DE POLITIE.
De herinrichting
landelijke Politie.
Het Kinderfeest.
Ja of Neen.
Vlaamsche Taalbelangen
De Boetedoening.
Oat er min gpoordeeld worden in het arron
dissement üendermoade, wil niet zeggen dat
er min mis iaden gebeuren. In Aalst b. v.
worden in evenredigheid meer misdaden ge-
p.eegd dan te Brussel, maar te Brussel worden
de dieven en schelmen gevat eu te Aalst niet,
omd.it de politie er niet deugt.
In al die katholieke arrondissementen is tot
bewijs daarvan liet getal gendarmen vermeer
derd ja verdubbeld.
Ten tweede, op duizend veroordeelden, zijn
er geen twee die niet aan Jesuken en zijne
heiligen gel .oven, do godslieust heett daar
bijgevolg niets in te zien.
In een vorig nummer deelde Dender-
statistiek mede waaruit hij
gelijk al de klerikale gazetten afleidde,
dat de misdadigheid veel kleiner is
daar waar liet volk zeer godsdienstig is
(dus in de landelijke arrondissementen),
dan in de groote steden.
lu ons antwoord (dat in het nummer
van zondag bij plaatsgebrek niet kou
Oj genomen worden) toonden wij aan,
dat Je misdadigheid in vele arrondisse
menten maar klein is, omdat de politie
er slecht ingericht is en dus de rnis-
d .igera niet viudeu wil, ol met vinden
kan.
enderbode van zondag kondigt een
aikei af waarvan wij hier, de bezon-
derste paragrafen meedeolen, omdat
het artikel ons volkomen gelijk geeft
DEK
Sedert lang wordt er zeer geklaagd over het
on .oriimitige en de ontoereikendheid der lan
delijke politie. Langs alle kanten vergt men
d n ze versterkt worde in de gemeeuten waar
aanvallm gewaperhan I, bloedige vechtpar
tijen, stoutmoedige diefstallen begaan wor
den, zonder te spreken van brandrampen aan
kwaadwilligheid toe te schrijven, de stroop-
jachten en andere mis la len die meer en meer
talnja worden, bezonderlijk in zekere gedeel
ten van ons land.
Nochtans wordt de gendarmerie van jaar tot
jaar versterkt. In 1835 telde zij 2063 officie
re^en manschappen, hedendaags heeft zij er
j. Aieuwe brigaden zijn gesticht in talriike lo-
kaliteiten, en toeh bliift de landelijke Politie
onvoldoende. Wat ged /an om dezen toestand
te verbeteren Vooreerst gaat het goiverne-
ment de gemeenten van 5000 zielen gerechter-
hjk aanzetten «enen poütiekommissaris te be-
ziH' gemeenten waar de bevolking
12000 zielen telt diegeenen k mmissaris heb
ben en waar de orde toevertrouwd is a tn twee
veldwachters.
Edoch het is niet enkel dezen maatregel die
de degelijke versterking der Landelijke Poli
tie za verzekeren. Om dezen uitslag te berei
ken bestudeert het bijzonder komitoit op dit
oo jenblik een middel om do niet werkd idige
Burgerwacnt te gebruiken. Men schijnt in het
algemeen partijganger te zijn van deze gele-
penheidsburgerwachten eenvoudig te wapenen
met gaffels ei» stokken.
Het Comiteit moet in Januari nogmaals
vereeoigen ten einde zekere afdoende en
stellige besluiten te nemen. Maar het blijkt
van nu af zeker dat men oenen oproap zal doen
aan de burgerwacht daar wa.r ze in geen
werkdftdigen dienst is teneinde i.i de lande
lijke gedeelten den eerbied voorde wetten te
handhaven en de misdaden van alle slag
zooveel mogelijk te voorkomin en te beteu
gelen.
Dit ia precies onze meening.
Verleden week te Deudarhoutom en
thans weer te Erembodegem werden
sukkelaars in hunne woning door ban
dieten aangerand, geslagen, gewond,
gemarteld, men steelt al wat ze^in huis
hebben geld, vleesch, vruchten, klee
deren men dreigt ze met den dood,
men bindt ze vast....
De daders worden niet ontdekt, en
daarom zal men zeggen, dat er in het
Li iud van Aalst geene misdaden wor
den gepleegd
Allo dan. Er is eene andere reden
en eene andere statistiek te maken
Het dompersgoeveruement heeft tal
rijke scholen afgeschaft, het onderwijs
in minachting gebracht en de misdadig-
heid is iu evenredigheid gestegen.
