HflflS WORST
Het Gezag beeft gesproken
A. DE BRAUWER-DE MONT
IN VRIJE VERKOOP
ooïïrnderen mocht niet h°pen °p een
S2ETde vernielde zerken van
kolknhandel
62,'iDcndetikaei, Tel.w172
PU
Ln?Ü Hli!en' dat t>en in den
mis<ln ?i? en Van het land' ündej' a; d<'
NINOVE
Twee en twintigste Jaargang
Prijs per nummer 1,25 fr.
Zondag 22 Oogst 1948.
CHRISTEN, VLAAMSCH EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR
Postcheckrekening 1862.64 n-, uu rr Dt"ALJ VOOR HET KANTON
Drük^r ^Sever R. LUYSTEBMAN-HAELTEBMAN, Koepoortstraat 10 Nmove
Zondag, 5 September in de feestzaal ONS HUIS te 6 uur
,n 3 va„ De
fV^ 1 "n8 mUIiek dans pakkend, diep en vormend.
S m'SSen zou een leemfe zij" in Uw algemene cultuur.
De K s A- speelt, duspuik werk
«Do plaats van gedoopte kinderen dip
De plaats van gedoopte kinderen
is in een Katholieke school, mei
in een neutrale school».
Twee Zondagen reeds werd in ai de
Kerken en openbare bidplaatsen van
Belgw een herderlijk schujven voorge
lezen dat ondertekend is door al de Bel
gische Bisschoppen.
Het moet zijn dat onze bisschoppen
aan dit schrijven een uitzonderlijk be
lang hechten, wat ze nog nooit gedaan
hebben dat doen ze nu. In gewone om
standigheden wordt een herderlijke
brief slechts éénmaal voorgelezen, deze
brief echter, moet op ordei van de Bis
schoppen voorgelezen worden lederen
Zondag tot 12 September inbegrepen.
Als uitgevers van een Katholiek week
blad aanzien we het als onze plicht dn
herderlijk schrijven over te drukken en
een weinig te commenteren. Hier volgt
de brief in zijn geheel
Zeei Bemind»- Broeder
Onzijdige scholen, middelbare, lagere e»
bewaar-scholtn, werden of worden in talrijke
steden en gemeenten van het land opgericht
meestal /onder werkelijk* noodzakelijkheid
ten voordek van deze instellingen wordt od
-i. ogenblik onder de gezinnen met school
plichtige kinderen een hevige en stelselma-
tige propaganda gevoerd; dienvolgens heb
ben de Belgische Bisschoppen den phchl alk
ouders met aandrang te herinneren aan hun
zeer gewichtige verantwoordelijkheid in zake
de godsdienstige en christelijke opvoeding
var. hun kinderen en dus ook. m zake de keu
ze van de school of onderwijsinrichting naar
dewelke zi j hun kinderen zullen sturen.
Onderwijs en schoolmidden oefenen op
den geest en de zie) van de kinderen een
diepgaander, invloed uit. Het is van beian-
dat de school het christelijk leven, dat z,j fn
het Doopsel ontvangen hebben, niet verzwak-
01 vernietig*, maar integendeel ontwikkelt-
en voede. De plaats van gedoopte kinderen
is dus met in onzijdige of zulke lek» instel
lingen waar men zich om hun christelijke
opvoeding met bekommert, maar wel in sci.o-
km waar de vorming van de ziel samengaat
met de ontwikkeling van het verstand
god.- op net programma van een'school
voorko"*"1- volstaat geenszins aldus een piec»
tige verk"<*r,nS van Paus Pms XI om deze
school in u vcreenstemming te achten met de
rechten van 1 chiistelijk gezin en waardig
om door kathoó*** kinderen te worden be
zocht. «Het is zegt de Paus. dat gans
het onderwijs, het'* de inrichting vari de
school - personeel, p<'og? amma. leerboeken -
met een echt christelijker geest doordron
gen wezen., zodat de g<XUdienst de grond
slag en de bekroning zij \'an gans liet on
derwijs» Wereldbriet Divu?i illius Maes
tri»). Het wachtwoord van alle gelovigen
moet dus zijn Kutlioiieke opvoeding, voor
gans de katholieke jeugd. 111 katholieke scho
len
Ziedaar de gedragslijn die oir-ce Moeder de
Kerk voorschrijft en die zij bij monde van
ausen en Bisschoppen zonder ophouden aan
net christelijk geweten voorhoudt.
