ICjIrNaar Ninove
Zondag 18 September 1904.
Willemsfonds.
De Pensioenkas.
M. Jules RENS te Aalst.
Kerk en Staat.
Lotsverbetering der
werkende klas.
Soldaten in Congé.
LIBERAAL WEEKBLAD VOOR
4 fr. voor de stad
Abonnementsprijs 4 fr 60 voor ien buIten voorop betaalbaar
Men abonneert zich op alle postkantoren voor den buiten voor de stad, ten kantore
van het blad, Vrijheidstraat, 58 AALST.
Nee spe nee metu.
HET ARRONDISSEMENT AALST
Gewone, 15 centiemen rfr-iikrpftpl
Prijs der Annoncen Reklamen 75 centiemen p
Vonnissen op de derde bladzijde1 frank.
Men maakt melding van elk werk waarvan een exemplaar aan het blad gezonden wordt
Handschriften worden niet terug gezonden.
AALST 17 SEPTEMBER.
De boekerij van het Willemsfonds,
Graaf van Egmont Groote Markt,
ingang langs de Leopoldstraat, waar
iedereen kosteloos schoone boeken kan
ter lezing bekomen is alle Zondagen
open van 10 tot 11 uren voormiddag.
Heden ZONDAG, 18 SEPTEMBER,
inhuldiging der Vlag van den Liberalen
Burgers-en Werkliedenbond van Ninove.
Van 9 tot 11 ure voormiddag, uitdee-
ling der reiskaarten aan do leden van
den Liberalen Werkmanskring, in de
herbergen op het programma aange
duid.
Ten 1 1/2 uren namiddag vergadering
van al de deelnemers, op de Groote
Markt, optocht met muziek uaar de
statie.
Betooging te Ninove Overhandiging
der Vlag, Feestvergadering in 't lokaal
van den Bond op do Markt, de heeren
Buyl, Rens, Julius Hoste en andere spre
kers zullen er eene korte aanspraak
houden.
Vertrek uit Ninove ten 8 u. 's avonds
vergadering op do Markten ten 7 1/2 u.
Alle liberalen op post.
Gustaaf LEVE AU.
Voorzitter van den Lib. Werk manskring.
BERICHT. In ons voorgaand num
mer hebben wij de storting voor Sep
tember aangekondigd den 11 September
aanstaande. Tengevolge van buitenge
wone omstandigheden zal de storting
plaats hebben den 25 SEPTEMBER
(4en Zondag van September) in den
Graai van Egmont n Groote Markt,
van 3 1/2 tot 4 1/2 uren namiddag.
Nieuwe deelnemers worden altijd aan
vaard. Elk mag uitleggen naar goed
dunken doch ten minste 3 fr. 'sjaars
om de wettelijke voordeelen te genie
ten. Wie b. v. een jaar niet spaart krijgt
voor dat jaar geene subsidie, maar van
het gespaarde gaat niets verloren. Gee
ne boeten worden toegepast.
Al de personen die den vereischton
ouderdom bereikt hebben en hunne
aanvraag hebben gedaan om pensioen
te bekomen, zonder iets verkregen te
hebben, mogen, indien zij meenen recht
te hebben, ziph aanbieden ora hun ge
val uit te leggen, er zal nota van geno
men worden en het noodige zal gedaan
worden om recht te doen geven aan wie
recht heeft.
We zullen ook nota nemen van de
misbruiken welke ons zullen kenbaar
gemaakt worden.
HET BESTUUR.
Belangrijk Bericht.
Wij verwittigen Dog eens de personen,
geboren in 1843, 44 of 45, dat zij moe
ten 18 fr. storten in de lijfrentkas, wil
len zij op 65 jarigen ouderdom het pen
sioen van 65 fr. bekomen.
Zij moeten die 18 fr. storten in ten
minste drie jaar.
Bijgevolg OpgepastDe personen
geboren in 1843 moeten ten minste
franken op han boekje hebben voer
het einde yan 1905,.
Onze volksvertegenwoordiger M. JRens
zal den le zaterdag van iedere maand
te beginnen van Zaterdag 1 October
zitting houden, in 't lokaal der Liberale
Associatie, sekretariaat, waar iedereen,
die hem wenscht te spreken, door hem
ontvangen zal worden van 9 uren voor
middag.
