De Vier Jaargetijden
Haar Gouden Stem
A. DE BRAUWER-DE M0NT
NINOVE
CITROËN
Etablissements Schillemans
62, Oeoderkaai, Tel. 172
Uit de Rede van
KOI.KX HAMlIil,
Twee en twintigste Jaargang
Prijs per nummer 1,25 fr.
Zon3ag 7 NovèmEër T948
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheckrekening 186-2.54 Drukker-Uitgever R. LUYSTERMAN-H AELTERMAN, Koepoortstraat, 10, Ninove Handelsregister Aalst IMi
Ninove ONS HUIS
Het Nieuw Nederlands Toneel
Zondag 7 November te 18 uur
Bestuur Frans POOS.
EX'Artisten van de Koninklijke Nederlandse Schouwburg
Toneelstuk in 3 bedrijven en 5 taferelen door Antoon Coolen.
ïünf rab,y Bo"i,acr.t' 0iane Ghouy, Franeinc Maene, Elvire Ergo,
Pol of Vries' Guse"nck, Gust Boebaert, Edgard Depont, ten Heuvel,
nni„rtl Regie Frans Poos.
EN OER PLAATSEN: 25, 20, 15 fr Kaarten op voorhand ONS HUIS.
ZONDAG 28 NOVEMBER te 7 ^7
Parochiale Zaal St Jorisstraat.
opvoering van
drama in 4 bedrijven van W. Van Den Berg
door V.K.B.J. - NINOVE Prijzen der plaatsen 20 en 15fr
Volksvertegenwoordiger
Albert VAN DEN BERGHE
bij de bespreking van het budget van Koloniën
in Kamerzitting van 26 October 1948
De redenaar richt zich tot de Minister.
Mijnheer de Minister,
Laat me toe U op een leemte te wijzen in
Uw pogen onze Kolonie beter te doen ken
nen en waarderen. De Vlamingen worden
door U wel eens vergeten. Zo had er in de
Senaat de 4 en 5 October 1947 een nationaal
Koloniaal Congres plaats. Hier is het buiten
gewoon leerrijk verslag. Uitnodigingen, toe
gangskaarten, redevoeringen en discussies,
verslag, alles, maar alles was in het Frans,
geen enkel woord Nederlands. Ziet U, mijn
heer de Minister, wij Vlamingen interesseren
ons evenveel aan Congo als onze Waalse me
deburgers als men ons dan komt vertellen
dat in liet bestuur, en het Onderwijs in Con
go de Vlamingen, en Nederlandssprekende o-
verheidspersonen genegeerd en benadeeld
worden, dan hechten we daar gemakkelijk
geloof aan. En dat mag niet Ook in Congo
moeten onze Vlamingen kunnen tonen wat
/.ij waard zijn en moeten er de plaats kunnen
veroveren die hun toekomt. Zo niet komt er
ook in Congo een onverkwikkelijke taalstrijd:
het miskennen van de meest elementaire
rechten wreekt zich.
Nu ter zake
Uit het verslag van het Nat. Kol. Congres
1947 vertalen we: blz 202. In Belgisch Congo
zijn er 1.500.000 kinderen die onderwijs ge
nieten, ui 42 van de Congolese Jeugd
Merkwaardig resultaat als we vergelijken
met de naburige koloniën Nigeria 9 '7. Tan-
ganika 18 U Noord-Rhodesie 28 c'r Fr.
Equatoriaal Atrika 5 7r. 42 '7 Eenvoudige
stille helden, die dat hebt kunnen presteren,
weest gedanktwij zijn fier op U. Op blz.
272 van genoemd rapport vinden we treffend
Je taak van het onderwijs bepaald Het on
derwijs is vooral een werk van opvoeding
In verband niet deze gegevens dient in
acht genomen dat het onderwijs naast een
„ociale lunctie. ook een nationale functie te
vervullen heeft.
