•i
Kapitaal en Kapitalisme
Viva Crislo Rev
.Legerkommissie.
Viva Crislo Key
99
Peprow itch,
59
Tweede Jaar Nr 7
Prijs per nummer 25 centiemen.
Ninove 12 Februari 1928.
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
ft, LMÏSTIRMAN'ILIM^til
De
Passie van 0. H. J. C.
op het tooneel.
Minister Baels over
den Middenstand,
Landbouwbelangen.
De Vrouw en het..."Ezelsvel,P
VOOR HET
PostcheckrekeningfR. Luysterman n- 1862,54)
KANTON NINOVE
Abonnementsprijs
3 maanden fr. 3,50
C maanden 0,50
1 jaar 12,50
Dr ukker-U itgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
n
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Wij alHn stemmen in met de
onwaardeerbare diensten die het
kapitaal ons bewijst. Weinigen ten
huidigen dage aarzelen nog het ka
pitalisme te veroordeelen.
Edoch, waar komt toch die
droeve reputatie van 't kapitalisme
vandaan Om eenige klaarte over
deze vraag te werpen, hoeft hier
eerst den zin van het woord Ka-
pitalismK»op vasten grond gesteld
te worden. Dit woordje heeft eene
dubbele beteekenis
Ofwel, schijnt het waarheidsvol
door, in den zin van een regiem,
gekenteekend,aoor de hoofdrol van
het kapitaal.
Het gebruik van het kapitaal
met, als uitslag, eene kenmerken
de zuinigheid vanmenschenkracht,
alsook terzelfdertijd, eene nogal
groote verhooging zijner opbrengst
zou eenen onbetwistbaren vooruit
gang al teekenen op het lot van
't menschdom en zulks zouden
dan ook onze vurigste wenscher.
moeten wezen.
De socialisten zelf achten de
weldaden van het kapitaal aan hun
collectivistisch regiem te behouden
In een tweeden zin beduidt hei
kapitalisme une consequence
facheuse de la predominance du
capital sur la travail c'est un
régime oü toute l'organisation et
l'activité économiques se trouvent
subordonnées, a 1 intérêt egoïste
des capitalistes, au mépris des exi
gences d'une saine constitution so
cial et des plus legitimes revindi
cations du travail
iEcopomie Politique, A. Muller s.j.
Een jammerlijk gevolg van den
voorrang van het kapitaal op den arbeid
ils een regiem waarin de economische
organisatie en werkzaamheid onderge
schikt zijn aan het ikzuchtig eigenbelang
van de kapitalisten, spijts de eischen
eener gezonde sociale constitutie en de
meest gewettigde rechten van den arbeid.
In iedere weggeorganiseerde sa
menleving, moet de economische
werkende kracht der natie, geor
dend zijn met het welzijn der massa
terwijl het kapitaal moet samen
werken tot de algemeene welvaart.
Edoch, de kapitalisten aan de
liberale klassieke school gevormd,
en slechts om hun eigen profijt
bezorgd, de macht kennendedie het
meesterschap door 't kapitaal hun
geeft, stelden zich niet tevreden
met den redelijken prijs voor hun
ne medewerking.
Een gedacht kwelde ze slechts
hun kapitaal in waarde brengen,
en er al 't mogelijke proiijt uit
trekken Make money, honestly
if jou can, but make money
(hlaakt geld zooveel als ge wilt, maar...
maakt geld).
Aan dit hebzuchtig doel werd
al 'tandere geslachtofferd
De organisatie en de wending
der voortbrengst, houden geen re
kening meer met de werkelijke
belangen der samenleving men
werkt, niet om de benoodigdheden
der natie te voldoen, maar in
't zicht van een winstgevend doel.
De verbruiker telt slechts nog voor
zooveel hij den tol dien men van
zijne zwakheid of lichtgeloovigheid
verwacht kan betalen.
De werkman wiens kapitaal, z'n
moeite moest verlichten, heeft zich
als onderdaan van het machien
uitgebuit door den verbruiker,
moeten erkennen.
Eindelijk, daar waar het zich
sterk genoeg bevonden heeft om te
gelukken, heeft het kapitaal geens
zins geaarzeld, de hand op de
raderen van 'tpolitische mecanism
te leggen, alleenlijk om z'n profij
ten te verzekeren.
Van dienstknecht der Gemeen
schap, der massa, heeft het kapi
taal zich tot tvran gemaakt, voor
wien alles moet buigen, Dat is het
kapitalisme, dat is de omwenteling
dat zijn zege in het sociaal orga
nism teweeggebracht heeft.
