Si
L
OPGEPAST'
De samenstelling van onze Tooneelbonden
AMNESTIE
SSechls
voor
slechts
voor
Zaterdag 5, Zondag l en Maandag 3 Noveinber, le 7 i[> u.'s avonds
- j w vi5 dagen
KOMT 7IPN Monsler-pregramma 20 Nummers 25 Paarden KOMT ZIEN
PBIJZES DER PliATSM:I ft. 0/r. - S/r. - 10/r. - foutafafee.
Twoede Jaar Nr 45
Prijs per nummer 2a centiemen.
Ninove 4 November 1928
Katholiek Vlaamse,li ca Weekblad
R. iUYSTÊRMA.N-t&WAIRg
Het Pensioen der Bedienden,
Vertrek Schoolsckip L AVENIR
slaat zijne te turn alhier op ter Groote Markt en geeft op
Zondag te 3 uur L)A(j\ hïOOOMVG
w\ n
Wijd-en-zijd beroemd drama
uit het Hollandsche Marineleven
KANTON NNOVE
VOOR HET
Pnstcheckrekepi"»- m Luysterman n- 1862.54)
Drukker-Uitgever
NI^OVE, Koeipoort-straat, 10, NINQVE
Abonnementsprijs
3 maanden fr- -^,50
6 maanden 6,50
I jaar 12,50
Aankondigingen
Geuone per regei 1 L'.
dikwijls te herhalen vol
gers overeenkomst.
Heel over kort, in onze stad, wordt opgevoerd
HET REUZENSUCCES
tusschen een christen *.r beider uit
i Aalsten een uit Ninove, bijvoor-
beeld Nog eens, dit alles is me
niet recht duidelijk.
Maar laat onsliever even nagaan
wat al nadeden er voortvloeien
voor sommige van deze tooneel-
maatschappijen, om niet te zeggen,
voor alle gilden waar er niet met
vrouwvolk mag gespeeld worden.
Eerst en vooral is daai de las
tige keuze van stukken, stukken
uitsuitend voor mannenrollen wor
den een zeldzaamheid <-n dat is
trouwens goed te begrijpen. Vlaan
deren telt haast geen schrijvers
meer die zulke werken vooitbren-
Ik wil hier vooraf verklaren dat
deze bijdrage niet in zoo'n zin
werd gesteld dat ze een beknibbeling,
een hekeling wil zijn van zekere
maatregelen die getroffen werden
door onze geestelijke overheid in
verband met al de of niet gemeng
de samenstelling van onze too
neelbonden.
Wat volgt zijn slechts enkele
losse beschouwingen die helpen
moeten om den toestand - ia.rig
niet klaar onder dit opzicht - eens
definitief onder oogen te zien.
Het gaat hier vooral om de too-
netlgilden gesticht in den schoot
van de Kristen - Werkersverbon
den. Als ik het goed voorheb be-
staat er vanwege dc hoogere gees
telijke overheid verbod om - in
de tooneelbonden van de Klisten
Werkliedenverbonden, waar een
priester aan 't hoold staat, oi
proost is - tooneelstukken op te
voeren, met gemengde rollen.
Uitzondering nochtans werd ge
maakt voor deze gilden waar, voor
het stellen van verbod, reeds met
vrouwenrollen werd gespeeld. Uit
zondering kan ook nog, op aan
spraak, verkregen worden in bi-
zordere gevallen en bij opvoering
van katholieke mysteriespelen.
Ik moet eerlijk bekennen dat
die eerste uitzondering moeilijk te
begrijpen valt. In een meer cian
een milieu - tooneelmilieu natuur
lijk - heb ik deze opmerking reeds
gehoord. Wat wordt er immers
met het verbod beoogd. oor mij
is het niet heelemaal duidelijk,
maar 't lijkt er veel op als zou er
hier vrees bestaan voor de gevaren
die bij het samenspel van jongens
en meisjes kunnen oprijzen. Maai,
bestaan die zelfde gevaren dan met
- als ze bestaan eerst en vooral - in
kringen die met gemengde rollen
spelen, maar dit reeds deden voor
het van-kracht - worden van rod
eer gemtld verbod. En in de ver
onderstelling dat die gevaren toch
werkelijk zouden bestaan, zijn ze
min te duchten in mysteriespelen dan
in de zoogenaamde wereldsche too
neelstukken Nog eens het is me
niet heel duidelijk.