Niemand zal het. dan tok onredelijk vinden
dat we voor het onderwijs, gegeven door de
nationale missiën, een eigen statuut vragen,
verschillend van datgene gegeven aan vreem
delingen die onderwijs geven
Een woord over Confessioneel en Ire
kenonderwijs
Zoals in het nationaal Congres voorgebou
den werd, is er in Congo door liet onderwijs
oen taak van overwegend belang te vervul
lende opvoeding van de inlander. Slechts
onderwijs en opvoeding op grondslag van
godsdienstige beginselen zijn bij machte die
opvoeding te verwezenlijken.
Het ware een misdaad vanwege het ver
antwoordelijk moederland aan.de inlander de
weldaad van die opvoeding te ontzeggen niet
het invoeren van een tekenonderwijs en een
lekenopvoeding.
Zeer spijtig is het, dat het officieel onder
wijs, laatstleden voor blanke kinderen inge
voerd. onder de benaming van tekenonder
wijs werd ingevoerd en daardoor de school
strijd virtueel werd ingezet in de kolonie,
misschien minder publiek dan hier in België,
maar toch reeds voldoende merkbaar opdat
de inlanders er zich rekenschap van geven
en het spijtige reacties uitlokt.
Ter illustratie bracht de Heer Van den
Berg he twee typieke gevallen ter kennis van
de Kamer. Ziehier hoe sommige vrijzinnige
leerkrachten de Neutralitiesaan de pas
opgerichte athenea verstaan.
Een leerkracht aan het atheneum te Leo-
poldville schept er genoegen in verwarring te
stichten in de geesten van de kleinen door
het vergruizen van het effect der godsdienst
les.
Een leerkracht aan hetzelfde atheneum
geeft een wedstrijd in moraal voor alle leer
lingen. ook voor deze die godsdienstleer vol
gen - en er is geen plaats op het rapport om
de punten, behaald in de prijskamp van gods
dienstleer in te boeken.
Ik bid U. Mijnheer de Minister. Mevrouwen
en Mijne Heren, laten we de heruitgave van
de Belgische schoolstrijd met al zijn nefaste
gevolgen in Congo vermijden.
Met Staatsminister, de Heer Devèze. zeg
gen we dat onze politieke twisten geen ex
portartikel voor onze kolonie mogen zijn.
Aan blijken van waardering en bewonde
ring hebben de opvoeders in Congo geen te
kort al deze die de Kolonie bezochten, be
zongen hun toewijding. Maar van lof sniedt
men geen stutten boterhammen, zei Guido
Gezelle.
Een woord over de subsidiering.
In het jongste coloniaal congres werd meer
malen gewezen op de noodzakelijkheid van
sterkere subsidiering van het onderwijs zon
der dewelke het onderwijs zijn voile ont
plooi ng niet kan nemen en de gewenste vruch
ten afwerpen. Met nadruk werd gewezen op
de noodzakelijkheid van hogere lonen van
het onderwijzend personeel van beter stof
felijke inrichting van voorziening van di
dactisch materiaal, enz De hele vergadering
deelde die zienswijze.
Echt telleurstellend is het dan ook. dat het
nieuw project van subsidiering in plaats van
verhoging, integendeel een vermindering van
de globale subsidies in 't vooruitzicht stelt
Wel is er een verhoging der wedde van het
onderwijzend personeel voorzienmaar wat
al de ene kant meer gegeven wordt, wordt
langs een andere kant afgenomen. De onkos
ten van het onderwijs omvatten nog andere
uitgaven dan de betaling van het onderwij
zend personeel. Het is in die andere uitgaven
dat besnoeingen gedaan worden sommige van
a0 andere 70. andere van 85 c( zodat
het geheel van de onderneming meer dan ooit
bezwaarlijk wordt. Ja. voor sommige vica
riaten zelfs practisch ondraagbaar.
Moest de Staat zelf het hele onderwijswe-
zen bekostigen op basis van officieel staats
onderwijs. dan zou dit 514.000.000 fr. bedra
gen. Welnu in 1940 hebben de schoolsubsi-
dies van de nationale missies slechts
43.000.000 fr. belopen, wat voor de staat een
uitsparing van 471.000.000 fr. betekent.