Men zal dus niet verwonderd
wezen, dat het uitgebuit en ver
drukte menschdom tegen de woe
dende kracht van 't kapitaal op
staat. cn gebiedend, den terugkeer
naar een betere orde eischt. waar
de stof aan den geest en de afzon
derlijke winst, beiden de gemeene
welvaart get.ouw zullen onder
worpen wezen.
op Zondag 4 Maart
zie Stad en Omliggende
kostumeering zullen benuttigd
worden.
3. De beste tooneetkrachlsn,acteurs
en regie, verleenen rr.et toewijding
en offervaardigheid hun hulp. De
regisseur Mr COL VREUR, beeld
houwer, is een gewaardeerde
kracht.
4. De koren getoondicht door
E. Pater CYPRIANUS. 0. F. M.
en uitgevoerd met de medewerking
van den Heer PIESSEN, dienen
slechts om de stemming hooger op
te voeren
3. De opvoering zal geschieden
binnen afzienbare tijdruimte (3 u.).
ti Hei eere-comiteit bestaat uit
Mgr COPPIETERS.de Hoogeerw,
HH. Groet Vicarissen, de Heeren
Senators en Volksvertegenwoordi
gers tn de Katholieke Gemeente
raadsleden van Gent.
De OPVOERINGEN geschieden op
ZONDAG 25 Maart om 2 uur.
MAANDAG 26 7 uur.
DONDERDAG 29 7 uur.
ZONDAG I April om 2 uur.
MAANDAG 2 7 uur.
In de schoone zaal van den Bur
gerskring, Holstraat, 6b', Gent.
Prijzen der plaatsen 10-7-5-3 fr.
Die opvoering belcoff dus te
worden een merkwaardig feit op
katholiek godsdienstig tooneelge-
bied. dat zeker de ondersteuning
en bijtreding zal verwerven bij de
katholieken, inzonderheid bij de
tooneel-lief hebbers.
Wie in het jaar 1903 de opvoe
ring ^er passie mocht zien te Gent
en te Aalst, draagt er nu nog een
geweldigen en zaligen indruk van.
Het is dus 25 jaar geleden.
Wij beleven in Vlaanderen een
bloeitijd voor het katholiek tooneel
op dat gebied staan wij dus sterker
en steviger dan in het jaar 1903.
N u dat de protestanten ook in onze
streken hun propaganda ijverig
doorzetten schijnt het wenschelijk
het Evangelie nader te brengen tot
ons volk.
Om die redenen heeft het Katho
liek Tooneeiverbond van Gent
besloten, dit jaar 192S. CE PASSIE
DES HEEREK op te voeren en dat met
de goedkeuringen onder de hooge
bescherming van Z. D. H Hoog
waardigheid Mgr COP PI ETERS,
Die kracht- inspanning wordt met
de beste zorg voorbereid.
1De tekst Priester-letterkun
dige B. DE CRAENE, zoo gunstig
gekend op Evangelie-gebied door
zijn vorige werken, heelt de Passie
omgewerkt tot een tooneel-kundig
geheel, onder titel HET MES-
SIASTEEKEN, een echt diama
vol handeling en spel en toch ge
schiedkundig en theologisch waar.
2. Alle de hulpbronnen van
't tooneel in hun laatste volmaakt
heid alsbelichting, ensceneering,
M. Baels, minister van Landbouw, ver
klaarde Dinsdag, in den Senaat, bij "t slui
ten der bepreking over de Begrooting. het
volgende
Voor wat den Middenstand betreft,
ben ik vast besloten handelend te zullen
optreden, voor den middenstand zoowel
als voor de andere standen moet een ver
tegenwoordiging van de belangen bestaan
in den schoot van eene officieeie groepee-
ring. Aan dier stand moet een technisch
onderwijs wordtn verzekerd, alsook een
goede organisatie van het crediet.be mid
denstand heeft op de begrooting zoo wat
den schijn een inbreker te zijn, en noch
tans is de getalsterkte van den stand zeer
groot en zijn werkkracht overstelpend
Die stand zcu op onze belargstelling moe
ten kunnen rekenen, want bijna allen zijn
wij uit hem gesproten. Hij heeft zware
offers moeten brergen met het oog op
ons financieel herstel.
Men heeft gemeend dat het machin sme
den Middenstand ten onder zou brengen.
