il
u
y
n
C
(Iroole K. K. Img U» Aspelnre
Dok Politiek
1
Zesde Jaar fir 22
Ninove 29 Mei 1952
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
VOOR HET KANTON NINOVE
R. LUVSTERMAN-LiMAtRg
OP ZONDAG 12 JUNI 1932
Middenstandsbond, Ninove
Het hoeje van den reporter
Prijs per nummer 30 centiemen.
ter gelegenheid van de wijding der E. K. Vlag
if
Ji
Pogtcheckrekening (R Luysterman n- 1862,54) n 1( 93
Abonnementsprijs
3 maandei fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVrE
Aankondigingen
Gewone per rege! 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
voor do dekenij I>'inovo
's morgens Algerneene Communie in de parochiën der Dekenij.
Ke'men deel aan het leest de E.K. groepe van Appelterre.
Den ierhautemJddergem, Leebtke, Meerbeke, Nederhas-
selt, Ni'nove (Bisschoppelijk Coilege, Klooster dei II H.
Harten, Dekenij Okegem, Oultre. Pollare, Pamel, St.-
vx Antelinks, Voorde. Aspelare.
's namiddags Te 2 1|2 uur Optocht waatna Wijding der Vlag en
Plechtig Lof gezongen door a! de Ki uistochte:s met üelegen-
heidsseimoen door Z. E. II. Walters, pastoor-deken van Ninove
Te 4- 1uur: Tooneelvoorstelling.
Wie zich eenigszins met de
maatschappelijken organisatie van
een land inlaat, of wie zich het
christelijk of godsdienstig leven
van de menschen ter haite trekt,
houdt er een of ander polietieke
opvatting op na, en hij is katholiek
socialist of liberaal naar gelang zij
ne overtuiging hem zegt dat deze
gedachte de goede is of niet. Hij
zal zijne gedachte verdedigen en
de andere gedachten bekampen.
Laat ons het feit daar Lten dat
voorzeker veel rnensc'nen slechts
een gedachte zijn toegedaan voor
zooveel zij voorzit n of ondervinden
dat het aanhangen van deze of
gene gedachte hun het meest ma
terieel voordeel kan verschaften
want alhoewel in den grond een
groot verschil bestaat tusschen de
eersten en de tweeden, toch is het
eene oorzaak waarvan het andere
het gevolg is zoodat oogenschijn-
lijk er geen verschil meer tusschen
beiden bestaat. Zoowel de eenen
als de anderen zullen hunne ge
dachte verdedigen en de andere
bekampen."
En alhoewel onze naoorloogsche
bamenleving veeleer gezind is een
verstrekkende politieke verdraag
zaamheid aan den dag te leggen,
toch achten wij het nuttig er op
te wijzen hoezeer men zijne ge»
dachte kan verdedigen, hoeveel
voordeel men zijne partij soms kan
verschaffen zonder daarom aan
daadwerkelijke politiek te moeten
doen.
Wij "zeiden zoo even dat veel
menschen zich van zulke partij
verklaren, omdat deze partij hun
het meest materieel voordeel kan
verschaffen. Waarom zouden wij
katholieke nalaten om ook op deze
manier aan politiek te doen WTij
kunnen aldus onze partijgenooten
steunen, en zelf nieuwe katholie
ken winnen.
Waarom zouden wij niet, als
wij bij voorbeeld naar den winkel
gaan, niet liever bij een katholiek
onze benoodigheden gaan koopen?
Of zou zijne waar minder degelijk
zijn dan elders Als wij een vak
man noodig hebben, zal deze ka
tholieke vakman minder vaardig
zijn dan gene andere
Dit geldt private personen
maar hoeveel meer is ons gezegde
niet waar, als wij ons richten tot
instellingen die in min of meerdere
mate zelf een polietieke kleur dra
gen. Als wij katholieken ons tot
zulke inrichtingen wenden dan
steunen wij die niet alleenlijk maar
hechten wij onzen naam aan deze
partij, en zetten wij er aldus ande
re menschen toe aan hetzelfde te
doen.
Daar zijn wij katholieken niet
op onze plaats dat voelen wij Of
is de waar daar zoo degelijk, is het
vermaak er zoo groot, of is er de
vertooning zoo uitnemend, dat het
opweegt tegen de onbehaaglijk
heid welke men er gevoelt niet op
zijn plaats en in zijn midden te zijn
en bijzonder tegen het nadeel wel
ke men zich bev ust is te berokke»
nen aan zijne partij
Daarom katholieken, bezoeken
wij onze huizen, steunen wij onze
partijgenooten, vinden wij ons
verinaak bij hen zoo doen wij
ook aan politiek.
