u
x
Mgr. VAN ROEY
e» <lc Pronters.
I
Tweede Jaar Nr
Prijs per nummer 25 centiemen.
Ninove 15 Januari 1928.
Katholiek Vlaamseh en Volksgezind Weekblad
R. LHYSTIRMAN-LEMAIRC
der Verwoeste Qewesten
De Eenheid der Eerken.
In Mexico.
Nationaal Fo&ds V00F
Wetenschappelijke Opzoekingen
Een© nieuwe Congovlucht.
x_
Abonnementsprijs
:j maanden fr. 3,50
NI NO V
VOOR HET
PoRtnheckrekening iR Luysterman ir 1862^54;
KANTON
6 maanden
1 jaar
6,50
12,50
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koei poortstraat, 10, NINOVE
Amkoadigiogea
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
In een toespraak tot de bestuur
ders der Colleges van het Aarts
bisdom,sprak Kardinaal Van Roey
over de jeugdbeweging en vervol
gens over het Vlaamsch Nationa
lisme of de Frontpolitiek.
Over dit laatste deed Zijne Emi
nentie de volgende gewichtige ver
klaringen
Ik heb gezegd dat 't katholiek
ideaal het ideaal der jeugd moet
zijn ik voeg er bij, dat 't haar
hoogste ideal moet wezen
zooals 't ook moet zijn voor iede-
ren katholiek, die dezen naam
waardig is. Overbodig is het wel
aan tetoonen, dat er geen ideaal
kan zijn, hooger dan dat ideaai,
of ook maar ermede gelijk staan
de wie een ander ideaal, hoe edel
ook, er boven of er naast plaatste,
zou de gradatie der geestelijke
waarden het onderste boven wer
pen. Eu dit ideaal,—men gelieve
dit wèl op te merken, slaat niet
enkel op de idee van-, en op de
liefde van God en Christus, maai
omvat ook de Kerk, niet een ab
stracte Kerk, maar de Kerk zooals
zij werd gegrondvest door Onzen
Heer Jezus-Christus, met haar
levende hiërachic Paus PiusXI,
en de bisscnoppcn in feite en u>t
concreet oogpunt beschouwd, zijn
het op de eerste plaats de ver
knochtheid aan de Kerk, het vei-
trouwen in de Keik, de liefde vooi
de levende Kerk van Christus, die
in de jonge zielen tot ontwikkeling
moeten worden gebracht.
Gi] weet, dat er in dit opzicht,
in het Vlaamsche land een wezen
lijk gevaar bestaat ik bedoel net.
Vlaamsch Nationalisme dat,
ongelukkiger wijze nog invloed
uitoefent op cle inteliectuecle jeugd
hoewel alles aantoont, dat die in
vloed geleidelijk verzwakt.Ik treed
hier niet in bijzonderheden aan
gaande hst hersenschimmige
jl'utopiei van zijn politiek pro»
gram j voor degenen die niet vrij
willig blind zijn, is het duidelijk,
dat noch het land zelf, noch net
buitenland, zich ooit tot de ver
wezenlijking van dat program zul
len leenen. 't Zijn droomerijen
zonder kans op praotische verwe
zenlijking wij zouden ze kunnen
laten sterven aan haar eigen mach
teloosheid, gaf men haar niet dik
wijls beginselen tot grondslag, en
werden zij niet met onverdedig
bare theorien omkleed.
Ik zal geen onderzoek wijden
aan het systeem ik zal mij eitoe
bepalen twee van zijn kenspreuken
aan t^ halen die men de jeugd on
ophoudelijk in de ooien doet klin
ken. Alles, wat men voor Vlaan
deren doet zegt men, is een
daad van godsdienst >u Pan, de
godgeleerdheid kent geene andere
daden van godsdienst, dan die,
welke God tot voorwerp hebben
zoo vervormt men den eeredienst
van God tot zelfs ongehoorzaam
heid aan de wettige burgerlijke en
geestelijke overheden. Men hoort
ook zeggen God heeft ons als
Vlamingen geschapen, men kan
zijne natuur niet loochenen
Welke beteckenis kan deze stelling
hebben, tenzij deze God deed
ons uit Vlaamsche ouders geboren
worden Maar als die ouders hun
ne kinderen in 't Fransch opvoe
den, vergrijpen zij zich aan gee
nerlei recht". Contra jus naturale
esset leeraart dc H. Thomas van
Aquine, si puer, antequam ha-
beat usum rationis, a cura paren-
turn sustrabatur, vel de eoaliquid
ordineturinvitisparentibusSum
ma Theologica, Ila Ilae, q. 10, a.