Ik ben in de gelegenheid ge
weest jarenlang deel uit te maken
van meer dan een tooneelgilde dte
gemengd was en ik durf het hier
luidop bevestigen dat ik nooit o
nooit i«ts gezien of gehoord heb
dat aanstoot zou geven. Hoe zou
het trouwens kunnen Misschien
zullen er gevonden worden d.e
zullen beweren dat dit komt dooi
mijn onkunde over die gevaren,
mijne onwetendheid, mijne goede
goede maening, mijn goeden wil,
maar dan kan ik toch antwoorden
met deze nuchtere opmeiking
Wie - jongen of meisje uit een
gemengde tooneelmaatschappij -
kwaad wil bedrijven, doet dit
niet in tooneelgilde, maar wel ei
buiten en dat is dan tcch niet uit
oorzaak van hun deelnemen aan
deze tooneelgilde
Anderzijds is er nog wat anders
dat wel heel onduidelijk lijkt. Hoe
komt het dat in andere centra.-
Aalst, Geeraardsbergen e a. nog -
in dezelfde middens,, met toelating
van de geestelijke overheid, met
hun medehulp zelf. aan gemengd
tooneel wordt gedaan, en dater uit
zondering moet gemaakt voor an-
dsre middens, waar de toestand
toch net eender is,integer deel waar
meer noodzakelijkheid wordt ge
voeld tot gemengd tooneel. waar
- buiten de tooneelbonden - aan
leid! ng bestaat tot het kwaad dan
in eerstgenoemde plaatsen en waar
een tooneelbond dus toch een doel
treffend verweermiddel blijkt te zijn
Hoe moeten onze werklieden
gaan denken als ze 't verschil van
toepassing even nagaan. Zijn zij,
waar aan geen gemengd tooneel
MAGgedaan worden,nietevengoed
alsdeze waar er WEI- aan gedaan
wordt Welk verschil bestaat er
gen. eerstens omQtt het afzetge
bied met den dag kleiner wordt en
ten tweede omdat het publiek v.tn
dag tot dag 'lasiiger e.i moeilijker
en veeleischender wordt en dat bij I
een stuk waar het bizopd"'ste ele- j
ment van de samenlevir»g-de vrouw j
- dit is ontegensprekz ijk waar
uitgeschakeld blijft, wei; ig lust tot
opkomst betoont
Onze tijd is'ten moderne lijd,
ook op tooneelgebied 't Beste be
wijs daarvoor is den gestagen
ontwikkelingar.g van het kathoiie.r
tooneelrcnouveau in Vlaanderen.
Stukken als Een varV-n met
Twee Hespen Een gelukkig
ongeluk Jochen Pezel, wat ben-
je voor een ezel Rommelaar
'en Bommelaar» en andere a la
Van Poene, vinden bij het publiek
"•een ingang meer, en zoo zien
we dat een toor.eelafdeelir.g
hoe ieverig, hoe productief ze
ook moge wezen i a de lastige
en moeilijke taak v. n den keus
van hun stuk veelal moeten
spelen voor een volle zaal
stoelen.
Een tweede nadeel dat uit net
eeiste voortvloeit is het blijven
de mannelijke tooneelgilde, op
het gebied van kunst en vooruit
gang in het tooneelleven. Hoe
kan het ook anders. Onze tegen
woordige schrijvei senkele zeld
zame uitzonderingen na ver
gapen zich niet meer aan stukken
waarvan de personale alleen man
nen zijn, of alleen vrouwen
en zoo komt daaruit noodzakelijk
voort dat de tooneelgilden die niet
gemengd zijn zoeken moeten tus
schen een rommelzoo van stuiken
geschreven voor den oorlog,
of voor het intreden der verjon
gingskuur van het tooneelleven
in Vlaanderen en die ten over
staan ven de moderne piuductie
en net huidige repertorium echte.,
blijven te wezen.
