K
Speljde ga mee l
l)e Amerikaansehe Muntcrisis
OP 11, 12 13 MAART
Zevende Jaar N* 11
Prijs per nummer 50 centiemen.
ftinove 12 Maart 1983
Katholiek Vlnamschen Volksgezind Weekblad
BL IJ.YST eRMAkM-te»AïRE
A OP V OElRINGESi^
Bedevaart naar Rome
Reis naar Rome
Landbouwbelangen
Het Hoekje van den Reporter
Op Zondag IZ Maart, NAMIDBAOVOORSTELLINQ om 2,30 uur,
vaa 17 bob 27 Appü 1933
VOOR HET KANTON NiNOVE
Posted eek rok en n
1 jaar
J irukker-Uitgever
NINOVE, Koeipoortütraat, 10, NINOVE
Handelsregister Aalst n-1093
Aankondigingen
Gewrne per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
1 n c
m t de
vc ^nieutude zaal fiOXY, be NINOVE,
spelfl* dei stail^ n met volledig 01 Got,
•^r wskw I g 0 IN I N '4 1 I t a O ïrC- 4 J JN
telkens oisi 1,'Mi '<s namiddags.
Kaarten op oorhsnd te bekomen bij
V. De Feyter, Statiestraat,
Van Paepegem, Geeraa'dsbergschestraat. Te U9
Roxy, id- TeL -01
voor de personen van 't omliggende.
De tinancieele gebeurtenissen
die elkander thans in de Ver- Sta
ten snel opvolgen moeten vooize
ker onder de gewichtigste gerekend
worden die sedert het ovei komen
der economische crisis te boeken
waren. Zij mogen vergeleken wor
den met de paniek die gedurende
het 2* de halfjaar van 1931 achter
eenvolgens uitbrak in Oostenrijk
f Krediet Anstait in Duitschlan-1
Krach der Nordwolle en in En
geland val van het Pond Ster
ling Ook mogen wij er ons aan
verwachten dat de wereldcrisis,
die sedert, Augustus 1952, eenig-
zins verzacht was, opnieuw zal
verergeren zoo de Amerikaansehe
munt niet spoedig wordt gered
Waarbij komt het dat de dollar,
die Jar.gen tijd als de stevigste
munt aanzien werd, zoo ineens
aan 't dalen is gegaan Dit is eene
vraag die later wel volledig zal
worden opgehelderd maar waarop
wij toch nu reeds een beviedigend
antwoord zullen trachten te ge
ven.
Vooreerst valt er op te merken
dat de oorzaak der Amerikaansehe
muntcrisis niet moei worden ge
zocht in eene soortgoudschaarschte,
want nergens waren de goudreser
ves zoo groot als in de Ver- Sta
ten.
Zierhier volgens eene Engelsche
statistiek de waarde van den goud
voorraad voorhanden einde 1952
in de uitgiftebanken van enkele
landen
in millioenen Por.d-Sterling.
V Ver Staten 852
Frankrijk 068
Engeland 200
Zwitserland 98
Holland 81
België 74-
Italië 63
Samen met Frankrijk hadden de
da Ver- Staten «inde 1932 voor
1500 millioen P. St. goud hetzij
nagenoeg d« 2[5 van den wereld
voorraad.
Dit bewijst dat het niet voldoen
de is over eene groote hoeveelheid
goud te beschikken opdat eene
munt gezond en stevig blijve. De
minste schok in het vertrouwen
volstaat dikwijls om deze goud
massa te bewegen en naar andere
landen weg te voeren.
De Amerikaansehe muntcrisis
blijkt veeleer het gevolg te zijn der
ontreddering die de wereldcrisis
sedert meer dan 5 jaar in het eco
nomisch leven der Ver- Staten
heeft teweeggebracht. Het dalen
van het algemeen prijsniveau heeft
1 daar een toestand in 't leven geroe
pen die buiten Duitschland wel
licht nergens meer te vinden is.
