r
19de Jaar.
Zondag HAugusti 1904.
Willemsfonds.
Pensioenkas.
Vooruitgang door 't Werk.
Dc Zondagrust.
Wetsontwerp
op de Zondagrust.
Dc kanker van Vlaanderen
Schelmerij.
Abonnementsprijs
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
4 fr. voor de stad
x. voorop betaalbaar
4 fr. 50 voor den buiten
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, Vrijheidstraat, 58 AALST,
Nee spe nee metu.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen
Reklamen 75 centiemen
Vonnissen op de derde bladzijde1 frank
Prijs der Annoncen
per drukregel
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST 13 AUGUSTI.
De boekerij van het Willemsfonds,
Graaf van Egmoot Groote Markt,
ingang langs de Leopoldstraat, waar
iedereen kosteloos schoone boeken kan
ter lezing bekomen is alle Zondagen
open van 10 tot 11 uren voormiddag.
Zondag, 21 Oogst, van 3 i/a tot 4 1/2
uren namiddag, storting der pensioen
gelden in het Café du Commerce
Groote Markt, bij M. Richard De Stob-
beleir.
Nieuwe leden worden altijd aanvaard,
er zijn noch achterstellen, noch boet,
noch onkosten te betalen, en elk mag
storten gelijk het hem past en wanneer
het hem bevalt.
Liberale Werkmanskring
De Liberale Werkmanskring zal op Zondag
18 September 1904, deel nemen aan de
Inhuldiging der blauwe vlag van den Liberalen
Werkmansbond van Ninove.
Het Bestuur is verzekerd dat al de leden het
ten plicht zullen rekenen aan die inhuldiging
deel te nemen.
Prijs been en terug 0,85 fr.
Men kau zich laten inschrijven bij de Boden.
Op Zondag 28 Oogst, ten lokale Concordia
Algemeene Verplichte Vergadering op boete
van 0.25 fr.
Orde van den dag
1° Balloteering van meer dan 100 nieuwe
leden
2° Verslag der laatste Alg. Vergadering.
3° Verslag over de inkomsten en uitgaven
gedurende bet dienstjaar 1903-1904 door den
Schatbewaarder C. Vincent.
4° Verslag over de werkzaamheden des
Iirings en zijne afdeeliugen gedurende het
dienstjaar 1903-1904 door den schrijver P.
Anne.
5" Inhuldiging der vlag van den Liberalen
Werkmansbond van Ninove op Zondag 18
September.
6° Mededeelingen.
7° Kieziug voor 11 Bestuurleden in vervan
ging der thans in dienstzijnde Bestuurleden
aftredende en herkiesbare leden.
We deelen bierachter het wetsontwerp
mede betreffende de zondagrust, neer
gelegd door het klerikaal goeverne-
ment.
Wat willen de klerikalen
Het doel dat zij bekennen is hunne
bezorgheid voor den werkman ze wil
len, zeggen zij, dat de werklieden na
zes dagen arbeid, den zevenden dag
rusten.
Het eigenlijke doel is de gedwongen
zondagrust, dat doel bekennen ze niet
omdat elke schikking welke verbiedt
op eenen bepaalden dag der week te
arbeiden strijdig is met de grondwet.
Moest de wet onveranderd doorgaan
't ware een misbaksel, iets in den aard
$er loi-wet, ze zon aldra in onbruik
vallen, door de duizenden gevallen van
uitzondering in welke door koninklijke
lesluiten zouden te voorzien zijn.
We vragen aan al wie onpartijdig
spreken wil Waar in Belgie wordt er
's zondags gewerkt als er geen nood
is Zie in Aalst er wordt 's zondags in
de fabrieken en werkhuizen zoowel van
liberalen als katholieken niet gewerkt,
dan voor zooveel het volstrekt noodig
is. Elders zal dat ook wel zoo wezen.
Welnu volgens de nieuwe wet zal dat
noodzakelijk werk, 's zondags mogen
verricht worden gelijk voor en na.
En vermits er anders 's zondags niet
wordt gewerkt, beveelt de wet iets dat
toch gebeurt.
Wat vooral loensch schijnt, is de
groote macht welke het goevernement
zich voorbehoudt voor het toelaten van
het zondagwerk in dringende omstan
digheden en de pleegvormen welke de
nijveraar te vervullen zal hebben om
de toelating voor zondag arbeid te be
komen.
