BI
t
EE SUS DER ZILVEREN SPOREN
I
Derde laar X' I
Ninove 3 Februari 19*9.
Katholiek Vlaamteh en Volksgezind Weekblad
VOOR HET KANTON NINOVE
ft. LUVSTIRMAN-LEMAillI
LAClIËN
LACHEN
Maandag 11 en Donderdag 14 Februari
BOOD TAS t I.E. zmtrn
GDPF0S
Het Bevolkiagsvraagitiik
ia Frankrijk.
Het vergt een spoedige
en ernstige oplossing
Prijs per nummer 5cwitirmen.
PosichetkreKer
Abonnen
3 maanden
6 maanden
1 jaar
a lüj
atsprijs
fr. 3.50
6,50
12,50
n* 1882,54)
D rukker-U itgever
NINOVE, Koei poortstraat. 10, NINOVE
Gewooe ptr ragni 1 fr.
dikwijls tp herhalen vol
gens ovefoenkorasi
Bij het leest van Onze-Lieve-
\Touw Lichtmis zullen enkele
bijzonderheden misschien niet on
gepast zijn. Wil hebben er daarom
"aan gedacht onze lezers hier een
en ander mede te deeien over wat
er zoo aan dit feest is verbonden.
We weten allemaal dat Licht
mis gevierd wordt, op 2 Februari,
anders gezegd veertig dagen na
Kerstmisdat het de eerste der
zes feestdagen is die aan Onze
Lieve Vrouw worden toegewijd en
doorgaat aan de herdenking aan
Maria's reiniging en de Opdracht
van 't Kindeken jezus in den
Tempel.
Wat minder zal geweten zijn is
dat het Paus Gelasius I is die
het Lichtfeest heelt ingesteld en
dat het aldus dagteekeat uit het
jaar 494.
Uit het flinke Averbode's Week
blad knippen we ook nog enkele
bijzonderheden
In vroeger tijden nog wèl voor
den tijd van Karei de Groote
moesten de onderboorigea van
geestelijke gestichten het was in
brengen, of betalen, dat zij elk
iaar verschuldigd waren. Ze deden
verlichte (sic) eeuw de plaats rui
men voor maseotten portt-
bonheurs of andere heidenscha
geplogendheden meer, de eene al
gekker en dwazer dan de andere.
Langs de zeekust vooral hebben
onze Vïaamsche Visschers lang
aan het vrome gebruik van de
kaars gehouden en nu nog, op on
ze dagen, is het geen wonder, bij
zwaar weder, wanneer er huisge-
nooien op de woelige zee rond»
dobberen, den familiekring verga
derd te vinden rond de brandende
kaars al bidden en smeeken en le
zende het Evangelie van Sint-Jan.
In vroeger dagen kregel de
dienstboden van bun Meesters een
gewijde kaars ten geschenke, ter
wij! dit op sommige plaatsen het
gebruik was vanwege de kerkfa
briek die met zoa'n geschenk hare
bediendtn bedacht
Op onzen buiten ook - t ch, 't is
toch nog altijd de boer die meest
aas zijn oude christen geloof
houdt - speelt de gewijde kaars een
gewichtige rol. Niet zelden wordt
ze aangestoken in den stal, om al
le ongelukken en kwade ziekten te
keer te gaan of te voorkomen.
faamde folklorist, waar hij het
heeft over ons woord lichtmis
in de tweede beteekeais van den
zin natuurlijk
Ons wooid lichtmis, in de be
teeken is van LOSBOL, steunt op
het feit dat vroeger in een aantal
plaatsen, de dienstboden op dezen
dag hun dienst verlieten, *t rij om
in een anderen post over te gaan,
't zij om te trouwen. Zulks gaf bij
velen aanleiding tot zuipen en
smullen waardoor lichtmisvie-
ren weldra gelijk stond met
k lichtmissen of handelen als
een losbol
X Y.Z.
iaar verscauiuijiw
dit steeds op 2 Februari, dat daar. Ook als voorbehoedmiddel
om ook het feest van de kaars
wijding werd genoemd
De priester wijdt de kaarsen,
bestemd voorden kerkdijken dienst
en voor het gebruik van de ge-
loovigen. Deze kaarsen «j« het
zinnebeeld van Christus Licht
tot verlichting der Heidenen Na
de Hoogmis wordt er een kaarsen
precessie gehoudtn, deze verbeeldt
den opgang van Maria en Jozef
naar den Tempel van Jeruzalem
het offeren van de kaarsen betee-
kent de opdracht door Maria Haar
Goddelijk kindje dat Het Licht
der Wereld is.
