot deel van zijne onder
danen behooren tot den katholieken godsdienst
en de koning, die de lieveling moet zijn van al
zijne onderdanen, zweert haat aan een deel
der natie. Men ziet er zijn dompers in alle sec
ten en zotten in alle standen. Nu zou diezelfde
vent, de bescherming op zich willen nemen
van de katholieke kloosterlingen in Portugaal
verblijvend en behoorende tot congregatie die
onwettig waren ingericht en door de overheid
worden ontbonden.
De wereld der koningen wordt een echte
gekkenwereld. Moesten al de hedendaagsche
vorsten te Gheel vergaderen, men zou de kost
gangers dier Kempische parochie naar huis
mogen zenden, om de gekroonde hoofden eens
te laten doen.
In Frankrijk.
De wet op de congregatiën is gestemd, on
danks de hevige tegenkanting van alles wat
het fanatism had kunnen bijeenscharen. De
wet waarbij de kloosterorden tot den eer
bied worden gedwongen van 's lands wetten en
beroofd van de niet te verdedigen voorrechten
welke zij tot nu toe genoteu, zal door het Se
naat worden gestemd, gelijk ze gestemd werd
door de Kamer der afgevaardigden. Aan de
wet moet zich iedereen onderwerpen.
Ia Amerika.
De beste en bekwaamste aanvoerder der Fi
lippijnen, de reeds beroemde Aguinaldo is door
verraad in handen gevallen der Amerikanen.
Men moest die verrader voor het overige
zijns levens in een gevang opsluiten. Toch zijn
de Amerikanen nog niet meester van de Filip-
pijnsche eilanden, zeker is het voor de patriot
ten een zwaar verlies, maar dat ze daarom al-
leudadelijk de wapons zullen afleggen is te
betwijfelen.
De president der Amerikaansche Republiek
schat het getal soldaten uoodig om den oproer
in don Archipel te dempen op 60 duizend.
In Amerika is het vermannen der vrouw
reeds ver gevorderd er zijn vrouwen- bur
gemeesters, vrouwen-pompiers enz. Nu heeft
er een wijf een nieuw oorlogstuig uitgevonden,
waarvan door deskuudigeu met veel lof wordt
gesproken.
De socialisten van Belgie moesten eens, dat
specimen van 't vrouwelijk geslacht naar Bel
gie roepen, om er met jufvrouw deGatti con-
fereucien te houden, ten vooriieele van de po
litieke rechten der vrouw.
De Paus.
De paus heeft aan den bisschop van Quim-
per verklaard, dat hij toch zoo arm is.
De man begint te missen, dat is klaar. Hij
bewoont het schoonste paleis der wereld, bezit
de kostelijkste ju veelen der wereld, zijn park
is grooter dan geheel het grondgebied vau
Aalst, bij heeft dienaars, lakeien, hovelingen
eene gewapende macht. Het Italiaansch goe-
vernement houdt jaarlijks 3 a 4 miljoen te
zijner beschikking, de geloovige snullen van de
gausche wereld storteu alle jaren miljoenen in
St Pieterspenning, geen vorst, koning of kei
zer, heeft zoovele schatten aan kunstwerken iu
goud, ivoor, edelgesteenten enz. als de paus
die... helaas, arme man maar eenige uiil-
liardenrijk is, en daarbij... gierig.
Hij zal 't misschien meedragen.
In Turkije.
De Bloedhond van Turkije, de groote Moor
denaar gelijk Gladstone hem noemde, is nog
zotter dan al zijne kozijns. Overal meent hij
moordenaars te ontdekken en zijne aanvallen
van woede tegen zijne bedienden en ministers
zijn soms vervaarlijk, dan stampt hij ben als
honden, en wanneer hij bedaard is zend bij be
taalde mannen uit om degenen vau kant te hel
pen, die hij vreest of wier fortuin hij wil roo-
ven.
De groote Moordenaar Abdul-Hamid ziet er
uitgemergeld uit, zijne oogen staan wild in zijn
hoofd en immer loert hij rond, als vreesde hij
ieder oogenblik door een dolk getroffen to
worden.
Abdul-Hamid heeft schijnt het precies geen
ongelijk wantrouwig t9 ziju, de bemiude on
derdanen hebben hem lief als de pest.
Vandoben.
De wetenschappelijke zending van
Ka-Tanga.
(Slot).
In een voorgaande nummer deelden wij mede
wat kapitein Lemaire over den dood van J. De
Windt schreef. Zijn verslag eindigt a's volgt
Donderdag 11 Oogst 1898. Voor eenieder is
de nacht slecht geweest. Twintig maal ban ik
uit mijn bed gesprongen, aandachtig luisterend
naar bet brieschen van den wind, die rond mid
dernacht opstak.
Mijne gezellen hebben niet geslapen.
'tls dat de dood van Dr. Jan De Windt een
onschatbaar verlies is, niet alleen voor zijne
diepbeproefde famiilie, maar voor de weten
schap die nij zoo beminde en voor den Cougo-
staat dien hij zoo gaarne diende.