Ten tweede, indien ouders zich 0111 ge
wichtige redenen gedwoagen achten hun kin
deren toe te vertrouwen aan een onzijdige
instel, ng, waar zij zullen te kiezen heoben
tussen een leergang in den godsdienst en
christelijke zedenleer, en een leergang in
een zedenleer zonder* gottsdienstigen grond
slag, dan herinneren Wij hen eraan dat zij.
ïrf geweten, de zware verplichting hebben
voor Jiun kinderen den leergang in den gods
dienst en de christelijke zedenleer te eisen
geen enkele reden kan het ontslaan van de
zen leergang wettigen. Zij moeten dus alle
uitnodiging of voorstel om hun kinderen voor
den leergang in de zedenleer zonder gods
dienst te laten inschrijven, van de hand wij
zen.
Met aandrang verzoeken Wij alle ouders
die het welzijn van hun kinderen eerlijk tei
harte nemen, om in geweten na te denken
over de verplichtingen die op hen weger,
J ',Uil rekenschap vragen over de op
voeding die zij aan hun kinderen hebben la
ten geven.
Deze verklaring zal van op den kansel
afgeiezen worden 1,1 al de kerken en open-
nissen. «deren Zondag, tot Zondag j2 Sep
tember inbegrepen. 1
J e" K ARnle MvCtlVl °P 4 Au*u^"s 11-48.
Jfc KARD van ROEY,
I i'i-ïVfcacArr!S,bbSChüp van Mechelen
LI DO\ IC ÜS-JOSEPHUS,
Bisschop van Luik
v HEMItU Ub.
v A A' ÜR PAS- M APIA
KAR h'L-.J (JS'ii NL'S
BisscJiop van Brugge.
•Bisschop van JVameu
Bisschop van Gent.
J LECOUVET.
a t Yicaris-Capitularis van Doornijk
Alvorens een korte ontleding te doem
van deze herderlijke brief wensen we
een paar beschouwingen te doen vooraf
gaan opdat onze woorden niet verkeerd
zou cl en worden begrepen, want wij wen
sen in onze besluiten niet verder te gaan
aan de bisschoppen zelf. Wij veroorde
len geen personen uit het neutraal of
officwcl onderwijs. Wij weten maar al
te goed dat in het officieel onderwijs
ook mensen werkzaam zijn met kriste
aj*e principes, zelfs voorbeeldige ka
tholieke mensen. Voor die mensen vin
den we het alleen maar spijtig dat. hun
invloed in die middens zo kiem is en dat
ze -urn Katholieke principes aan hunne
leerlingen niet mogen als de goede voor
houden. want ze moeten immers neu
traal blijven in hun onderwijs.
Wij ontkennen ook met de degelijk
heid van het onderwijs in vele staats
middelbare scholen en we bekenen
gaarne dat in die scholen felle leerkrach
ten weiKzaam zijn. We zijn er echter
t ier op, in dit verband te mogen zeggen,
dat onze Katholieke College's met brio
de vergelijking kunnen doorstaan ge
tuige daarvan de uitslagen aan de Uni
versiteiten. Om een voorbeeld hiervan
te nemen dicht bij ons kunnen wij de
uitslagen aanhalen van de oud leerlin
gen van het Sint-Alovsius' College. In
de streek van Ninove studeren 36 oud-
leerlingen van dit College aan Univer
siteiten en andere instellingen van ho
ger onderwijs, van die 36 zijn er in 't ver
lopen schooljaar 35 geslaagd in hun over
gangsexamen. Die cijfers spreken dui
delijk genoegWeinig inrichtingen Kun
nen zulke resultaten voorleggen!
Hier voegen we nog een laatste nota
aan toe we betwisten niet dat ongelo
vige. ongedoopte ouders het recht heb
ben van hun kinderen buiten den gods
dienst op te voeden, daar zijn ze'totaal
vrij van.
Nu ter zake: Wat bedoelen "onze Bis
schoppen met hun schrijven?
V Zli verooi'delen het nutteloos op
richten van staatsmiddelbare scholen in
ons land en met reden. Waarom een Mid
delbare school oprichten b. v. te Zotte
gem. waar reeds tientallen jaren een
College bestaat, dat ruim voldeed aan
de behoeften van de streek? Waarom
een middelbare schooi oprichten in Ne-
derbrakei Ook daar beslaat reeds lang
een Katholieke Middelbare school die
aan iedereen voldoening gaf en geeft,
ook aan andersdenkende ouders Al die
nieuwe stichtingen, wel een tiental al-
Jeen in Oost-Vlaanderen, waren absoluut
niet nodig, niemand vraagt er om en ze
kosten millioenen aan de staatskas Waar
om - We vinden het ai te kras, als
we de voorstanders van 't officieel on-
deiwijs op alle tonen horen zingen dat
ze geen schoolstrijd wensen en dat ze
partijganger zijn van verdraagzaamheid,
doch met de oprichting van hun overbo
dige staatsmiddelbare scholen ontkete
nen ze door t feit zelf den schoolstrijd
tot in de verste buitengemeenten.
