©I
Van bouwen en.... bouwen
Nationaal Hulpcomiteit Ninove.
OPROEP
Tiende Jaar Nr 3
Prijs per nummer 30 centiemen.
Ninove 19 Januari 1916
Katholiek Vlaamsch en Volksgezind Weekblad
Et. LUYSTERMA.N-HAELTERMAN
Over Arbeidszekerheid
en Familie.
Katholieke Unie van Beigie
FILMLEIDIN6
Het Hoekje van den Reporter
VOOR H
Posteheekrekening (R. Luysterman 1862,54)
KANTON NINOVE
Telefoon 345 Handelsregister Aalst n* 1093
Abonnementsprijs
3 maander. fr. 4,00
6 maanden 7,00
1 jaar 13,00
Drukker-Uitgever
NINOVE, Koei poortstraat, 10, NINOVE
Aankondigingen
Gewone per regel 1 fr.
dikwijls te herhalen vol
gens overeenkomst.
Het jaar 1935 is voor de bouw
nijverheid in het algemeen zeer
voorspoedig geweest en ook te Ni
nove en omgeving zijn we onge
twijfeld niet ten achteren gebleven,
Alhoewel de vooruitzichten in 't
begin verre van rooskleurig waren
kwam het tijdstip der devalvatie
welhaast eene nieuwe wending aan
de zaken geven zoodat de vraag
het aanbod overtrof. Het ligt niet
in onze bedoeling deze oorzaak van
nieuwe bedrijvigheid in het bouw-
wertc te wikken en te wegen in ha
re vóór- of nadeelen.
Op zich zeiven beschouwd is het
feit zeker voordeelig geweest zoo
wel op gebied van vermindering
der werkloosheid als in zijn te
rugslag cp de verschillende takken
der bouwnijverheid zelve.
Doch we willen even een andere
zijde van het bouw-vraagstuk be
lichten, namelijk de manier waarop
er gebouwd wordt Het zal zeker
niemand ontgaan zijn dat er sinds
den oorlog een groote verandering
ten goede gekomen is in de mate
rialen, de werkwijzen en last not
least de bouwwijze Dank zij de
nieuwe mogelijkheden kan er veel
gezonder, veel degelijker en veel
gerieflijker gebouwd worden dan
vóór 25 jaren. Van Staatswege
werd steeds de meeste aandacht
geschonken aan den woningbouw.
Premieën werden toegekend om
hem te bevorderen en de bouw
maatschappijen zorgden voor het
ontbrekende krediet aan dezen die
wenschten te bouwen. En niette
min werd ééne zaak hierbij uit het
oog\erloren, zeggt de hoofdzaak;
Gezondheid en gerieflijkheid vóór
alles - Geen rammelende gevel
architectuur maar rationeele bin-
nenverdeeling, ruimte, licht en
lucht
En hier treft het verwijt wel de
openbare besturen welke er niet ge
noeg de hand aan hielden en regle
menteerden. Het is immers niet
voldoende dat de woningen opge
trokken zijn in steen en pannen
opdat zij ook de elementairste
voorschriften der gezondheidsleer
eerbiedigen
Wij spreken dan nog niet van de
primitiefste uitingen op gebied van
bouwkunst welke 't allenkante,
zelfs de mooiste straten ontsieren
In de giootere steden van ons
land is deze kwestie sinds langen
tijd geregeld en de bevoegde dien
sten van Openbare Werken zorgen
wel voor de noodzakelijke vorming
en aanpassing zoo van midden
standers dan van arbeiders, des
noods met strafmaatregelen Deze
die bouwden of die wenschten te
bouwen ontvingen de noodige on
derrichtingen om goed te bouwen
ook al ware het soms tegen hun
zin. Slechts na voorlegging en
goedkeuring van met zorg uitge
werkte plannen wordt de toelating
tot bouwen gegeven en ook de uit
voering staat onder nauwkeurig
toezicht, zoodat het de eigenaars
niet vrijstaat, naar eigen goeddun
ken te wijzigen of teenenmale her-
om te werken.
Veel slechter is het gesteld in
kleine steden en gemeenten, maar
stilaan toch moet ook hier het
voorbeeld der grootsteden gevolgd
worden. Wanneer onze stad nu
ook wil uitbreiding nemen en aan
gezonde bcuwpolitiek doen zooals
het trouwens blijkt dan moe
ten ook de voorschriften op het
bouwen herzien worden en aange
past.
Het gaat zeker niet op dat Sche
pen-College en Gemeenteraad het
openen van nieuwe wijken en stra
ten stemmen zonder ook een wa
kend oog te houden op de manier
van bouwen. Het staat buiten al
len twijfel dat de in voege zijnde
verordeningen op de bouwwerken
van vóór een vijf en twintig-tal ja
ren niet meer toereikend zijn.
