Een zeer belangrijk dokument.
Derde Jaar Nr 54
Nrnove 25 Oo^st 1929
Katholiek Vlaamseh en Volks 'i Weekblad
1. LUYSTlRKAH-LEIIAtai
La a dbo u wbela ngen
Het Taalgebruik in
Rechtszaken
Ongewenschte inmenging.
Vrij Hoogere Technische School
Aalst
Gloria in exelsis
1
Prijs per nummer 25 centiemen,
Postcheckrekeni
Abonnementsprijs
3 maanden fr. 3,50
VOOR HET
(R Luvsterman n- 1862,54)
KANTON NINOVE
6 maanden
1 jaar
6,50
12,50
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
In de streek van Toerkonje en
Roubaix in Frankrijk, waar de
nijverheid en wel bijzonder de
textielnijverheid eene groote uit
breiding genomen heeft, zijn er
nog al veel katholieke iabrikaien.
Die fabrikanten hebben zich te
samen met ongeloovige werkge
vers vereenigd in een zoogenaamd
consortium om daar hunne vak
belangen te samen te bestudeeien
en te verdedigen.
In die streek zijn ook de werk-
liedensyndikaten sterk gevestigd
daar vinden wij de socialistische,
communistische en ook kristene
syndikaten voor weiklieden. Het
bijzonderste kristen syndikaat, dat
daar zijne werking uitbreidt, is
de kristene centrale van textiel
uit België Nog niet lang geleden
b:ak daar eene werkstaking uit,
die groote beroering in de streek
bracht. Wellicht onder die om
standigheden werd er door den
heer h ugène Mathon en een groep
katholieke nijveraars van Roubaix-
Tourcoing eene klacht naar Rome
gezonden Zij klaagden over de
houding van de kristen syndicaten
die zij beschuldigden te zijn zaaiers
van Marxistische tendentiën en voorstaan
ders van het staatssocialisme.
Nu geeft Rome door den mond
van de Congregatie van het Con
cilie, welke de hoogste uiting is
van 's Pausens wil aangezien de
Paus zelf de vooizitter ervan
is, op die aanklacht geantwoord,
en het antwoord is verschenen in
het officieel blad van het Vaticaan.
Wij kunnen dus de draagwijdte
van dat schrijven niet te hoog
schatten.
Ziehier de korte inhoud van
dat antwoord
«Na een lang en nauwkeurig
onderzoek verklaart 't Heilig Col
lege, dat die zware beschuldigin
gen van allen grond zijn ontbloot
Bovendien wordt de pauselijke
uitspraak gemotiveerd door een
reeds overwegingen in zeven
artikels, waarin de Kerk zich in
deze en dergelijke zaken bevoegd
verklaart, uit hoofde van de ze
delijke belangen, die erbij betrok
ken zijn. Worden erkend de wet
tigheid en zelfs de noodzakelijk
heid van de syndicale vereenigin-
gen, samenwerkende met de
gemengde komiteiten.
De werkliedensyndikaten, ver
schillend van de patroonssyndi-
katen zijn niet onvereenigbaar met
den socialen vrede. Die soorten
syndikaten, in welker boezem de
christen werklieden zich vrijelijk
kunnen bezighouden met hun
economische en tijdelijke belangen,
zonder nadeel van hunne geeste
lijke belangen, moeten integendeel
vermenigvuldigd en gesteund
worden.
Wat betreft net pairoonscon-
sortium de Congregatie wenscht
het geluk met zijn weldadigheids-
initiatitten, zooals, bij voorbeeld,
de gezinstoelagen; maar dan volgt
de opmerking, dat de menschelijke
philosophische werken niet
volstaan ten aanzien van de
christelijke zedenleer. De christene
syndicaten moeten met minstens
evenveel achting en welwillend
heid worden behandeld als de
godsdienstlooze en revoiutionnaire
syndicaten. Met 't oog op het snelle
voortwoekeren van socialisme en
communisme, een ernstig gevaar
voor de maatschapij, zegt de
Heilige Stoel, dat er vertrouwen
en vrede moeten heerschen tus
chen de christen patroonssyndi
caten en werkliedensyndicaten
Rome dringt bijzonder aan op de
instelling van gemengde besten
dige komiteiten.
in 't Vlaamsch hebben gepleit.