12, cf. HI, q. 68, a. 10, 't Blijft
echter wel verstaan, dat deze op
voedingsmacht aan de ouders toe
gekend, wordt beperkt door zekere
liefdesverplichtingen jegens hunne
kinderen en soms jegens de samen
leving.
onzer jeugd, zekere gevaren aan
wijst en eene richting aanduidt
dan gaat die Bisschop, volgens
diezelfde lieden zijn recht te buiten
dan doet hij aan politiek, en om
dat hij niet instemt met de zooge
zegde Vlaamsch nationale ge
dachte wordt hij voorgesteld als
vijand van Vlaanderen
Wij geven dit feit ter overwe
ging aan onze priesters en geloo-
vigen, omdat niets beters den geest
kenmerkt die in sommige kringen
heerscht.
Voegen
wij er bij dat de hoof
den dezer ideeënbeweging trach
ten bij de jeugd een geest aan te
kweeken van ontevredenheid, wre
vel, verzet, wantrouwen tegen de
bisschoppen wie zo ook zijn mo
gen, en ook tegen de priesters en
zelfs tegen de seminaristen. Der
gelijke gesteltenissen zijn klaar
blijkelijk in strijd met den katho
lieken geest die de vorming van
de jeugd moet beheerschen en
druischen zelfs ook in tegen iedere
gezonde opvoeding.
Ik wensch. dat de Professoren
hunne leerlingen vrijwaren tegen
deze verderfelijke tendentien. Zij
kunnen wel doen om de atmosfeer
te zuiveren door zekere valsche of
gevaarlijke ideeën, die ingang ge
vonden hebben, te verbeteren,
nochtans zonder ook maar in het
minst ai breuk te doen aan de liefde
voor de laamsche taal en aan de
gehechtheid aan de Vlaamsche
cultuur. En op de eerste plaats
zullen zij als opvoeders positief
werk verrichten, door hun leerlin
gen t« geleiden in hun strevingen
i aspirations) door hun liefde tot
het vaderland in te boezemen en
vooral ook door hun jeugdige
geestdrift het verheven katholiek
ideaal voor te houden, waaraan al
het overige ondergeschikt moet
zijn.
Het naschrilt luidt
Bovenstaande onderrichtingen,
die wij goed gevonden hebben aan
de Zeer Eerwaarde Heeren Be
stuurders onzer Klein Seminaries
en Colleges op hunne jaarlijksche
vergadering te geven, werden ten
deele, doch niet gansch nauwkeu
rig, in sommige dagbladen opge
nomen. Daaraan hebben zekere
Vlaamsch-nationalistische bladen
commentaren vastgeknopt, die wij
ter hunner rekening laten. Enkel
willen wij volgende aanmerking
maken.
Nergens wordt er moer gespro
ken over plichten jegens God, over
natuurplicht, over gewetensplicht,
dan in de nationalistische kringen.
En alsdan een Bisschop, die toch,
krachtens zijn kerkelijk leerambt
bevoegd is om over godsdienst
plichten, nat uurplichten, gewe
tensplichten, in een woord over
z®deleer zijn oordeel te vellen,
eventjes raakt aan de holle slag
woorden die deel uitmaken van
hun gedachten stelsel als een
Bisschop.die de verantwoordelijk
heid draagt over de opvoeding
LEENING
5 t. h. 1922.
Trekking- van 10 Januari.
Dinsdag morgen, ten 10 ure, heeft in de
Nationale Bank te Brussel de 68e trekking
plaats gehad der leening van oorlogs
schade 5 t. h. De uitslag is
Serie 150,614 Nr 3 is uitbetaaibaar
met 250.000 fr.
