BI
AMNESTIE
fliet Vergeten
Opvoering van
Pater Lievens
ÜAVIDSFONDS
Af deeling Ai
Vandaag, Zondag, 0111 5,50 uur zeer slipt,
1|
Tweede Jaar N* 16
Prijs per nummer 25 centiemen.
Ninove 15 April 1928.
m
m
>■1
Katholiek Vlaamsc/i en Volksgezind Weekblad
VOOR HET KANTON NINOVE
i. LUYST1RMAN-ILEMAIRI
Amnestie - Libre Belgique -
De Denderklok.
Eene Goudmijn tot
ieders beschikking.
der Verwoeste Gewesten.
Landbouwbelangen.
in «In Zaal van hel MEISJESPATRONAASint-Jorisstraat, dn
Oude en Moderne Koormuziek
Davidsfondsers, Kunstkenners, Lief lubbers van Zang, allen daarheen. Kaarten aan den ingang der zaal.
4
'3b
•v
Postcheekrekening (R Luysterman n- 1862.54)
Abonnementsprijs
3 maanden fr. 3,50
0 maanden 0,50
1 jaar 12,50
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Op de redaktie van ons blad
kwam reeds verscheidene malen
een nummer toe van de Libre
Bei .gique waarvan het hoofdar
tikel dat handelde over het
amnestie-vraagstuk en geschreven
werd zoogezegd door een «Vlaamsch
priester uit YVest-Vlaandcren
beieekenisvol omlijnd was.
We weten niet wie zoo attentvol
ons een... correspondent wil zijn,
want defender verkoosiedere maal
schitterend anoniem te blijven.
Wij kunnen dus ook zijn juiste be
doelingen niet kennen en zijn daar
om genoodzaakt ons in gissingen
omtrent dezen toevalligen mede
werker te verdiepen
Ons bescheiden inziens evenwe
zijn deze giwingen tot tweeërlei
terug te brengen. In de eerste ver
onder stelling willen deze zendingen
er ons misschien op wijzen dat we
ook eens over AMNESTIE zouden
moeten schrijven. En dan heelt de
zender volkomen gelijk, ofschoon
dit overbodig is, gezien ons op
schrift Katholiek VI. en Volksg.
weekblad In de tweede veron
derstelling (en die blijkt meer in
overeenkomst met de waarheid
want de zender wil onbekend blij
ven) zou het... och, laat het ons
maar zeggen,een steek onder water
zijn om er ons op te wijzen hoe
het katholieke Iranschschrijvende
blad uit de hoofdstad over Amnestie
denkt, en hoe wij katholieken er
dus zouden moeten overdenken.
In beide gevallen evenwel mee-
nen we dat onz^ correspondent en
al dezen die onze houding in 't oog
houden het zullen kunnen stellen
met de hieronderstaande losse op
merkingen van de hand van onzen
hoofdopsteller.
DE REDAKTIE.
Toen in December 1920 De
Dkndekklok met haar eerste
nummer voor den dag kwam, waren
we natuurlijkgenoodzaakt on« pro
gramma bekend te maken. Wij
hebben met die bekendmaking niet
geschermutseld, al evenmin als we
ze in een verbloemd kleedje hebben
willen steken.
Wanneer we schreven dat De
Dinderklok» een KATHOLIEK,
VLAAMSCH. en VOLKSGE
ZIND weekblad zou zijn, hebben
we ook de volle draagwijdte van
deze drie termen overzien en we
mogen gerust zeggen dat tot nog
toe, geen enkel onzer medewer
ker# van deze lijn is afgeweken en
dat in onze kolonn«n geen enkel
regeltje is geslopen dat zou in-
druischen tegen bewust program
ma.
Het Amnestie-vraagstuk dat ons
zoo angstvallig schijnt te willen
aangeduid worden door iemand die
heldhaftig zijn naam verzwijgt,
vraagt van ons,me dunkt, niet veel
woordenomhaal.