Iedereen mag zich in volle vertrou
wen tot hem wenden, zoowel werklie
den en landbouwers als bedienden, ne
ringdoeners en burgers.
Al de klerikale gazetten spuwen vuur en
vlam tegen het Frausch Goevernemeut dat
het Concordaat dreigt te verbreken.
Wat, zeggen zij, honderd jaren geleden,
werden alle kerk- en kloostergoederen ver
beurd verklaard, en zou de Republiek nu wei
geren, nog langer de jaarwedden van bisschop
pen, pastoors en onderpastoors te betalen.
Dat ware schandelijk.
Ze vergeten te zeggen, hoe door schandelijke
misbruiken, die jaren en jaren voortduuurden
op,bet einde der XVIII" eeuw, de boeren, voor
al in Frankrijk, tot da afgrijselijkste ellende
waren vervallen, terwijl, door allerlei recuten
en oude gebruiken, de landouwen door de
kloosters, grootendeels waren ingepalmd.
Dus zegde de Republiek is 't maar eene daad
van rechtvaardigheid, aau de natie terug te
schenken, wat haar op schandelijke wijze werd
ontnomen.
Dn klerikalen zeggen dat de Republiek on
gelijk heeft. Dat na honderd jaren het bezit
der verbeurde goederen onwettig is en er res
titutie moet gedaan worden.
De Kerk heeft echter het voorbeeld gegeven
aan de Republiex. Werden de landen die de
Pauselijke Staten uitm lakten, niet met geweld
aan de wettelijke bezitters ontnomen en aan
Pauzen geschonken. Werden die landen niet
veroverd door het zwaard en hut vuur, tegen
den wil der bewoners en hunner vorsteu. En
toch hebben de pauzen nooit aan restitutie
gedacht.
Toen in 1869, door den wil van het Italiaan-
sche volk, de wereldlijke macht van den Paus
(die de vrucht was van moord en roof) werd
geknakt, beweerde hij de eeuige wettige bezit
ter te.zijn en sloeg den koning van Italië iD
den ban.
Het ware niet slecht zoo de Paus eens duide-
lijk verklaarde welke de voorwaarden zijn van
het rechtmatig bezit en door welke oorzaken,
het recht van bszit vervallen kan.
Er is nog een middel De paus zou op straf
van excommunicatie, al de bezitters van vroe
gere klooster- en kerkgoederen gebieden bin
nen het tijdverloop van vijf jaren al die goe
deren ten voordoele der kerk af te staan.
Vermits de eigenaars van vroegere klooster-
en kerkeigendommen op weinige uitzonderin
gen na, groote klerikalen zijn, noniljous,
barons, enz. die ue handlangers zijn der
priesters en de vijanden der republiek is het
vast en zeker dat zij allen op bet eerste woord
afstand zullen doen van bosscben, weiden,
hoeven, landerijen en kasteeleu die vroeger
aan de geestelijke gemeente behoorden.
Daarmede ware het vraagstuk ineens opge
lost.
In het Concordaat echter heeft de Paus
namens de Kerk verklaard op gaene wijze
de bezitters van onteigende Kerke-
goederen te zullen verontrusten. Dat
was eenvoudig weg de bekrachtiging van het
voltrokken feiter viel niet meer op terug
te komeu.
In het concordaat verklaarde 't Fransch goe-
vernemeut, eene jaarwedde te zullen betalen
aau bisschoppen en pastoors, mits zekere voor
waarden goedkeuring der benoeming, ge
trouwheid aan 's landswetten enz.
Welnu een deel der Fransclm geestelijkheid
wil zich boven de wetten stellen der Republiek
en daarom, dreigt de Republiek bet concor
daat to verbreken.
Weet ge wie in Frankrijk een der eersten
de voordeelen der scheiding van Kerk en Staat
heeft doen uitschijnen
Het was de Aartsbisschop van Sint Paul in
Amerika, monseigneur Ireland. Den 18 juni
1892 '8 avonds hield deze verlichte Kerkvoogd
eene voordracht in do Groote Zaal dor Société
der Géographie te Parijs. In die voordracht
schetste hij den toestand dar katholieke Kerk
in Amerika en zegde onder andere
Voor den Amerikaanschen burger is de
wet eene heilige zaak. Hij heeft ontzag
voor de wet. Diksvijls staat ze hem niet
aan, maar dan zegt hij Het is toch de s
wet, ik gehoorzaam, b
Wij bedienen ons nooit van de wet om b
propaganda te inakeD voor ouzo eigene b
denkbeelden.
