Werkrechtersraden
Oproep
Mexico.
t
Tweede Jaar N** 19
Prijs per nummer 25 centiemen.
Ninove 6 Mei 1928.
Katholiek Vlaamseh en Volksgezind Weekblad
B. LUYSf lBMAN-LiSIAitai
Landbouwbelangen-
VOOR HET
Postcheekrekening fR. Luysterman n- 1862,54)
KANTON NINOVE
Abonnementsprijs
3 maanden fr. 3,50
6 maanden «;,50
1 jaar 12,50
Drukker-Uitgevi-r
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Het socialistisch feest van den
Arbeid is zooals genoegzaam te
verwachten was kalmpjes, heel
kalmpjes afgeloopen. Niet alleen
in onze stad, maar overal, te Brus
sel, te Gent, te Antwerpen, te
Luik en in andere groote centra,
viel er een koelheid te bespeuren,
eer. absolute afwezigheid van de
vroegere geestdrift, samen met een
positieve vermindering van het
aantal defileerende roode werklie
den.
En och,er was werkelijk noch de
bovennatuurlijke gave van een
proleet, noch zelf de fijne scherp
zinnigheid van een bekwaam
speurhond toe noodig, om te kun
nen voorzeggen wat op één-Mei,
overal in ons land is voorgevallen.
Dat er achteruitgang met veel
toegevendheid zouden we kunnen
zeggen «Stilstand» wat in een
partij ioch feitelijk nog achteruit
gang beteekent) dat er achieruit-
gang vast te stellen valt. in de
ïoode rangen,is een doodnatuurlijk
verschijnsel, dat voortspruit uit
den aard der socialistische partij
zelf.
La réalité a sa Iogique en waar
we thans voor de wezenlijkheid
staan van het bereikte hoogtepunt
in het uitwerken van het socialisti
sche programma, volgt er ook
logisch uit het uiteenvallen der
stelsels en het verminderen der
volgelingen van deze stelsels.
Heel het wordingsproces van het
socialisme is wat men er ook
van zeggen moge absoluut lo
gisch geweest, maar even logisch
is en zal zijn de decadentie-periode
en de verdwijningsperiode. Want
blijven bestaan kan het socialisme
niet. En dit om vele redenen. Ge
boren uit het liberalisme en ook
wel dat moeten we zeggen
uit de misselijke handelwijze van
sommige katholieke patroons en
bazen, is het socialisme altoos tc
laag bij den grond gebleven.
Het heeft enkel voorde stoffelij
ke welvaart van den werkman wil
len zorgen; het heeft den werkman
nooit geleerd dieper te kijken,
dieper in den aard en het wezen
der dingen zelf; noch hooger, hoo-
ger naar schoonere, heerlijkere
idealen hooger naar God. Idea
lisme isbijhetsocialisme een doode
letter geweest en dit is nog altijd
de logiek van de realiteit omdat
idealisme in het socialisme,zoo niet
niet kan bestaan, dan toch nocit
gesteund is op hoogere of blijvende
visies.
Voor het bestaan van het socia
lisme, is gevergd het bestaan van
wantoestanden in het gebied van
den arbeid. Wanneer al de pro
gramma-punten opgelost zijn, lost
het socialisme ook zich-zelf op en
van daaruit komt dat er in de roo
de rangen, steeds zoo angstvallig
gezocht wordt naar misselijkheden
en dat van een mierenei steeds een
struisvogelei wordt gemaakt.
