Dl
(iroole K. K. bag le Aspclare
Liberaal gedoe.
Zesde Jaar i\> 24
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
ft. LUYSTiRMAN-LIMAIRi
OP ZONDAG 12 JUNI 1932
I
De Middenstand groeit, ver
sterkt door de crisis
De Encycliek
Caritate Christi
Het hoekje van den reporter
ter gelegenheid van de wijding der E. K, Vlag
VOOR HET
Postcheckrekening'R Luysterman n-1862,54j
KANTON NINOVE
Handelsregister Aalst n- 1093
3 maande; tr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortstraat, 10, NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
voor de Ninove
's morgens Algemeene Communie in de parochiën der Dekenij.
Nemen deel aan het ieest de E.K. groepen van Appelterre.
Den let hautemDeuderleeuw, Denderwindeke, Iddergem,
Leebeke, Liedekerke, Mterbeke, Nederhaselt, Neyghem,
Ninove (Bisschoppelijk College. Klooster det H. H. Har
ten, Dekenij, Buichtdam), Okegem, Oultre.Pollare.Pamel,
St.-Antelinks. Voord-, Aspelare.
's namiddags Te 2 I j2 uur Optocht waarna Wijding der Vlagen
Plechtig Lof gezongen door al de Kruistochters met Gelegen-
heidssermoen door Z. E. H. Walters, pastoor-deken van Ninove
Te 4 1[2 uur: Tooneelvoorstelling.
Het zal onze lezers voorzeker niet
onbekend zijn dat de regeering
Renkin I door een handsvolletje
Brusselsche, Waalsche en natuur
lijk ook zoogezegde Vlaamsche
er zijn er nog liberalen tot val
werd gebracht. Dat dit sloopings
werk verricht werd om de afwikke
ling van de voor die heertjes zoo
hateiijke en domme kwestie vin
Vlaamsch rechtsherstel nogmaals
te vertragen is voor niemand een
geheim.
Men vindt allicht een stok als
men een hond wil slaan en hier lag
de stok pakkensgereed. Het ging
hem om een meei ingsveischil dat
bij de vorming van het Kabinet
Renkin 1 als onbeduidend en bij
komstig werd beschouwd, drch
dat achteraf door de liberalen.
Dtvèzeaan 't hoofd, ontzaggelijke
afmetingen had gekregen. Dit keit
je, dat men te nietig vond om het
uit den weg te ruimen, gedijde
door toedoen dier stokers tot een
overgrooten stronkeisteen. De li
beralen zwoeren de duurste eeden
dat ze niets van hun standspunt
konden loslaten, trachtten de
VlaamscheRechterzijde van woord
breuk te betichten, en eer zou de
wereld vergaan dan dat ze zouden
toegeven.
Toegeven Alsof het een edel
moedigheid was iemand terug ge
ven wat zijn onvervreemdbaai recht
wat zijn natuurrecht is alsof het
grootmoedigheid is wanneer men
den Vlaming in zijn taal laat leeren
hem laat besturen, wanneer men
hem medezeggenschap geeit in het
hooger Landsbeheer alsof het
gunsten zijn wanneer hem in zijn
eigen spraak de bevelen worden
gegeven die hem misschien (de
Hemel verhoede het den dood
zullen injagen, wanneer hem in
zijne taal. recht wordt gesproken
Noemt men dat toegevingen
Zijn dat gunsten En zijn wij
Vlamingen, zoo mak, zoo willoos,
zoo lamlendig geworden dan dat
wij zulks nog langer moeten dul
den
Maar toch, waar halen die
Vlaamschhaters het gezag, wie gaf
hun die macht om van toegevingen
te durven spreken Zijn zij dan
soms leenheeren en wij laten
Men hoort de jongste tijden nog
al van eenVlaamsch imperialisme;
maar hoe moet men dan de preten
tie betitelen en het machtsmisbruik
van degenen die honderd jaar lang
ons, Vlamingen, hebben gedwongen
uit broodnood, de taal van onzen
bodem te verwaa:loozen en te mis
kennen om de taal van die vreem
den aan le leeren en te gebruiken
Hoe moet men het heeten ditkr.oei-
en om tegen alle recht en reden in
dien toestand te bestendigen En
hoe zou men bijvoorbeeld, de ma-
telooze en nietsontziende drijverij
en moeten noemen van de libera
len Brusselschen franskiljon Max,
die, goedgekeurd nageoogd door
het l'rarschvoelend gedeelte van
't land, zijn Beulemania zocht uit
te breiden tot Vilvoorde, Halle en
zelfs... Ternath Is dit soms geen
impe.ialisme
Datdie luidjes et rst even nagaan
welk hun streven is en welke voor
nemens zij koesteren eer ze ande
ren aanklagen.
