ii
De Mode en de Zedelijkheid
Over Bouwkunde.
1
1
m
*r
Eerste Jaar N* 34
Prijs per nummer 25 centiemen.
Ninove 2! Oogst 1927.
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
VOOR HET KANTON NINOVE
El. UlYSTEQMAN-LiMAtlllE
Middenstandsfoe weging*
Malen en Geivichten.
D© Kerkvervolging* ia Mexico
Wekken per Telefoon.
w
ii
K. M.
Postcheekrekening 1862,54
Abonnementsprijs
3 maanden fr. 3,50
maanden 0,50
1 jaar 12,50
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koei poortstraat;': tfc NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
KWESTIE VAN DURVEN
Herhaaldelijk reeds' werd er
door onze geestelijke Overheid op
gewezen dat de mode bij onze
vrouwen en meisjes, tegenwoordig
maar al te dikwijls overslaat tot
het volgen van een onzedelijke
kleederdracht.
Vele bladen, katholieke natuur
lijk, hebben onze katholieke moe
ders reeds op 't harte gedrukt, hoe
groot en hoe zwaar hunne verant
woordelijkheid is tegenover de
jonge meisjes die ze van God heb
ben gekregen en die ze zoo maar
op de straat en elders laten rond-
loopen in een kleedij die het veelal
haalt bij de weinige omhulsels van
de heidensche volkeren.
In verband daarmede gaf het
katholieke dagblad De Volks
stem uit Aalst, daarover een
hoofdartikel en zette ieder katho
liek ten dringendste aan, tegen
over die verergernis-gevende mode
met. woorden en daden op te trek
ken.
Tezelvertijd gaf onze confrater
een beeld van het moderne jonge
meisje en het konterfeitsel dat er
opgehangen werd, is eftenaf be
lachelijk, bespottelijk... ware de
zaak niet zoo ernstig, niet zoo
droevig.
De Volksstem noemt het dat we
(dat zijn de weldenkende, vrome
christene menschen, de brave
christene huismoeders en iedereen
De mode is er. Ze moet er trou
wens zijn... Ze mag er zijn.. Maar
onze katholieke vrou.weüconze
katholieke moeders vooral,hebben
toch den grooten plicht, de zware
verantwoordelijkheid,, te waken
opdat met het winnen van het
respect van de wereld i omdat we
de mode durven volgen) het verlies
van onze ziei niet is te boeken.
Wanneer we tegenwoordig even
een oogslag werpen op d;t moder
ne vrouwtje, op die moderne huis
moeder die ons langs de straat
voorbijgaat, dan komt in ons toch
onwillekeurig de bedenking op
Hoe moet het er gesteld zijn in
het huishouden van zoo'n. .pop
Want poppen zijn het helaas ge
worden...poppen of net-gecopieer-
de patroons uit Parijzer mode
bladen, met echte jongenskoppen,
hoog-opgeschorste rokken en laag
uitgesneden blouzen.
Er ontbreekt nu enkel nog een
wandelstok in de hand, een ciga
rette in den rood-geverfden mond,
een "bolhoed op den haast-kaal-ge-
knikten kop, om ze met moeite uit
het mansvolk nog te verkennen.
En daa.'gen dient gewaar
schuwd. Daartegen dienen vooral
onze christene moeders gewaar
schuwd. Uw kinderen kunnen
schoon genoeg zijn moeders, veel
schooner zelf dan die gekke mode
poppen, wanneer ze in een simpel,
waaraan zij dienen te voldoen, de bijzon
dere mérksteropels en het ijkloon bepaalt.
Bedoeld loon is dat, vastgesteld bij het
aan het koninklijk'besluit dd. 21 Decem
ber lirêo^gevoegd reglement, voor bet toe
stel. dat het meest overeenkomt met het
te ijken toestel.
Art. 3. Niettegenstaande het stempelen
met de bovenbedoelde bijzondere merken
is het in het Rijk verboden de weegtoe
stellen, die, overeenkomstig de bepalingen
van bovenvermelde artikelen en 2, zijn
geijkt, te koop aan te bieden of in den han
del te brengen en ze in bezit te houden of
daar te gebruiken, waarde maten en ge
wichten worden benut voor handelsver
richtingen of als basis dienen voor de door
bijzonderen verschuldigde betalingen.
die het wel meent met de openbare betamelijk en deftig kleedje vooi
zedelijkheid, met het behoud van
onze jeugd, met de zielezorg van
onze kleintjes) iets te zeggen heb
ben, dat we iets moeten zeggen en
dat we dus rnaar moeten DURVEN.