Niets daarvan. De verdwijning van den
middenstand zoo een eerste blijk van
armoede, van sociaal, geestelijk en stofie-
lijk verval voor het land beteekentn. Al
W.eft de openbare macht weinig gedaan
ten voordeele van dien stand, toch hebben
wij. van alle zijden, vrijelijk zien onts'aan
de verdediging van de kleine neringen en
ambachten. Het aar tal vereenigingen.
dat in 1912 het cijfer 084 bedroeg, is in
192*. tot 1.099 gestegen. Een zetel van die
vereenigingen was, in 1912, in 131 plaat
sen gevestigd thans in 211 en het aan
tal vertegenwoordigde beroepen en zaken
is verdubbeld. Er bestaat in Belgie een
neringdoende stand, die meer dan 2 mil
joen personen, zoowel in de steden als op
het platteland, omvat, die buiten de fa
brieken werken. Te hunnen behoeve moet
in 's lands belang, een wet worden ge
maakt.
Nederland en Frankrijk zijn dien weg
opgegaan. De regeering hoopt eerlang fle
volgende wetten en besluiten te kunnen
indienen Het oprichten van kamers van
den hoo >en raad voor ambachten en nerin
gen wetten tot organisatie van het kleine
beroepskrediet, waarbij gewijzigd wordt
de wet van 25 Oktober 1919, wijzigende
wet van 20 Mei 1846 op den open aren
verkoop van nieuwe fabrikaten tot in
richting van het krediet op gemiddelden
termijn voor de organisatie van de bij de
nering uoodige werktuigen, en ten slotte
een organieke wet op den leertijd.
Wij hopen dat de Kamers onverwijld
deze weiten zullen goedkeuren, die den
ekonomischen toestand van het land zul
len verstevigen. Dit zal de bekroning zijn
van moeizame krachtinspanningen ten
voordeelt van den Middenstand gedaan,
door ambtenaren zooals MM. Stevens en
Lambrechts, en Lveraars zooals M.M
Francotte en Cooreman.
Donderdag namiddag vergaderde de
gemengde Legerkommissie, onder het
voorzitterschap van M. Pirmez.
Kolonel SOUX DORF, stafgehreveteerde
voert het woord.
Hij stelt voordrie legerkorpsen op
vredesvoet. In het vraagstuk dat ons on
derworpen is, zegt hij, wordt Duitschland
als tegenstander beschouwd, dat in geval
van oorlog zijn gansche mannelijke be
volking zoo kunnen te been brensen. In
ons land moet de miiitairedierst,algemeen
in den volsten zin van het woord,toeuepast
worden. In geval van mobilisatie moeten
al de middeien waarover het land beschikt
benuttigd wordende bejaarde mannen
en de vrouwen kunnen achter het front
diensten bewijzen. Het is wel degelijk
garsch de Natie die zich aan de oorlogs
noodwendigheden moet onderwerpen.
Spreker oordeelt hei mogelijk het ver
blijf in de kazernen te verkorten, mits
zekere voorgeoefendheid. Alies dient in
'twerk gesteld om den dier.st te verkorten.
Hoogst gewichtige redenen van allen aard
leggen zulks op. Dienstverkorting zal
ruimschoots vergoed worden door minder
tijd te verliezen, betere opleidingsme
thoden en vooral door stevige voorge
oefendheid.
De opleiding, in vredestijd, moet er toe
leiden den rekruut de overtuiging te geven
dat hij, in geval van oorlog, zijn plicht ten
volle zal kunnen vervullen Het is de
oorlog die een goed strijder vormt en niet
een langverblijf in de kazerne. De korps
geest zal ontstaan en z;ch ontwikkelen door
de gewestelijke indeeling. De provincies,
met onvoldoende bevolking, zouden rekru
ten uit de dichtsbij gelegen gewesten bij
krijgen. De depots der Infanterie divisies
zouden in de oorspronkelijke provincies
zelf gevestigd zijn, en zoodoende zouden
de prov incies die aan Duitschland palen,
bij oorlogsgevaar, onmiddelijk over 54
bataljons kunnen beschikken, voor de
grensdekking.Gesteld dat de manschappan
van die I. D. rechtstreeks hun eigen haard
beschermen, zullen zij met uiterste vurig
heid deze opdracht vervullen.
Kolonel Souxdorf meent dit de militaire
opleiding kan, evenals het onderwijs, in
vier perioden onderverdeeld worden 1*
lichamelijke opleiding in de school 2"
vooreeoefendheid van 17 tot 20 jaar 3'
bij 't leger t drie maanden kamp en 4* drie
mlanden in garnizoen.
