Redevoering v«n de Heer Moyersoeo
Nijveraars, Handelaars, Ambachtslieden
A. DE BRAUWER-DE M0NT
ninove
huisW&W 8S&&I
52, Denderkoai, Tel. 172
TE NINOVE
KOLENHANDEL
twintigste Jaargang.
Prijs per nurhrmèr i 1/25 ff.
Zondag 12 Februari 1950
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KA .ON
leckrekening 1862.54
Drukker-Uitgever R. LUYSTF.RMAM-H AELTERMAN, Koepoortstraat, 10,
Handelsregister Aalst 1093.
Volksver:egenwoordiger Moyersoen heeft tijdens het debat over de Volksraadpleging
volgende rede gehouden over De Koningskwestie
wij aan den Heer Spaak verwijten.
*eden van de groep van de CVP. heb
i iet veel geduld geluisterd naar (ie He-
DYIAU en LAROCK. Onze tegenstre-
»ebben niet het bewijs gegeven van de-
zelfbeheersing de rede van de Heer
iEYVEN werd onophoudend ondeioroKen.
Wil geloven dat het niet was omdat een
pt weerstander, wiens optreden op zich-
reeds de weerlegging van lasterlijke aan-
ieningen het woord voerde. Veel van wat
'Heer SCHEYVEN duidelijk wilde maken
Jm deze storm verloren gegaan.
De Heer SPAAK heeft zich getroffen ge
voeld en is onmiddellijk op deze tribune ge
komen om te zeggen dat hij zich getroffen
voelde omdat men de Regering van Londen
had aangevallen. Ik hoop dat hij sindsdien
de rede van de Heer SCHEYVEN heelt her-r
lezen. Hij zal dan tot de bevinding zijn ge
komen dat deze slechts lof over de Regering
van Londen heeft gesproken. Maar ik ben
r.iet zeker dat hij niet zal doorgaan met te
zeggen dat wij de Regering van Londen aan
vallen. Daarin bestaat immers juist de tak-
tiek van Mr SPAAK welke de openbare opi
nie stilaan begint te doorzien
Telkens dat men de Koning verdedigd
tegen de aanvallen die hij en zijn vrienden
op hem richten, betreffende de gebeurtenis
sen van 1940, beschouwt Mr Spaak dat hij
wordt aangevallenwanneer hij meent het
te zijn. dan roept hij de Regering van Lon
den te voorschijn.
Laat ons eens voorgoed die zaak duidelijk
maken.
Niemand van ons denkt er aan de grote
verdiensten van de Regering van Londen te
ontkennen of te onderschatten. Wellicht zou
den wij kunnen betreuren dat ze niet aitijd
bleek goed ingelicht te zijn over de toestan
den in de bezette gebieden, ja zelfs dat ze
door sommigen schijnt misleid te zijn en 1
ontsnap niet aan de indruk dat de brief die
deze Regering aan de Koning heeft gezonden
in 1943 de sporen draagt van deze misleiding.
Wij hebben die Regering van Londen met
geestdrift en dankbaarheid onthaald bij haar
terugkomstze bracht ons de bevrijding, het
herstel van onze nationale instellingen en net
vooruitzicht door haar uitgedrukt op de hoop
volle terugkomst van de Koning. En nu nog.
wijl wij weten welke weg ze heeft afgelegd
die Regering vooraleer de Regering van Lon
den te worden, welke haar vertwijfelingen
zijn geweest, wie haar naar Londen heeft
getrokken blijft onze achting en onze dank-,
baarheid voor die Regering onaangeroerd.
Maar wanneer wij vaststellen dat tussen
de oud-Ministers van die Regering ten op
zichte van de koningskwestie verschillende
stromingen zijn de enen die zonder een solida
riteit te miskennen noch hun verantwoorde
lijkheid te verloochenen voor het goede en
het minder goede dat in Mei-Juni 1940 is ge
beurd. alhoewel sommigen onder hun het
recht zouden hebben te beweren dat ze van
veel zaken onwetend zijn geweest Die enen
zeg ik die zich niet het recht toeeigenen van
de Koning der Belgen aan te vallen, maar in
tegendeel zijn prerogatieven verdedigen En
anderen, die juist zoals U Mr Spaak, de
grootste verantwoordelijkheid droegen en
niet de meest beslissende waart, die menen
dat ze wel de Koning mogen beschuldigen
en afvallen, dan hebben wij het recht een
onderscheid te maken tussen die ministers
wegens hun houding van nu en om deze laai
den wel bepaald aan U, te vragen
welke de titels zijn die ze kunnen inroepen
om anders te handelen dan de eersten.
De rede van de Heer SCHEYVEN is mets
anders geweest dan de uitdrukking van die
verontwaardiging door vele landgenoten ge
deeld tegenover het feit dat gij nu nog Mr
SPAAK, die royalist waart te Londen, gaat
deelnemen aan een campagne van beschuldi
gingen waarvan er haast geen enkel niet kan
weerlegd worden door uitspraken van die
Regering van Londen, dat gij thans een on-
genadigde strijd voert tegen de Koning die
gij lief had en die U ook genegenheid toe
draagt en aan hem gaat verwijten inzichten
te hebben gekoesterd, de inzichten waaraan
juist gij, Mr SPAAK een begin van uitvoe
ring hebt gegeven.. U heeft thans niet te
jammeren over hetgeen hier thans met u
gebeurt. U had beter gedaan de raad te vol
gen die U de schriften gevenindien gij
niet beoordeeld wilt worden, oordeel zelf niet
En indien gij toch wilt klagen keer U tegen
uw partij die deze hetze heeft begonnen en
die meer en meer de indruk geeft dat zij
het gemis aan idealisme dat gij haar verwijt
schijnt te compenseren door een driftig anti-
Leopoldisme Keer U tegen de leiders die
gij gedwee volgt en die U in deze minder
waardigheid en ergerlijke positie hebben ge
plaatst.