We zijn KATHOLIEK, dat is
behoorend tot de partij die de
katholieke gedachten uit 't Vlaam-
sche land aankleeft, maar ook en
vooral ROOMSCH-KATHOLIEK
is. En wanneer we er nu even het
bijzonderste gebed van onzen
Roomsch-Katholieken Godsdienst
op naslaan, namelijk het Onze
Vader dan weten we genoeg hoe
we alle dagen bidden Vergeef ons
onze schulden, gelijk we vergeven onze
schuldenaren'-Welnu— is het gebed
geen samenspraak met God
wanneer we aan God zouden vra
gen schenk ons vergiffenis over
onze zonden, zooals wij vergiffe-
ni# schenken aan onze vijanden
de» (in onderhavig geval schijnen
dat hier de activisten te wezen
en wanneer we dan aan die vijan
den vergeven met ze... tien jaai na
den oorlog nog niet in ons midden
te duiden, ja erger nog, met ze :n
de gevangenissen te laten zuchten,
dan mogen we ons redt lij ker wijze
verwachten aan... een zeifde be
handeling vanwege Hem tot Wien
we het Onze Vader richten. En
is dat niet het geval met de Libre
Belgique v die in vlammende let
teren onder haar opschiift het
woord KATHOLIEK schrijft en...
hare vijanden alles behalve vergif
fenis zoekt te schenken. Is dat niet
het geval met alle katholieken die
tegen Amnestie gekant staan.
We zijn LA A MSG H G EZ I ND
en dat hoeven we al eveuminder
onder stoelen of banken te steken.
Wat men ook van ons zegge en
hoe wars we ook staan tegenover
alle extremisme en alle andere
uitingen van overdreven nationa-
lisme, toch durven we lu;dop be
weren dat onze Vlaamschgezind-
heid buiten en boven alle verden
king staat. En dat we het recht
hebben als katholieken, ja den
plicht zelf Vlaamschgezinden te
zijn, zal toch niemand ons meer
willen betwisten. Welnu, als dit
zoo is, dan is het ook niet minder
logisch en rechtvaardig dat we
voorhet verleenen van AM N ESTIE
zijn en we doen dit niet beide han
den. We vragen Amnestie zooals
den heer Van Cauwelaert, burge
meester van Antwerpen en katho
liek volksvertegenwoordiger, het
in de Kamers heeft voorgesteld.
We zijn VOLKSGEZIND. Dat
is ook al geen ijdel woord. Wan
neer het beteekent gezind te zijn
voor de belangen van het volk,
wanneer we weten dat ons volk
niet al de rechten heeft wa trop het
redelijker wijze in ons land zou
mogen aanspraak maken, wanneer
we weten dat er missingen geweest
zijn tijdens den grooten oorlog
in alle landen en dat alléén ons
land een der overwinnaars in
den krijg nog ten achteren staat
om amnestie te verleenen aan de
politieke misdadigers, dan zijn we
volop verplicht met dat volk te
ijveren voor het bekomen van Am
nestie. Het activisme hebben we
nooit goedgekeurd,- noch hier in
Vlaanderen, noch ginds in Wallo
nië We zijn voor een vrij Vlaan
deren in een vrij België, maar...
dat men ons volk dan ook de vrij
heid late die aan zijn Waalsche
broeders wordt toegekend.
En voor wat nu meer speciaal
de Libre Belgique en hare
medevoelende katholieken betreft,
hebben we enkel nog dit te zeggen
Het lijkt ons verwonderlijk hoe de
Libre en hare aanhangers, die
toch ook weten hoe de gevange
nen verlossen een werk van barm
hartigheid is bedoelde gevange
nen absoluut en met alle middelen
gevangenen willen houden.
Met alle middelen zeggen we
want we dagen de Libre Bel
gique uit ons ir vleesch en bee-
nen haar zoogezegd Vlaamsch
Priester uit West-Vlaanderen voor
de pinnen te brengen. Die Vlaam-
sche piiester uit de Libre
bestaat simpel en alleen in net
franschkiljonsche brein van een
der redakteurs van het Brusselsche
blad De Vlaamsche priesters uit
Vlaanderen... weten wel beter.
Alle uur vei ken een uur
vooruit te zetten, in den
nacht van Zaterdag op Zendag.
De Zomertijd vangt officieel
aan 15 April.