Serie 115.925 Nrs 17 en 20 zijn elk
uitbetaaibaar met 100 000 fr.
De andere nummers van die twee se
ries. alsook al de nummers van serie
16'.'.242 zijn uitbetaaibaar mat 300 frank.
Eene Encycliek van Z. H. den Paus.
Z. H. de Paus heeft eene Encycliek
afgeko. digd over de eenheid der Kerken.
De IIVader eikent de algemeene heden-
daagsche strekking naar een grootere in
ternationale eendracht der volkeren, doch
betreurt dat sommigen deze eendracht
van de openbare orde in de godsdienstige
orde willen overbrengen, met den waren
godsdienst te vereenigen met de valsche
godsdia' sten, en met zich in te beelden
dat alle godsdiensten goed en lofbaar zijn.
Talrijke personen, onderden schijn der
nasporing van het betere goed, begunsti
gen eene bedrieglijke godsdienstige een
heid onder de christenen, bijzonder onder
deze welke zij pan-christenen heeten en
strekken aldus tot de ondermijning der
grondvesten van den katholieken gods
dienst. Tegen deze zoo schadelijke be
driegerij vestigt de H. Vader de aandacht
der bisschoppen, omdat zij er de geloovi-
gen van verwittigen en de princiepen
vaststellen van de ware godsdienstige
eenheid, welke men moet voorstaan i>
God de Schepper is ook de veropenbaar-
der van den waren godsdienst, voer den
welke hij op de aarde dezi Kerk heeft
ges:icht
Het menschelijk schepsel moet bijge
volg aan zijne veropenbaring gelooven en
gehoorzamen aan de leerlingen van Go.!,
met bij zijne Kerk toe te treden, niet bij
deze, welke verondersteld is door hen die
in dwaling zijn, maar bij deze welke ge
wild en gesticht werd door Christur, te
weten de katholieke, apostolieke en Room-
sche Kerk.
Zij, die er zich van afgescheurd hebben,
loochenen deze eenheid van geloof en be
stuur der ware Kerk van Christus. Zij
zouden de eendracht willen mits een ak
koord op zeer weinige punten, de hooid-
xakelijkste, zeggen zij van het geloof, te
vens hunne meening behoudende, welke
hen vroeger van de Kerk scheidde.
Dit komt er op neer, de door God ver
openbaarde waarheden mee te sieuienin
onderhandelingen en regelingen, welke
verraad zou Jen zijn, aan hetwelk de
Roomsche Kerk steeds weerstand heeft
geboden. Deze Kerk stelt de volledige en
duidelijke Evangelische leering voor aan
iedereeiq want God heelt gesproken niet
voor een zeker getal personen, maar voor
iedereen.
't Is zeker een goede zaak de liefdadig
heid te begunstigan onder de christenen,
maar het mag niet dat het gebeure ten na-
deele van het geloof, op hetwelk de lief
dadigheid gegrond is, daar de dicipelen
van Christus onder hen niet mogen rede
twisten over het waar geloof.
Kortom, het is niet mogelijk eene ehrts-
stene samenleving uit te denken, in de
welke de christenen vrij zouden zijn elk
zijne meening te volgen over het geloof
zelf.
De Encycliek somt talrijke voorbeelden
op, genomen onder de punten, welka bij
zonder door het protestantism geloochend
zijn.
Uit de oneenigheid spruit de onverschil
ligheid van de wetenschap, de verwaar-
loozing van den godsdienst en het moder
nism voort, dat de dogmalieke waarheid
beschouwt niet als eene volstrekte waar
heid.maar als eene betrekkelijke waarheid
en bijgevolg veranderlijk volgens de wis-
selbare voorwaarden der tijden an de
verschillende toestanden der volkeren,
Men mag geen onderscheid maken on
der de dogma's, alsof eenigen opgelegd
waren en de anderen overgelaten aan de
vrije aanvaarding, want men moet geloo
ven aan allen om dezelfde reden, te weten
door het gezag van God veropenbaarder.