Nemen wij bijvoorbeeld den
landbouw. De hooge graanprijzen
in de naooriogsche periode hadden
de boeren er toe aangezet hunne
bedrijven meer om meer te ver-
grooten en te mekaniseeren. Zulks
werd hun vergemakkelijkt door het
krediet dat hun door de banken
weid toegestaan. Zoo lang de
graanprijzen winstgevend bleven
konden de boeren regelmatig <le
intresten betalen en een deel hun
ner schuld aflossen, Maar zoodra
de prijzen vielen als gevolg der
steeds toenemende landbouwcrisis
werden de fanancieele lasten zwaar
der om zwaarder en op een gege
ven oogenblik ondraaglijk. Het
zelfde kan gezegd worden van de
nijverheid De f iillieten die er uit
volgden hadden weldia hun weer
slag op den toestand der plaatselij
ke banken die metterdaad insol
vent werden en tevens de groote
banken in moeilijkheden biachien
Zulks Volstond om het vertrouwen
te schokken van het binnenland
zoowel als van het buitenl nd en
bijgevolg kapitaalvlucht en goud-
thesaurisatie te veroorzaken
Geen wonder dan dat een groot
deel der Amerikanen thans de
waardeveimindering van den dol
lar zouden werschen al ware het
nog maar om hunne positie tegen
over hunne schulueischeis te ver
sterken
Maar wat zou er dan geworden
van de kleine spaarders, de rente,
niers en van al deze die moeten
Seven van een vast inkomen
onder de hooge bescherming van
Z. D. H. Coppitten, Bisschop van Gent.
De reis gaat door de merkwaardigste
streken van Europa.
WEGWIJZER Brussel. Basel, Lu-
cern, Viei woudenstedenmeer Boottocht
Iluëlèn, God.ardsba n, Milaan, Floren)
eië, Rome.
Terug langs Nice, Monaco, Monte-Carlo,
Beaulieu, Marseille, Parijs, Brussel.
't Is in 't schoonste seixoen van 't jaar
de lente.
Alle comfort en gemak van reizen wordt
aangeboden daar het Agentschap 1 Va-
gon-Ltis II Cook met de uitvoering is
belast. De Prijs is zoo gering mogelijk ge
steld om elkeen in de gelegenheid te stel
len Jer gelegenheid van het PI. Jaar de
bedevaart tekunr en vergezellen.
Prijs slechts 2200 fr. II klas trein. B s-
te Hotels.
Inlichtingen en insc'uijvingen ten bu-
rcele van ons blad.
Wij draaien om de Untere. Nase en stop
pen te Buochs, te Berckenried ree .ter
oever en op den linkeroever te Gersau.
met talrijke huizen omringd als gestrooid
langsüeri-en de hellingen van den Rig;- Op
den kam van den berg is het Kurhaus R>-
gi-Scheidegg zichtbaar. De Rigi. welke
het wonderbaarste panorama van Zwitser
land levert, is een bergachtig massief, 14
km. lang en 6 tot 7 km. breed strekt zich
uit tusschen de meren der 4 kantons der
Zug en van Lowerz Zijn westelijk gedeel
te draagt, ais bijzonderste toppen Kulm
1800 m. de Rostoak 1662 m. de
Schild 1551 m. de Dossen 1688 m.
en de Scneldegg 1665 m. en het ooste
lijk gedeelte is kleiner, met den Vitzuauer-
Stock i456 m en de Hochfluh 1702
m. De Rigi wordt ook bezocht om het
wintersport.
Een 1 l tal km. van het einde van 't
meer, komen wij te Brunnen, haven vol
leven, van het kanton Schwytz en station
van den St Gothardlijn. Brunnen, is, na
Luzern, de meest bezochte plaats van het
meer.
De boot draait rechts om, om de Un-
ter See in te varen en we zien links Mor-
schach en, aan den anderen oever, verheft
i zich, 25 m. boven den waterspiegel, een
rots, Myter.stein genoemd, met een op-
schrift, beteekenend a Aan Fr Schiller,
zangen van Teil, de oerspronkelijke kan
tons. 1859 Die streek is vermaard om
de heldenltgenden handelend over het
ontstaan der Zwitsersche Federatie.