Drtemaandelijksche algemeene vergadering
van den 23 Met 1932
De Voor/., M. Philemon Van Driesche
opent deze vergadering met een dank'
woord te sturen tot alle aanwezigen die
het hunne bijbrachten tot deze bevredigen
de opkomst.Hij brengt een treffende hulde
aan de nagedachtenis van den betreurden
onder-voorzitter, M. Rayin. Luystermane
en begroet in zijn opvolger, M. Karei
Fransman, de talentvolle en toegewijd,
strijder voor de Middenstandszaak.
M. Fransman zal eveneens hulde bren
gen aan zijn voorganger, wiens plicht
besef hij tot maatstaf wil riemen om
zijne stappen te kunnen volgen alle po
gingen wil hij aanwenden om de organi
satie getrouw te dienen, en hoopt dan
ook dat de leden hem hunne gewaardeerde
medewerking zullen verzekeren.
Thans komt de beurt aan M, Albert Van
Hecke, hoogieeraar te Leuven, die onder
luidruchtig handgeklap door den heer voor
zitter wordt voorgesteld. De gekende en
geachte spreker heeft het vandaag over
een zeer aktueel vraagstuk Onze gedra
ging .n Crisistijd Na ons een korte ge
sen es voor oogen te houden, behan
delt de denaar achtereenvolgens in zeer
breede trekken het karakter, de oorzaken
en de gevolgens dezer handels crissis, om
ons daarna te wijzen op de gedragslijn in
dergelijke omstandigheden te volgen.
Wanneer M. Van Hecke zijne voordracht
waarvan wij hierna eenige uitknipsels ia-
ten volgen besloot met een oproep tot al
de leden- middenstanders om in diep kris-
stelijk zin mee te werken aan de bestrij
ding van de krisis door eigen standbewust-
zijn en fierheid, door eigen standbezorgd
heid en betrouwen mocht hij een lang
durig applaus in ontvangst nem?n. Geen
wonder ook, want Z'jne prachtige uiteen
zetting had diepen indruk gemaakt bij
zijne toehoorders. En toch betreuren
wij dat e' nog altijd een te groot getal le
den gevonden worden die maar te gemak
kelijk op deze vergadering afwezig blijven
en onder een niet- noemenswaardige rede
hunne verontschuldiging later bij het De-
stuur komen aanbieden. Kwamen zij maar
eens de kans wagen, wij zijn de overtui
ging toegedaan dat zij in de toekomst re
gelmatiger de vergaderingen zouden bij
wonen en aldus toch eenmaal het hunne
zouden bijdragen tot den bloei en groei
i r Middenstandsbeweging in onze stad.
D( ze vergadering werd besloten met de
kiezing van M René Luysterman tot nieuw
bestuurlid, en met eenige mededeelingen
van bestuurlijken aard, om ten slotte, op
voorstel van ten werkend lid, akkoord te
komen een huidetelegram a^n Staatsmi
nister Van Cauwelaert, burgemeester te
Antwerpen, voor zijne koene houding in
den Vlaamschen strijd te sturen.
We laten hi>r eenige uitknipsels volgni
van deze Vet rijke voo* dracht. Na eenige
algemeen', beschouwingen sluit de spreker
zijn inleiding, met volgende zienswijze
Dit is een eerste les welke uit de crisis
moet gehaald worden. Vooruitzicht vor
ming, in tijd van economischen bloei, van
een crisisfonds dat dient gevoed vooral
door dez: organismen die. zooals de elec-
triciteitsmaatschappijen, kolossale winsten
verwezenlijken, en door den aard zelf an
hun bedrijf betrekkelijk weinig arbeiders
benuttigen en bijgevolg slechts kleine so
ciale verplichtingen te dragen hebber.
I)e Heer Van Hecke ontbeedt thans hei
karakters van de huidige crisis en wijst erop
hoe de beruchte theorie van Malkus werd
gelogenstraft door de feiten.