Iets te zeggen hebben. Iets moe
ten zeggen. Moeten Durven...Och,
't is eenvoudig. We weten het
allemaal. Lijk sommige vrouwen
tegenwoordig op de straat rond-
loopen gaat het werkelijk over zijn
hout. Ze zijn de ergernis in per
soon en groot, overgroot is hun
verantwoordelijk tegenover de
kinderen, tegenover ieder mensch
op de straat.
We weten het wel. De tijd van
Grootmoeder is lang voorbij (He
laas, het was nochtans de goeiei.
De wereld gaat vooruit, zoo zegt
althans. De mode moet ge-
den dag komen. Hebt toch geen
schrik van kleingeestig genoemd
te worden, van niet met uw tijd
mee te gaan te moeten hooren,
van niet te durven doen zooals de
anderen.
In doen zooals de anderen
steekt geen verdienste, We moeten
persoonlijk zijn. En durven is ook
al iets heel anders. Wanneer wij
onze kinderen die we eenmaal
aan God zullen moeten terug
schenkenzedig gekleed langs de
straat zullen zenden, ten spijt van
de dwaaste en de gekste kleeder
dracht, wanneer wij van onze
meisjes e vrouwen zullen maken
en geen paljassen dan zal men
n mis mogen zeggen dat we
DURVEN... dan zullen we met
een onzen plicht hebben gekweten
dan zullen wc gezorgd hebben
voor het dekken van onze verant-
men
volgd worden. We komen er abso
luur niet tegen. Maar tusschen vol- i„„n.„
gen en volgen ligt zoo n hemelsbreed wooidelij k nei en an
verschil. Niemand van ons zal
voorzeker willen dat zijn vrouw,
noch zijn dochter in een enorm
breed kleed rondloopt dat sleept
tot op den grcnd en waarvan de
halsboord tot onder de ooren rijkt.
Niemand van ons za) willen dat
onze kinderen afsteken bij andere.
Niemand van ons zal willen dat
onze jeugd moet achteruit staan,
tegenover die van andersdenken
den. Maar niemand van ons zal
toch ook wanneer ie d'er even
een moment diep over nadenkt
willen dat zijne vrouw, dat zijne
dochter, dat zijn kinderen gelijk
gesteld worden met zooveel mo
derne vrouwen, die op straat met
den vinger worden gewezen en die
gekleed loopen met een stukje
goed, waaruit vroeger nog niet het
tiende deel van een kleedsel kon
worden vervaardigd.
fier mogen zeggen Wit wij,
christene moeders hebben gedaan, telt
meê voor de huisgezinnen van latervoor
de gemeenschap van later die door onze
kinderen zal gevormd worden. Wat wij
hebben gedaantegenover de onzedige
kleederdrachtdat is durven en dat
alleen
Stilaan groeit de Middenstand in onze
provintie Van lieverlede worden onze Mid-
denstanders zich bewust dat hunne macht
op alle gebied te vinden ligt in een sterke
samenwerking en een flinke groepeering.
Het bloeiend Middenstandssekretariaat
te Gent, wil nu ook de Jeugd van onzen
geliefden stand stamoewuster maken en ze
hunne zoo noodige medewerking in het
«ader der algemeene beweging voor oogen
stellen.
Daarom is er op Zondag 25 Septem
ber e. k. een Middenstands Jeugddag be
legd waarvan we hier het omstandig pro
gramma mededeelen.
PROGRAMMA
Om 9 lj3 u. Solemneri" Mis in de kerk
van hel Klein Begynhof. Lange Violetteri-
straat, gecelebreerd door Z. E. Pater
Marie-Albert, Trappist, Overste der Abdy
van Orval.
Sermoen door Z. E. Heer Leo Joos,
Algemeen Bestuurder der Sociale werken
van den Middenstand.