We zijn in het Meer van Uri 11 km. 5
lang op 1 tot 2 km. breed in den kalk
grot d gegraven, ais een fjord, tot 200 m.
diepte, 't Is het grootste onderdeel van het
Vierwoudstedemeer. De bergengten laten
de toppen zien, ten deeien met sneeuw
bedekt. Ten Z. rijst de indrukwekkende
Uri-Rostock 2932 m. moeilijk te be
klimmen.
Weldra zien wij, rechts 1/-1 uurs over
de aar legplaats van zelfde naam de Rutli
of Grutli 502 m. weide niet bosschen
omringd, waar, bij de eerste morgenklaar
te. V» rner Siauiiacher en een 30- tal an
dere Zwitschers een overeenkomst, eed
van den Gratli genoemd, zouden gesio-
tei. hebben, welk hun vaderland van het
juk van het llabsburger Huis moest ver
lossen
Aan den linkeroever stoppen te Sisikon
42 km. in de nabijheid van tunnels van
de St. Gothardbaan Sturzegg, 1 ellsplat-
te, Axenberg, 1128, m. langSui-
zegg
2 minuten ten Z. der Statie van lells-
platte 44 km. van Luzern 4 km. van
Moeien is de Teilkapel, in 1388 gestic! t
op de plaats waar v\ illem Teil van uit den
boot van üe-sler zou gesprongen z jn.
Voor ons is reeds Fluëlen zictitbaar,
einddoel van den boottocht, en welke ons
vaar.u g binnen 15 inin. zal bereiken.
Prachtig aanbiik tusschen den Uri-Kots-
tock en den Brunnistock is een ijsveld
glacier waarvan wij duidelijk de scheu
ten merken links is de Gitschen 2514
m met zijn steile wander. Verder rijst
de pyramide van den Bristei stock 3074
m. en, ernevens, links de Kleine en de
Groote vVijdgaelle 3192 en 2988 m.
Bij de aankomst te Fluëlen wordt on-
middelijk de trein genomen in het station,
dicht bij d« aanlandingsplaals gelegen, om
van daar den weg aan te vangen naar den
8t. üothardberg.
Van Fluëlen aanlegplaats van den
boot uit, vertrekt de trein naar Milaan
278 km. langs Gócheden en Airoio Bel-
linzona over 't meer Lugano, langs Como,
Chiasso, Italiaansche grens Wij volgen
de St. Gathardslijn 79 tunnels, waarvan
de langste 19730 m. lang is, 14 viadukten
en 83 bruggen
't Is 't reusachtigste werk van dien aard
welke tot nu toe werd uitgevoerd.
De Gothardslijn
Enkele bijzonderheden wij rijden eerst
lang» Altdorf in een vallei, rijk aan
vruchtboomen en door hooge bergen om
ringd, 't is de plaats, waar volgens de le
gende, Willem Teil den appel op het hoofd
van zijn zoen, met een pijl doorschoot,
Ersfeld waar gekantelde toppen der
Spanncerter en van den Schlossberg. met
zijn ijsveld zichtbaar zijn Amsteg val
lei van Maderan wat verder over een
ijü«ren brug van 131 m., met praentig
zicht 1. en r. Gurtnellen daarna hebben
wij een der bijzondeiste deelen der spoor
baan de spiraalvo'mige tunnel van den
Plalfensprung. 1 176 m. lang, vervolgens
een tunnel onderden heuvei der kerk van
het rooddakig Wassen, welke langen tijd
zichtbaar blijft, de tunnel van Wattiogen,
1083 m. lang, o:n op zijn stappen terug te
kesren Wassen, 912 m. hoogte z ebt
te bewonderen). Het stition ligt hooger
dan het dorp van zelfden naam en de rei
ziger kan het bovenvermeld en bekende
kerkje, met zijn rood toreodaktje verschei
dene keeren bewonderen, daar de train er
meermalen ronddraait. Tweede brug van
Meinreuss 79 m. hoog de tunnel van
den Leggenstein 1089 m. voorbij een
kleinen tunnel ziet men, in groote diepte,
den afgelegen weg, met waarop der. Rien-
zen-Stock 2964 m na nog een tunnel,
komtmen teGoehenen aan('.ntrede van den
St Gothardtunnei
Wij volgen, langs Undermatt, Hospent-
hal, Airoio, de St. Gothardbaan, om naar
Bellinzona en de meren van S. Zwitser
land op te rijden.
