Gemeenteraad.
•fpj *1
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
Willemsfonds.
Pensioenkas.
Oude Garde.
Veldfeest.
Onze scholen
Een groot werk.
Samen-gaan
Een specialist.
4 fr. voor de stad
Abonnementsprijs J 4 fr 50 voor den buiten
voorop betaalbaar
en abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore t
van het blad, Vrijheidstraat, 58 AALbf.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen drukregel
Prijs der Annoncen Rei-iamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijdefrank
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan hét blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
Nee spe nee metu.
AALST 3D JULI.
De boekerij van het Willemsfonds,
Graaf van Egmont Groote Markt,
ingang laDgs de Leopoldstraat, waar
iedereen kosteloos scboone boeken kan
ter lezing bekomen is alle Zondagen
open van 10 tot 11 uren voormiddag.
Zondag, 21 Oogst, van 3 1/2 tot 4 i/a
tiren namiddag, storting der pensioen
gelden in het Caté du Commerce
Groote Markt, bij M. Richard De Stob-
beleir.
Nieuwe leden worden altijd aanvaard,
or zijn noch achterstellen, noch boet,
noch onkosten te betalen, en elk mag
«torten gelijk het hem past en wanueer
liet hem bevalt.
Zondag 31 Juli eu Maandag 1 Oogst
uitstap naar Blankenbergo eu Hcjst-
aan-Zoe.
Vertrek uit Aalst, Zondag morgend
met den trein van 6 u. 43 minuten.
's Voormiddags te Hlankenberghe
CONCERT op het Terras van het Ca
sino 's avonds deelueming aan den
lichtstoet.
Den 31 juli eerstkomende zal een
prachtig Veldfeest plaats hebben in de
Vrijjacht, op Sint Job. Dit feest wordt
ingricht door de Maatschappij De ge-
Wezen Onder-Officieren van het Leger
eu zal opgeluisterd worden door het
Muziek der Pupillen en door verschei
dene der befaamste zangers van 't land.
Zitting van den Gemeenteraad, Maan
dag 1 Oogst, ten 5 uren namiddag
Dagorde i
1. Wijziging aan art. 8 van het re
glement van inwendige orde.
2. Rekeningen 1903 van Stad, Wel
dadigheidsbureel en Burgerlijke Gods
buizen.
3. Gemeenterekenschap. Driemaan-
delijksclr nazicht.
4. Gemeentebelastingen. Reklamen»
5. Afstand van grond gelegen aan
de Stapelplaats tot inrichting eener
goederenstatie van den buurtspoorweg
Aalst-Assche.
6. Begrooting voor 1905 der Kerk
fabrieken
7. Weldadigheidsbureel. Aanvaarding
van het legaat Raemdonck.
8. Werkbeurs. Verslag over 1903.
9. Werkeloozenfonds.
bladen voegden er zelts bij, dat de libe
ralen hunue zegepraal alléén daaraan
hadden te danken.
Wij weten allen hoe onjuist dergelijke
beperking is en al onze vrienden en
tegenstrevers weten het ook. Nog nooit
werd de propaganda door woord en
schrift, met zooveel ijver en aanhou
dendheid gemaakt als voor de laatste
kiezing. Geen dag ging voorbij ot er
werden rneetiugen gehouden in het ar
rondissement en verscheidene propa-
gandaschriften en manifesten werden
met de post gezonden aan al de kiezers
van hei arrondissement.
Maar toch is 't waar, dat de herzie
ning der kiezerslijsten, ons een aan
zienlijk getal stemmen deed winnen.
Welnu die herziening willen we dit
maal nog nauwkeuriger doen maar de
belanghebbenden moeten ons helpen,
onze liberale vrienden van den buiten
moeten bezonderlijk een handje toeste
ken.
Ieder eerlijk man die 25 jaren oud
is moet op de kiezerslijsten staan.
Vergeet dit grondbeginsel niet, en
indien iemand als vriend der liberalen
eeu6 inlichting heelt te geven, eene
I uitlegging heeft te vragen of eene
klacht te doen gelden, hij schrijve een
briefje aan het volgend adres
Den heere P. Anne
Bediende der Liberale Associatie
Graaf van Egmont
AALST.
Men mag de brieven ook staren aan
den beer notaris De Windt, voorzitter
der Liberale Associatie of aan een der
Bestuurleden. Buiten het bestuur
zal niemand keunis nemen van die brie
ven.
Te beginnen van 4 September
eerstkomende zullen de kiezerslijsten
van al de gemeenten van het arrondis
sement Aalst ter inzage liggen van wie
het verlangt in den Graaf van Egmont,
(anders gezegd De Grauwe SteeD)
Groote Markt, te Aalst.
Wie wegens vrees voor broodroof in
ziju dorp niet verlangt de lijsten te
gaan nazien in 't Gemeentehuis, kan dit
doen in den Graaf van Egmont n of
een vriend daarmee gelasten of gelijk
wij hierboven zegdbn een briefje schrij
ven»
Alle reclamatien worden geheel kos
teloos gedaan door de Liberale Associa
tie.