De scholeu zijn afgeschaft en de ge
vangenissen vermeerderd
De goede onderwijzers zijn op straat
gezqt, de gendarmen komen in hunne
plaats
Da rugpijn komt voort uit dezelfde oorza
ken als rnumatism ook bestaat er slechts een
middel om or zich van te genezen, dit is het
gebruiken van eene flesch Elixir Vincent te
gen jicht en rhumatism.
Te bekomen bij de Apothekers Callebaut I
Do alkêaeer, De 'Waefe, Oh'ysselihckx en
eyeral. 1
Ik beklaag uit ganscher harte de liberalen
die zondag laatst naar Concordia mot geweest
zijn. Zij hebben een feestje gemist, hot
hartroerendste, het prachtigste, het mooiste
dat men droomen kan
Het waren de kinderen van liberale werk
lieden, der leden van het Van Combrugge's
Genootschap vau Gent die ter planke kwamen
bijna allen eugelkens van zoo hcog van 8 tot
12 jaren oud. En boe schoon en netjes en lief
waren die kinderen, men zou er ia gebeten
hebben en toen de gordijn op»ing gevoelde
men ondanks zich den lus! om ze allen in de
ai men te drukken en te kussen
Het feest wordt geopend met een koor
met 3 stemmen als 't u belieft Be Dageraad
die met. een hewotiderenswaardijen sarnra-
han afliep, miargij moest gezien hebben hoe
al die lieve oogjes naar de bestuurster Mej.
De Rycke loerden.
Dan werden wij vergast met het puik kin
dertafereeltje de Kinderkamer. De kinderen
speelden heel wel, maar hij die aan 'i gordijn
stond speelde minder g ed, daar hij dezen
doek te vroeg deed vallen. De naatste keer
wat heter opp issen AU. B.
Isu is het Kindeke slaap. Zeven kinderkens
eene botte hoog spelen met do pop en wiegen
ze inslaap als hadden zij van hun leveu niets
anders gedaan.
Daar komen vier der grootste voor den dag
en ziDgen een frauseh-italiaausch danslied,
waarop zij flikkeren dat üet goed aan bet hart
doet ook werd het stukje na de Vivat la
Maearona Vivat la liberta met een don
derend handgeklap begroet en de speelsters
teruggevraagd.
De kleine W. Van der Cruyssen zegt ons
met eene duidelijke stem en in heel zuiver
vlaainsch de alleenspraak Van een Ker-
lenkind Die jonge knaap heeft veel aanleg
voor het tooneel, ik heb hem in al de stuk
jes opgemerkt eu het zou niet te verwon
deren zijn, troffen wij hooi later als tooneel
speler aan.
Op Klaasdagliep goed van stapel en de
kleinen verheugden zich hartelijk met hun
gezel met zijne ezelsooren en lange tong die
hij zeker op school te veel geroerd had.
Daarmede eindigde het eerste deel.
Het tweede deel was het eerste waardig
In de Smidse boor, Zoete Nacht tweezang en
het Lied van het Koren werden opperbest
voorgedragen. VogelsBloemenVlinders,
een kindertooneel was buitengewoou prachtig
eu eindigde iu apotlié iss met beugaliscli licht.
Dit licht scheen mij het zinnebeeld te zijn van
do helderheid des geestes die men in die kin-
der-bremen wil doen ontstaan, ik dacht in mij
zelve dat is bet licht der geestesvrijheid, het
vrije gedacht, het licht der vrijheid van onder
zoek en van geweten dat men in de hersenen
der kinderen aansteekt en ik zegde bravo 1
voor die menschenvrienden die ons eene ge
neratie van ware liberalen en verkleefde Vla
mingen voorbereiden 1
Bengali en Grasmuseh werden zeer fraai
en zeer juist gezongen door twee lieve juffer
tjes.
Lachen verdient eene bijzondere melding
om lat die vier engeltjes on3 toch zoo hartelijk
doen lachen hebben met hunne schalksche
gebaren en hunnen zoo natuurlijken gom aak-
ten lach.