De zang- en symphonieafdeeling der
Jonge Wacht God en Vaderland zal
uitvoeren Miss a Decima van Oscar
Van Durme,
Om 1uur, morgenvergadering in het
lokaal, Lange Kruisstraat, 4.
DAGORDE
1). Sport en onze Jeugdafdeelingen.
Inleider Oscar Hemelaers, leeraar,
Secretaris Lucien Van Isegem.
2). De Middenstandsjeugd >n hare be
trekkingen met de Jeugd van andere
standen.
Inleider R. Van den Broecke.Secre-
taris van den Middenstandsbond van
Aelter.
3). Rol der Middenstandsjeugd in onze
Middenstandsorganisatie.
Inleider Hub. De Baets. Voorzitter
van denMiddenstardsjeugd vanEekloo
Secretaris jos. De Smet.
4). Om 12 lj2 ure, lunch aangeboden aan
de deelnemers door Volksvertegen
woordiger van Ackere en M' Aimé
Meiresonne, Eerevoorzitter der Jonge
Wacht God en Vaderland
Namiddagvergadering om 2 uur.
1). Besluiten door de Secretarissen.
2.) De Zedelijke Sterke Middenstands
jeugd.
3) Aanspraak door Z. E. PATER
MARiE-ALBERT, (Karei Van den
Cruyssen).
4.) Korte aanspraak door Volksverte
genwoordiger van Ackere.
Na de vergadering bezoek aan de bij
zonderste monumenten der stad onder het
geleide van Heer Henri de Tracy, provin
ciaal Raadrlid.
Toekomende week meer daarover
M. S.
wezenlijken ware, namelijk het wekken
per telefoon. Welk een groot gerief zou
het zijn voor velen onzer, die geen water
stoker a klopperin de buurt hebben
wonen, op welken gedienstige overigens
toch misschien niet met stelligheid te
rekenen valt, de zekerheid te bezitten, dat
als wij den volgenden morgen vroeg met
den trein mee moeten of om andere rede
nen vroeg uit de veeren moeten, van de
telefooncentrale uitte worden opgeklopt
Dit denkbeeld nu is te Milaan reeds
werkelijk geworden, zij het dan door het
initiatief van een bijzondere telefoonmaat
schappij. Sinds de telefoondiensten in
Italië door den Staat aan bijzondere maat
schappijen zijn overgedragen, is voor de
geabonneerden een gulden tijdperK aange
broken. Behalve een vermindering van
den abonnementprijs en de inrichting van
het bekende automatisch stelsel, welhaast
in alle groote steden van Italië doorge
voerd, heeft de telefoonmaatschappij te
Milaan nog een massa andere gemakkelijk
heden aan haar geabonneerden verschaft.
Zoo kan men zich 's morgens per telefoon
laten wekken niet alleen, maar men kan
ook het uur van vertrek van een trein
aanvragen, of het adres van den dichtst
bijwonenden apotheker die op zondag
open is Ook kan men tegen een klei
ne extravergoeding tijdens zijn afwezigheid
telefonische boodschappen hetzij inko
mende, hetzij uit te geven door de
telefoon centrale laten behandelen.
Het wordt den menschen tegenwoordig
wel gemakkelijk gemaakt
Het Staatsblad van Woensdag kondigt
het volgend koninklijk besluit af
Artikel 1. De ijkmeesters mogen de
weegtoestellen, andere dan die, waarvan
het gebruik voor de handelsverrichtingen
in Belgie is toegelaten,ijken, indien zij aan
de vereischten voldoen bepaald in artikel 2
van dit besluit.
Art. 2. De toestellen dienen tot de
modellen te hooren, vooraf goedgekeurd
door het Ministerie van Nijverheid,Arbeid
en Maatschappelijke Voorzorg.dat de ver
eischten omtrent constructie en werkwijze,
De Eerw. Pater Martin Diaz, <5 jaar,uit
het Bisdom Colima. werd te Purification,
in den Staat Jalisco, aangehouden onder
de valsche aantijging dat hij de wetten van
den Kerk vervolger Galles overtreden had.