Doch de snelle vooruitgang op weten
schappelijke en teschnisch gebied, gedu
rende de laatste honderde jaren, heeft de
economische evolutie in een garsch tegen
overgestelde, van wt in de 18 eeuw het
geval was, richting gestuurd. De XlXe
eeuw, en vooral de XXe, zijn gekenmerkt
en beheerscht door het invoeren en vera!
gemeenen van de drijfkrach*, anuttlgd
in stocmmachienes en motoren gedreven
door middel van eleclriciteit, perslucht
hydraulische kracht gas, benzine welke
drijfkracht de menschelijke krachten voort-
brengingscapaciteit op echt reusachtige
wijze heeft vergroot.
N'iet enkel hebben de verkeersmogelijk-
heden te land, te water en in de lucht de
volkeren, in geographisch opzicht, dichter
bij malkaar gebracht, maar zij hebben die
geleidelijk economisch gesolidariseerd
üverzeesche landen zijn het eene van het
andere afnankelijk geworden tot het aan
schaften van levensmiddelen, grondstoffen
afgewerkte producten van allerhande soort.
De landbouw, die vroeger zijn toevlucht
moest nemen tot handen en dierenar-
beid, is geïndustrialiseerd geworden en
wormt thans voor de nijverheid door het
invoeren van landbouwmachines, kunst
matige meststoffen, enz., een onmisbaar
afzetgebied. Veronderstel nu dat, zooals
het -eitelijk het geval is geweest, de land-
bouwstaten namelijk N. en Z. Amerika
de Lonaulanden tengevolge van over
productie. of zoo ge wilt, bij een plotselin
ge vermindering van verbruik, van hun
producten niet meer afgeraken en zich ver
plicht zien met verlies te verkoopen, dan
hebben de gevolgen dezer landbouwcrisis
een onmiduellijken en gevoeliger weerslag
op de nijverheid, die min bestellingen ont
vangt werkeloosheid treedt in en breidt
zich geleidelijk uit. Verkeer en handel lij
den er onder. De concurentie verscherpt.
Winsten nemen afloonen en salarissen
verminderen. Met een woord, de inkom
sten van eenieder en met een zijn welstand
en bijgevolg ook zijn uitgaven krimpen
gestadig in. De crissis wordt algemeen
zij verbreidt zich over heel de wereld, over
alle takken van de economische bedrijvig
heid, over alle standen-
Dit is wel het karakter, waardoor de
crisis van de vorige verschilt en die in he
vigheid overtreft.
Internaiionaliseering van het ruilverkeer
mechaniseering vanalle bedrijven, massale
en gestandardiseerde productie zijn de
hoofdfactoren geworden van de wereldeco
nomie, waarvan het evenwicht onvetmij.
delijk in gevaar gebracht wordt door elke
storing van hun normale verhoudingen.
Zoo is het dan te verklaren dat gebeurte
nissen, buiten onze grenzen, ons beroep,
onzen stand, onvermijdelijk ook onze na
tionale en persoonlijke belangen beïnvloe
den. Daaruit volgt dat, zonder internatio
nale verstandhouding en samenwerking,
noch spoedigi beternis, noch volledig her
stel van den huidigen berooiden toestand
te verwachten is.
Als voornaamste oorzaak van de crisis
mag vooropgezet worden kortzichtig
egoïsme, steeds uit op inpalming van
groote winsten en verovering van invloed,
mag vooropgezet worden als een besten
dige en de voornaamste oorzaak van deze
economische ramp. Dezelfde drijfveer
grooter winst door verlaging van den
initomprijs die vroeger jaren geleid
heeft tot lage loonen, lange werkdagen,
vrouwen- en kinderarbeid, heeft de nij
ver heid er toe aangespoord zich zooveel
mogelijk te bevrijden van den handenar
beid. In plaats var. wetenschap en techniek-
in dienst te stellen van de gemeenschap,
stelt men heden vast dat zij gemonopoli
seerd zijn in de handen van enkelen.
Tijdens der, oorlog is in Amerika, en
na den oorlog in Europa, de productie
capaciteit zoo geweldig toegenomen dat,
vergeleken met deze van 19DOzij bijna
verdubbeld is. De wereldproductie van
tarwe is gestegen van 65 tot 115 millioen
ton deze van het staal van 35 tot 115
millioen ton.
De tonnenmaat van de zeeschepen is
binst dezelfde spanne tij is opgevoerd van
36.000 000 tot 107.000.000 ton.