Vervolgt.
To Neel.
teie opbrengst van de gestorte kapitalen
te bekomen, daar de bedienden oordeelen
dat de intrest van 4 t.h. onvoldoende is.
De minister heeft aan zijne diensten ge.
vraagd van te zorgen dat het wetsont
werp zoo spoedig mogelijk zou kunnen
neergelegd worden.
diaken
leege
staan dus achtei uitgaan van
M. de min:ster Heymar.s zal. binnen
k' rt, in h-t Par'emer.t eer, wetsontwerp
neerleggen, tot wijziging der van kracht
zijnde wet die het pensioen voor Je be
dien ie regelt. Men zal zich herin .eren
dat deze wet t t hevige b twistingen aan
leiding geeven heeft, die nameujk in
den Senaat uiting vonden. Er werd daar
door het goevernement een onderzoek ge-
oper.d om het oordeel van de belangheb
bende te kenner. Het nieuw wetsontwerp
houdt rekening van de uitslagen van dil
referendum.
In alle geval, do regeering is niet van
zin ie',.-, te v.rar.derer. aar. de groote grond-
be. inselen waarop de van kracht zijnde
wet rust verplichtende verzekering en
tussc enkomst van de bazen en de be
dienden op grondslag \an 5 t.h. der wed
de voor de eersten en van 3 t.h. voor de
tweeden.
Wat de inrichting zelf van de verzeke-
rng betrift, heef: m ndjvclgendc oplos-
s.ng in "t zie t of-vel zil men eene on-
deisteur.de centiale inlichten onuti het
bestuur van bazen en bedienden, of wel
zal m n trac ten overeen te komen met
de Spaarkas ten einde van haar eene be
Het schoolschip L'Avenir zal uit Ant
werpen venrekken, behalve bij onvoor
ziene omstandigheden, toekomende Zater
dag. 3 November 1028, ter bestemming
van Fort de France (Martinique). Het
heeft aan boord een lading cement.
Het schip zal waarschijnlijk gemeerd
zijn aan de Scheluekaai.
l ien laats e bericht zal juiste gegevens
verstrekken aangaande de ligging en het
uur van vertrek.
De bijzondere Kamerkommissie, gelast
met het onde-zoek van het vraagstuk der
amnestie, hei ft Woensdag, op aam-ringen
van M. Janson minister van justice, eene
vergadering gehouden, in dewelke de
mirister het standpunt der regeering heeft
uiteergedaan.
M. Janson verwierp e^rst de voorstellen
der socialisten, die de burgelijke en poli
tieke rechten terugschenken aan de ver
oordeelden met eene stiaf van 10 jaar
en minder. Hij bestreed ook de uit
breiding der wet tot de oorlogswoekeraars
en het opmaken van eene lijst, met de
namen der veroordeelden., d,e van de
gunst der wet zullen uitgesloten sijn.
De regeering verzet zich evcneer s tegen
de toepassing der wet voor de militairen,
dit gestraft zijn voor desertie, of oorlogs
misdrijven. Op dit oogenblik zit'en er
nog twintig s >ldaten in het gevang zij
zijn veroordeeld voor moord of misdaden
van strafrecht. Voor de oorlo:swoekeraars
wil de regeering van geene maatregelen
weten.
Na dezen uitleg %an den minister heeft
de kommissie tocti den tc-kst van het wets
voorstel var, Dievoet bthouden. Het ver
sing ervan zal uitgedeald worden. De
regeering zal bij de bespreking eene reeks
wijzigingen voorstellen, welke in zekeren
zin een tegenontwerp zullen uitmaken.
Mottige Janus
De Groote
lp- NT**