De zekerheid van het geloof kan dus
niet minder zijn in het eene en in het
andere veropenbaard dogma, zelfs indien
eenige in de huidige tijden uitdrukkelijk
toegelicht en plechtiglijk bepaald werden,
zooals betreffende de onfeilbaarheid van
den Paus van Rome.
De Encycliek weerlegt vervolgens ver
schillende argumenten, door dc katholieken
ingebracht ten voordeele van hunne unio
nistische stelling. Na de ware eenheid der
Kerk bepaald te hebben, bevestigd de
Encycliek dat deze eenheid niet kan ge
steund worden, dan door het bekomen
van den terugkeer der afgescheurden tot
de Rcomsche Kerk, de eenige en de ware
de Kerk van Christus,erbarmelijk verlaten
door hen, en door de katholieken te over
tuigen dat zij zich moeten onderwerpen
aan den Paus van Rome, stedehouder van
den Zaligmaker.
De Paus besluit met den wensch dat
allen, die in de dwaling zijn, eindelijk
zouden terugkeeren in de ai men van den
opvolger van den H. Petrus.
In de stad Mexico zi:n zeventien Kar
melietersen aangehouden en voor de
rechtbank verzonden, omdat zij in ge
meenschap leefden.
Mgr Altamirano, bisschop van Leon, is
gevankelijk naar de hoofdstad gevoerd.
Men had biduren ingericht om van den
Hemel de invrijheidstelling van den pre
laat te bekomen. Op 't oogenb'.ik dat eene
onderwijzeres, Juliana Olazar genaamd,
in hare woning, omringd door hare leer
lingen, voorde redding van den bisschop
bad, vielen «oldaten met woest geweld in
de kamer eenige manschappen wilden
het kruisbeeld grijpen, doch de onderwij
zeres plaatste zich tusschen de soldeniers
en het Teeken der Verlossing, roepende
Gij kunt mij mishandelen en vertrap
pen, maar aan mijnen Heer en God aan
zijn Kruis zult gij niet raken.
Eenige oogenbli ken later was de held
haftige vrouw nog slechts een bloedend en
verhakkeld lijk.
En men gaat maar voort met de samen
zwering van het stilzwijgen te beoefenen
voor al de gruwelen die in Mexico voort
duren. Wanneer zullen de beschaafde
landen eers paal en perk stellen aan de
anti-godsdienstige furie die, in Mexico,
meer en meer slachtoffers maakt. Wat
daar gebeurt is de grootste schending van
de gewetensvrijheid die men z.ch inbeel
den kan en eene scharde voor de beschaaf
de wereld.
«Wij zoeken misschien slecht, maar we
vinden toch in Le Peuple bet bedrag
zijner inschrijving niet, voor hst werk der
Wetenschappelijke Opzoekingen, «lat
nochtans in de eerste plaats de werklieden
moet aanbelangen, aangezien het de ont
dekkingen tracht te begunstigen die toch
de nijverheid en de economische ontwik
keling van het land ten goede komen. En
dat brengt er ons toe eens te meer vast te
stellen en te zeggen, waarom r,iet
dat in zake Werken de burger nog een
groot kind is. Het meerendeel der wer
ken waaraan hij uit raaatenlieide mee
helpt, zijn bedoeld voor wat .aen het
proletariaat is gaan noemen. Nooit of
nooit wordt er door de leiders en de or
ganismen van dit proletariaat op de
nationale» werken gewezen tenware
een demagogisch belang er hun toe noop
te. Le Peuple en het socialisme i>
hebben hunne werken. Zij zouden het
dom vinden hun geld te vergoeiën voor
politieke tegenstrevers sDaar staat
de burger boven... 't Is misschien heel
mooi...