Zekerlijk in het ontvoogdings
proces van den werkman (om
naoorloogsche termen te gebrui
ken) heeft hetsocialisme een zekere
weldoende rol gespeeld. Eere wien
cere toekomt, maar het is steeds
een ergen flater vanwege dc leiders
geweest eerst en vooral het mono-
polium van daden in het belang
der arbeiders voor zich op te
eischen en een nog grooteren fla
ter ten tweede hun actie tot het
volstrektstoffelijke te hebben be
perkt
Wanneer het socialisme op zijn
actief sommige verbeteringen kan
boeken dan valt er eerst en vooral
te bekennen dat deze verbeteringen
zelf mogelijk gemaakt zijn dooi
het heele werkplan van Onze
Moeder de Heilige Keik. Zij heeft
het terrein genivelleerd, zuiver ge
legd, den toegang tot een beteren
levenstoestand voorde werklieden,
open gezet en het zou er lief uit
gezien hebben had de Kerk, vanaf
het Nieuwe Testament, niet geij
verd voor he/ afschaffen van wan
toestanden in de samenleving als
bijvoorbeeld om er maar één
een specifiek den werkman be
doeld, op te noemen het af
schaften van den slavenhandel. De
Christen - Werklieden beweging
heelt dan ook haar overwegend en
haar overheerlijk deel gehad inden
huidigen welstand der werkende
klassen. Deze beweging en zij
allten trouwens steunende op
den Rerum Novarum brief van den
Paus der erklieden, draagt in
zich de bestaanskiemen die haar
toelaten zullen, alle moeilijkheden
alle hinderpalen op geestelijk en op
stoffelijk gebied voor den werkman
uit den weg te ruimtn, in een blij
vende.mate en zonder gevaar van
opslorping t nder welk ander
organisme. Dit is niet het geval
met het socialisme. Het is een
groote fout den eenling slechts op
zijn rechten te wijzen. Wie eerst
en vooral niet bogen kan op een
stipte, trouwe plichtvervulüng kan
onmogelijk zonder veel succes aan
spraak maken op zijn rechten. En
het socialisme heeft die fout be
gaannatuurlijk altijd volgens
de logica van zijn essentie, van
zijn wezen. Het kwam er immeis
alleen maar op aan zooveel moge
lijk van de voordeelen te genieten,
zonder zich met de lasten van dit
leven te willen bezwaren. En
hoe redelijk opnieuw hier staan
we voor het ontstaan van het
communisme,dat stilaan het socia
lisme verdringt, opslorpt, vernie
tigd en evenwel zelf ook, Gode zij
dank, tot verdwijnen bestemd is.
Wanneer het socialisme voor een
practische oplossing van een pro
grammapunt kwam te staan,
practische oplossing die toch al
tijd anders is dan een theore
tische dan volgde daaruit
natuurlijk voort een mistevreden
heid in den geest van sommige vol
gelingen die hart en hoofd volge
propt waren vm princiepen die
summa summorum teruggebracht
kunden worden totGeniet maar
hoe meer hoe liever-» of Après
nous le déluge En die mistevre-
heidgaf aanleiding tot het ontstaan
van het communisme dat nu een
identieke periode doormaakt als
hetbeginstadium van hetsocialisme
van voor veertig-vijftig jaar.
Intüsschenishet een verheugend
verschijnsel hoe de werklieden
toch een beetje overal gezond gaan
redeneeren. Veel. onzeggens veel
arbeiders beginnen stilaan in te
zien dat het socialisme hun geen
blij venden waarboig op een
menschwaardig bestaan kan ver
schaffen. Velen keeien terug tot
den waren stal, van waaruit ze
nooit hadden mogen vertrekken.
Velen beseffen hel gevaar dat het
socialisme zelf voor hun eigen op
levert en komen weer naar de
Christene arbeidersmassa. En dit
is geen ij dele bewering. Tastbaar
lijkt dit uit alle feiten van eenig
belang die zich zoowel in het bui
tenland als in ons eigen land voor
doen.
Herinneren we ons maar even
den fameuzen 4 coup de sonde
der socialisten bij de jongste ver
kiezingen ie Gent. Hoe jammerlijk
is deze proeve door de socialis
ten geëischt ttn hunne nadeele
uitgevallen. En zien we dan ook
maar eers naar de pas gehouden
verkiezingen in Frankrijk... hoe er
ovep heel de lijn e,_n merkelijken
achteruitgang valt waar te nemen.
De op andere jaren zoo feestelijke
één-Mei lijkt nog enkel een zieke
lijke opflakkering van den bijval
van voor zeer korten tijd en het
gedurig aan verminderen der leden
van de roode syndikaten ia eer be
wijs te meer hoe 't werkvolk begint
te zien en te voelen.
Stellen we daar tegenover het
stijgende succes der Christene-
Arbeidsbevveging.het gedurig groei
en der christene syndikaten, de
immersterker wordende macht van
de christene werklieden organisa
tie over heel het land en dan mogen
we ons met recht en reden verheu
gen.
