ïiD ■- ÉÉT mm ss
P
ij-
ral 11
if 0
HJy
pil im
P
K
in1 IS 11
iwg
li JJ
JU
O .151 JJ
jLTJL
LIVIN A
lil n
w
na mum*. ■fPW
JM| jpl £§2üi BS*
li nn YM
Zondag 19 Mei 1901.
gH
Ten Bureele
van het Blad.
Liberale Werkmanskring.
De Wereld door.
De Kieshervorming.
Rb, SMMM
gggprafc.
pli t:*"'
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
4 fr. voor de stad
4 fr. 50 voor den "buiten
PRIJS PER NUMMER 10 CENTIEMEN.
voorop betaaibaar
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, Vrijheidstraat, 58 AALST.
Nee spe nee metu
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen drukrege1.
Beklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijde, frank.
Prijs der Annoncen
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST 18 MEI.
Gelast men zich met het spoedig en
verzorgd uitvoeren van allerlei Drukwerk
zoo als Plakbrieven, Strooibriefjes,
Annoncen, Bijeenroepingsbrieven, Trouw
en Doodbrieven, Doodbeeldekens, Pro
gramma's, Prijskoeranten, Facturen enz.
enz. alles aan zeer gematigde prijzen.
De uitgever neemt de vrijheid zich
voor zijn keurig en spoedig werk bij
allen aan te bevelen.
R. VAN BRANTEGHEM,
Vrijheidstraat, 68.
ZONDAG 26 MEI 1901, (1° Sinxendag),
ten 3 uren namiddag, in Concordia, Algeineene
Vergadering.
Orde van den dag
1) Mededeeliugeu en balloteering van nieu
we leden.
2) De politieke toestand.
3) Maatregelen te nemen voor do aanstaan
de reis.
Al de leden worden dringend verzocht de
v rgadering bij te wonen, dit zal de taak van
den Voorzitter en van het Bestuur zeer verge
makkelijken en veraangenamen.
De Voorzitter,
Gustaaf LEVEAU.
Kras.
Een Ierseh blad Irish People werd op
geschorst wegens een artikel tegen den En-
gelscben koning Edward VII het zwansslacht
offer van den verdwaalden Sipido. Ziehier
eenige zinnen uit dat artikel
Het is de moeite niet verdraagzaam te zijn
jegens slaven, die eene eer stellen in hunne
dienstbaarheid en geknield liggen voor den
doortrapten, ouden, kaalhoofdigen vorst, voor
den minnaar van al de ietwat scboone vrou
wen, welke sedert 40 jaren in de Engelsche
kringen verschijnen, die geknield liggen voor
den English gentlemau meineedig gewor
den tijdens een proces in echtscheiding, voor
dien bezoedelden held van een der walgelijkste
tooneelen van Nana den rotten roman van
Zola, geknield voor een koning die bij zijne
troonsbeklimming zijne katholieke onderdanen
brandmerkt als onwaardigen....
Een volksverhaal uit de XVII eeuw
door VAN DAELE.
Jan Broeder over 'tkerkhof kwam,
De preekheer kwam hem tegen
De preekheer tegen Jan Broeder sprak
Waar hebt gij van nacht gebleven
Hopsasa ribedoebeda 1
"Waar hebt gij van nacht gebleven
Fa, la, la.
5
"Waar ik van nacht gebleven ben
Dat en zal mij nooit berouwen
Ze dronken daar bier en ze tapten daar wijn,
En ze spraken daar al van trouwen.
Hopsasa 1 ribedoebeda
En ze spraken daar al van trouwen.
Fa, la, la.
6
Jan brooder in het klooster kwam,
De inwoners badegen allen,
De eene tegen den anderen sprak
Jan Broeder zal worden gevangen.
Hopsasa ribedoebeda
Jan Broeder zal worden gevangen
Fa, la, la.
En wij hebben een prins dor Kerk op beide
knieën zien liggen voor dat individu eeuer
onnoembare afzichtelijkheid.
Niet-waar 't is kras
De oorlog.
Do sultan van Turkije werd door den Engel-
schen minister Gladstone genoemd de groote
Moordenaar, het eugelsch gocvernement
moet men thans Doemeu de groote Dief.
De groote Dief gelukt er echter niet in het
kleine buerenvolkje te temmen. De oorlog
duurt maar altijd voort.
Waarom zouden de Boereu den oorlog sta
ken Zij hebben niets meer te verliezen, hunne
hoeven zij verbrand, hunnen oogst is vernield,
hun vee is gest den, hunne kindereu gedood,
hunne vrouwen gevangen genomen of ver
moord.
Waarom zoudeu de Boeren den oorlog sta
ken Zij zouden ellende vinden in slavernij,
nu hebben zij ook ellende, ja maar ze zijn
vrij I Oorlognrnmuuitie hebben ze genoeg, zij
ontnemen ze aan de Engelscben, voedsel ont
breekt dikwijls, en laatst was eeu commando
Boeren genoodzaakt zich drie dagen lang te
vergenoegen m«t gras.