Welk is de toestand der Kerk in de Ver- b
eenigde Staten Het is de Kerk in eeneu
vrijen staat. Eu zij bevindt zich goed in b
hare vrijheid, b
Er is in de Vereenigde Staten geene ge- b
stieiite Kerk. Al de belijdenissen de b
katholieke Kerk, al de protestantsche vor- b
men, de Israëlitische Kerk, zijn voor de b
wet volkomen gelijk, en alie bestaan 011- n
der het gemeenzaam recht b.
De wet beschermt al onze rechten zon- a
der ons bezondere voorrechten toe te ken- a
neu. Iedere Kerk houdt zich recht door b
de vrijwillige bijdragen barer aanhangers, b
In Amerika kiezen de priesters onder
elkander tot bisschop dengenen die zij het a
waardigste achten wij willeu niet dat een
bisschop ons door vreemdelingen opge- a
drongen worde.
De AmerikaaDsche bisschop werd geestdrif
tig toegejuicht. Op de eerste plaatsen bemerk
te men graaf De Muu, M. de Vogüê, M. Piou,
de prins d'Aremberg, priesters Lemire, De-
cbesne, Joiniot, Kannengiesser, de paters
Mauuus en Feuillette eu honderd anderen,
katholieke kopstukkeu, priesters en paters, die
telkeus tiet teekeu gavou der toejuichingen.
Maar weldra werd door de klerikale ach
ter uitkruipers. de opvatting der Kerk volgens
monseigneur Ireland, heftig bestreden als ge
vaarlijk en strijdig met de overleveringen.
Het orgaan der Aalsterscbe klerikalen, piepte
natuurlijk de groote bonzen van't klenkalism
na.
Ook te Rome verafschuwde men de denkbeel
den van den Aartsbisschop van Sint Paul.
De verkiezing der bisschoppen door do pries
ters en tie verloochening der vreemde tussche.i-
komst, was immers een inbreuk op de almacht
van den Paus op kerkelijk gebied.
't Amerikamsm, werd bestreden, gelaakt,
afgekeurd als ketterij. Rome wil vooral niet
weteu van vrijheid en democratie I
Tien jaar 11a da schitterende voordracht van
monseigneur Ireland, zag men in Frankrijk
de kloosterorden in opsland komen tegen de
wet, do geestelijkheid zich werpen in den poli-
tiekeu strijd, de paus zich het recht aaumati
geu het burgerlijk gezag voor zijnen wil te
doen buigen.
En de honderden die den aartsbisschop toe
juichten, vergaten hunne geestdrift voor den
Amerikaanscheu eerbied voor de wet, voor de
onafhankelijkheid der Kerk door de bijdragen
der aanhangers, voor al de demokratiscbe ge
voelens van den Amerikaansohen Prelaat.
Opeen ordewoord van Rome werd de strijd
tegen de Republiek aangevangen Rome v\il
de burgerlijke macht overheerschen, ze vloekt
de verbreking van het Concordaat, verbreking
die volgens monseigneur Ireland een zegen
zou zijn, zij vloekt het Amerikamsm in zake
van" godsdienst, omdat ze liever de centen
heeft der Republiek dan h ire vrijheid.
Het bilan van de 20 jarige klerikale regee
ring kan men volgender wijze opmaken
Op politiek gebied kieswetten gemaakt
uitsluitelijk ten voordeele der klerikale partij
en school wetten, gemaakt om de onwetend
heid waarin het volk verkeert, nog meer te
doeu toenemen.
Op sociaal gebied eehto facade wetten, aan
bet ellendige volk almoezen verleenonde, waü-
neer het zijn recht vraagt en eischt.
De werkmanspensioenen Hoe belachelijk
l^ dje onderstand van 18 centiemen daags dan
nog aan hen die in nood zij 11, en bekomen
enkel ca vernederende smeekingen.
De wet op de werkongevallen voldoet nie
mand, noch de werklieden die zij slechts half
waarborgt, noch de patroons wier belangen
zij schaadt mits zij afhangen van de verzeke
ringsmaatschappijen, die enkel voor bet belan»
banner actionnarissen staan.