Mogen we er met nadruk op wijzen dat het
onderwijs van één leerling «inboorling» aan
de schatkist amper 120 fr. per jaar kost en
hot onderwijs van een blanke leerling aan
het athenea ettelijke tienduizenden (40.000 fr.
O Begrijp me goed. ik wens aan de jeugd
van onze Belgische medeburgers die in Congo
moet opgevoed worden de beste leraren, mo
derne schoollokalen, het beste dedactisch
materiaal, ze heeft er recht op. Maar ik voel
het als mijn plicht de heer Minister en de
Kamer ie verwijzen naar blz. 602 van het
vei slag van de achtbare heer Housiaux waar
hij schrijft De internationale verbintenis
sen van België en zijn traditionele politiek
zijn gevestigd op het beginsel van de voor
rang van de belangen der inlanders
Ik vraag bepaald meer steun vanwege het
Moederland voor het onderwijs en het onder
wijzend personeel.
Uit de Kasai seint men ons Zo het nieu
we regime wordt toegepast dan kunnen we
2.000 scholen sluiten
Dat hebt U niet gewild, is het niet, Mijn
heer de Minister. Dat wil niemand van deze
Kamer en het mag dan ook niet gebeuren.
Onze pionniers van de beschaving verdie
nen heel wat beter.
Onze plichten zijn ter dier zake formeel
oe belangen van de inboorlingen hebben we
te behartigen tussen die veelzijdige belan
gen primeren onderwijs en opvoeding. U
zult Uw plicht doen. Mijnheer de Minister
wij ook.
De Tramlij" Ninove-Brussel
Art. 117 van d ie begroting-uitgaven
heeft betrekkin^ le buurtspoorwegen. In
dit verband wil ij. Ie aandacht van de Raad
vestigen op de lijn Ninove-Brussel. Honder
den arbeiders en bedienden uit dit hoekje
van Oost-Vlaanderen moeten ze elke dag be
nutten om zich naar de hoofdstad te begeven.
Deze mensen doen de reis in omstandigheden
die verre van ideaal zijn, maar die, naar mijn
mening althans, merkelijk zouden kunnen
verbeterd worden moest de directie van de
NMVB er de nodige aandacht aan besteden.
De afstand Ninove-Brussel bedraagt ca. 25
km. en moet theoretisch afgelegd worden in
55 minuten. Ik zeg theoretisch. Meestal duurt
het langer, vooral op de drukke uren. dan is
net helemaal geen uitzondering dat men 1.10 u
nodig heeft om het traject af te leggen. Dit
is zeer vervelend voor de vele mensen, die
dagelijks dezelfde weg op moeten. Laten we
een uur rekenen om naar Brussel te gaan,
een half uur om op het bureel of op de werk
plaats te belanden en dan evenveel tijd om
terug te keren, dat maakt drie uur reizen el
ke dag Iedereen moet toegeven dat het tijd
verlies veel te groot is in verhouding tot de
afstand.
De voornaamste oorzaak is wel dat men
over geen dubbel spoor beschikt, athans van
af Ninove tot Dilbeek.Ik vraag me niettemin
af of er geen middelen zijn welke kunnen
beproefd worden om sneller te reizen. Wan
neer men deze eventualiteit onderzoekt moet
men een onderscheid maken tussen het ge
wone verkeer en het verkeer op de drukke
uren. Waarom worden overdag b. v. geen
rechtstreekse of half rechtstreekse verbindin
gen ingelegd tussen Ninove en Brussel Aile
trams kunnen natuurlijk niet rechtstreeks
gaan, maar het ware naar mijn mening te
beproeven er enkele in te leggen. Het is toch
duidelijk dat de buurtspoorwegen zich in
zake snelheid dienen aan te passen, nu de
mensen verlangen dat het verkeer vlug zou
gaan.