Den Vlaming zit geen verove
ringszucht in 't bloed en dat hij eer
nog lankmoedig is. zal elkeen er
kennen die bedenkt dat hij meer
dan eene eeuw reeds een regiem
heeft gedoogd dat er uisluitend op
gericht was nem te vt ^asteren en
te verachterlijken, een regiem
waarvan een Waalsch liberaal
voorman eens heeft verklaard dat
Wallonië het geen dag zou dulden
Maar wat den Vlaming wel in 't
bloed zit, dat is de zin van recht
vaardigheid en aanhoudendheid
en wij mogen het die heertjes
gerust voorspellen het Vlaamsch
rechtsherstel komt er, onverminkt
en onvermengd, daar staat onze
bekende ijzeren koppen - koppig
heid voor in
Onverpoosd gaat de werking on
zer leiders voort, doelbewust, ge
steund door gansch hun volk, en
dat die opgang, dat die vooruitgang
tot de verwezenlijking der Vlaarn
sche eischen niet meer te vei tragen
is, noch in te dammen, spijts allen
tegenstand zullen onze belagers
wel ervaren. Willens nilhns, bui
gen moeten ze of- barsten
Het regeeringsbootje Reukin li
was pas van wal gestoken of daar
vonden die laatsten der Mohikanen
zooals de socialist Vandervelde ze
in de Kamer doodverfde, dat er
weer iets uit den haak was met die
Vlaamsche kwestie. De Associa
tions en Fédcrations, die nen naam
dragen met meer letters in dan er
leden bij zijn, liepen te wapen. In
vlammende,imperatieve moties en
dagordtn kwam opnieuw hun af
keer en hun haat voor al wat naar
Vlaamsch rechtsherstel zweemt te
voorschijn. Een storm in een glas
water Want vóór de kalme, vast
beraden houding onzer Vlaamsche
katholieken, vóór de onaantasbare
logica en de rechtvaardigheid hun
ner eischen stilde het geschreeuw,
verstomde het gehuil
Les chiens aboient, la carava-
ne passé
De karavaan gaat door, hoewel
de honden blaffen, zij vindt haar
weg. beslist
Wij willen wat is recht en win
nen wat wij willen.
Hel is opvallend hoe de kleine en mid
delmatige ondernemingen rotsvast weer
stand bieden in 't huidig economisch
orkaan en hoe het zich meer en meer
bevestigt dat zij zegevierend uit den strijd
voor 't zelfbestaan zullen komen.
De meest gezaghebbende economisten
hebben deze laatste tijden op dat feit ge-
wezen alsmede cp de zwakheid van al de
zo genaamde reuzeninstellirgen.
Het feit is vooral opvallend in Amerika,
het land van de reuzenconcentraties, het
land van de trusten en kartels, het land van
de allerharde produktenkoningen. het
land van de müliardairs. Massieve pro
ductie samengaande met hooge loonen
waren het up to date systeem, dat,
dank aan uiterst vergedreven nij verheida-
concentratie onmogelijk werd gemaakt.
Amerika, dank uan d;ï ijverheids^on-
centratie, was het lard van de immer
toenemende '.veelde, waartegen niets of
niemand ooit iets zouden vermogen.