We weten hoe partijdig het goever
nement is, we weten dat de werktoe-
zichters meest klerikale voorloopers
ziju, die men voor huune hevigheid
door eene benoeming heeft geloond,
wo weten hoe schandalig partijdig de
klerikale Bestendige Deputation zijn
en... het is naar 't advies van dergelijke
mannen eu besturen, dat het goeverne
ment zich schikken zal om gevraagde
toelatingen te geven of te weigeren.
Wordt de wet gestemd gelijk het
voorstel thans is, dan zal er op volgen
Ofwel volslagen mislukking, ofwel veel
plagerij voor sommige uij vera ars en
niet het miuste voordeel voor de arbei
ders.
Waarom, indien de klerikalen zoo
bezorgd zijn om de arbeiders waarom
dan geheele kategorieu arbeiders uit
gesloten
Een paar artikelen zouden voldoende
ziju, om. streng toegepast te worden,
al de arbeiders van Belgie op tijd een
dag rust te laten genieten.
Art. 1. Het is aan elk hoofd eener
nijverheid of onderneming verboden,
andere personen dan de bij hem inwo
nende dienstboden meer dan zes ach
tereenvolgende dagen te doen arbeiden,
zonder bet toestaan van een vollen
rustdag,
Daarmee puncfum.
Met de nieuwe wet zullen er nog tal
rijke werklieden zijn, dia weekdag en
zondag zullen te werken hebben, met
het eene hierboven opgegeven arti
kel zouden alle nij veraars eu onder
nemers (b. v. de Staat als uitbater der
ijzeren wegen, posten en télégrafen)
verplicht zijn den dienst zoo te regelen
dat elke werkman, elke bediende (want
de bedienden moeten niet uitgesloten
zijn) wekelijks een rustdag hebben.
In de zitting van den Gemeenteraad
van 1 Oogst werd een wensoh uitge
drukt ten voordeele der wet op de
Zondagrust. De liberalen stemden dien
wensch, onder voorbehouding gemaakt
door M. De Blieck.
Art. 1. Het is aan elk hoofd van ouderne.
ming verboden, andere personen dan de bij hem
inwonende leden zijner familie en zijne dienst
boden of huisgenooten, meer dan zes dagen in
de week te doen arbeiden. De wekelijkscbe ver-
lofda4 is de Zondag.
Art. 2. Dit verbod is niet van toepassing
op dringende werkzaamheden, vereisebt door
een geval van overmacht of nooddwang, welke
de gewone gang van de onderneming niet deed
voorzien, indien het hoofd der onderneming
daarvan, bimen de vier en twingtig uren,
keunis geeft aaD den inspecteur vau deu arbeid
of aau den burgemeester.
Art. 3. Een koninklijk besluit kan de
voorwaarden van het wekelijksch verlof anders
regelen
1. Voor de onderneming en die, hetzij door
haren aard, hetzij om redenen van openbaar,
gewoonlijk een gedeeltelijken of onafgebroken
arbeid op zondag vorderen
2. Indien plaatselijke of andere omstandig
heden het eischeD. Voor de ondernemingen, die
vallen onder toepassing der wet vau 15 Juni
1896 bepaalt het wei kplaatsreglemeut de voor
waarden van dat verlof.
Art. 4. De koninklijke besluitan beschik
ken.
a) Bij algemeenen maatregel, ten aanzien
van elke soort arbeid waarvoor eene voortdu
rende uitzondering gerechtvaardigd is
b) Bij afzonderlijken maatregel, te aanzien
van else soort arbeid, waarvoor eene tijdelijke
uitzondering door den belanghebbenden wordt
aangevraagd.
Art. 5. In het eerste geval vraagt de ko
ning het advies
1. Van de bevoegde afdeelingen der Raden
van Nijverheid eu Arbeid
2 Van de Bestendige Deputation der Provin
ciale Raden
3. Vau den Hoogeren Raad voor openbare
gezondheid
4. Van den Hoogeren Arbeidsraad.
In het tweede geval vraagt hij het advies van
de Bestendige Deputatie.
Telkens wanneer eene uitzondering wordt
aangevraagd op grond van plaatselijke omstan
digheden, wint de geraadpleegde Bestendige
Deputatie het advies van den gemeenteraad in.
W anneer de belanghebbende het verlangt wor
den de beroepsgroepen, waarvan hij deel uit
maakt, gehooid.
Deze verschillende collegiën brengen hun
advies uit binnen twee maanden na het hun
daartoe gedane verzoek bij gebreke daarvan
wordt er buiten beu over beslist.
Ten allen tijde kan de regeering, hetzij
ambtshalve, hetzij op verzoek van een der
collegierij-jwaarvan het advies moet worden
gevraagd, opnieuw, de belanghebbende colle -
gièu raadplegen en de verleende machtiging
iutrekkeu of wijzigen.