Wat het verkeer op de drukke uren betreft,
hier stelt zich een ander probleem. De trams
worden herhaaldelijk aan de kruispunten op
gehouden omdat de verschillende spoorsec-
ties voortdurend bezet zijn. Welnu ik meen
nochtans dat hier ook een midiel bestaat om
tijd te winnen. Vooreerst door de uitschake
ling van het verouderd materieel daarover
zal ik het verder hebben. Vervolgens de
stilstanden af te schaffen tussen Dilbeek en
Scheut. Dit gedeelte van het traject is alleen
maar van beiang voor de Brusselse agglome
ratie. Aangezien er orn de 10 min. trams zijn
tussen Dilbeek en Brussel, acht ik hot overbo
dig de ti,uns voor Ninove daar te doen stop
pen. Dit is louter tijdverlies. Een derde sug
gestie om het verkeer op de drukke uren te
bevorderen, ware het inleggen van autobus
sen tussen de Ninoofse poort en Ninove.
Zo kom ik aan het tweede punt dat veel te
wensen overlaatnl. het comfort. Ik bedoel
hiermee, dat een gedeelte van het materiaal
absoluut verouderd is en sinds lang in een
museum zou moeten staan. Nog altijd wor
den. ooral op de drukke uren, een aantal
kleine motorwagens gebruikt. Deze motrices
kruipen letterlijk de hellingen op; ik ben
zeker dat ze er geen 10 Km per uur doen.
Het eerste gevolg daarvan is, dat snellere
wagens, die enkele minuten na deze electri-
schc schildpadden aan de terminus vertrek
ken, niet door kunnen. Daarenboven wordt
men in deze verouderde machines letterlijk
door elkaar geschud, terwijl men moet roepen
om zich verstaanbaar te maken. Behalve deze
motrices is er ook nog een heel stel verou
derde wagens in gebruik. Het zijn wagens
met half-open platformen. Welnu de NMVB
ziet ei geen bezwaar in zulke voertuigen ook
in de winter te laten bollen. De mensen staan
er dan blootgesteld aan regen, sneeuw en
vrieslucht. Iedereen moet toegeven, dat het
absoluut onbetamelijk is dergelijke wagens
in de winter mee te nemen.
Inzake personenvervoer is deze lijn een
der drukste van het land. En toch heeft ze
deficit dit jaar is het nog vergroot. Het wil
«Jij voorkomen dat er bij de directie van de
NMVB wel eenige oorzaak ligt voor de de-
lxcitaire exploitatie van het net der buurt
spoorwegen. Wat heeft men gedaan om de
i eizigers inzake snelheid en comfort enige
voldoening te schenken Er zijn ongetwij
feld enkele maatregelen genomen, maar deze
ziin niet afdoend. Wanneer men elke dag op
ue tram zit hoort men de reizigers menig
maal de vraag stellen waarom de winsten
welke tijdens de oorlogsjaren en bij de be-
OP DEN UITKIJK
President Truman is herkozen. Gefelici
teerd hoor Wij hebben zelf respect, en wil
len niet gebaren dat wij met Truman mede
triompheren omdat wij ook democraten zijn.
Toen Labour in Engeland triompheerde o-
ver Churchill heeft België enkele dagen rood
gezien. Alle muren hingen vol met affiches
waarop een kaart van Engeland gans in het
rood
De mensen die dat geschilderd hebben en
uitgehangen weten of weten niet...
Indien ze niet weten moeten ze naar school
alvorens zelf te onderwijzen.
Indien ze wel weten, en wetens en willens
een loopje nemen met de waarheid zijn ze...
ja, alles behalve rechtzinnig.
Voor zo iets zou ik rood worden van
schaamte.
Nu, zij zijn rood en het schaamterood
kan hen niet deren. Eeuwen lang waren er
in Engeland twee partijen.
Conservatieven: voorstaanders van tolta
rieven en liberalenvoorstaanders van
vrijhandel.
En 't was al.
Labour is van veel lateren datum het is
de werkliedenpartij die voor de belangen der
werkende klas in de bres springt maar zij
kennen noch het socialisme van Lasalle en
de Franse school, noch het duitse van de jood
Karl Marx. Bijna al de vooraanstaande ka
tholieken van Engeiand staan in de Labour-
partij.