Wij meenen te weten dat de be
voegde Schepen sinds geruimen
tijd het inzicht koestert ook hierin
verandering te biengen. Het bouw-
seizoen 1956 nadert snel en alles
laat voorzien dat ook dit jaar de
bedrijvigheid in het bouwvak niet
minder zal zijn dan de vorige ja
ren. Het ware wenschelijk om niet
te zeggen noodzakelijk dat de hui
dige reglementeering der bouw
werken, welke zoo vaak reeds aan
leiding gaf tot misselijke toestan
den op gebied van lijnrichting, pu
blieke wegenis, gezondheid en est
hetiek grondig herzien werden aan
gevuld.
Dit kan het weizijn van stad en
inwoners, slechts ten goeden ko
men.
Vóór alifs is de familie. Beschuldig me
nu niet van ketterij, ge weet wel wat ik
beduiden wil. De familie, allerschoonste
Goddelijke instellirg. grondslag van de
samenleving, mag in haar doel en taak
niet worden belemmerd of tegengewerkt
Zoo moet heel de arbeid het arbeids-
regiem, de arbeidsduur, de arbeidszektr-
heid( het arbeidsloon, de arbeidskracht,
enz, in haar dienst en niet de families,
het familieleven door al dtze arbeidsuit.
zichten uitgebuit.
Toen we in onze studiekringen over dit
princiep spraken kwamen nog geweldig
vele wantoestanden aan het licht. Ziehier
een feit uit den hoop
Een huisgezin is samengesteld als volgt
vader, dokwerker, moeder, hu:shoudster,
twee zonen werkloos.
De dokwerker is zelden van zijn arbeid
zeker.'t Is juist daarom dat hij na een
flinke karwei een beetje te veel potten
pakt, ais reserve voor de dagen zonder
djob z. Van familieleven weet hij bitter
weinig te spreken want raar vindt ge hem
thuis. H eft hij een schip te helpen lossen
dan verdeelt zijn dag zich zoo aan den
arbeid zijn van 's morgen vroeg G uur tot
's middags. Schafttijd tot 1 uur. In een
herberg in de buurt wordt warme soep
bereid. Die warme soep wordt dan het
voorwendsel om niet naar huis te gaan
omdat men da^r óók kan eten De
vrouw langt het geld voor de soep en de
man drinkt er natuurlijk liever bier voor.
Het sjouwen herneemt tot 5 uur. En dan
Na di-n 10 uur-arbeiJadag naar de familie
om zich in intiemen kring te gaan opknap,
pen na den voorbijen zwaren dag Neen,
daarna begint het pintelieren, tot in den
laten nacht of den vroegen morgen, hoe
ge het noemen wilt.
De ODZekere dagen verloopen in een
kuieren langs den vaartkant, uitkijkend of
er geen nieuw schip met zijn lading komt
aangevaren.
In het huisgezin beeft de vrouw het na
tuurlijk prachtig voor. Haar man ziet ze
maar alleen als hij dronken is. De kinderen
spelen al lang den baas en hebben van
moeder niet den minsten eerbied meer,
ze erkennen haar maar alleen als ze geld
noodig hebben.
Door de Katholieke groepeeringen wordt er ttn voordeele
der meest noodlijdenden der stad een Feest ingericht welk
zal plaats hebben op lO Februari aanstaande te 7 1/2
uur 's avonds in het lokaal Ons Hui» Dreefstraat.
Wij richten dan ook een warmen oproep tot de bevolking
om een gunstig onthaal voor te houden aan deze welke zich
met het aanbieden der kaarten zullen gelasten.
Al gaat dit geval over een ouderen ar
beider, als jongeren kunnen we er gewel
dig veel uit leeren. In de eerste plaats
nemen we geen vrede met het econonisch
stelsel dat zoo 'n arbeidstoestanden toe
laat. Maar nog andere uitzichten kunnen
we onderlijnen.
Die arbeider, die arme koelie, is er een
uit het leger der stielloozen, der manoeu-
vers, mannen wier twaalf stielen hun
dertien ongelukken brachten en het veer
tiende voorbereiden.
Denken wij hier bijzonder goed aan
onze praktische actie van de schoolverla-
tenden. Ze mogen deze niet onvoorbereid
hun verder leven insturen. We moeten het
mogelijke doen opdat hon richting gege
ven worde inzake stielkeuze, vakopleiding
vakschool.
Een ander uitzicht.De vereeniging. Ar
beidszekerheid vindt zijn grooten sleuD
in de vereeniging, de vakorganisatie.