Den 27 Juni laatst werd de eerbied
waardige priester voor een rechter gedaagd
die hem eene soort ondervraging deed
ondergaan. Daar de geestelijke met ver
ontwaardiging weigerde zich te onderwer
pen aan de ongodsdienstige wetten, werd
hii ter dood veroordeeld. Onmiddelijk
daarop leidde men hem naar de plaats
waar de soldaten op hem wachten om hem
neer te schieten. De grijsaard gedroeg
zich als een waar geloofsheld. Toen hij
voor zijne beulen stond, riep hij uit alle
krachtLeve Jesus-Christus Daarop
weerklonken de schoten,de priester stortte
ter aarde, bloedend uit verscheidene won
den, Weer telde de Hemel een Martelaar
te meer.
De soldaten die gedwongen waren den
eerbiedwaardigen geestelijke dood te schie
ten, verdoken hunne ontroering niet. De
oversten moesten met alle strengheid op
treden om te beletten dat de soldaten tot
muiten oversloegen.
De taak van eene groote gemeente
wordt in onze dagen steeds meer uitge
breid. Behalve voor gas. water, elektrici
teit, centrale verwarming, beet badwater
en opgeven van den juistcn tijd radio
per telefoon, wasscherijen, vuilnisverwij
dering, ontsmetting, bad- en zweminrich
tingen, openbare privaten, kinderspeelter
reinen, zorgt de overheid van onze groote
steden nog voor een menigte andere din
gen,van welker gericfiijheid wij,vaak tegen
geringe kosten, dagelijks gebruikmaken.
Een ding is er achter,waarop de aandacht
onzer stedelijke overheden nog niet ge
vallen schijnt te zijn, en dat toch met
weinig of geen kosten gemakkelijk te ver-
In de laatste dagen liep het gerucht dat
Galles beslotenhad ziinevervolgingswetten
in te trekken. Spoedig echter is gebleken
dat dit gerucht onjuist is,want de hatelijze
regeerders hebben vlakaf verklaard dat
het land de priesters kan missen t Is
dan ook voor die afschuwelijke reden dat
de officieele moordenaars voortgaan met
geestelijken te vervolgen, te verbannen en
te vermoorden. Ook hier toch zal loontje
wel om zijn boontje komen.
Oorsprong
De Bouwkunst is met den mensch ge
boren. In haar beantwoord hij aan een
der dringendste behoeften des levens,
namelijk zich te beschutten tegen de wis
selvallige gesteltenissen der natuur. In
't begin harer wording was de bouwkunst
op verre na niet zooveel eischend als in
latere perioden. De gansch primitieve ma
terialen, boomtakken, klei en strooi lieten
niet toe op gebied van kunst wat voort te
brengen. Doch later volgens het verschil
lend initiatief en kunstgevoel der volkeren
nam de bouwkunst een grootere uitbrei
ding. In Egypte bijvoorbeeld kwam het
bouwen met granietsteen in voege. In As-
sysië en Chaldée werd er gebouwd met in
de zon gebakken kleisteen. Wij moeten
bekennen dat onze voorouders niettegen
staande zij over de hedendaagsche vervoer
en hulpmiddelen niet beschikten, toch
grootsche werken voortbrachten.
De Bouwkunst in onze groote steden.
In den loop der eeuwen dan, waren er
bekwame bouwmeesters die naar meer
schoonheid in de bouwkunst zochten. Van
daar dan de verschillende stylen Griek-
sche, Romaansche, Gothische, ena. Zij
zijn tot een zeker toppunt van volmaakt
heid geklommen en zooals altijd na groot
heid kwam verval. Door de eeuwen heen
hebben in de bouwkunst perioden van
bloei en verval elkander afgewisseld doch
nimmer heeft ze een vervaltijdperk door
leeft als deze, die nu reeds van ongeveer
het einde der 18 eeuw voortduurt.
In vroegere bouwkunstperioden kwam
altijd in min of meerdere mate een groote
eenheid van uitdrukking voor. De bouw
kunst had toen hetgeen men noemt
Styl Dit beginsel van eenheid, van
harmonia, is in de vorige eeuw verloren
geraakt. Deze tijd is er eene van stylloos-
heid. Het hoeft nochtans geen verwonde
ring te baren. De bouwkunst gaf altijd den
aard, het leven en streven van een volk te
kennen. Het is dus gemakkelijk te verkla
ren dat het tijdperk van verdeeldheid en
verwarring die onze samenleving ken
merkt, ook zijn stempel heeft gedrukt op
de moderne bouwkunst.