En hier is het misschien wel de
plaats om alle christene werklieden
aan te zetten, waardig en fier mee
te doen aan het Rerum-Novarum-
feest dat heel over kort zal worden
gevierd Tegenover het verzwakken
van 't roode arbeidsfeest, moeten
wij christenen stellen het hooger-
opleven van het heerlijke Rerum-
Novarumfeest. En deze oproep
richt zich niet alleen tot de christe
ne werklieden, maar ook lot alle
christen menschen want de Groote
Paus der Werklieden heeftin zijn
overschoone encycliek niet alleen
voor de arbeiders maar voor alle
geloovigen gesproken. Een volgen
de maal i. eer daarover.
M. D. P.
Uit het llinke dagblad De Tijd het
orgaan der christene werkliedenbeweging,
knippen we het volgende
't Is kiezing den 3 Juni
PRAKTISCHE ZIJDE DER RADEN
Nu de kiezing voor de Werkrechtersra
den voor de deur staat, is het nuttig door
eenige voorbeelden de praktische zijde
van die Kaden onder de aandacht te
brengen.
L>e Werkrechtersraden en gansch hun
ne werking en proceduur zijn berekend
op de speciale toestanden in betrek met
de nijverheid en de arbeiderswetgeving.
Zij zijn daarvoor samengesteld uit pa
troons en werklieden, dus uit personen die
best bevoegd zijn over de zaken die vóór-
gebracht worden.
De omsl.chtigheid en de groote onkost
en der gewone rechtspleging zijn zooveel
mogelijk vermeden.
Wevers waren bij een firma als vier
getouwenwevers aangenomen. Door ge
brek aan grondstof konden zij slechts op
drie getouwen werken. Door den Werk-
rechtersraad werd de firma veroordeeld
tot het betalen van vergoeding.
Een patroon was in vennootschap
met een firma, en kwam ermede in on-
versch.l. Verscheidene weken lang ver
zuimde hij het loon zijner werklieden te
betalen, en toen de zaak voor den Werk-
rechtersraad gebracht werd, trachtte hij
het betalen der achterstallige loonen op de
hooger bedoelde firma te schuiven. De
Werkrechtersraad wees zulks af en veroor
deelde hem tot betaling van al den achter
stel, tot een bedrag van verscheidene dui
zenden
Een werkman had zijn werk verlaten
zonder vooropzeg, om elders te gaan werk
en. Zijn gewezen patroon eischte het uit
doen zijner acht dagen, als wederzijdschen
opzeg voorzien door het werkhuisregle
ment. De Werkrechtersraad gaf den pat-
toon gelijk, doch daar de werkman kon
wijze op die uitspraak, had hij geen moei
lijkheden met zijn nieuwen patroon.
In veischeidene gevalien werd ver
goeding bekomen van patroons die werk
lieden zonder vooropzeg afgedankt hadden
terwijl hun werkhuisreglement nochtans
een vooropzeg voorzag.
Gedurende een periode van werk
loosheid ging een werkman bij een anderen
patroon werken. Als hij daar eenige dagen
aar. 't werk was. liet zijn gewezen patroon
hem weten dat hij 's anderendaags weer
op zijn vroeger werk moest zijn. Nu de
werkman in een vaste broodwinning was
verkoos hij echter daar te blijven. Het
werkhuisreglement van zijn vroegeren
patroon voorzag een vooropzeg, en uit
dien hoofde bracht die patroon de werk
man vóór den Werkrechtersraad. In dit
geval werd de werkman zelfs vooral door
toedoen van patroon-werkrechters, in 't
gelijk gesteld.
De Christen Demokraten willen de
Werkrechtersraden aanwenden om het
Recht, den Vrede en den Welstand te
dienen.
De Werklieden zu'len op de Christen
Demokratsn hun stem uitbrenger..
met handelsmeststolfen stikstof, fosfor-
zuur, potasch eo kalkmeststoffen. Hij ma
ke daar tevens een oordeelkundig gebruik
van.
Heel de Lente en den Zomer door ma
ke hij overvloedig gebruik van swavelzur*-
en ammoniak, superfosfaat en slak, syl-
viniet, chloorpotasch zwavelzure potascb
en kalk, ook van de andere handelsmeat-
stoffen waarvan de waarde gekend is.