Een groot en bezonder werk is voor
zeker de herziening der kiezerslijsten.
Al de liberale bladen hebben met lof
gesproken over de herziening der kie
zerslijsten verleden jaar door de libera
len in het arrondissement Aalst gedaan
pp die lof is niet onverdiend, Sommige
Zoodra het klerikale kraam omver zal gewor
pen zijn, hetgeen onvermijdelijk in 't kort
gebeuren zal, teu hoogste over vier jaren, zal
het de eerste plicht zijn der oppositie, het
volksonderwijs herin te richten.
Twintig jaren zijn de klerikalen aan 't roer
eu mets heelt zoozeer ouder huuue reaction-
naire werking geledeu als het volksonderwijs.
We zijn op dat gebied meer dan eene halve
eeuw achteruit geboerd.
Menschon van jareu herinneren zich nog de
scholen van kruisken a. b. c gehouden op
den buiten, door oude lidden, dikwijls om
niet te zeggen meest altijd, kwezelaars en
totebellen, die er een snuifdoos, een bril eu
een blauwen snutdoek op nahielden, mitsga
ders do plak en wat er verder behoorde om de
kleuters, zoo uiet met methode, dan ten minste
met begeleiding van oorvegen en kueukelkuip-
pea het a. b, c. ia te duwen, het lezen te
leeren en aan de verstandigsten ook wel de
eerste beginselen der schrijf- en cijferkoust,
die weieens tol de vier hoofdbewerkingen
kwam, in te pompen.
Maar de voornaamste bezigheid van de
magisters, wier patroon, Sint Gregorius, jaar
lij ks plechtig werd herdacht, door meesters,
meestersen en leerlingen, waarbij pappenthee
werd gedronken en mastellen geëteo, de be-
zonderste bezigheid zeg ik, was de leerlingen
den catechismus van buiten te leeren van
Wat is de Allerzaligste leering tot Heb ik
naar de zwemmers niet gezien f
Lezen, cijferen en schrijven waren bijzaken,
ondergeschikte wetenschappen, die tot de
zaligheid onnoodig zijnde hoofdzaak was
catechismus, heilige geschiedenis, gebeden.
De meester en metsterse stonden rechtstreeks
onder 't gezag van den pastoor, in groote ste
den gelijk Geut mocht in't begin der XIXa
eeuw niemand eene school openen zonder de
toelating van de geestelijke overheid, die on
derzocht of de aspirant-schoolmeester goed
Roouisch-katholiek was om zijne verdere be
kwaamheid bekommerde zich niemand.
Vijftig jaren geleden bestond dit feitelijk
nog zoo op den buiten (ik spreek van de
Vlaamsche plattelands gemeenten) de onder
wijzer hing geheel en al af vaD den pastoor,
was veelal koster, of prefekt van de congrega
tie, de voorbidder in de processie enz.
Uit do Staatsnormaalscholen van Lier (on
der leiding van priester De Coster) van Nijvel,
Brugge, Gent enz. kwamen weidia eene me
nigte onderwijzers met breeders opvatting van
het onderwijs, met nauwkeuriger denkbeelden
over opvoeding, methodeleer en vooral met
meer kennissen gewapend dan de oude plak-
voerders, liet ouderwijs nam eene heelo an
dere wending, de oordjesscholen verdwenen,
de a. b. c. boekende enkele eu dobbele spel
lingen eu dies meer maakten plaats voor be
tere leerboeken.
In 1879 werd de wet gestemd op het onder
wijs, waarbij den priester het oppergezag in
de scholen werd outnomen. Die inkrimping
van het gezag der priesters over de onderwij
zers, is de eenige oorzaak geweest van den
schooloorlog van 1879 en als de pastoors ba
den Van de scholen zonder God en de mees
ters zonder geloof verlos ons Heer, wilden ze
enkel zeggen weg met de scholen waar wij de
bazen niet ziju, weg met de onderwijzers die
ons als knechten niet willen dienen.
Oorlog dus aan de officieele school, al zij het
goeveruemeut en het stadsbestuur klerikaal,
want de officieele onderwijzer, kan, als hij
vil als onafhankelijk man optreden en niet
dansen naar de pijpen van den pastoor.
Daatom na 20 jaren klerikaal bestuur, wordt
de oorlog tegen de officieele ouderwijzers voort
gezet, zelfs tegen degene, die uit belang als de
ergste klerikalen in 't gareel loopen eu vooraan
staan gelijk do veertig schoolmeesters, die als
afgevaardigden der klerikale associatie vau
ons arrondissement de vergadering van Aalst
bijwoonden en Woeste met zijne bijloopers
tot kandidaten benoemden, zonder zich nog te
herinneren dat die noodlottige man eenmaal
de onderwijzers toesnauwde Qu'ils s'en ail-
lentwoordeu dia hij thans op hen in toepas
sing zou hrougeu zoo de gelegenheid zich aan
bood.