Het wetsvoorstel van M. Nyssens dagteekent
van April 1898 en het eindje gebrekkige wet.
dat er uit voortgesproten is, treedt nog in>
voege niet. Intusschen hebben er in België
30,000 werkongevallen per jaar plaats waar
van ruim het vierde moet schadeloos gesteld
worden door de nieuwe wet, eu gemiddeld per
jaar komen 288 werklieden in de mijnen om.
Wat de ziekten betrelt, die de werklieden
op het werk opdoen, sinds de 20 jaren dat da
klerikale p vrtij aan het bewind is, beeft zij
nog den tijd niet gevonden er aan te denken.
En nochtans bewijzen de statistieken dat op
100 werklieden er gemiddeld 36 zijn per jaar,
die door ziekte aangedaan worden, sommigen
enkele dagen, andere weken en maanden.
Wie zorgt alsdaus voor den zieke, voor
vrouw en kinderen Op 100 Belgische werk
lieden ziju slechts 12 bij eene maatschappij
van ouderlingen bijstand aangesloten, dit zijn
de verstandigen. Maar de anderen Voor hen
het gasthuis 1 Voor hunne familie de ellende,
het bureel van weldadigheid.
Wat is er te doen Een volledig stelsel van
sociale verzekering inrichten.
De verzekering tegen ouderdom en onmoge
lijkheid van werken moot aan de werkers
beider geslachten, zooals van den buiten als
vau de stad, een voldoende pensioen verzeke
ren, van zoohaast zij door den ouderdom of
door een lichamelijk letsel onbekwaam zijn
gewordon om nog in hun onderhoud te voor
zien.
De verplichte verzekering tegen ziekten eo
ongevallen zou moeten tusschenkomen niet
alleen ten voordeele van den zieken of ge
kwetsten werkman, die kosteloos geneesheer
en medecijnen zou genieten, maar ten voor
deele zijner vrouw en kinderen, die eene gel
delijke ondersteuning zouden genieten, zoo
lang hun broodwinner werkeloos moet blijven.
De verzekering tegen onvrijwillig werkverlet
zou die groote democratische instelling bekro
nen, en dan zou de toekomst ook voor de lan
delijke arbeiders verzekerd zijn. Dan zouden
zij niet meer moeten vreezen ten allen stond,
onverwachts aan de ergste en onverdiendste
ellende blootgesteld te worden.
Dat alles is mogelijk dit zijn geene droom
beelden. Het bewijs daarvan vindt men in
Duitschlaud, in Oostenrijk, in andere lauden
waar, door de samenwerking van den Staat,
de patroons, de werklieden, de werkersverze-
keriug sinds 20 jaren bestaat en er de beste
uitslagen oplevert.
Iu België alleen komt zulks niet tot stand,
omdat bet eene regeering heeft die zich enkel
ernstig bezig houdt met do belangen der kleri
kalen.
In den loop der kiesperioden hebben de
antiklerikale sprekers, met reden,, de sch.au*.
delijke handelwijs, zoo van misbruiken, alsi
van voorrechten, die in het leger bestaan,
over den bekel gebaald.,
Nocb de lotiDg, nocb de plaatsvervanging!
hebben geene de minste verbetering in het,
lot der militianen gebracht. Een punt voorna
melijk, dat uit het oog niet mag verioreu wor
den, is de al te vrije handelwijs, waarmede de
Staat de soldaten voor verscheidene weken
naar huis zendt, zonder de minste vergoeding.
Elkeen, voor wien het lot ongunstig was, ift
verplicht zijn werkhuis, zijne bediening te
veriaten om zijne militaire plicht te vervullen
en intusschen zijnen dienst, door een ander te
zien innemen..
De kas van bet Goevernement tot op den
bodem ledig wezende, zoekt allerlei besparin
gen te doen,en op bet budget van onderwijs,
niets meer te knagen vindende, werpt het zich.
als een uitgehongerde wolf, op bet voeder en
de vergoeding. Natuurlijk durft de minister
van geldwezen, dio zich zoo gaarne op zijn
kundig bestuur roemt, geene besparingen op
de zoo rijk bepaalde traktementen der geeste
lijken doen, of hij krijgt deze zoo kostelijke
kieadravers tegen en welhaast vliegt bij ana dfl