Ziedaar de helden, die de Engelscben te be
strijden hebben. De oorlog zal niet eindigen
of de Boeren zullen vrij zijn, of tot den taats
ten toe gesneuveld.
Zotte kuren.
Wij hebben er reeds op gewezen hoe het ge
drag der vorsten van Europa, de stelling van
Lombroso bevestigen, volgens welke de uitoe
fening van een onbeperkt gezag, eenen nadee-
ligen invloed hebben moet op de verstandelijke
vermogens der potentaten.
De keizer van Düitsckland, die den auto-
kraat wil uithangen, beeft in den laatsten tijd
door zijne aanspraken en deden geheel den
schijn alsof hij een slag, van den molen weg
heeft. Nu ligt hij overhoop met zijne ministers
en met de Kamers en wil zich van alles ont
maken dat niet buigen wil voor zijne grillen.
Te veel willen ïs op onze dagen gevaarlijk
geworden voor keizers en koningen, de gevol
gen van koppigheid zouden wel eens een zeer
onaangenamen nasleep hebben voor de staats
hoofden.
De Sultan van Turkije meent aanhoudend,
dat zijn paleis vol vijanden zit die hem willen
vermoorden. Eenige dagen geleden schoot hij
zijn revolver aiopeen bediende die hem ver
zorgde, hij wilde meester zijn van de postver
zendingen der vertegenwoordigers van de
vreemde landen... voeg daarbij, dat hij onge
veer 700 vrouwen heeft en 't zal u niet ver
wonderen te vernemen dat de Groote Moorde
naar zoo zot geworden is als een musch.
Van Doren.
Als Jan broeder dat had verstaan,
Dat hij zou worden gevangen,
Met eenen sprong hij de venster uit.
En hij liet zijn kappe daar hangen.
Hopsasa ribedoebeda
Eu hij liet zijne kappe daar hangen
Fa, la, la.
8
Als hy een eind wege geloopen had,
Toen keek hij nog eens omme
Hij riep o kap, gij duivelskap,
Gij en krijgt mij nooit weeromme
Hopsasa ribedoebeda
Gij en krijgt mij nooit weeromme
Fa, la, la.
9
Die dit liedeken heeft gedicht,
En ja, ook heeft gezongen,
Hij was een pater en hij heete ge Jan,
Hopsasa 1 Ribedoebeba 1
En hij heeft zijn kap ontsprongen.
Fa, la, la
Hoewel het lied van Willem al de aanwezi
gen in opgeruimde stemmiug heeft gebracht,
hoewel de jonge snaken, zijne gezellen,,
schalks zitten te meesmuilen en het wel uit
schateren zoudeu vau plezier, omdat Willem
zoo aardig ziju liedje voordraagt, toob blijft
alles tot het einde der laatste stroof heel stil,
Het volk is niet rijp voor algemeen
stemrecht, zoo predikt men hier en
ginder in de woestijn, eerst moet het
onderwezen ziju, het verplichtend on
derwijs moet vooral uitgeroepen wor-
deD een kiezer moet ten minste lezen
kunnen en schrijven.
Goed gedacht, en welgezegd, maar..
Maar sedert jaren zien we de klerika-
len aan het werken met eene hardknek-
kigheid, eener betere zaak waardig,
leggen zij er zich onophoudelijk op toe
het volksonderwijs in den grond te bo
ren.
Zij bandelen uit eigenbelang de on
wetendheid is hun machtigste hefboom.
Eu zoolang zij aan het bestuur zijn
zullen zij er nooit aan denken bet ver
plichtend onderwijs in te voeren.
Wie dus algemeen stemrecht doet af
hangen van verplichtend onderwijs
blijft eeuwig draaien in denzelfden
kring als 'u meikever aan een draadje.
't Meervoudig stemrecht houdt de
klerikalen aan het bewind en zij zullen
er gebruik van weten te maken om
steeds de banden dichter toe te snoeren,
waarin zij ons hebben geklonken.
Verplichtend onderwijs door alge
meen stemrecht weze dus de leus.
En spreek toch niet van de voorwaar
de van 't lezen en schrijven, want die
waarborg is nul.
Wij kennen menigen lezer-schrijver,
die door een volkomen ongeleerd
meusch zou beschaamd gemaakt wor
den.
Lezen en schrijven is een middel ter
verstandelijke ontwikkeling, maar is
die ontwikkeling zelve niet.
En dat middel werd nog eens door de
looze klerikalen het volk uit de handen
gerukt.
Lezen
Wie kan lezen
Is het de man die wekelijks ter misse
gaat daar zijnen bril opzet, zijn kerk
boek opent en Da eindelooze moeite er
in slaagt eenige bladzijden te spellen
Weet men niet dat eene talrijke be-
men wil blijkbaar geen woordje van het lui
mig hekelliedekeu verliezen. Maar als het lie-
jen uit is barst eene vlaag vau vroolijkbeld en
luide toechuichingen uit en lustig wordt er
nogmaals geklonken.