En voor 't sluiten nu hot biertig Kindertoo
neel De KoewachtstersAllen boerinnen en
boeren wat beweging 't is een gewemel, een
dansen en springen, een dooreen slingeren,
dat ons de talereelen van Teniers herinnert
en in gansch de zaal de zelfden kreet op de
lippen brengtwat is dat schoon, wat is dat
prachtig
Bij het heropgaan van het doek nam den
achtbaren mensc'uenvriend, M. Gust. Leveau,
Voorzitter des Werkmanskriugs Vooruitgang
door Werk het woord en bedankte in warme
en diepgevoelde woorden de bestuurders der
kiuderafdeeling Mej. Do Rycke en Johan
Lefebvre. Deze wensebte Aalst, het saocissen-
land der Woestisten, geluk omdat het een
liberalen Werkmanskring in stand kan houden
waarop de Vrijheidspartij immer zal mogen
rekenen.
Daarmede was het leest af-eloopen en ieder
dru ;te de hoop uit nog zulke feestjes te mogen
bijwonen.
Het zal mij nu wel geoorloofd zijn, niet
waar, beste lezer, de zedeles van dit feest te
trekken.
Te Gent, zoo als men ziet, houdt men zich
met de kindereu bezig van ia hunie teederste
jongheid. Van als ze pas alleen kunnen gaan,
maken zij deel van eene vrijzinnige miat-
schappij waar men er zich op toelegt bunnen
geest te ontwikkelen en hen het zaad der over
weging, der rede in de jonge hersens smijt.
Daarom ook zijn de Gentenaren meestal,
vooral de werkman, liberalen.
Zouden wij in Aalst het zelfde niet kunnen
Neen, omdat wij de stoffelijke middelen
niet bezitten om dit te doon 1 Maar zou er dan
geeue mogelijkheid bestaan om ons die mid
delen te verschaffen
O, ja, met eene kleine opoffering zich te
getroosten bijvoorbeeld met het vermeerde
ren van het getal der Eereleden.
Welnu, brave burgers die het goed meent
met het liberalism, de handen in deu zak
en maakt u eerelid van Vooruitgang door
H Werk
JEFKE.
Lezers Indien gij lijdt aan bloedarmoede
of zwakheid, geneest met de pil van D*
Ilaphatl. 1 fr. 71.
Plancquaert beweert dat de Paus de chris-
tene deinokraten aanmoedigde eu er het mees
te goed van verwacht.
Denderbode beweert, dat de Paus de echte
christene demokratie bedoelde en niet die van
priester Daens, Fonteyne Pianquaert enz.
Ja en neen is een lange strijd...
We zullen ons wel wachten ons in dien strijd
te mengen, we doen alleen maar opmerken,
dat een enkel m in er een einde kan aanstel
len dat is do paus zelve.
Leo XIII heeft reeds verscheidene wereld
brieven uitgegeven waarin hij van chrietene
demokraten gewaagt, ra iar nog nooit hoeft hij
rechtuit gezegd of hij de Belgische demokra
ten goed of afkeurt.
De Paus is eeu fijne diplomaat en zegt noch
ja, noch neen, daarmee is alleman gelijk aan
den dijk, ieder meent zich gewonnen, 't Is
missehi.u behendig eu slim, maar rechtzinnig
is h.-t niet van we^e iemand die Onfeilbaar is.
5 October 1890. Mevrouiv Conrtmans.
De letterkunde betreurt het afsterven van
de romanschrijster Mevrouw Courtmans,
geboren B^rchmaus. Hare dichtbundels beloo-
pen tot 14 en hare romans en novellen tot
66. Het geschenk vau den Jager wordt met
den vijfjaarlijkschen prijs van Nederlaudsche
Letterkunde bekroond en in 't Fransch en
't Duitsch vertaald. In de Hut van Tante
Clara valt de schrijfster heftig uit tegeu de
kantwerkscholen.
23 September 1890. Minister Melot.
De schrijver teekent protest aan tegen de
benoeming van Minister Melot voor bet onder
wijs. Hij verwierp al de amendementeu van
Cooretuan in de laatste besprekingen over de
taalwet.
26 April 1891. Sterfgeval.
Men meldt het sterfgeval van Jan De Laet,
volksvertegenwoordiger, die in de Kam«r, dé
eerste, den gron Iwettelijkon eed in de Neder
laudsche taal aflegde.