In de rORRESPONDANi I' van 10 Octo
ber 1. 1. wijdt den He?r Francis Marre,
twee bladzijden uit" zijne Revue des
Sciences aan dit belangrijk onderwerp
dal er goud te vinden is in de z^eën.Voor
de eerste maal.in 1806, miek SterreyHunt
van Harvard dc tegenwoordigheid van
goud in het zeewater bekend.
Zes jaar l iter, slaagde, een Engtlsch
scheikundige er in, de hoeveelheid goud
in het zeewater aanwezig, te schatten. Hij
vond er 6 1 milligrammen per ton in.
Van dan at, hebben nauwkeuriger ont
ledingen de aanwezigheid bewezen van
64 tot 1 '28 miligrammen goud in het zee-
water en van 610 tot 1280 milligr. in de
assche der zeeplanten (varech en goémo-
res). Edoch het gehalte verandert in de
verscheidene Oceanen.
Gemiddeld, schat men, dat het zeewater
van 82 tot 61 milligrammen zuiver goud.
per ton inhoud. Deze proportie schijnt
zeer klein, doch wanneer men denkt dat
- en kubieke kilometerzeewatervan 130000
tot 260000 kgr goud bevat, en dat er in de
zeeën der gansche wereld zoo een milliard
ton goud bestaat, dan wordt zulks aan
zienlijk.
Indien, men zich herrinnert, dat al het
goud van in den beginne der geschiedenis
uit de aarde getrokken, slechts eene massa
zou vormen van -12m dan stelt men vast
dat de zee de rijkste goudmijn dtr wereld
moet zijn.
Zooals men kan denken, lieten de ge
leerden niet na, dit problema langs zijn
praktische zijde te beschouwen en de mid
delen op te zoeken om dien grooten schat
in beslag te nemen.
In het laboratorium, gaat zulks gemak
kelijk men kent zelfs reeds verschilliye
methoden, die M" Marre ons beschrijft.
Allen nochtans bieden dezelfde moeilijk
heid aan. In het groot geexploiteerd zou
den ze meer kosten als hunne opbrengst
zelve.
Zulks inag nochtans niet gezegd worden
van het procédé Duke.engelesch scheikun
dige hetwelk zonder groote kosten zou
kunnen toegepast worden. De uitvinder
zou het zeegoud in metaal veranderen,
door het behandelen eener ton goud met
500 grammen krijt. Men zou daartoe in
groo'.e kommen te werk gaan. op wiens
bodems men het goud door smelting zou
uittrekken. De Heer Duke geeft nog een
ar.der procédé even gemakkelijk als
't eerste.
De proeven van den Heer Duke zijn
zeer besluitend en wijzen tot een groote
voldoening aan, maar de industrieele proe
ven blijven nog te doen.
Ziedaar geloof ik, 'n schoon tijdverdrijf
voor ons toekomende s'.randseizoen.Indien
die proef lukt zal ze ons middelen genoeg
verschaffen, en zeer prijsbaar in eenen
tijd, waar hotels en plezier zoo duur zijn.
Maar wachten wij ons, dit geheim te
verraden, indien we geen aanleiding tot
inflatie willen geven, die de waarde van
't goud op denzelfden voet zou stellen, als
deze van 't zand onzer stranden.
Don X.
LEENING
5 t. h. 1922.
TREKKING VAN 10 APRIL
Dinsdag morgen ten 10 ure heeft in de
Nationale Dank te Brussel de 7Ie trekking
plaats gehad der leening van oorlogsscha
de 5 t. h. 1922.
De uitslag is
Serie 125.811 Nr 12 wint een lot
van 250.000 fr.
Serie 99.929 Nr 12 an serie 125 811
Nr 14 winnen elk een lot van 100,000
De andere nummers van deze series en
al de nummers van serie 110,375 zijn uit-
betaalbaar met 300 frank.
DS KLEUR DER MESTSTOFFEN-
'In vroegere bijdragen trokken wij reeds
de aandacht op de kleur der handelsmest
stoffen. Wij veroorloven ons daar heden
nog eens op terug te komen.