Irmidde's l.wam de crisis. De magere
koeien staan daar en ze hebben de plaats
van de ette koeien ingenomen, En be-
angstigd vragen de leiders van de Ameri
kaansche nijverheid zich nu af of ze wel
den verkeerden weg niet opgegaan waren.
Vroeger droomde en sprak men maar
alleen van machtige trusten die den klein
handel moesten birnersiikker. Geen klei
ne ondernemingen meer, geen kleine
kruidenierswinkeltjes meer, geen kleine
garagen meer, geen kleine hofstedekens
maar groote, reuzachtige ondernemingen
zouden dat nutteloos samenraapsel komen
vervargen.
En nu... i Das Lied ist aus het lied
van de concentratie is uitgezongen. En
onder de hevigste voorstaanders van de
vroegere associations of vereenigingen
en andere det gelijke concentratieinrich-
tingen, vir.dt men er reeds aanzienlijk
veel, die den terugkeer tot het klein am
bacht, den kleinhandel en den klein-eigen-
dom aanpred'ken.
Die bekeerde zondaars stellen voor ie
kolossale ondernemingen te or Hasten met
aan hare succursalen of filialen, de vrij
heid terug te schenken en meteen hunne
winsten en. .hunne verantwoordelijaheid.
Gedaan met die overdreven mecarisatie
en de hinderlijke bureaucratie van de
trusten.
Leve de decentralisatie
Het gaat zoover dat men thar.s in de
pers tot in ce meest gewaardeerde perie-
dieken ortboezemingen van den nieuwen
geestestoestand vinden kan Zoo zien we de
Na'ional Review zonder schamen hare
artikels betitelen als volgtHet verleren
prestige van Amerika Zoo lezen we in
het Magazine cf Wallstreet dat de
kleinhandel herneemt.
Dank aan de crisis wordt de midden
stand in Amerika en ook elders versterkt
en neemt het individualisme zijn weer
wraak op het uitzinnige en vermetele
anonymaat van de groot-ondernemingen.
Wij hebben er nooit aan getwijfeld.
Het uur van den Middenstand breekt
aan.
u De Middenstand'Burgersblad »D*5 32
Is de toestand zorgwekkend, toch stelt Z.
Heiligheid tast dat er hoopvolle verschijnse
len zijn in de Kutholike wereld, namelijk
den bloei der Katholieke Aktte.
In den onwrikbare hoop op de eind-
ove: w inning van God en van deKerk wor
den Wij dagelijks versterkt hoe oneindig
is Gods goedheid door die edele vurig
heid van ontelbare zielen, die zich geheel
naar God toekeeren, zooals ij alle vol
ken en in iedere samenlevjrg mogen be
speuren. Inderdaad gaat thans door alle
landen een krachtige aanblazing van den
H. Geest, die vooral de jeugd aanzet om
de hoogere idealen der christelijke levens
wet na te streven, haar verheffend boven
het ijdele menschelijke opzicht, en haar
bezielend tot iedere, zelfs de meest vurige
daad ja, een goddelijke aanblazing, zeg
gen Wij. verontrust alle zielen, zelfs de
onwillige, en doordat zij bij hen een diepe
bekommernis gaande maakt, wekt zij zelfs
een doist raar God bij degenen die zich
dezen dorst niet durven bekennen.
Ook aan onze opwekking, waarmede
Wij de leeken tot het leger der Katholieke
Actie opriepen teneinde deelgenooten te
worden van het apostolaat der Hiërarchie,
hebben overal ter wereld zeer vele volg
zame en grootmoedige zielen gevolg ge
geven, zoowel in steden als in dorpen
groeit met den dag het getal van hen, die
terwijl 2ij alle krachten inspannen ter
verdelging der christelijke wetten en haar
naleving in het openbare leven, door een
onbesoroken gedrag de waarheid van hun
woorden trachttn te bevestigen.