't Klerikaal goovernement en de klerikale
besturen doen hun best om de officieele scho
len uitgeroeid te krijgen. Al hun streven heeft
maar een doel De staat uit de school, de
pastoor eriu.
De staatsnormaalscholen levereu jaarlijks
nog slechts enkele goede on ierwijzers, de aan
nemingen zijn door het goeveruemeut tot een
gering getal Leperkt de klerikale besturen
worden gemachtigd hunne gemeentescholen
af te schaffen eu in kroegen te veranderen,
en de minister De Trooz sluit de oogeu voor
al de ouwettighedeu welke op deu buiten ge
beuren.
kursus voor volwassenen (avond en zondag-*
school) zonden volgen hu i exameu konden
afleggen voor onderwijzer In die school fuu-
geeren onderwijzers, die zelveu geen bekwaam
heidsdiploma hebben, verbeeld u dan wat
kleppers hunne leerlingen moeten zijn.
In een volgend nummer zal ik bekend ma
ken hoe 't in Aalst met den oorlog tegen da
goede scholen is gesteld eu wat er door do
liberale partij dieut gedaan te worden.
Ja aardige koppelingen hebben wij
den 5 en 12 Juni zien aan elkander flan-
zen Het zijn geene monsterverbonden
meer van liberalen en socialisten, want
nu hebbeu wij ook dergelijke verbonden
zien aangaan door Socialisten, en Ka
tholieken.
Laat ons eens het geweten onderzoe
ken van iedere partij.
1° De Socialisten.
Er waren 24 ballotagen in de provin-
tiëu Henegouwen, Luik, Antwerpen,
Oost-Vlaauderen en Brabant. In 12 dezer
24 plaatsen beslisten de socialisten over
de meerderheid.
In vier plaatsen geven zij veel meer
stemmen aau de klerikalen dan aan de
liberalen en stemmen daarenboven groo-
tendeels met witte briefjes.Aldus doen zij
11 klerikalen kiezen In twee plaatsen
verdeelen zij zich omtrent in tweëu Ant-
I werpen). In zes andere (Brabant, Luik
en O-Vlaanderen) wordt/er goed legen
de klerikalen gestemd,
2° De Liberalen.
Er waren zeven balotagen tusschens
Klerikalen en Socialisten. In alleü, (uit
genomen te Roeulx en te Jurnet) geven
de Liberalen de 3/4 hunner stemmen aan
de Socialisten. De Liberalen waren de
oorzaak dat er te Roeulx eu te Ledaberg
Klerikalen gekozen werden.
3° De Klerikalen.
Er waren 5 ballotagen tusschen libe
ralen en socialisten.
In drie dezer kiezen de Klerikalen voor
de Socialisten .In twee andere stem
men zij den helft voor de Liberalen en
deu helft voor de Socialisten.
In gansch het land hebbeu de klerika-
leu zich volgender wijze gedragen in da
balloteerin^en
Stemmen aande liberalen gegeven 72925..
socialisten 81(>3h
n met witte briefjes 4443*
De fanatieke jeefkens, die zoo graag van
het roode Socialisten spook gewagen^
stemmen nog liever voor die socialisten
dan voor de liberalen.
't Ziju van die dingen, die te pas kernen
voor later I
De aangenomen en vrije normaalscholen,
deelen diploma's van onderwijzer of onderwij
zeres uit aan al wie er een begeert, wie naar
eene klerikale Normaalschool gaat is zeker
niet gebuisd te worden, (evenals degenen die
voor priester studeeren) na eenige maanden
worden ze schoolmeester, ja zelfs regent der
middelbare scholen gebombardeerd.
Dit jaar nog werd er een strooibriefje in
Aalst rondgedeeld, waarbij men aau de lief
hebbers liet weton, dat zij die twee jaar, de
Wetten en reglementen zijn maar gemaakt
om door de kleppers van Aalst overtreden ta
worden, de vroede mannen onzer stad geven
voor wet en recht geen pruim tabak, ze zijn in
huune oogen niets waard.
Een politiek haantje-vooruit, nevenknie van
Casteleyu moest beloond worden voor zijoa
jarenlange hunkering naar.,, iets. Daar zal
de bloeiende stadskas wei voor zorgen, een
man min of meer te betalen zal haar niet
armer maken en de lastenbetalera zyn immera
daar om af te duimen als 't nood doet,
P. Van Nuffel, is dus specialen agent be
noemd bij de Aalstersche politie, 't Vuilhem
deken heeft zoo voortreffelijk de eerlijke f?ï)
politiek der klerikale op onbeschaamde, onna-
schofie, grove manier verdedigd, dat wa ver
wonderd ziju als we bedenken dat Van Nuffel
zoolang naar een plaatsken heelt moeten
wachten,