-) De bisschoppen steunen er op dat
de staatsmiddelbare scholen niet kunnen
of mogen aanzien worden als Katholieke
Scholen. Ze zeggen het onomwonden
kinderen van Katholieke ouders zijn
daar niet op hun plaats. Het feit dat in
die scholen een paar uren godsdienstles
wordt gegeven door een priester neemt
niet weg dat die scholen volledig neu
traal zijn en dat de godsdienst ei' niet
wordt beoefend, wel in tegendeel de
godsdienst wordt ei' alleen geduld. Hoe
zou men in die scholen kunnen spreken
,,an '-en godsdienstige opvoeding? In de
meeste staatsscholen wordt ei' niet eens
gebeden bij den aanvang van de ies. In
'.eel van die scholen is geen kruisbeeld
te bespeuren. Men treft er leraais aan
die naar Kerk noch kluis gaan. gods
dienstlozen en godsdiensthaters. Zo kan
een leerling dit jaar een leraar hebben
die Katholiek is en een volgend jaar een
goddeloze. Dit is geen Katholieke op-
oeding. Kindexen die zo worden opge-
\oed zullen uie school veriaten als on-
Handelsregister Aalst 1093.
OP DEN UITKIJK
verschilligen of als goddelozen. Het is
dan toch klaar dat Katholieke ouders
hun kinderen aan zulke scholen niet mo
gen toevertrouwen en als ze het dan
locii doen dat ze aan God zullen reken
schap moeten geven over de verwaar
loosd! opvoeding hunner kinderen.
W ij weten iiet. beste Lezer, er is een
opwerping die bij U opkomt. Gij zult
ons zeggen goed en wel. de bisschoppen
hebben schoon praten, maar in de staats
middelbare school is alles gratis en in de
Colleges valt er te betalen. Dat is wer
ken jk zó. Doch wij dagen u uit te be
twisten dat^ het geld besteed aan een
voede, een Kristelijke opvoeding van uw
kinderen goed besteed is geweest en dat
Ge U dit nooit zult beklagen, wel inte
gendeel. Uw kinderen zullen er U dank
baar om zijn en zullen het U dubbel ver
gelden. Daarbij kunnen wij nog voegen
dat de min welstellende ouders van goe
de leeningen ook in onze Katholieke Col
lege s goed ontvangen worden en dat
de linaneiëele kwesties doorgaans ge
makkelijk worden opgelost
Katholieke mensen verstaan hierin
hun plicht, hun zware ouderpiicht-
DE WEEK
Drie volle weken zullen verstreken zijn
wanneer deze regelen verschijnen, sinds te
Moseou de besprekingen werden aangeknoopt
wisten de Westerse Verbondenen en de Sov
jets-unie. Op het ogenblik waarop /ij Ke-
schreven worden werd nog steeds geen enkel
officieel communiqué verstrekt over hun ver
loop.
Meer nog het is niet geweten of. ja dan
neen. vooruitgang zou geboekt zijn en of de
toestand evolueert naar een toenadering of
wel naar een breuk. Uit het feit zelf dat de
onderhandelingen zo lang aanslepen, worden
dooi sommij:i .ramen pessimistische gevolg
rekkingen at geleid. Er wordt gewaagd van
ten .0011zetting van de zenuwenoorlog op
dfnP m f"! Plan ditmaal- va" een uithou-
dingsmatch, enz. Zeker is dat de hooggespan
nen verwachtingen uit de eerste dagen lang
zamerhand plaats geruimd hebben voor een
minder gunstige stemming. Er blijft slechts
te hopen dat de ontknoping ons, per slot van
brengem "°S aan*ena™ verrassing zal
Volgens de allerjongste berichten mogen
verdere off.eiële besprekingen te gemoet ge
zien worden
Hlliclrnlnn
Huiskolen
Anf-hracieten
Union Brikeffen
Cokes.
Allerhande kleine feitjes o 111 d*- s.>m„
tidgcliistories waar vaa' wolókaX,
- duid*, op
uos seen werkelijke ontspanning is ingetre
de.n De geruststel,ende verkianng?,, w
dot,!' aanzi<mhjke staatslieden worden
vervolg op tweede blad.
vervolgt uit naam van iets dat het niet
bemint.