In vroeger tijden werd Lichtmis
door het volk meer dan nu mee
gevierd Zoo was het gebruikelijk
dat het Magistraat de processie
vergezelde met brandende kaarsen
in de hand Oc k voor ons huidig
tooneel is er aan Lichtmis een
herinnering verbonden, die niet
zonder waarde is De toenmalige
tooneelbonden immers, of anders
gezegd de Rederijkers voerden
dan ten tooneele het Spel van
Onze-Lieve-Vrouw-Lichtmis
De gewijde kaarst 'ie op dezen
dag aan de geioovigen worden
overhandigd, worden mede naar
huis gebracht en bij sommige ge
legenheden ontstoken, bijvoor
beeld. in tijden van nood, bij
berechtingen en bij dea doodstrijd
van familieleden. Ook bij zware
onweders branden deze kaarsen.
hoofdpijn worden deze drup
soms aangewend, bijvoorbee
Stavelot er. andere kleine gemeen»
ten daarrond waar de hoofddek
sels van de kinderen aldus be
druppeld worden.
In de weervoorspellingen die,
in onze vïaamsche taal, zoo tal
rijk zijn. komt ook Lichtmis her
haaldelijk voor. Hier gaan enkele
oude spreuken, die ge tegenwoor
dig ook al niet meer hoort, jam
mer genoeg
Lichtmis hel m klaar.
Komen er twee Winters in het jaar:
of.
Hebt voor 't weder goeden moed,
Als 't op Lichtmis stormt en woedt.
ook nog:
Lichtmis donker, de boer een jonker.
Lichtmis helder, de boei in den kelder.
op andere plaatsen
Als op Lichtmis de zon 't E-
vangelieboek schijnt, zal 't een
goed seizoen zijn en nog een
laatste Sneeuw op Lichtmis valt
op een warmen steen
Schier alle kerkelijke feesten
hadden destijds hun weerslag op
het oude vïaamsche familieleven.
Zoo ook lichtmis dien dag wer
den namelijk pannekoeken gebak
ken en van daar hebben we nog
de oude zegwijze
Met Lichtmis is bt geen vrouwken zoo arm
Cf re maakt haar panneketkenvet en warm
Van dit gebruik komt het ook
voort dat men soms nog zegt voor
onweders oranuen Lichtmis Onze-Lieve-Vrouw
Nog .oder, vrome pbm_>Ur
Bijgeloof was er natuurlijk ook
en zoo wordt er in ons land ver
deze in sommige streken worden
enkele druppelen van de brarde
kaars gestort in de lijkkist van
een afgestorvene, of wordt de
kaar» ontstoken wanneer een vader
zegen geeft aan een Rerste-Coin-
muniekind, of wanneer bruid of
bruidegom zich ter kerke begeven
om hun huwelijk te laten inze
genen j op andere plaatsen ook
nog bij de geboorte van een kindje.
Helaas, a! deze schoone gebrui
ken moeten in onze moderne.
teld dat ten takje van een kerselaar
die met Kerstmis, te middernacht
geplukt werd en in 't water gezet,
óp Lichtmis zal bloeien.
Nog een van deze oude legen
den is dat sneeuw gevallen tus-
scben Driekoningen en Lichtmis,
brandwonden geneest.