Eeu nochtans zit met gemelijke tronie, het
tooneel na te slaan, bet is do deurvyaarder van
Ghistel, een hooghartig man, die bij d'beer van
Ghistel eu Zevecote hoog staat aangeschreven
en ziju uiivoerder en handlanger mag geheeten
worden. Hij is maar sedert een paar jaren
naar Ghistel overgewaaid, men weet niet van
waar en is zeer vroom. In den omtrek alleen
bekend onder den naam Monsieur Labarre
Monsieur Labarre spreekt gebroken
Vlaamsch. Hij schijnt ongeveer dertig jaren
oud beeft een baardeloos, flets gezicht, sluik-
hareu en valsche oogen. Verwaandheid ont
breekt hem geenszins.
Waarom komt hij naar den Bonton Os, hij
die zoo minachtend op de boeren neerziet 't
Is dat Livina hem onweerstaanbaar aantrekt,
Reeds een paar malen heeft de gluiperd haar
zijn verlangen kenbaar gemaakt, ieder maal
heeft Livina zijne voorstellen slechts met een
schaterlach beantwoord. Doch Monsieur La
barre is stijfhoudig en bij zich zelveu herft hij
gezworen de schooae Livina te bezitten.
Daar zit hij thans, vei re van het weifelend
licht der smouilamp in den hoek aan het ven
ster en lo^rt onverpoosd naar de schooue Livi
na, die friseh als eene bloem aan de toonbank
volkiug nog van alle lectuur verstoken
b ij ft
Dat de jongens de school verlaten als
ze 't eerste leesboekje binnen hebben en
dat ze later geene gelegenheid meer
vinden zich verder te ontwikkelen
Op den buiten bestaat geene enkele
volksbibliotheek en zijn de scholen
voor volwassenen algemeen afgeschaft.
En in de stad
O ja, daar zijn boekerijen; maar vraag
eens aan de bibliothecarissen welke
werken meest worden gehaald.
De gewrochten der grootste denkers
blijven onaangeroerd omdat men ze niet
begrijpt. Geen gewetensvolle schrijver
kan afdalen tot de stompzinnigheid zij
ner lezers.
En de dagbladen
Onbetwistbaar vindt men goede ga
zetten in alle partijen, maar laat ons
deemoedig en weemoedig bekennen dat
de pers niet altijd op de hoogte isharer
verheven taak.
Waar men eene hoffelijke verdedi
ging van beginselen meende te vinden
krijgt men dikwijls grove persoonlijk
heden en waar men dacht eene sierlij
ke taal te ontmoeten valt men op ruwe
plompheid en letterkundige misgeboor
ten.
De pers is dus nog het onfeilbaar red
middel niet.
En die toestand zal duren tot dat el
ke burger volledige gelijkheid voor de
stembus zal hebben bekomen.
Dan zal men begrijpen hoe de ver
standige ontwikkeling des volks ge
paard gaat met een goed bestuur, dan
zal de noodzakelijkheid van 't onder
wijs algemeen worden gevoeld.
Een volk, dat zijne volle rechten
heeft verkregen is de ergste vijand der
onwetendheid.
Niets werd .uitgevonden alles kwam
op zijnen tijd, en 't algemeen Stemrecht
draagt ook 't verplichtend onderwijB
in zijnen vruchtbaren schoot.
(Oostendenaar).
Indien gij eksteroogen aan de voetea
hebt die uveal doen lijden, gebruikt de Balsem
van Dr Noël welke ze in twee dagen zal doen
verdwijnen 1 fr. de doos.
staat nevens de de bazinne en met welbehagen
naar Willetns lied heeft geluisterd.
De vrome Monsieur Labarre, is wrevelig ge
worden, wie weet is Livina niet in staat dien
boerenzanger lief te hebben, zij die den in
vloedrijken Monsieur Labarre afwijst. Hij
haat diea Willem als hij aan demogelijkheid
daarvan denkt en bitsig zegt hij, als de luid
ruchtige bui wat bedaard is.
Ikke, zek, 't is skand zoo tespot met hei
lige zaak, 'tis skand ea ze moet worden ge-
straft, (men vergeve ons, niet laDger de brab-
beltaal van Labarre terug te geven, 't zou de
de helderheid van ons verhaal veeleer nadeel
doen) De landvoogd heeft strenge bevelen ge
geven alle heiligschending naar verdienste te
beteugelen.
Die plotseliuge uitval deed eensklaps voor
een oogeublik alle gelach verstommen, maar
scheen door de ueustoon van den spreker en
den vreemden tongval zoo kluchtig, dat-allen,
Baas Haegeus de bazin en Livina inbegrepen
het uitproesten van lachen, Willem riep
Monsieur Labarre, het liedekeu is niet op u
gij zijt toch broeder Jan niet hein V Neen,
vent, als gij broeder «vaart geworden zoudt ge
nooit de kap over de haag hebben geworpen,
uw begrip van het leven strekt zooverre niet
als dat van broeder Jan, niet-waar
Wordt voortgezet.
VP?"
S
lïS i 1
J
JJ
JJ