Laat ons de opflakkering van katholiek
zielsleven en katholieke geloofsuiibrtiding
ten nutte naken en met vereende krachten
Gods rechten, op de wereldverdedigen.
Wee het menschelijk geslacht, wanneer
God, door zijn scheptelen zoozeer ge
smaad, den vrijen loop zou laten aan deze
golven van verwoesting en ze gebruiken
zou als get seis om de wereld te tuchtigen.
Het is dus noodzakelijk, Eerbiedwaar
dige Broeders, dat wij onvermoeid een
muur vóór het huis van Israël optrekken
(11) door zelf ook al on^e krachten in één,
aaneengesloten leger te vereenigen tegen
de goddelooze legerscharen, die aan God
evenzeer vijardig zijn als aan de men-
scheüjke vrijheid.
Gewicht van den strijd
Want in dezen stiijd wordt besiist over
de belangrijkste levensvraag, die aan den
vrijen mersch kan gesteld worden voor
ol tegen God.Ziedaar wederom een vraag
stuk, waaraan het lot der geheele we-eid
hangt want bij alles, bij politiek en eco
nomie, bij moraal, wetenschap en kunst,
in het staatsbestuur en bij de huiselijke en
burgerlijke samenleving, in Oost en West,
overal dcet zich de vraag voor, welker
gevolgen van het allerhoogste gewicht
zijn. Dientengevolge worden zelfs de lei
ders van her, die aldoor komen aandragen
met de bewerking, dat de natuur der
wereld uit louter stof bestaat en welke er
zich op beroemden als zeker bewezen te
hebben, dat er geen God bestaat, toch ge.
dwongen telkens opnieuw redetwisten <e
houden ever God, Dien zij reeds op zij
geschoven waanden.
Derhalve smeeken wij in den Heer zoo
wel alle mer.schen afzonderlijk als de sta
ter, om daar, waar zulke belangrijke
levensvragen op 't spel staan, waar voor
het behoud van het menschdom zulke
ge weldig beslissingen aanstaande zijn, de
onedele gemakzucht en ongeregelde ei
genliefde af te leggen, welke de scherpste
geesten afstompt en alle voornemers zelfs
de alleredelste te niet doet, wanneer deze
ook maar eenigermate de nauwe perken
van eigenbaat schijnen te overschrijden.
In deze samenwerking van geest en
kracht dienen zij de eerste plaats voor
zich op te eischen, die zich op hun naam
van Christen beroemen, terwijl zij zich de
heer iike voorbeelden van den Apostoli-
schen tijd te binnen brengen, toen de me
nigte der geloovigen één hart en één geest
was (12) maar ook allen, zoovclen als
God erkennen en Hem eerlijk en oprecht
vereeren. mogen eveneens zich inspannen
om't ontzettend gevaar, dat allen bedreigt,
van 't menschdom af te weren. Wijl ieder
menschelijk gezag noodzakelijkerwijze
moet steunen op de erkenning van God,
als den hechten grondslag van iedere bur
gerlijke samenleving, dienen zij, dieniet
d; ontwrichting en ontbinding van alle
ding en wet willen, ijverig en naar streven
dat de\ijanden van den godsdienst niet
hun plannen zoo baitstochtelijk en openlijk
uitgeschreeuwd, verwezenlijken.
Middelen tot Herstel
Het ontgaat oi s riet, Eerbiedwaardige
Broeders, dat Y\ ij in dezen strijd om de
altaren ook alle mer.schtlijke geoorloofde
wapenen, die Ons ten dierste staan, moe
ten aanwenden. Daarcm zijn Wij, op het
voe spoor van Onzen roemrijken Voor
ganger Leo XIII z. g,. in Onze Encycliek
Quadragesimo Anno voor een meer
billijke verdeeling van aaidsche goederen
zoo nadrukkelijk opgenomen Wij gaven
(Vervolg op 2* blad.)
Mijnheer de pastoor, vroeg ik, hebt gij
een beetje nieuws voor mij dees week.