Om te eindigen nog een woord
van Aifons De Cock, de wijdbe-
KOMT ZIEN
In de Feestzaal van den Christen Werkliedenkring. Koeipoort Ninove
Opvoering van
of een bladzijde geschiedenis uit het leven der Garde-Civique van.,:
4 Tafereelen, door Paul De Mont.
Door de Tooneelvereeniging van het het Daviosfosds
TER INLICHTING
Op Donderdag 7 Februari *929. Begin om 7,30 uur zeer stipt,
VOORDRACHT
over de Slag der Zilveren Sporen van Pas! De Mont, met
voorlezingen, uit het stuk, door Marcei De Paepe.
Ingang vrij en kosteloos voor iedereen.
PASTOOR-DEKEN VAM AALST
Mei bliksemsBelhtMÏ H?p Tesleden
ZMterd«£ te Aalst de droeve mare dat
«durende d«u nacht vac Vrijdag op
Ze«erfeg. de Z. F. H. ï*R«r&ïk Copfw®*
Pastoor-Deken, die voor twee iaar «3e
du danig den geliefder Bisschop. Mgr.
Coppieters opve'gde, het tijdelijke met
ket eeuwige verwisseld hed. Deze droeve
tijdirg maakte dec diepsten indruk op
ganach de bevolking, want niettegenstaan
de de Z E. H. kanunnik Coppens
slechts een t a-eet al jaren de geestelijke
leiding van Aalat en ombggeade op zich
heeft genomen, toch heeft gansch de
bevolking in hens reeds opgemenct aijne
groote gaven xoo op verstandelijke als
op redelijk gebied.
De brirtuids afgestorvene was geboren
te Decderhautem, den 7 Februari IS.8-
De Z. E. H. foppens werd den 1
Mei 1927 plechtig aangesteld tot Pastoor-
Deken van Aalst. Jong en krachtig van
gesiel zijnde, koesterde men de hoop
hem vele jaren op ziin post te zien. D e
hoop is echtei teleur gesteld geworden,
daar de He-r rijn trouwen Dienaar tot
zich riep.
Grootsch et. indrukwekkend was de
begrafenis welke Donderdag heeft plaats
gehad.
Aan hel stadhuis en aan zeer veel wo
ningen van bi] zonderen was de vlag trea.
rend opgebonden uitgehangen.
Langen tijd voor de lichting van het
lijk verdrong zich in en rood de Dekenij
een ingetogen menigte, wijl een andere tot
bij den grooteu ingar.g haag vormde.
Ten sterfhuire werden in de rouwkamer
waai de lijkkist was opg< steld drie rouw-
toespraken gehouden.
De wijdsche St. Maittnoskertc sober
maar statig in den rouw gebuid, was door
een diep ingetogen menigte tot zelfs in
baar zij-kapellen volgedrcngen.
Dooi Z E. H. Vicaris-Generaal De
Baels, bijgestaan dooi Z. E. H. Dt
Cock, pastoor van St Jozef, Aalat, en
Z. E. H. Moortgate, p-stoor van O. L.
Vrouw, Aalst, werd de j le^htige lijk
dienst opgedragen.
Bij de lijkbaar werden de laatste gebe
den gezongen door Zijne Hoogw. Mgr
Coppiettrs in volle hirachoppehjk gewaad
daarin bijgestaan door Z Z. EE. HH.
Kanunnikken Van den Gheyn en De Ruy-
Önder treurmarchen, gevolgd door hon-
deiden vri nden, midden het Aalstersche
volk in de esrbiedigste houding op^ de
voetpaden geschaard, werd Z. E. H. Kan.
Pastoor-Desen Coppens naar zijn laatste
rust vlaats overgebracht,
Hij ruate in vrede bij den Heer dien hij
met liefde, verkleefdheid en onwankelbare
getrouwheid heeft gediend, al de dagen
van zijn leven.
Dat er bij ease Zuiderburen
een geboortekrisis heersen t is ge
noeg bij onze lezers bekend Er
zijn in Frankrijk meer lijkkisten
da" wiegen zegt men en telken
jare neemt die ongelukkige toe
stand toe, bij zoover dat hij. voor
ons, onrustwekkend wordt in zijne
gevolgen België meer dan even
welk ander land zon morgen kun
nen het droevig lot deel en, dat
voortspruit uit eer<e afnemende
bevolking in Frankrijk.