3 Mei 1891. Jan de Laet.
De Laet was een der grondvesters van de
Vlaamsche Beweging, een knap dagbladschrij
ver, verdedigde met zielskracat onze taalrech
ten. Aan hem zijn wij onze eerste Vlaamsche
taalwetten te danken en het gebruik van
Vlaainsch in de bestuurzaken.
17 Mei 1891. Kaakslag.
De liberale Vlamingen bestatigen met af
prijzen de afscheping van De Beucker als
kandidaat-plaatsvervanger. Deze uitgeroepen
als kandidaat door den Noderduitschen ka
tholieken Bond van Antwerpen, wordt door
de klerikale assocï die, verzameling van
franschgezinden, verworpen.
31 Mei 1891 Vlaamsche kwestie.
Het artikel meldt het afsterven vaB M.
Goudry, algemeen secretaris van het Wil
lemsfonds.
Het arfikol verwijt aan de Burlet, Minister
van Ouder wij 8, onrechtvaardig te handelen,
tegenover Vlaamsche leeraren.
3 Januari 1892. Sterfgeval.
Het artikel meldt het atsterven vau Emiel
de Laveleye, professor der Hoogeschool van
Luik die onze Vlaamsche Letterkunde in den
vreemde deed kennen.
27 Maart 1892. Boekennieutcs.
Voor de ontwikkc'iug vau ieder individu en
de bevordering vao 't algemsen wol zijn, spoort
de schrijver ons aan Multatuli's werken te
lezen.
21 Oogst 1862. Een Noodkreet det kle
rikale Vlamingen.
Een medewerker van het klerikale Recht
van Antwerpen zegt dat de conservatieve
partij ten gronde zal geholpen worden door
de verfran8ching.
27 November 1892. Recht is Recht.
Artikel gericht tegen de Vlaamschhaten le
Crouiquebij het uitroepen van twee
Vlaamscue procureurs des konings in Hene
gouwen en de samenstelling van de rechtbank
van Bergen begrijpende de helft Vlamingen.
1 Januari 1893. Huldebetooging Julius
Hoste.
Er wordt gewag gemaakt van de huldebe
tooging Julius Hoste door zijne vrienden ge
daan ter gelegenheid van zijn 25 jarig jubel
feest. Scnrij ver hoopt dat Hoste uog laag zal
strijden voortaal eu volk.
18Juni 1893. Flaminganten Liberaal.
Wij zijn Vlamingen en zullen het niet op
geven zoolang de beide landstalen niet op ge-
ijken voetzuilen gesteld worden. Wij betreu
ren dat onze aristocratie zich over 't algemeen
afzondert van het volk door dezes taal niet in
eere te houden. De Vlaamsche pers verdedigt
ook da rechten der liberale aristocratie eene
Vlaamsche beweging ontstond en het Willems
fonds vormde eene schaar sprekers.
20 Oogst 1893. Oproep tot de Vlamingen.
Oproep tot de Vlamingen het Betoon bij te
wonen ter verheerlijking van den onsterfe-
ijken Conscience, ingericht op 's Vlaamschen
schrijvers sterfdag 10 September 1883.
Rhazel Haly Cibbas en al de Arabisten, al
de groote geneesheeren der oudheid,waaronder
Galienus en Hippocrates, zouden 't akkoord
geweest zijn om de verdiensten to erkennen
van den Elixir Vineant tegen jicht en rhuma
tism, indien zij dezen gekend hadden. De me
nigvuldige bekomen genezingen, de vurige
dankbaarheid der lijdenden die hunne hevige
pijnen zien verdwijnen hebben, zijn daarom
te bevestigen de doelmatigheid van dit genees
middel dat thans overal wordt gewaardeerd
Eene brok uit een kluchtig drama. Het stuk
speelt te Trippegem ia het jaar Onzes Hoeren
1903.
(Het tooneel verbeeldt de Groote markt.
Twee stadswerklieden Wannes en Domien zijn
bezig met het gras van tusschen de kasseistee-
nen te trekken)
Wannes. Domien mijn krabber ia kapot.
Suikerdomme dat gras, vervloekt gras. Do
mien mijn rug is zoo stijf als nen staak 'k bon
bij de zeventig en 'k moet hier Dog op mijn
knieën kruipen als nen slaaf.
Domien. Zwijg Wannes, zwijg jongen,
mo st den eenen of anderen champetter u
hoeren. Zie, daar komen er twee de Katte-
straat uit.