De politiek in Amerika heeft dat gemeens
met die in Engeland dat ze op de onze niet
trekt... maar verder trekt ze ook op de En
gelse niet.
Ik ga u niet uitleggen wat ze is.
Ik heb wel tienmaal gevraagd aan volbloed
Amerikanen mij eens uit te leggen welk ver
schil er bestaat tussen een democraat en een
republikein. Het ging niet.
A u. b. zeg niet dat ik de dommerik ben
Maar het gaat er niet om tegenover mal
kaar staande principes het gaat er om
nuances en meer nog om organisaties en
clans.
Ais de Amerikaanse politiek aan iets te
vergelijken is, is het veleer aan de dorps
politiek in veel gemeenten van onzen Vlaam
sen buiten waar mensen met gelijk geloof en
gelijke zedenleer tegenover malkaar staan
en strijden tot liet bittere einde. De strijd
is daar te heviger daar de partij aan het be
stuur komt met president en ministers en al
haar bedienden. Bij de democraten zijn veel
professoren van hoger en middelbaar onder
wijs bij de republikeinen veel zakenlieden.
Maar er zijn zakenlieden bij de democraten
en prolessoren bij de republikeinen.
Devvey heeft het eervol verloren. Hij heeft
omtrent 9 stemmen tegen Truman 10.
Wallace de man die flirten wil met Moscou
geraakt niet eens aan 1 stem op veertig.
En Thomas de eeuwige socialistische kan
didaat heeft nog min.
Er bestaan in Amerika machtige syndika-
ten van mijnwerkers, fabriekwerkers, dok
kers, enz. Ze zijn noch socialist noch com
munist.
Zou onze Belgische classe ouvrière con-
sciente et organisée dat mogen ■weten
rijding werden gemaakt niet aangewend zijn
ter modernisering van het materieel en van
het net In elk geval 't zou wenselijk zijn
dat de NMVB aan de openbare besturen eens
uiteenzet wat ze voor heeft met haar exploi
tatie. Zoals de zaken nu staan zal de toestand
nog verslechten. Tarieven opdrijven is nog
geen oplossing zoeken. Daarmee overwint
men de concurrentie niet tegen de snellere
voertuigen.
Men is thans bezig het goede materieel
dat in beperkte mate voorhanden is, even
eens kapot te rijden. De trams kunnen aan
de terminus nauwelijks stoppen of ze moeten
terug weg. Het gewicht dat de motrices op
bepaalde uren te trekken hebben is te zwaar,
zodat de motors de tijd niet hebben om af
te koelen. Ook voor het personeel is zulks
met aangenaam op sommige diensturen vin
den deze mensen niet eens de tijd om behoor
lijk hun boterham te eten.
Om dit alles heb ik de kwestie var. de
Buurtspoorwegen voor de Raad gebracht. Ik
weet ^at de Bestendige Deputatie niet zal
nalaten de zaak ter harte te nemen.
H. Roosens.
Provinciaal Raadslid.
ALLE SOORTEN KOLEN,
ALLE SOORTEN ANTHRACIETEN,
ONMIDDELLIJK BESCHIKBAAR
De meest verkochte personenauto
WIJZIGT ZIJNE PRIJZEN.
De berline II Légère 87.500 Fr. De modellen Grand Luxe
De berline II Normale 97.500 Fr. De berline II Légère 93.500 Fr.
De berline 15 H.P./6 cyl. 129.000 Fr. De berline II Normale 103.500 Fr.
10.000 v-oituren verkocht en zoveel tevreden geleiders.
ZEKERHEID bij grote SNELHEID - ZUINIGHEID
Onmiddellijk leverbaar van stock.
Kleur naar keus voor modellen «Grand Luxe»
Giooi gemak van betaling-Overnamen.
OFFICIËLE VERDELER
voor Aalst> Ninove, Assche Dendermonde en omliggende gemeenten
Zich wenden of opbellen Tel. 109 AALST
47, BRABANT STRAAT ZEEBERGBRUG
Denderklok