Op 1 Oogst, tien dagen voor zijnen dood
schreef ik in mijn notaboek het volgende
De Windt met de volkcmenste toegene
genheid (die mij uiterst aangenaam is, daar ik
bewerk dat zijne opleiding als tweede ge
daan is, en dat ik mij op hem mag betrouwen).
De Windt houdt zien onledig met de toege
zonden ladingen te onderzoekan.
Dus was mijn oordeel over J. DeWindt wei
nigen tijd voor zijnen dood geveld.
Waaromniettegenstaande zijnen vurigen
wenschden landweg te nemen, ten einde eene
leemte aan te vullen in de geologische studie
die hij ten Noorden van Ny.uiza begonnen had,
waarom heeft hij eensklaps bet voornemen
opgevat in eene prauw te komen Was hij mis
schien onpasselijk geworden of Caisley
't Is hetgene het meest waarschijnlijk is,
maar, waarom bij nacbte willen voorttrekken,
niettegenstaande den raad der zwarten.
Wat er van zijn moge, wij verliezen in De
Windt boven den vriend, bet voornaamste lid
onzer zending, dengene van wien het goeverne-
ment reden had de schitterendste uitslagen te
verwachten.
Echter er dient gewerkt te worden, en dat
zooveel te sneller, zooveel te meer volledig, dat
wij voorbereid zijn op andere ongelukken ons
behoort de toekomst niet,
Maar het is al zeggende Hodie tibi, eras
mihi 1 i) het tegenovergestelde van wat men op
de katafalken schrijft, dat men den wil her
neemt, en dat men den moed voelt aanwakke
ren. Want, iu het groote Afrikaansche werk,
is het niet enkel de overwinning en de inpal
ming die men zien moet, maar voornamelijk
vooi de harten der soldaten, der zendelingen,
der geleerden, het werk der verlossing, en
opoffering.
Het ware te eenvoudig, te onbillijk, zoo mot
eens rijkdom en genietingen te gaan zoeken, op
eenen grond, waar men eeuwen lang, vrees
en dood gezaaid heeft.
De geslachten zijn solidair Delicta ma-
jorum immeritus lues? De natiën van Euro
pa hebben in Afrika de misdaad hunner voor
ouders, den moord van een ras uit te boeten
maar de gerechtigheid die herstelt, ia demoe
der des vooruitgangs die beloont.
Menige der aangrijpende vraagstukken dio
heden de zedelijke en sociale toestand der vol
keren oplevert, zullen eene oplossing vinden,
door het in waarde stellen der uitgestrekte in
komsten van Atrika.
De liefdadigheid tusschen volken en rassen
is niet min heilig en vruchtbaar dau die tus-
schen individueele menscben.
Zoo drukt Banning zich uit.
En de beoefenaars van deze liefdadigheid
tusschen volken en rassen zijn de jeugdige
manuen, vol keunis, vol zelfverloochening, als
Jan De Windt; zij zijnde eerste arbeiders
voor het in waarde stellen der groote inkoms
ten van Afrika, de eerste en ook de noodigsto,
de onmisbaarste, voor het vervullen der troost-
volle voorspelling van Banning.
De naam van Jan De Windt neemt plaats in
de groep dergenen die hun leven aan de Con-
goleesche zaak gegeven hebben, om haar groot
te maken, uit liefde voor haai, zonder op ande
re beloouing te rekenen, dan die der eer voor
zwakkeren gearbeid te hebben, want het is
grootsch de kleineren te dienen, zoowel als het
klein is, grooten te dienen.
De Windt is gestorven aan twintigjarigen
ouderdom, te vroeg voor zijn land.
En ziehier zijn wetenschappelijk actief
Or 1 Januari 1894 werd hij hulp-preparator
benoemd aan het miueralogisch en geologisch
laboratorium dor Gentsche Hoogeschool.
Iu Juli 1896, dokter in natuurlijke weten
schappen, groep C der geologische weten
schappen.
Laureaat iu den universieteitwedstrijd voor
minerale wetenschappen, periode 1894-96. Be
komt 19 punten op 20 de jury steltvoor het
bekroonde werk op Staatskosten te doen druk
ken.
Laureaat in den universiteitwedstrijd voor
de reiksbeurzen, periode 1896-98. (Verblijf te
Weenen bij Peuck te Berlijn bij Van Richtho
ven)
Ziehier nu de wetenschappelijke werken van
den jongen man.
I. Opzoekingen over de samentellipg der ei
landen. Proef tot het in klassen verdeelep der
eilanden op genetisch gebied. (Bulletin der
Koninklijke aardrijkskundige maatschappij te
Brussel 1897).
II. Lithologische betrekkingen tusschen
de rotsen, beschouwd als oambriennen der
massieven van Rocroi, Brabant en Stavelot.
(Bekroonde werken uitgegeven door ae Ko
ninklijke Academie van wetenschappen; boek
deel L V I, 1896, III Morpkométrie van Té-
nériffe (Bulletijn van de koninklijke Academie.
Januari 1898, mei 3 platen en 1 kaart),
IV. De ooeanische isocboren (Bekroonde
werken uitgegeven door de Belgische Acadé
mie, met 3 platen),
i