Groot, groot nieuws, ongelooflijk en
toch waar riep de pastoor uit.
Wat is 't mijnheer de pastoor
Er is in de Kamer te Brussel, een li
beraal te vinden geweest om eens echt
liberaal te spreken
Maar liberaal, mijnheer de pastoor,
vroeg ik, wat is dat.
Dat politiek gedoe dat men too noemt
vroeg de pastoor.
Welja, zei ik, dat is Frinsch Dat
komt gelijk alle schoone en goede dingen,
uit Frankrijk importation directe
Maar daarmee weet ik nog niet wat
dat woord beteekent, zei ik.
Wacht, zei de pastoor, wij zullen Cal-
lewaerts handwoordenboek eens nemen.
Hier zie liberal mild, milddadig, vrij-
gevig....
Oei zei ik,
Dat zal 't niet zijn zekerhé reporter,
lachte de pastoor.
Neen hei, mijnheer de pastoor, tei ik
geven rijmt maar met i tjeven
In tijd van verkiezing durven ze nog
al nekeer m hunnen zak tastenzei de pas
toorKom laat ons voort lezen.... vrijzin
nig, vrijheidslievend.
Oh ja zet ik, ik heb nog hoeren spre
ken van vrijzinnige partij
Maar het woord vrijzinnig goed ver
staat., zei de pastoor tinnenpeinten en
denken, dat is zoo omtrent hetzelfde vrijzin
nig zou dus moeten bettekenen vrijlijkdtnken
zonder meer. Maar feitelijk heeft het de be-
teekenis van vrifdtnkerij gelijk wij het ge
woonlijk verstaan.
Ja, zei ik, ik begrijp, 't heeft zoo dt
beteekenis van goddeloos
Juist, zei de pastoor, want eischen te
voor zich zelf het recht op om God weg te
cijferen, een ander heeft daarcm het recht
met anders te denken dan zij En daar is
nu in de Kamer zoo een liberaal geweest die
heeft durven zeggen dat de chrisUne men
schen recht hebben om hun kinderen christen
op te voeden zoowel als de g-.uztn het recht
hebben de kunne geus op te voeden dat de
vrije katholieke school recht heeft op be
staan en dut de Staat haar onderwijzers
moet betalen
En is dat waar, mijnheer de pastoor
Zeker is 't waar tn 't is er geen uit
Pluim- en Klem Vee hoor 'twas un
gros legume 't was een oud-minister Jan-
son in hoogst eigen persoon
Dat is zeker groot enbelangrijk nieuws
zei ik,
Maar gaat nu niet denken dat alle li
beralen daarmee bekeerd zijn, zei de pastoor.
Het klein veeuit Nijvel is enkele dagen
later ie Brussel bijeengekomen en heeft daar
beslist en besloten dat na de volgende Ka-
mtrver kiezingen Je vrije scholen geen cent
meer mogen krijgen, dat er in de offici-
ecle scholen nog enkel onderwijzers uit de
oftcieele normaalscholen sullen mogen be
noemd worden, ten ware er geen genoeg zou
den zijn,... In een woord ze hebben willen
bewijzen dat ze nog niet van sin zijn van
pater ie worden
En zeggcit. zei ik, dat die menschen
altijd schermen met het woord vrijheid en
het woord recht
Ja, zei de pastoor, 'tsijn de greote
kampioenen van de liga voor de Rechten van
den mensen ligue pon* les Droits de l'hom-
me i en voor de rechten van het kind zij
zijn de voorvechters van de vrijheid van
gt weten liberie Je conscience en zelfs
van de liberie dupèie de familie Maar
de menschen moeten maar uit hun cogen
zien, en beg ij pen wat bij die felle lazen
vrijheid en r.cht betteken.
Te ueten, mijnheer de pastoor, vroeg
ik.
Vrijheid voor hen zelf en Recht om
een ander te treiteren zei de pastoor.
Reporter.
Abonnementsprijs