Die spoorlijn, door electrische kracht
bediend, en gebouwd van 1872 tot 1882
heeft 297 millioen gekost en wordt sedert
1909 door de Zwitsersche Federatie uit
gebaat Het v^rhevenste punt, te midden
van den grooten tunnel, ligt op 1154 m.
hc gte het maximum der helling is 26 m*
per lun,
Men heelt de groote klimmingen ont
weken, door behulp der spiraalvormige
.tunnels, drie ten N. en vier ten Z. van oen
St. Gothard. In het geheel zijn er 80 tun
nels, een totale lengte van 46 km, vormend
ot 18 o,o van gansch de lijn, en 324 brug
gen van meer dan 10 m. opening.
En altijd zien wij bergen, de eene hoo-
ger dan de andere, veelal met tunnels
doortrokken, een typisch kenmerk van de
St. Gohardbaan.
Vervolgt.
Het stijg-ende gebruik van Potasch
Meer dan dertig jaar geleden waren wij
eender eersten, om voor het gebruik der
potaschmeststoffen in den land- en tuin
bouw op de bres te springen. Meer dan
dertig jaar lang hebben wij aan dezer
verspreiding mede geholpen door woord
en geschrift.
Het doet ons waarlijk genoegen te be-
statigen dat het belang der potaschmest
stoffen ten huidigeudage algemeen wordt
herkend. Van de meest tot de minst be
voegden op land- en tuinbouwgebied,
staan het gebruik van potasch voor en
passen deze toe.
In De Boer van 14 Januari 11. komt
een beschouwing over de potasenmest
stoffen voor, welke wij ten bate van alle
land- en tuinbouweis wenschen te onder
lijnen. Deze beschouwing luidt als volgt
u Men mug zeggen dat de markt der
potaschmesten op dit oogenblik wel de
levendigste is. Dit is toe te schrijven
aan het feit van den grooten toeloop der
bestellingen alles laat veronderstellen
dat het gebruik dit jaar gelijk, zoo niet
grooter zal zijn dan voorgaande jaren.
Er valt inderdaad op te merken dat
men maar al te lang een doelmatige be
mesting heeft verwaarloosd. Een doelma
tige bemesting veronderstelt inderdaad
een evenredig gebruik van potaschmesten
naar verhouding tot de toe te dienen stik
stof en fosfoorzuurmesten. Het blijkt dat
men eindelijk die dwaling heeft ingezien,
waarvan de steeds grootere vraag naar
potaschmesten de bevestiging schijnt te
zijn. K' ALl*
fijnproevers lusten wild dat nogal gefai-
sandeerd is en als zij het juist d point
vinden zeggen de gewone mtnschen dat het
rot is l
Reporter.
Er sijn menschen die aan geen ntita-
kils gcloovcnEh nochtans its ten blad
dat zoo'n soort sans-floche geworden is
en zijn De verloren heeft schrijft een
liberaal van Ninovt om tnvtrs et contre
ious kit Vlaamsche cultuur leven te ver
dedigen....
Wat dunkt u een liberaal van Ntnove,
in Ninovt, waar omtrent veertig jaar lang
een liberaal bestuur alle cultuurleven, alle
zedelijk en godsdienstig leven heeft gesabo
teerd en bekampt om hei katholicisme te be
kampen.... in Nittove is dat wonder ontdekt.