Het verschijnen der bevolking
statistieken opgemaakt door het
Internationaal Instiituut te 8 Gra-
vechage, schenkt ons de gelegen
heid eenige beschouwingen aan
onze lexers mede te deeien, opdat
zij den toestand, in zijn juiste ma
te, zouden kunnen beéordeelen.
Frankrijk is het grootste land
In deze voorwaarden komt
Frankrijk op den laatste» rang on
der de State» van Noord-Weet
Europa ten aanzien v&a zijne be
volkingsdichtheid per K«s.
Hiernavolgende tafel geeft het
«ante! mwoaed; m per Km*
van Noord West Europa en zijne
bevolkingsdichtheid ztaat verbe
neden die van Duitschïand en
Groot-Brittanië.
Wij bewijzen dit door de hier-
navolgde tafel die de Staten van
Noord-West Europa, in de orde
hunner grootte opgeeft, met hunne
bevolkingcijfers in mïllioenen uït-
gediukt
Frankrijk 71
Duitschïand 134
Groot Brittanie Ierland 149
Nederland £25
België £*"<0
Gr. H. Luzembu rg 100
Frankrijk 39,5
Duitschiacd 62,6
Groot Brittanie Ierland 47,0
Nederland 7,4
België 7,8
Gr. H- Lu*«nburg 0,26
Wij bestatigen vooral de bevol
kingssterkte in Duitschïand en de
bevolkingsxvaHe in Frankrijk.
Er is nochtans een tijd geweest,
namelijk in 187Ö, toen de bevol
king van beide landen, tjagenoeg
hetzelfde aantal eenheden telde: ob
millioen ia Frankrijk en 41) mxJ-
lioen in Duitschïand.
Nu is dt Frtischf J^cvoiking
maar 63,vas ,de Düit^
sche bevolking. Bemerken wij
daarbij dat de huidige bevolking
in Frankrijk 3 millioen vreemde
lingen bevat en omtrent 2 miihoen
van Elzas Lotharingen.
Wij bestatigen dus dat Frank
rijk 71 inwoners telt per Km* het
geen ver beneden de gemiddelde
bevolkingsdichtheid is van Noord -
West Europa deze is namelijk
118.
Welke gevolgen kan dit feit te
weeg brengen Rampspoedige ge
volgen zoowei op economisch ais
op politiek gebied.
Immers van zuiver economisch
standpunt uit, is het volk de be
wuste faktor der voortbrenging.
Het levert den arbeid, die samen
met het kapitaal, de behoorlijke
uitbating van zee en bede na moe
ten verwezenlijken. En zoo de rijk
dommen van den nationalen grond
niet raeer volstaan om 's menschen
behoeften te bevredigen dan over
schrijdt het volk de grenzen zijner
natie, om elders eene kolonie, een
nieuw arbeidsveld, aan zijne toe
nemend» krakten te verzekeren.
Het volk doet de natuurkrachten
gedijen.
Op politiek gebied is het volk
een element van nationale zeker
heid. Wanneer het land door een
vreemde overweldiger aangeval
len wordt, dan schenkt het volk zij-
c jeugdige telgen om s lands on-
fhankelijkheidte vrijwarcD.
Welnu die kracht ziet Frankrijk
verkwijnen. Wii het zijne rijkdom
men nog behoorlijk ontgonnen z .en
dan moet het zijne toevlucht ne
men tot de vreemdelingen. Het ge
tal van deze laatsten neemt dan
ook in onrustwekkende verhouding
toe. In 1911 registreerde men in
Frankrijk 1.132 duizend vreemde
lingen nu zijn ze reeds tot 3.01)0
duizend gestegen.
Daarenboven beschikt Frankrijk
nog over meer dan 12 millioen
-ï*.
DENDERKLOK
LICHTMIS
S tT3 a - 1Mm H A V1