't Is misschien heel mooi,... En 't ligt
misschien in de lijn van onze leer der
samenleving v&n de klassen als we,
laat het ons opmerken, dan nog zien, dat
deze samenleving eenzijdig is, Intus-
schentijd, zijn de haaden voor dewelke
wij ons uitputten aan edelmoedigheid,
dikwijls deze die tegen ons worden opge
stoken om stelselmatig onze zakken te
ledigen en- ons daarna don hals om te
wringen of omgekeerd
Wij vinden dat commentaar wel een
beetje scherp, al bevai het dan ook heel
wat waarheid. Maar intusschen moeten
we toch bemerken dat de socialisten over
die Wetenschappelijke Opzoekingen en
het ervoor ingerichte Nationale Fonds,
zwijgen gelijk vermoord, 't Is zooals
l'Echo de la Bouree zegt-Zij heb
ben hunne liefdadigheidswerken en
hun groote liefdadigheid, ijveren voer
het proletariaat is (het bleek reeds zoo
menigen keer) zoodanig beperkt tot hunne
volgelingen, en dan nog veelal tot eene
bepaalde categorie van hunne volgelingen
dat van het heerlijke princiep GELIJK
HEID waarmee de roodjes zoo gemak
kelijk schermsn, haast niks mesr over
blijft. SN.
Het totale bedrag der inteekeningen
voor het Nationaal Fonds der Weten
schappelijke opzoekingen, beloopt tot
75,204,704 frank. Onder de laatste be
langrijke inteekeningen stippen we aan
Groep uit de Raffinerie Tirlemontoise
Fr. l.Ov0.000 HH. G. C. Kreglinger,
te Antwerpen Fr. 200,000; Crédiet Fon-
cier Su-Américain fr. 100.000 IJzeren-
weren en Mijnontginningen Prince Hen
ri, in Luxemburg Fr. 100,001) Crédit
Immobilier Sud-Américain 50,000 fr.
N. Mij van gronden en eigendommen
La Patagonie te Antwerpen
Fr. 25,000.
Bij deze inteekeningen pent L Echo
de la bourse velgend commentaar neer:
Er is nu geen spraak meer der Congo-
vlucht iri een enkelen tocht var Msdaets
en Verhaegen. Men weet hoe jammerlijk
deze vlucht te La Ferté, in Frankrijk,
mislukt is.
Daarom wordt echter dc studie der
lnchtverbinding Belgie-Congo niet opge
geven. Edmond Thieffry, de baanbreker
der Congovlucht, gaat da kans opnieuw
wagen, dezen keer in eene vlucht met vier
oponthouden. Thieffry volgt hierin een
methodisch en wel ingestudeerd plan.
Zijne eerste Congovlucht was er niet op
gericht snel de kolonie te bereiken. Hij
wilde maar alleen op verkenning uitvlie
gen en onderzoeken of de verbinding
Belgie Congo mogelijk was langs den
luchtweg over de Saharawoestijn. Hij
heeft die ondervinding opgedaan en is naar
Belgie weergekeerd met het vast inzichj
de Congovlucht te verwezenlijken. Intus
schen waren Medaets en Verhasgen aan
de beurt gekomen en verwezenlijkten de
verbinding langs den lucutwag over de
Balkanstaten en Egypte. Op acht dagen
tijde waren zij ter bestemming. Zij wilden
nog meer. In den roes der oceaanvluchten
en der lange tochten van twintig en dertig
uren wilden zij ook de vlucht Brussel-
Congo in een enkelen trek afleggen. Men
weet hoe de avontuur verliep. Thieffry
zette intusschen van zijnen kRnt de studie
der Congovlucht voort en thans is deze
studie gereed en het reisplan is opgemaakt.
Deze maand nog zal Thieffry de vlucht
aanvangen. Zijn vliegmachien is een me
talen tuig van Belgisch maaksel,een twee-
dekker met drie plaatsen: loods, stuurman
en mekanieker. Het werd gebouwd in
1925 en legds in 1926 zijne proefvluchten
of tot de meste voldoening der techniekers
Het heeft eene oppervlakte van 40 vier
kante meters.
Thieffy zal den post van stuurman waar,
nemen. Hij zal vergezeld zijn door een
loods adjudant Lang en door een meka
nieker, waarschijnlijk Jef De Bruycker^
HM
- - t
fr:
I