Wij dachten eerst dat sijn optreden enkel
een voorwendsel was om gebruik t* maken
van een voorrecki dat door meer dan deritg
jaar ononderbroken gebruik tot recht
verdertigd is van pastoors aan te vallen....
Maar niet hst gaat er om principes en hij
schoort zieh op sijn principes gelijk 'nen esel
met poolen in 't zand. En hij gaat er zich
aanspannen, met een echten mophieten
iever, en sijn uttersie krachten inspannen om
ons volk op te voeren tot een hoog er peilHei
Davidsfonds sal in hem krachtige steun
vinden en 't sal nut meer waar sijn dat
Poldi Sorel tvor een halve zaal zal moeten
spelen. Vijfmaal meer toeschouwers zal ze
hebben dan een volksfeest in Volksverhef
fing zooveel zal se er hebben uls een revue
in Rexy f Indien Volksverheffing
wilde zijn manieren houden, hij werd er de
rechterarm van, al is hij van Links I
De muziekanten dit verleden Zondag hun
medewerking hebben verleend aan den groo
ten humortsiischen en folkloristischen stoet
hebben er van langs gekregen zoowel als de
Burgemeester die hei toegelaten heeft, maar
dat weet niemand, want bij de blauwen
wasschen ze het vuil linnen in familie. En
hij gaat speciale studieavonden inrichten ten
gerieve van zijn geestesverwanten en eer
lang zal iedereen met genoegen kunnen vast
stellen dat in onze goede steden de zeden der
mate verfijnd zim dat men nooit meer vinden
zal wal ik niet noemen mag om mijn collega
niet te sehandaliteeren wat vtoeget gevonden
werd op de trappen van de dekenij of op den
dorpel der pastorij op den Burchtdam....
en nog niet lang geleden in de brievenbus
van een seker katholieke heer En als er
nog oeit van die juffrouwen tn onze stad ko
men die aan de genoegens van het familie
leven hebben verzaakt, en een r.onnekenskap
hebben opgezet om moedertjes ie worden
van ongelukkige verlaten hinderen..., thwel
ze zullen niet meer uitgescholden worden
Woord van blauwen dandy
De voorspellingen dit ik hier doe zijn zo»
zeker als de weersvoorspellingen in Snoeck
zijn Almanak en indien ze niet uitkomen
hewel 't is dat al het geschrijf van mijn li
beraal kullega niet anders is dan liberale
muilenirekkerij
IJdelheid kan 'nen rnensch soms poetsen
bakken. Ge moet mij niet gelooven als ik u
vertel dat ik een protestbrief heb gekregen
van wege de pharizeirs uit het evangelie
omdat ze besproken werden in het zelfde
Hoekje als de correspondent van zeker
blad Natuurtijk, 'tzijn immers pha-
rizeërs achten ze zich veel te goed voor
zoo'n gezelschap en 't gaat er van Ik be
dank u, o Heer, omdat tk niet ben gelijk de
andere menschen of gelijk dien tollenaar
daar....
Ik was teweeg kun mijn exuus te maken...
maar dan kan de collega den mostaard m
den neus krijgen want hij schijnt ooi een
beetje vantteum Hij wil ons mordicus
doen gelooven 't is te tweede maal dat hij
er ons de verzekering van geeft dat hij
goed op de hoogte is van het doen «n laten
in de Parijscht kotjes-theaters Ne
serieuze rnensch spreekt niet van hooren zeg
gen, beste I en willens nillens doet gij ons
een bedenkelijk gezicht zetten.
Verder moet gij daarop met aandringen
wij geven grif toe dat ze daar hun clienttel
den kost niet voorzetten dien se in Volks
verheffing hun Publiek voorsetten. Voor too
iets kan men geen reis naar Parijs doen. En
daarbij iedereen weet dat het met cultureele
aangelegenheden een beetje gesteld is gelijk
met culinaire c de gestibus non
A nn' in -1 *p'
pi'i-"lid»-,
t) maiiiHiwi
l' l.v'
7,OJ
14,00
Vervolg