Verleden jaar werden wij door twee
jonge landbouwkundigen onzer vrienden
geraadpleegd. In het eerste geval was
eene bemesting verkeerdelijk toegepast,
omdat chloorpotasch voor zwavelzuren
ammoniak gebruikt werd De misslag kon
tijdelijk hersteld worden. In het tweede
geval werd chloorpotasch verkeerdelijk
voor svlviniet aanzien. Hier ook trokken
wij de zaak in het reine. Daarenboven
onderwierp onze vriend zelf een staal van
de betwiste meststof aan een scheikundige
ontleding, en kwam tot de bevinding, dat
het wel degelijk chloorpotasch was.
Men onthoude het eens voor a!duizend
op eene maal, doet de kleur der meststof
fen niets ter zaak, de meststoffen moeten
alleen het vereischte gehalte bezitten de
zwavelzure ammoniak 20 tot 21 t. h. stik
stof, het superfosfaat en de staalslakken 14
tot 10 fosfoorzuur, de sylviniet 15 tot 18
de chloorpotasch 40 tot 50, en de zwavel
zure potasch 48 tot 50 t. h. v/atervrije
potasch. A! het overige is van weinig of
geen belang.
Door oefening zal men er spoedig in
slagen, eender van welke kleur zij zijn,
de verschillige handelsmeststoffen uit el
kander te onderscheiden deze kennis
komt wel te pas wanneer de naamkaartjes
van de zakken verdwenen zijn.
Dus de ontleding alleen geeft volle ze
kerheid. Nu aangezien de landbouwer niet
altijd zijne meststoffen laat ontleden,raden
wij hem aan zijne meststoffen alleenlijk bij
eerlijke bandelaars of landbouwvereeni-
gingen te doen.
INTENSIEVER.
te NINOVE
In verband met deze opvoering, laten
wij hier een korte levensbeschrijving van
Pater Lievens volgen
Constant Lievens werd op 11 April 1856
tc Moorslede in West-Vlaanderen, uiteen
dwarsdoor-christelijke landbouwersfamilie
geboren. De jeugd van den toekomstigen
Apostel van Chota-Nagpur was gelijk aan
die van de meeste boerenjongens, behalve
dat Constant reeds vroeg blijken gaf van
een buitengewone schranderheid en leer
gierigheid. Constant mocht dan ook voort-
studeeren en werd naar 't klein Seminarie
van Roeselaere gestuurd, waar hij naast
Albrecht Rodenbach c ie schoolbanken
terechtkwam. Daar st. eerde hij de rhe-
torica onder de leiding van den toenmaals
jeugdigen en geliefden professor Hugo
Verrieslde vurigste onder al die jonge,
hartstochtelijke idealisten
En terwijl Rodenbach arvan droomde
het slapende Vlaanderen tot fier stambe-
wust.zijn te wekken door dicht en treurspel
droomde Constant van verre gewesten
waar hij als missionaris zijn leven zou
slachtofferen voor de zielen...
In 't jaar 187S trad hij in 't noviciaat
van de Paters Jezuïeten te Drongen. In
1880, na de eerste geloften te hebben af
gelegd, bekwam hij reeds de vurig-ver-
langde toestemming zich voor te bereiden
tot het missionaris-apostolaat. Hij werd
naar Engelsch Indië gestuurd waar hij te
Calcutta in 1883 de priesterwijding ont
ving. 1*indelijkin 1885, begon zijn eigen
lijke mlssionarisloopbaanin Chota-Nagpur
En nu begint het wonder van Pater
Lievens' glansrijke bekeeringswerk onder
de Oeraon's. In 't hart van de wouden
stichtte hij de missie van Torpa, van
waaruit hij eens heel Chota-Nagpur in
beroering zou brengen. Wat Pater Lievens
in Chota-Nagpur tot stand bracht in enkele
jaren tijds grenst aan het ongelooflijke en
is enkel te verklaren door den bovenmen-
schelijken arbeid die Pater Lievens daar
ten koste van onbeschrijflijke vermoeinis
sen verricht heeft,in zijn vlammende liefde
y
i
i
DENDERHLOE
'-A
tr-
c>
O
"SCHOLA CANTORUM,,