Hat productievermogen is dus ongehoord
gestegen. Kon men ook hei verbruiksvermo
gen niet doen stijgen Wat moeten we den
k n over de Amenkaansche theorie, over de
theorie van Ford
Dit economisch stelsel heeft faljiet ge
maakt in Amerika, het land dat nochtans
de meest voordeelige voorwaarden veree-
nigde om het wel! ukken dezer proef aan
te durven. Om het verbruiksvermogen
van de massa op zijn hoogste peil te bren
gen, werden hooge loonen uitbetaald en
verkoop op krediet ingevoerd, onder den
kreet van Ieder zijn auto, zijn badkamer,
zijn telefoon, zijn radio- Thans zijn er acht
millioen arbeiders die dagelijks ïu de rij
moeten suan om van de openbare of pri-
vate liefdadigheid brood en soep af te
smeeken, in afwachting dat ze het met ge.
weid opeischen.
De middelen tegen de crisis
Plicht en belang gebieden ons aan de
nationale solidariteit, aan de standssoli-
dariteit in christelijker zin mede te wer
ken. Meer en meer moeten wij er ons van
doordringen dat onze private en stands-
belangen innig verbonden zijn met en
afhankelijk van deze der andere standen,
dat zij een onderdeel uitmaken van de
algemeene belangen van de Belgische ge
meenschap. Ook aarzel ik geen oogenblik
te verklaren dat, moest ik de overtuiging
hebben dat eischen gesteld door de Mid-
standsbeweging nadeelig zijn voor de ar
beiders of landbouwers, deze eischen in
mij een tegenstrever zouden ontmoeten.
Maar daar hoef ik niet voor te vreezen
het programma van de katholieke Midden
standsbeweging is opgemaakt in den geest
en inliet kader van een echt christelijke
standsverbroedering. Geen gelegenheid
mogen wij laten voorbijgaan om ons aan
te stelien als verdedigers van de belangen
van de andere standen en ook om van
hen te bekomen dat zij onze belangen
zouden steunen en voorstaan met dezelfde
bezorgdheid alsof het ging om hun eigen
betrachtingen. Om dit doei te bereiken is
het noodig dat tusschen de standsorgani-
saties rauwere betrekkingen zouden ent-
staan eri meer gelegenheid voor samen
komst tot bespreking van onze wederkee
rige programma's en zienswijzen.
Daarop zou nauwkeurig geantwoord
worden, indien het indexcijfer de juiste en
volledige maatstaf was van de normale
huiselijke uitgaven. Maar dat is hij niet,
om reden dat niet alle belangrijke facto
ren daarin zijn opgenomen ofwel dat zij
er niet in voorkomen naar verhouding
van hun belangrijkheid. In vele bedrijven
zijn de loonen reeds gezakt. En hier komt
vooral de Middenstand, de handelaar, in
't gedrang. Hij wordt er van beschuldigd
de oorzaak te zijn dat de duurte van net
leven grooter is dan deze die overeenstemt
met de groothandelsprijzen en de land-
bouwmarktprijzen, d.e meestal onder of
dichtbij het vooroorlcgsche peil staan. En
natuurlijk doch ten onrechte dient
dit a Is stokpaardje om de afschaffing van
Vervolg op 2* blad.
mei ze te spreken dat ze fier zijn omdat zij
ze niet kennen en omdat ze een vreemde taal
kunnen radbraken.
En dan een tweede soort die dat hoort en
ziet en gebeuren laat zonder de hwaa beest
e iageu Repot ter.
Mijnheer de pastoor, zei ik. vandaag kom
ik u eens inlichtingen vragen over
Reporter, beet hij mtjaf, ik geef geen
inlichtingen aan niemand, over niemand
ze komeu u vertrouwelijk iets vragen en
z« loopen 't algauw overzeggen, bijzonderlijk
ais ge niet veel geboft hebt
Jamaar, mijnheer de pastoorzei ik,
t en is voogeenen trouw en 't en is voor
geen meid.,..
Dat ts wat anders, zet de pastoor.
7 Is over een reisje da! wij zonden
willen doenenkele vrienden ondereen met
kermis.
Ah ja zti de pastoor, dat is tegen'
woordig n de mode Alwie zichzelf respec
teer d en wil gerespecteerd worden, moet met
de kermis voor enkele dagen de stad uit
Welja, mijnheer de pastoer, zei ik,
dat is nu de mode.