Indien de magistraat van bet Parket an
ders handelde, terwijl hem door de wet de
kennis van het Vlaamsch w ordt opgelegd,
zou 't blijken dat hij ofwel niet voldoende
Vlaamsch kent wat afbreuk zou doen aan
zijn gezag, ofwel dat hij er zekeren afaeei
voor gevoelt zich van die taal te bedienen,
wat nog erger ware.
M. Cornil heeft dezen omzenobr ef ge
richt tot de magistraten tengevolge van
een bericht dat hem werd overgemaakt
door M. janson, minister van rechtwezen.
Die gemengde bestendige ko
miteiten moeten voor doel hebben
gedurige voeling te brengen
tusschen de patroonsvereenigingen
tn de werkliedensyndicaten om
volgens de Kristelijke zedelcet
samenwerking tusschen de ver
schillende klassen te heb en en
den sociale vrede te bevorderen.
Daarbij vestigt het pauselijk
schrijven nog de aandacht der
werkgevers op de noodzakelijkheid
ook in hunne vereenigingen de
kristelijke zedenleer tot haar recht
te laten komen, hetgeen nu over
't algemeen in hunne onzijdige
vereenigingen niet het geval is.
Wij stellen hier de vraag hoe
het hier ter plaats gelegen is
Is het in Ninove en omliggende
ook niet mogelijk dat katholieke
werkgevers ziffi vereenigen in echt
kristelijke beroepsvereenigingen,
waar de kristelijke zedeleer vol
ledig tot haar recht komt Dan
zouden wij, zooals door het pau
selijk schrijven aangeraden, be
stendig gemengd komiteit hebben,
waarin en werkgevers en werk
nemers door onderlinge bespreking
de belangen van de verschillende
klassen der samenleving tot over
eenstemming en vrede aan de
dagorde zouden gebracht worden
Nog na vroege aar iappeleti
Drie roofbouwteelten. wclae de hoogste
geldelijke winst na vroege aardappelen
kunnen afwerpen zijn selder, spinazie en
porti. Voor deze is het fosfoorzuur van
minder belang, hoewel d t bestanddeel
toch niet mag verwaarloosd worden
ongeveer 6 k^r per are is ruim voldoen
de. De stikstof en de potasch daarentegen
spelen eene over 'ge de rol hos meer,
hos beter, z Iden wordt te v. el gegeven
en 4-5 ^gr. zwavelzuren ammoniak en 4
kgr. chloorpotasch is zeker niet overdre-
ven
Nadat de ttrond opgehakt werd, woiden
die meststoffen, gemmgJ, niet te diep
i gewerkt. Alles wordt in rijen verbouwd,
de selder en porei in voortjts, de spinazie
vlak
Begietingen met beer zijn zeer voordee-
lig, doch men eindigt daarmede minstens
drie weken voor de inoogsiing Die b -
gietingen ziju vooral noodzakelijk voor de
spii azie best worden zii gedaan onmid
del tij Ic na iedere pluk.
Een kweeker, en zoo zijn er vele. deed
verleden jaar vier plukkingen voor den
Winter, van spinazie na vroege aatdappe
en verbouwd, en kon naden Wi ter nog
?erte ruime opbrengst ter markt brengen.
Hij won daaraan veel geld.
Selder en porei worden eerst geplant
de spinazie komt de laat-te Te vr >eg ge
zaaid, wanneer nog heete dagen komen,
loopt met gevaar te mislukken, daorhet
in zaad opschieten der planten, iets wat
volstrekt dient voorkomen te worden.
Bij gebrek aan beer kan menbegiettn
met water waarin een greep zwavelzuren
ammoniak opgelost werd. Die meststof
kan ook uitgestrooid worden bij naderen
denregen. INTENSIEVER
visten kunnen de Duitsche nederlaag van
1918 niet verkroppen, en sturen er steeds
op aan om de wonde bloedend ie houden, want
het Taalvraagstuk in zijn geheel tn Vlaan
deren opgelost, dat is de dood van hunne
drijverijen en van een «nationalism» dat
zij uit politiek belang zoo schaamteloos
uitbuiten. Voor hen mag de Taalkwestie
niet opgelost worden.