En niet de onmiddellijke voordeelen
moeten bij ons doorwegen, maar wel het
ideaal van de kristelijke vakorganisatie:
komen tot een kristelijke beroepsorganisa
tie. Alleen hierin kunnen arbeid en loon
geëerbiedigd worden en tot hun volle
recht komen. Dit alles tot bloei van de
familie.
Alle kajotters die 't kunr.en moeten in
het syndikaat
K. JOTTER.
Terechtwijzingen.
Het Bureel der Katholieke Unie ont
moet in zijn werking veel moeilijkheden.
Het is hierdoor niet verrast. Het wist dat
het niet zonder tegenstand zou gaan wan
neer het ging ijveren, om het gezag en de
tucht in de partij te herstellen. Deze moei
lijkheden zullen het Bureel nochtans niet
doen ierugdeinz-m. Het zal deze ondank
bare maar noodzakelijke taak voortzetten
zoolang het mag blijven rekenen op het
vertrouwen der partij, zoolang de uitslag
niet bereikt is.
Het heeft de stellige hoop hierin te luk
ken, omdat wij kunnen dit niet genoeg
herhalen hoewel er verdeeldheid kan
zijn in de kadeis, bij de massa der partij
ontegensprekelijk een groot verlangen is
naar meer orde, meer samenwerking,
meer eenheid.
En de massa weet dat dit alles gezag
veronderstelt.
Het is van zelf sprekend dat dit gezag
niet willekeurig mag zijn. Het is strerg
beperkt door de standregelen en door dc
toekenning van machten door de Alge-
meene Vergadering der Katholieke Unie.
Het Bureel der Katholieke Unie zal de
ze machten voorzichtig en doelmatig ge
bruiken. Geen machtsmisbruik, maar ook
geen zwakheid door verzuim van vervul
ling der opgelegde taak.
Zooals men weet, zijn, tusschen Katho
lieke groepeeringen van Henegouwen
moeilijkheden opgerezen. Wat heeft het
Bureel, en bizonder wat heelf de Voorzit
ter der Katholieke Unie gedaan Wij
hebben alleen de toepassing van ait. XII
der Standregelen gevraagd, waarbij de
geschillen onder de leden der Unie langs
scheidsrechterlijken weg moeten opgelost
worden. Deze toepassing der standregelen
hebben wij ten andere niet gevraagd zon
der, gedurende lange en geduldige onder
handelingen, een vriendschappelijke op
lossing van het geschil te hebben nage
zocht.
^Indien wij misbruik hebben gemaakt
van ons ambt, indien het niet zonder den
wenschelijken tact werd vervuld, kan de
partij, die meende onrechtvaardig te zijn
behandeld, zich beklagen bij het Hoofd
bestuur. bij de algemeeue vergadering.
Dat was de normale weg. Wij blijven
stteds bereid om rekening te geven en ons
te verantwoorden voor de gezaghebbende
organisaties der partij. De volgende alge-
meene vergadering zal voor zulk debat
gelegenheid bieden. Het Bureel is bereid
dit te vermelden aan het hoofd van de
dagorde. De vergadering zal zeggen of we
goed of slecht hebben gehandeld en zij
zal er logische gevolgen uit halen.
Maar is bet aarneembaar dat een ver
eeniging, lid van de Katholieke Unie, on
tevreden over een initiatief dat genomen
werd door het Bureel of door den Voorzit
ter, weigert zich aan de standregelen te
onderwerpen, de denr der partij achter
zich toeslaat en een campagne tegen de
partij en de leiders der partij ontvangt
Indien de tucht zoo moest opgevat wor
den, zou het vruchteloos zijn zelfs te den
keu op de reorganisatie der katholieke
krachten.
Elke partij, tegen zich zelf verdeeld,
moet ten onder gaan.
De vraag werd gesteld of men, bij het
verlaten der Katholieke Unie, lid kan blij-
ven van een der parlementaire rechter
zijden.
De rechterzijden van Kamer en Senaat
zijc niet afhankelijk van de Katholieke
Urie.
Daaruit volgt nochtans niet dat derech-
terzijden en de Kaihoiieke Uuie met me
kaar niets gemeens zouden hebben. De
rechterzijden zijn samergesteld uit katho
lieke parlementsleden, d. w z. leden der
partij. Om deze voorwaarde te vervullen
Zie vervolg op 2' blad
Programma voor Zaterdag 18
Zondag 19 en Maandag 20 Januari
MIJN HART ROEPT U
Voor volwassenen
Behoudt de glimlach
PAPRIKA
Voor allen.
\roor volwassenen.
De geheimen der Wildernis
Voor volwassenen.
TE MIJDEN Filmen die een aanslag
zijn op de menscb waardigheid of de gods
dienst.
STRENG AF TE RADEN Filmen
die in het geheel slecht zijn maar met
verzachtende omstandigheden.