Wie geen grenzen kent, kent geen land
Wie niet bestaat wordt niet bemind Ei
genliefde is geen liefde - 't is de haat
voor anderen. Ze kennen niets dan haat
en daarom hebben ze van het puin van
het monument der liefde - het monu
ment van de haat gemaakt.
De week staat in het teken van de
Ijzerbedevaart.
De massa der deelnemers zal moeten
geteld worden met het duizendtal als
eenheid gelijk het draagvermogen der
schepen in ton berekend wordt.
Ik zal er niet heengaan. Ik mag niet.
ik kan nietmijn hart zou er bij breken.
Het monument was er een van de lief
de van Vlaanderen voor zijn gevallen
zonen.
Het puin is het monument van de haat
tegen Vlaanderen.
an aan het stuk slaan der zerkjes van
Heldenhulde tot aan den aanslag op de
IJzertoren over een periode van der-
lig jaar loopt er één rechte lijn een
zwarte lijnde lijn van de haat tegen
Vlaanderen.
Aan de Ijzer leefden onze jongens als
m een besloten familiekring. België ken
de hun taal niet. En la langue de l'of-
iicier c est le frangais» Het beetje vlaams
ze kenden- versleten ze bij de jeug
dige scnoonheden van Veurne Ambacht.
De laamse soldaten waren verlaten
wezens. Hun pleegouders waren de
i aam se intellectuelen die hun verla
tenheid deelden. Ze oefenden in 't Frans
vochten in 't Frans er, stierven in 't
Brans. Ze moesten zelfs dood zijn in
V J ails en dat stak de levenden het hart
ak van hun schamele soldij legden ze
uat nikkeltjes bij een en op de gra
ven van hun gevallen makkers rezen
weora de kleine stenen zerkjes van Hel
denhulde.
Hier liggen hun lijken als zaden in
u zand
-< hoop op aen oogst, o Vlaanderenland!»
ai was te veel. Op bevel van Hoo-
ser Hand werden de schamele zerkjes
stuk geslagen, klein geklopt tot «bri-
quadlon en gebruikt om de beschadig
de wegen te herstellen.
Het mocht werken en slaven, bloeden
en sterven. Het mocht op geen vergel
ding rekenen.
Bij de Joden, ten tijde van Mozes wa
len de ossen de dorsmachine. Ze moes
zes !hër7!-mt de aren trappen- Mo-
f dood die ossen een mandje over
de muil te binden. Ze moesten kunnen
eten al werken.
Wat met de joodse ossen niet gebeu-
HfT t' UCld VIaandei'en gedaan
kiurs van den IJzertoren was de
De toren stond daar als een groot
spook, het spook der zerkjes, opgerezen
uit den bodem der Uzervlakte waar ze
ren Iaamse jongens begraven wa-
Wie het zag neuriede onwillekeurig
met den Vlaamsen dichter
Gij Zijt met den Vlaming in 't gral
neergedaald.
Gij lijst uit uw grai weer, en zege
praalt
«Ze» hebben hem doen springen, en
VI bnqailion van gemaakt. De eerste
graf schenders zijn niet gestraft geweest.
De tweede ook niet.
«Ze» verzetten nu hemel en aarde
om de bedevaart op te blazen. De zwar
te lijn van de ha* t wordt steeds verder
ooi' getrokken. De haat heeft de liefde
gedood gelijk weleer met Christus ge-
van T r fT °C haat Waakt bi,i het graf
van de liefde om te beletten dat ze weer
op zou staan.
Fn Pdatus wast nog steeds zijn handen.
Gnze laamse jongens waren christen
mensen.
Ze vochten uit plicht tegen de duit-
se wapens en tegen de Franse pornogra
phic en stierven als heiligen.
M ie ze stervend in zijn armen knelde
vergeet ze nooit.
Mijn grootvader vertelde mij uit zijn
jeugd - den besloten tijd De kerken
werden gesloten, de klokken geroofd,
de priesters gevangen en vermoord.
Dat moest niet gebeuren als de pries-
ters wilden zweren zweren haat aan
het koningdom en trouw aan de repu
bliek. Trouw zweren dat mocht - haat
zweren nieten ze stierven
En zo stierven onze vlaamse jongens
zonder haat. hun gedachten en hun ge-
bioken ogen gericht op het kruis en al
wat ze beminnen konnen.
Cnmephaat V°rVOlët Ze' Er bestaat een
Comité - een comité van de haat. dat
De Denderklok