De Vlamingen veroordeeien alle drijve
rijen door Haat tegen België, zelfs dat van
1914, ingegeven, en verwerpen alle Duit
sche inmenging, zooals zij deze in 1914-18
verwierpen. Alle groot-reerlandism en
extremism ten spijte, zullen zij weten te
verwezenlijken algeheel en onvsrminkt,
hunne oude leusIn Vla£tnd6F©n
Vlaamsch in het kader van de Bel
gische eenheid.
M. Cornil, prokureur generaal, heeft
aan de magistraten der Parketten een
omzendbrief gestuurd waarin hij hen aan
duidingen geeft over de wijze van han
delen ten opzichte van onderhoorigen
die niets dan Vlaamsch kennen. In straf
zaken entuchtzaken is het talen gebruik ge
regeld in burgerlijke zaken is het facul
tatief. De magistraten zijn dus vrij hur.
ne dagvaardirg op te stellen in de taal
hunner keuze. M. Cornil herinnert er aan
dat die keuze moet gedaan worden alleen
met inachtneming van de belangen van
den gedagvaarden persoon en van het
algemeen belang.
Het ware namelijk verkeerd, zoo schrijft
M. Cornil, voor de Rechtbank van Eersten
Aanleg in Kransch oud-rs te dagvaarden
wien gij de ouderlijke inacht zoudt ontne
men, en die niets dan Vlaamsch verstaan
of zich bij voorkeur in 't Vlaamsch uit
drukken. Evenmin zou het geoorloofd
zijn in het FTansch eene proceduur te
beginnen strekkende tot verbetering van
eene in het Vlaamsch opgestelde akte
van den burgerlijken stand. Mijns dun
kens moet men zich voor de keus der
te gebtuiken taal in de burgerlijke par
ketten laten geleiden door de regelen
weltce de wet bepaald voor strafzaken
en tuchtzi.aen.
Wat de mondelinge proceduur betre.t,
men zou wel duen voor deze dezelfde
beginselen aan te nemen. Het ware ook
wenschelijk dat in gewone burgerlijke
zaken, waarin het openbaar ministerie
zich tot het geven van een advies be
paalt, dit advies werde gegeven in 't
Vlaamsch, telkens wanneer de partijen
De uitgevers der Suideutsche Munats-
'ntfle, te Mu chen (Beieren), hebben eem-
bijzondere aflevering van hun tijdschrift
aan Vlaanderen gewijd. Deze aflevering
bevat eene reeks bijdragen van gekende
aktivisten en Vlaamsche ualionalis en, et.
een voorwoord van de uitgevers, waarvan
het slot luidt als volgt
1 'e oorlog tegen Dnitscbland is rif t
ten einde doch in een andere phase ge
treden. Nederland wrrdt als het naaste
doel aangegrep-n, doch ook Dunsch-
land wordt hierdoor getroffen Vlaanderen
vormt de inzet. De Vlamingen strijden
als voorpos'en tegen dt; aanrollende
stoomwals u t het Zuiden Hu i leuze is
Los van B Igte De aii'it ese Vlaan
deren België is van internationale betee
kenis geworden, want de Vlamingen s ij
den niet slechts voo z o, en u Aoord-
Nederlandsch- broeders .ïiarr oo> »p >r
ons hun Germaanse >e stamgeoooteti.
Derhalve verdienen z j onze algehe le
sympathie.
Dit voorwoord werpt een lic'r o.< de
gehalte van de bijdrage door vijamle
van dert Staat België aan hunne i uitsc .e
vrienden gezonden.