Nuttige inlichtingen novens hun gebruik
worden bereidwillig verstrekt door de
landbouwkundigen.
Intensiever.
De zeven vetten en de zeven magere
jaren.
Het valt geenszins te betwisten, dat
sedert den oorlog eene meerderen wel
stand bij de iandbouwers ontstond dan
zulks voor heen het geval was, tengevolge
de meerdere wirstgevendheid van het
bedrijf.
De algemeene wirstgevendüeid van het
landbouwbedrijf schijnt haar hoogtepunt
voorbij te zijn alles wijst erop dat de
netto winsten geringer worden dan deze
een tiental jaren lang geweest zijn.
Wanneer een becirijf goed gaat. wint
iedereen die dit uitoefent wel geld, dcch
het zijn alleen de meest ervarenen en
werkzaamsten die blijven wel geld winnen
wanneer eei e krisis ontstaat.
De landbouw is een bedrijf zoo als eik
ander, zelfs een der meest ingewikkelde.
Om daarin te blijven slagen, dient de
landbouwer zich volkomen op de hoogte
te houden van den verwezenlijkten voor
uitgang in het vak.
De dierenkweek berust op de planten
teelt de plantenteelt hargt in hoofdzaak
af van de bemestingen.
Hooge opbrengsten werden alleen ver-
krtgen door sterke, volledige bemestingen
De landbouwer heeft er alle belang bij de
voortbrengst hoevemesten zooveel moge
lijk te verhoogen. Hij late niets verloren
gaan en vuile het te kort ruimschoots aan
Het is dus dezen nacht tus-
schen Zaterdag en Zondag dat
we ter beevaart gaan naar H-dle.
Als 't niet regent vertrekken we
in groep om één uur, aan de Kapel
op den Burchtdam. Naar achter
blijvers zullen we een k waart uur
wachten.
We richten een laatsten drin
genden oproep aan iedereen die
voor zoo'n nachtelijk uitstapje niet
terugschrikt. Hoe «grooter hoop,
hoe liever. Ook dames mogen mee
hoe meer hoe liever. We kunnen
ze van nu af aan verwittigen dat
we heel traag zullen gaan, zoodat
ze geen vrees voor zeer voeten
moeten hebben.
Reeds van verscheidene perso
nen hoorden we dat ze meegingen.
Toch nog niet genoeg Er moet
een talrijke op.somst zijn. De
maand van Mei is toegewijd aan
Onze-Lieve-Vrouvv. Welnu die
nachtelijke beeweg naar Halle
moet onze Mei-opdracht worden
aan de Goddelijke Moeder. Wel
aan dan,... als 't weer goed is,
durven we ten minste op een klein
honderdtal deelnemers rekenen.
Ce Observatort Romano deelt uit Engel-
sche en Amerikaatische bronnen gruwe
lijke bjzonderheden mede van priester-
handelingen en kerkschendingen in Mexi
co en voegt er een indrukwekkende beden
king aan toe
Deze ber chten bewijzen twee feiten.
Nog eers bevestigen zij, dat het masker,
waarachter de vervolgers hun ware gezich
ten w Hen verbergen, gevailen is. De leu
gen van de verdediging van uen Staat en
zijn wetten» is de uitdrukking van een sa-
tanischen haat tegen het christen geloof,
waaraan de katholieken hunonwankelbare
tiouw handhaven. Het zijn Goddelijke
geheimen, de H. Mis en de Sakramenten
welke de vervolger en zijn trawanten tot
schietschijf gekozen hebben.
Men hakt geen bannen af, welke een
gewapende samenzwering tegen de repu
bliek voeren, doch reine handen, welke
zich opheffen om te zegenen, te vergeven
en de ge oovigen de Hostie van vrede en
van liefde te toonen. De katholieken zijn
niet als misdadigers tegen het vaderland
geduod, doch omdat zij de Sakramenten
uit de priesterhand vroegen. Een nieuwen
heidensshe haat tegen de Goddelijke ge
heimenissen woedt -
Het blad van den H. Stoel gedenkt dan
met woorden van de grootste erkentelijk
heid de protesten der Internationale Unie
van Katnolieke Vrouwen en van den lei-
schm Staat tegen het onrechtvaardige tn
onbeschaafde koinplot van stilzwijgen.
EEN MEI