Zehtrzeker, zei de pastoer en 'tis
nog de slechtste aller moder. niet
Dat gj er ook partisan van zijtt
mijnheer de pastoor
'k Wil zeggen, zei de pastoor, dat het een
mode is die haar goede kanten heeft terwijl
er veel modes zijn waar niet meer goeds aan
is dan aan 'n geplekten appelcten
Zeker, zeker, zei ik, en 't is daarom
dat ik eens wou vragen....
Bijvoorbeeldge kunt zoo heel deftig
uw armoede of uw gierigheid gaan verber
gen enge kunt heel gerust bij aide vilen
den en kennissen van den buiten naar de
kennis gaan zonder gevaar van tegenbezoekt
gekte de pastoorI an de kwade kanten zul-
len wij ntet spreken er wordt al kwaad
gei oeg gesproken in de wereld
Bij ons is het geen piantrekkerijzei
ik 7 is een eenige gelegenheid om eens iets
te zien en wat ie leer en...
Zeker, zei de pastoor, en hij gekte
voort a wij reizen om te leeren is een oud-
gekend liedeken...
En gij die zooveel gezien hebt xoudt
ons kunnen inlichten, voleinde ik.
Ik heb Holland, EngelandDuitsch-
land, ZwitserlandItalië en Frankrijk ge
zien... zei de pastoor.
Ja maar zoo verre zullen wij niet ge
raken hier ten lande
Ik heb in Belgie de zeekust gezien, het
Meetjeslandde Kempen, de Maasvallei, de
Ardennen, de kool mijnstreek van 't Walen
land.,.. wat ts het dat gij zoudt willen zier,.,
vroeg de pastooy.
Ik weet ik niet wel, zei ik zoo iets
typisch, iets dal ge overal en alle dagen met
ziet...
Ah zei de pastoor, als 't zoo is moet
ge uw geld buiten Ninove niet verleren
laat de menschen hier nen cent verdienen
t gaat al slecnt genoeg...
Is er hier zoo iets bijzonders te zien,
vroeg ik verwonderd
Hoogten en laagten, rivieren,bosschen,
velden en weiden, prart' cnumenten en
schilderachtige hutjes, Hf be soo omtrent
overal, dat is zooiets alleaaagsch.... enkel
kwestie van een beetje min of een beetje
meer.
Maar Vlaanderenen ook alle hoeken
>an Vlaanderen heeft iets van zijn eigen,
iets dat gij elders nergens in de wereld
vindt. Iets waar niet genoeg reklaam voor
gemaakt is anders kwamen de volkeren tan
hei Oosten en het Westen dat phenomezn be
zichtigen. Ongeltikkigkijk is die eigenaar
digheid stilaan oan 't verdwijnen, gelijk de
windmolens in Holland, en gaat Vlaande
ren binnen enkele jaren weer een zeldzaam
heid armer zijn... arm Vlaanderen, zuchtte
de pastoor.
En wat is dat, mijnheer de pastoor,
vroeg ik, dat wonder iets dat wij niet ver
moeden, en dat ook hier ie vinden is
Een mensc hensoort is dat, reporter
of liever twee menschensoorten
Twee menschensoorten, mijnheer d»
pastoor, eet ik, en ik keek gelijk zot...
Ja, zei de pastoor een soort men
schen. menschen van de streek, geen vreemde
lingen, inboorlingen, wiens voorouders de
zelfde muis, dcnzelfdeu kiel, dezelfde klom
pen gedragen hebben als de onze en die de
taal misprijzen aan hun streek bij zooverre
dat ze hunnen mond niet willen vuil maken
I
I
Sfrtkrr onderzoekt vervolgens hoe ons 'and er tal
toe komen handel eu nijverheid te doen het opbloeien-
Alles komt ten slotte neer op een zoo laag tnogelij-
ken kostprijs. Hoe laag stillen de loonen dan zr.J-
ken <i Üe loonen zullen niet verlaagd worden bene-
den een peil dat ontoereikend is voor een behoorlijken
levensstandaard.
Welk is de levensstandaard W'attt het komt er
niet op aan of het nominaal bedrag van het loon, het
getal franken, is gezaki maar u el of de koopkracht
van den frank is gezakt of gestegen. Nu de koop
kracht van den frank is verhoogd, het leven is beter
koop geworden. o Met hoeveel ten honderd
I