En zoo gaat ten hoopje dwazen voort
met, net ais in d n oorlog, namens Vla
mingen en Vlaanderen den groots en on
zin uit te kramen en de genegenheid van
de Duitschers af te bedelen
Vlaanderen, het zelfbewuste, eerlijke
Vlaanderen verwetpt deze hatelijke dnj
verijen en kan zoo goed de Duitsche sym-
phatie missen als het misselijk tedoe van
e kele heethoofden, die volstrekt het recht
niet hebben van in naam van het V laam-
sche volk te spreken, daar zij eene onbe
duidende minderheid uitmaken. De akti-
Schitterende uitslagen
Woensdag, 14 Oogst, werden de eerste
diploma's toegekend van INGENIEUR-
TECHMEKER in onze Hoogere Tech^
nische Schooi aan de volgende studenten
Mr. Van der iïeyden Paul, Hofstade,
met voldoening.
Mr. Lern.itre Jozef, Aalst, met on
derscheiding.
Mr. Verhavert Prans, Denderleeuw,
met onderscheiding.
Mr. Guns Roger, Aalst, mei de grcolste
onderscheiding en met gelukwenschtn van den
heurraai.
Maakten deel uit van den keurraad
Heeren Leeraars aan de Hoogeschooi
van Gent, vreemde ingenieurs, de Heer
Directeur-Generaal P. Viaeminck, afge
vaardigde der regeering en Mr. E. ba-
melaer. Provinciaal Inspecteur voor het
Beroepsonderwijs, afgevaaardigde der
Provincie.
Dit diploma is officieel erkend.
Dezelfde keurraad heeft ook de over
gangsexamen afgenomen. Ook die exa
mens zijn schitterend geslaagd.
1* jaar
Mr. Nolf Leopold, Thourout, met
voldoening.
Mr. Roelandt Hypp., Aalst, met vol
doening.
Mr. Bomon Pieter, Aalst, met voidoe-
ning.
Mr Eeckhout Octaaf, Wichelen, met
de grootste onderscheiding en met toejuiching
van de jury-
2" jaar
Mr. De Schepper Maurits Saffelaere,
met onderscheiding.
Mr. Vu ck Eduard, Herdersem, met
groote on Ittscheiding
Het hieronderstaande artikel
werd ons ingezonden uit Aalst,
wij d:ukken het met voldoening
over.
Ook in onze harten jubelde het mede
Zondag 11. De zegenende hand van den
Heer. door Maria gericht, was tot drie
maal toe, genezend, over onze Diocesane
Bedevaart. uitgfStrekt, lichamelijk en
geestelijk lijden wegnemend Wij hadden
ze gezien, op hun tijciensbaar uitgestrekt,
de nu herworden zieken, in al hun leed,
uoch ook in al hun berustend betrouwen
op Maria Mediatrix, uitdeelster van alle
genaden. Wij hauden meegesmeekt, in
d- geheiligde plaatsen, bij het wondei-
vloeiend water in de badplaatsen, op de
Esplanade, teiwijl de priester Kristus-dra-
ger, zegenend, de H. Hostie boven de
zieke hoofden kruiste... Wij hadden mee-
gebedea Heer, maak dat ik ga... Heer
uw kind is ziek En het lichamelijk leed
verdween... Drie der onzen mochten Go-
des goedheid zalvend in zich voelen da-
len
Overweldigd moest de kinderlijke
dankbaarheid, lovend, het harte uitlaaien,
opvlammen in een openbaren liefdegloed
O i de >,oede Moeder, die zich neur kinde
ren ontfermt, in een Mis-d»nkgebed, den
Vader opgedragen, een vernieuwd offer
van het hoogste Lijden van een God, Die
door Zijn Lijden, Zijn Dood, het men -
schen8lijden heeft geheiligd
Overgroot was dan ook Zondag 11., de
toegestroomde menigte, bijna uitsluitend
deelnemers aan de laatste Diocesane Be
devaart van Oost-Vlaanderen naar Louf-
des, en welke de Mis van Dankzegging
kwam bijwonen. Reeds voor 10 uur waren
koor en beuken van de St-Martinuskerk
tot in de hoeken vol en op ieder gelaat
zag men geluk en fierheid stralen. Voor
aan bij de Kommuniebank waren bijzon
dere bidstoelen aangebracht eenerzijds
voor den Z E. Heer Kan. Van den
Gheyn, geestelijk leider der Bedevaart, en
anderzijds voor de Dames en Heeren van
het Komiteit. Midden in knielden '.wee
der genezenen, Mej. De Couvreur, uit
Michelbeek en onze stadsgenoote Mej.