Art. 6. De afgevaardigden der regeering
voor het toezicht over den arbeid houden het
oog op de uitvoering van de voorgaande be
palingen. Te dien eiudu hebben zij vrijen toe
gang oveial waar een bij deze wet bedoelde
arbeid wordt vei richt.
Art. 7. De hoofden van ondernemingen
of hunne gelastigden, die de bepalingen van
deze wet en de voorschifteu vau de besluiten
betreffende hare uitvoering overtredeu, worden
gestraft: Met eene boete van 26 tot 100 fr.
indien het getal der in strijd met de wet of
mat de besluiten gebezigde personen, 10 niet
overtreft met eene boete van 101 tot 1000 fr.
indien het getal der personen honderd niet
overtreft met eene boete van 1001 tot 5000
fr indien er meer zijn.
Art. 8. Er bestaat strafbare herhaling
zoodra een nieuw misdrijf tou last.e van een
persoon, die reeds is gestraft wegens overtre
ding van deze wet, wordt vastgesteld binnen
e6ii tijdverloop van vijf jaren na de eerste
veroordeeling,
Art. 9, De vader moeder, of voogd, die
huu minderjarig kind of pleegkiud iu strijd
met de voorschriften van deze wet doen of la
ten arbeiden, worden gestraft met eeue boet
van 1 tot 25 fr.
Art. 10. Artikel 85 van het strafwetboek
is van toepassing op de overtredingen voorzien
bij art, 7.
Art. 11.Deze wet treedt in werking één
jaar na bare afkondiging. Oto de drie jaren doet
de regeering aau de Kamers verslag over de
Uitvoering en de gevolgen der weL
Leest een klerikale gazet, luistert naar
een sermoen, een mandement van den
bisschop eene bulle van den paus 't is
altijd dezelfde weeklacht woorden van
bitterheid, woorden van angst-
En waarover?
Over de slechte tijden
Over de slechte meuschen!
Over de slechte zeden!
Als men zoo een nnr geluisterd of ge
lezen heeft, sluiten die schrijvers of die
redenaars met de uitroep Bidt! Bidt!!
E11 zij zien niet eens dat zij zouden
moeten zeggen tegen zich zei ven; tegen
de hoofden der katholieken, tegen de
bisschoppen, tegen de pastoors, tegen de
paters, tegen de nonnen, tegen de katho
lieke ministers, ambtenaars, rechters,
professors
Gij zijt de meesters sedert20 jaar!
En de tijden tijn slecht!
Waarom hebt gij ze niet verbeterd?
Gij zijt meester sedert 20 jaar!
De menschen zijn slecht.
Waarom hebt gij ze niet beschaafd?
Gij zijt meester sedert 20 jaar
En de zeden zijn slecht
Waarom hebt gij ze niet gereinigd?
Maar zij vragen het niet zij durven
hun eigen gruwel en misdaad niet be
kijken.
Zij huilen gelijk de honden in den
nacht m
Omdat zij vreezeu de roede van het
eeuwig recht
Want de edele godsiienst hebben zij
verlaagd tot eeneu geldzaak.
Want den mensch hebben zij verne
derd tot slaaf.
Want de zeden hebben zij bedorven.
Zij moesten in den tempel Gods vrede<
broederlijkheid en liefde prediken.
Zij leven maar voor politieke strijden.
Zij zijn verdoold in hengsteukeurin-
gen, geitenbouden zij zijn kooplieden
geworden, bankiers 1
Alles alles behalve dienaar Gods 5
Vrientlen zorgt voor
uw stemrecht.
De sukkelaars die geen ander bjacl
lezen dan de geschandvlekte Dendevbode
mogen er zich op beroemen propere
lectuur te krijgen en wel ingelicht ta
zijn.
We weten hoe hij al wie niet in da
tremels loopt van den klerikalen vuil-
wagen door hem belogen en gehoond
wordt, hoe hij de deugemeterij zoover
drijft zijne tegenstrevers in hun privaat
leven te belasteren.
Wat het meest te bewonderen valt ig
de getrouwheid waarmede, die god
vruchtige gazet, voor Godhuisgezin
vrijheidgeloof enz. verslag geeft over
openbare vergaderingen eu besturen,
In die verslagen worden de gezegden
zijner vijanden verdraaid en vervalscht%
er worden hen uitdrukkingen en zmuen
in den mond gelegd welke ze niet heb
ben uitgesproken of die ze niet aouden
kunnen uitspreken,
P-wr£:-.
iiLmnuuKMtr
5
r
'1. "'-1 1-*