Wannes. 't Is gelijk, podomme, 'k mag
aan u toch eens mijn gedacht zeggen hein 1
't Straatgras van Aalst, dat's gelijk de schol-
merij der kliek, hoe meer g'er uittrekt, hos
meer er in de plaats komt.
Domien. Daar zijn ze..
Wannes. Wie
Domien. De champetters.
('Twee champetters Begijnendijk en Snep
ken komen over de markt al pratende)
Begijnendijk. Ik zeg u Snep, dat ge goed
moet letten op hetgeen ik zeg, vermits ia u de
instructie moet geven.
Snepken. Ja, ik luister.
Begijnendijk. Als gein de straat b. v.
een heer ontmoet die ge wel kent, beziet
hem vlakiu de oogenen als bij dan de hand
opheft en hij doet zoo., zie Snep, alzoo, dan
zijt ge niet ver van eeu herberg en geweet wat
de heer wil zeggen.
Snepken Ja, dat weet ik goel, het is de
tiende maal, dat ge mij dat zegt...
Begijnendijk. 't Is een belangrijk punt
en het kan niot genoeg herhaald worden.
Snepken. Maar de schelmen
Begijnendijk, Schelmen, schelmen I 'k
wou dat de laatste morgen opgehangen was...
Schelmen vindt gij overal, vraag aau de twee
grastrekkers Ge vindt er in de straat, op da
markt.
Snepken. En ga moet ze pakkon.
Begijnendijk. 8 iep, ge zijt nen onnooze-
len teppeu. Bakken zwijg me daar van of ik
krijg kiekenvleesch.
Snepken. En de deugenietenstreken.
Begijnendijk. Er zijn er van alle soorten.
Zoo hebt ge den truk van de kerels die lijn
waad verkoopau Zie, zoo meten ze I el, 2 el
len 3.. Hoeveel boomkens waren er gekapt
Snepken. Was 't niet zeven P
Begijnendijk. ZeveD, hoe zeven., ja, ze
ven ellen, acht ellen, 9, 10.. Aan twee franken
hoeveel is dat
Snepken. Dat maakt veertien frank.
Begijnendijk.Ja, veertien. Veertien el
len, 15, 16, 17. Hawei, Snep hebde den truk
vast van 't lijnwaad
II
(Plotseling, hoort mea huilen ea schreeu
wen, een man in zijn hemdsmouwen kómt de
groote poort ui tgeloopen en rolt zich op den
grond, brult en Bparrelt als een gekeeld var
ken. Begijuendijk, Suepken en de grastrekkers
loopen er naartoe, andere champetters komen
op;
Kamiel. 't Is Kerkstoel, die krampen
heeft en tandpijn.
Brimus. D iarvoor is niets zoo goed als
nen goeieu kwak.
Droeven. Haal den sukkelaar toeh iets,
't is wreed om zien.
(lutusschen komt doktoor Duimken bij en
vraagt)
Wat is er
Kamiel. 't Is Kerkstoel die bnik-en
tandpijn heeft.
Doktoor Duimken. Ja, ja, ik ken dat, hij
leeft, hetgeen men de wetenschap in noemt der
champettorium tremens. Dat is mijn speciali
teit. Geef hem aqua.
Brimus. Kwak, niet waar, menheer den
doktoor
Doktoor Duimken. Kwak neen, neen,
aqua, aqua, verstaat ge
Primus. Kwaak, kwaak 1 dat's goed voor
de puiten, ik zeg dat kwak beter is. Kwaak,
kwaak 1 Zij de gij misschien Sequa
Wannes. Of zijn opvolger
Doktoor Duimken. (in zich zeiven) Ja, ja
champettorium tremens dat's een van mijne
talrijke speoialiteiteu, alle ureneen glas dquet
en geen geuever of bier, hoort ge
Primus (tot Wannes). Aqua wat mag
dat zijn, Wannes.
Wannes. 't Geen de apotheker aqna
noemt, heeten wij water
Primus. Ziedet 't is gelijk ik zeg, aqua
dat's voor de puiten aqua voor de champet -
ters Zamais 1!
Doktoor Duimken. Geen jenevor of bier,
Aqua 1
Kamiel. Geen wijn ook
Poktor Puimken. Neen
(Intusaehen is Kerkstoel bedaard gewórden
en als hij het recept van den doktoor hoort,
roept bij
Dat kan niet zijn, dan moet ik op acut
dagen kreveeren
Kelder mam. Ik oek.