Martha Schollaert.
Heerlijz was het heiligdom versierd
met Maria's kleuren, wit en blauw. Het
altaar scheen te verdwijnen onder de
macht van kleurige bloemen en electrisch
licht, het Beeld der Onbevlekte omkran
send.
Het koor van Meester Voickaert gaf, op
puike wijs, de diep doordringende Mis
van Perosi ten gehoore, welke de H. Mis,
zoo verheven reeds door haar zelve, nog
grootscher maakte.
En al het volk zong mede, even als te
Lourdes, wanneer het oksaal het Lauda
Sion of het e Te Lourdes op de ber
gen aanhief, zoete herinnering uit hun
bijblijvend bezoek aan de Mariastad.
Na de Evangelie, hield de celebrant,
onze geliefde Z .E. Heer Deken, Dr Rey-
naert, de gelegenheidsrede, een toespraak
gansch ouder den indruk van het geeste
lijk leven te Lourdes en geleid door de
wonderdaden, die hij zelf bij zijn zieken
mocht meevoelen.
En de verschuldigde dank aan den Heer
en aan Maria wil de Z. E. H. Deken, te
Aalst vereeuwigen, als een blijvend be
wijs van Godes Almacht en Maria's Moe
derlijke Bescherming. Daarom heeft hij
het ontwerp opgevat, en zal het uitwer
ken met den geldelijken steun van alle
geloovigen, een heerlijk geschilderd glas
raam in den zijgevel der St. Maartenskerk
te doen aanbrengen.
Na deze voorafgaande woorden ving de
Z.H. Heer Deken zijne kanselrede aan
Gl ria tn excelsis Deo Gloria aan God in
den hooge, en hulde en dank aan O.L Vr.
van Lourdes. zijn heilige Moeder.
1) De diocesane bedevaart van Oost-
Vlaanderen heeft zonder twijfel dank en
hulde te brengen aan den goeden God en
zijn heilige Moeder over de buitengewone
genadtn welke Zij onze bedevaart hebben
geschonken.
Ik weet het wel, dat het in sommige
omstandigheden, naar al de vereischten
der moderne wetei schap, heel moeilijk
is. met volle zekerheid te besluiten dat
eene genezing miraculeus zou zijn. Daar
om ook is de H. Kerk heel voorzichtig in
zijne uitspraken over lichamelijke gena
den in Lourdes bekomen.
Ik weet ook, dat ongeloovige'en "niet
christslijke menschen zulke genezingen
toeschrijven aan factoren van natuurlijken
aard, of beinvloed door gesteltenissen van
de zieken zelf, maar ik weet evenvast, dat
voor ons, christen menschen. genezingen
van dezen aardi alleen door de wonder
bare hulp Gods gedaan worden.
Ware het anders, waarom -ou men niet
meer gebruik maken van die natuurlijke
middelen, van die factoren der persoon
lijke gesteltenissen om genezingen te be
komen.
Over de gansche wereld is er maar een
Lourdes waar de goede God die wonder
bare genezingen geeft door de voorspraak
van zijne heilige Moeder.
Wat al andere gunsten hebben onze
diocesane bedevaarders io Lourdes beKo-
men, genaden voor het tijde» jk, genaden
vooral voor het eeuwig leven.
Daarom uit ganscner harte hernalen
wij Glorie aan God, en hulde en dank
mede aan zijne heilige Moeder.
2) Wij mogen gerust door i.!ana s
voorspraak den goeden God bidden ons
te helpen.
Maria immers is onze moeder.
Ze werd hel op 't oogenbhk dat Gods
Engt 1 haar de blijde boodschap bracht
plechtig werd zij ons tot moeuer gege
ven door den stervenden Gi.risius.
En dat betrouwen in de bmeeken-
de Almacht die Maria is, toonen de
bedevaarders eiken d»g herhaaldelijk
MT
TtSf"