In afwachting dat de eerste twee perio
den verwezenlijkt worden, zou de dienst
tijd voor de infanterie op 9 maanden
dienen gesteld te worden. Drie maanden
extra-dienst zou de bereden troepen kun
nen opgelegd worden.
Generaal BORREM ANS vraagt of het
tegenwoordig koniingent in vredestijd zou
toelaten het voorziene getal divisies te
vormen.
Kolonel SOUX DORF meent dat de
meer algemeene inlijving zulks zou toela
ten.
M. HOUSIAUX vraagt of de militaire
voorbereiding geen leemte Leeft, daar zij
de jongelingen tusschen 14 tn 17 jaar aan
zich zelf overlaat.
Kolonel SOUXDORF. Zij zullen
zich wel, uit vrijen wil, met sport bezig
houden.
Generaal DE LONGUEVILLE vraagt
of een miliciaan van gemiddelde gehalte
de 9 uren opleiding per dag kan verduren.
Kolonel SOUXDORF. Ja, daar ik
zelf dat stelsel van 9 uren heb toegepast.
Generaal BORREMANS. In het
Fransche leger gaat men de 7 uren daags
niet te boven.
Eene gedachtenwisseling over de ziens
wijze door kolonel Souxdorf uitgedrukt
ontstond, ook over de gepaste aam»ending
van den diensttijd en over de voorgeoe
fendheid.
Lokaal St. Jorisstraat
zie Stad en Omliggende
DE TAAL DER CIJFERS
Naarvolgens de statistieken voor het
jaar 1925-26, uitgegeven door het Inter
nationaal Landbouw Instituut te Rome.
waren in Belgiel47.676 hectaren bebouwd
met tarwe de opbrengst beoroeg gemid
deld 26 zakken van lOokpn. per hectare,
'tzii een totaal van 3,940,082 zakken voor
gansch het land, of een jaarlijksch tekort
van 10,364,279 zakken van 100 kgr.
De gemiddelde opbrengst bedroeg voor
Holland 28 en voor Denemark 33 zakken
van 100 kgr. per hectare. Belgie komt op
den derden rang voor wat de opbrengst
per hectare betreft in Europa. Over het
algemeen, zijn noch grond noch klimaat
van Holland of Denemark gunstiger voor
den landbouw van tarwe dan <ieze van
Belgie, zoodat wij niet aarzelen te verkla
ren dat wij onze opbrengsten gemakkelijk
tot hetzelfde peil als in Holland en Dene
mark kunnen opvceren. Persoonlijk heb
ben wij reeds meer dan eens van 4500 tot
6000 kgr. per hectare bekomen.
Veronderstellen wij dat wij onze op
brengsten op hetzelfde peil als in Danemark
brengen, die deze met 700 kgr. per hec
tare vermeerderen. Zulks staat gelijk
met eene opbrengstvermeerdering van
1,033,732 zakken, zoodat ons tekort daar
door met een tiende zoude verminderen.
Dat ware een tiende geld minder, hetzij
een paar honderd millioen frank minder
die uit Belgie naar den vreemde zouden
verhuizen. Geene kleinigheid voorwaar!
Niet alleen de tarweopbrergst kunnen wij
aanmerkelijk vermeerderen.maar nog deze
van al onze gewassen, door het beste zaai
en plantgoed te gebruiken, en meer nog
intensief, oordeelkundig te bemesten.
Landbouwers.gebruiKt dus vooral langs
om meer zwavelzuren ammoniak.syhiniet,
en chloorpotasch of zwavelzure potasch
zondir daarom in het minst superfosfaat
en slak te veronachtzamen leert die
meststoffen nog meer oordeelkundig te
gebruiken, en laat niet na ai uwe gronden
tijdig te kalken.
INTENSIEVER.
Moderne tijd Moderne lui
Dat is fataal zoo
In de vorige eeuw heeft er altijd een
zekeren afstand bestaan tusschen man en
vrouw, op den weg naar het moderne
leven. Heden haalt de vrouw den man in
ja loopt hem soms vooruit.
Aan de Universiteiten vooral is dit
merkbaar de vrouwen ock zijn 't studen
tenleven ingetreden en niet zelden gaan
ze in ons landeken nevens onze Leuven-
sche studiemakkers op de banken zitten.
I11 zekere boogescholen der Vereenigde
Staten nemen er evenveel studentinnen
als <t studenten aan de cursussen deel en
t spreekt vanzelf dat tusschen die twee
elementen der hoogeschoolbevoiking meer
tJ
o o O
SCHOLA CAbiTORUM