AF TE RADEN Filmen die niet
zonder schade kunnen gezien worden door
het gewoon kinemapubliek.
NOTA Programma's die filmen be
vatten welke te mijlen zijn, streng af te
raden of af te raden, zijn zedelijk schadelijk
en ongeschikt.
Voor volwassenen Filmen die voor ge
woon volwassen kinemabe/.oekers onscha
delijk zijn.
Voor allen Filmen die door de kinde
ren mogen gezien worden.
Voorbehoud Filmen die over het alge
meen goed zijn maar waarin een bijkom
stigheid vergt dat ieder zijn eigen raad
plege en zoo noodig een strengere keuze
maakt.
Ik ben dees week, 'tien dag met Pier op
zwier geweest. Wij waren vertrokken met
het grootscheeps opzet een grondig onderzoek
te doen naar de kwaliteit van de in Ninove
te koop zijnde bieren. Wij zouden al de ca
fés van Ninove bezoeken en er 'nen demi
drinken. Ge moei niet beginnen lachen wij
waren niet zat, en z'en hebben ons niet moe
ten naar huis doen, en wij hebben het huis
niet onder gezet, en moeder de vrouw heeft
niet moeten kijven.... want wij hebben opge
geven. Wij waren vol geestdrift begonnen
maar bij een eerste nader onderzoek van ons
programma hadden wij beslist het gevaar
van 't water te schuwen en niet over den
Dender te gaan. Dat deel zouden we de vol
gende week doen.
Bij een tweede herziening werd besloten
het gevaar der bewaakte en onbewaakte over
wegen te vermijden en niet over den IJzt-
renweg ie gaan. Dat deel zouden we de der
de week doen.
Na de derde herziening werd wijs geoor
deeld per wijk te werken, gelijk met de ker
mis.
Maar zelfs dat minimum-programma
hebben wij er niet doorgekregen.
Wij hebben ruzie gekregen over eenprin-
cieps-kweslie en het heele opzet laten varen
Ik wilde alleen maar gaan in de ofjicieele
cafés't is te zeggen in die herbergen waar
ze hun patent betaald hebben en daardoor
het recht verkregen hebben van bier te ver-
koopen en al hun deuren en kassen wage-wijd
open te zetten voor de dienaren van de Wet.
Pier wilde ze absoluut allemaal doen, ook
dat soort van modern cercles privts waar
ze geen patent betalen, bier gtnever en al wat
ge wilt verkoopen en waar de accijnsbedien
den wel megen binnen gaart, maarniet om
te controleeren, omdat het private woningen
zijn.
Dat ging mijn budget met meer dan den
helft verzwaren, en ik weigerde beslist.
Ons princieps-kwesiie was ten slotte maar
een geldkwestie. Ge moet daar niet in ver
schieten negen keer op tien is dat zoo.
Maar frinctcps.kwesiie klinkt voorna
mer.
Ik en Pier, spijts ons ruzie, blijven de
beste vrienden, wij hebben er zelfs een pintje
op gepakt want. au fondwas Pier ook blij
om uit te scheiden. Zoo'ti onderzoek brengt
toch zooveel miseries aan den dagen na ten
paar uur is uw hart zieker dan uw maag
Ge hoort de klachten van de deftige bazin
die er niet over kan dat ze in haar eigen
huis niet tehuis is, en er zooveel moet hooren
en zien dat haar met aansiaa' zn dit van
het jonge herbergmeisje dat met tegenzin,
zooals een soort premieztgels, glimlachjes
moet uiideelen.
Waarom zoudt ge nog gaan zien waar
ze een beetje met nen keer ingeslijkt zijn en
waar het geld geen geur meer heeft....
De strijd om het leven is bitter de mede
dinging is groot van herberg tot herberg,
van openbare herberg tot geheime, van brou
werij lot brouwerij.
Mozes heeft wel eetis het gouden kalf van
zijn troon geworpen en verbrand maar het
is uit zijn asch verrezen en heeft weer een
massa aanbidders gevonden.
Het geld is de groote princieps-kweslit die
de menschen verdeelt waarom zou er dan
niet van alles gebeuren bij de eenen ooglui
kend gedoogd bij de anderen opzettelijk uit
gelokt.
Menschen, vrouwen vooral, die in den
strijd om het leven aan lager wal zijn ge
raakt die een stamp van rechts en een stoot
van links hebben gekregen en gelijk geblutste
kommen en gescheurde kannen bij het rebut
zijn geraakt zijn tot alles in staat..,.
Moest er mij morgen iemand vertellen dat
een brouwerij, in haar cafés, op 'nen demi
zoo'n vrouw toegeeft, het zou mij geen beetje
verwonderen.
Reporter.
DEHDERKLOH