Weleer werd de menschheid bezield
door een gemeenschappelijk ideaal. De
bouwkunst werd niet geboren uit een per
soonlijke gril, sproot niet voort uit een
plotselingen onbekookten inval, noch
uit de zucht om anderen te overtroeven,
maar was ten volle een gemeenschappe
lijke kunst. De enkeling volgde niet zijn
willekeur maar allen volgden, onbewust,
de kunsttraditie van hun tijd. Zoo bleef de
bouwkunst voor buitensporigheden be
waard Aldus behield zij een groote har
monische eenheid die nog aan sommige
oude stadswijken een buitengewone aan
trekkelijkheid verleend.
In de 19* eeuw onderging de samen-
i leving groote veranderingen. De beoefe
ning der ambachten werd van elk toezicht
ontdaan. De nijverheid nam een groote
vlucht en de machien verving het werk
van vele handen. Om de gezonde overleve
ring die tot hiertoe duidelijk de te volgen
richting aanwees, bekommerden de vak
lieden zich niet meer. Werd er niet geco-
pieërd van andere stylen, dan trad het
individualisme, de persoonlijkheid op den
voorgrond. De leus werd hoe vreemder
hoe mooier De drang naar het origi-
neele werd steeds sterker en zoo ging het
juiste begrip van bouwen en het aange
boren schoonheidsgevoel verloren. De
bouwkunst werd grootendeels beheerscht
door oppervlakkige schijnschoonheid, zon
der inhoud noch zin.
De nieuwe stadswijken der groote ste
den getuigen op de meest bedroevende
wijze op welke dwaalwegen de bouwkunst
toen is geraakt. Ook bij de burgerlijke
bouwkunde zijn groote wanbegrippen in
geslopen. Een der voornaamste oorzaken
hiervan zijn zeer zeker de bouwkundigen,
zonder artistiek talent, die niet voldoende
vakkundig onderlegd zijn. Oorspronkelijk
heid is zeker een goede eigenschap die
een waar kunstenaar tot hoogt uitingen
kan voeren. Maar voor hen die deze gave
missen is het verstandiger op den beganen
grond te blijven en zich aan goede over
leveringen vast te houden.
Hiermede is echter niet bedoeld dat er
weer moet gebouwd worden in de middel-
eeuwsche stylen. Dan waren wij eerst
recht op den verkeerden weg. Al» de
bouwkunst wederom zal moeten steunen
op de oude overleveringen, dan dient
daaronder niet te worden verstaan, dat
oude stylen nieuw leven moet worden in
geblazen. Dat wil niet zeggen dat er weer
oude geveltjes moeten opgetrokken wor
den, maar dat de lessen uit het verleden
moeten ter harte genomen worden om
daarmede zooveel mogelijk rekening te
houden bij onze moderne bouwwerken.
De nieuwe eischen door het hedendaagsche
leven gesteld behoeven daarbij volstrekt
over het hoofd niet te worden gezien. In
tegendeel men moet er de volle aandacht
aan schenken. De meeste nochtans zijn
onveranderd gebleven alleen zijn er
enkele nieuwe aan toegevoegd. Hieruit
behoeft ook niet voort te vloeien dat er
naar een grondige hervorming van het
woonhuis in zijn onderdeden moet worden
uitgezien. Dit ware niet alleen onnoodig
maar ook onmogelijk. De meeste bouw
kunstbeoefenaars zijn nu eenmaal geen
kunstenaars, noch scheppende krachten
bij de gratie Gods, Zulke mannen zijn in
alle tijden schaarsch geweest. Waarom
dan laten zij die geen talent bezitten het
aan onze bekwame architecten niet over
om nieuwe oplossingen te zoeken en
i
I
BB
n
Tl;
DEHDERKLOE
- - i 1 Am 1 rri DJ pKf fftPh fTPHTI
T- i l' mr»rr#»n /pücrpn a hV.1l Wil.
I
J
üftu
if* ji-j."""