De Koningskwestie is een Belgische kwestie.
Ik zou nog een tweede opmerking willen
doen wij beamen volledig wat de Heer JO
RIS hier heeft betoogd dat het Konings-
vraagstuk een Belgisch vraagstuk is en dat
geen vreemdeling, hoe sympathiek ook. er
zaken mee heeft. Ik ben niet zeker dat ieder
een in deze Kamer deze mening deeh. Met
bewondering heb ik gelezen in het verslag
van de Heer OBL1N de stelling die door een
tegenstrever werd ontwikkeld s zo de po
sitie van België na veel moeite werd her
steld dank zij de Regering van Londen en
dank zij allen die in België dapper tegen
stand boden moet men al die pogingen niet
te niet doen door een houding welke door de
geallieerden ongunstig zou kunnen uitgelegd
worden. Ik ontsnap niet aan de indruk dat
men daardoor onze beraadslagingen en het
vrij oordeel van het Belgisch volk tracht
te beïnvloeden met te wijzen op hetgeen in
andere landen over onze beslissingen zou
den kunnen gedacht worden De dankbaar
heid die wij aan onze redders van 1944 en
diegenen die gevochten hebben op ons grond
gebied in 1940, verschuldigd zijn verbiedt ons
niet de gebeurtenissen van 1940 nuchter te
beschouwen en ze legt ons zeker niet op het
sacrificie van de eer van de Vorst er. van
onze eigen nationale waardigheid. Niets is
zo zeer van aard om onze goede betrekkin
gen met Engeland te schaden dan de overtui
ging die men zoekt, te weten dat Engeland
zich met onze zaken zou gaan bemoeien.
Niemand heeft het recht hier in deze Ka
mer namens de Britten te spreken en nie
mand heeft het recht van op zo lichtzinnige
wijze onze vriendschap in het gedrang te
brengen.
Mijn taak is van hier enkele woorden te
zeggen over de gebeurtenissen van het einde
van de maand Mei 1940 van juridisch stand
punt uit beschouwd, doch vooraf moet ik
eerst nog een kort woord zeggen over de
politiek die de oorlog is voorafgegaan.
1) Leopold ill en de onafhankelijkheidspo*
litiek.
Zekere pers heeft de houding van de Vorst
vóór de oorlog, scherp gehekeld.
Zij verweet Hem zijn dictatoriale neigin
gen, zij verweet Hem vooral zijn opvattin
gen betreffende het buitenlands beleid \an
België.
Djt debat mag geen einde nemen, zonder
dat tegen deze kritiek protest wordt aange
tekend. namens die beginselen zelf achter
dewelke de oppositie zich schuil houdt wan
neer dit voor haar stellingen wordt nodig
geacht.
De Koning heeft steeds nauwgezet de grond
wettelijke regels voor richtlijn genomen en
al zijn tussenkomsten hebben steeds voor
doel gehad zijn Ministers en de partijleiders
te behoeden voor afwijkingen die onbetwist
baar het gezag van het parlementair regime
bedreigden.
Het is evenmin denkbaar in ons grondwet
telijk regime dat men de Koning zou verant
woordelijk stellen voor de zogenaamde zelf-
standigheidspolitiek.
Stellig heeft de Vorst, naar het voorbeeld
van zijn doorluchtige voorzaten, in overeen
stemming met een roemrijke en niet minder
zegerijke traditie der Dynastie, zich bizon
der bekommerd met de positie van België op
internationaal gebied, en zijn voortdurende
zorg besteed aan de handhaving van zijn on
afhankelijkheid. Maar de regel dat de Ko
ning onschendbaar is. en zijn Ministers ver
antwoordelijk. lijdt geen uitzondering ook
niet op dit gebied.
Wij mogen ons echter niet vergenoegen
met de vaststelling dat de Koning grondwet
telijk gedekt was door zijn Ministers.
«Wij moeten Hem openbaar bedanken voor
de prachtige krachtinspanning die Hij zich
getroost om de gruwel van de oorlog aan ons
volk te besparen, voor de wijze raad die Hij
onophoudend aan de achtereenvolgende Re
geringen heeft gegeven, voor de gemoed
sterkte met dewelke Hij zijn zware taak
heeft vervuld, voor het voorteejo dat Br,
altijd heeft gegevenvoorbeeld d^t de eer
bied, de bewondering en de genegenheid
dwingt
Dit zijn de eigen woorden met dewelke de
Heer Spaak spontaan op 10 December 1939
van op deze tribune de heerlijke rol van
Koning Leopold heeft gehuldigd.
(Vervolg toekomend® week).
HET DAVIDSFONDS IN 1949
Onlangs werd het 75 jarig jubilé aangekon
digd van het Davidsfonds, jubile hetwelk m
de' loop van dit jaar luisterrijk zal worden
gevierd: met uitgaaf van een «Gulden Reeks»
boeken waaraan o.m: medewerken Ernest
Claes - Gaston Duribreux - Boschvogel - Albe
Inghelram - Ant van de Velde - Staf Weyts
Monda de Munck e.a., met een akademische
zitting, een tweedaags kongres.
Als één vereniging in Vlaanderen te recht
fier mag gaan om een bedrijvig verleden is
't wel het Davidsfonds. In de loop van het
jaar 194z kon het niet minder dan 9918
nieuwe leden inschrijven waarmee het totaal
kwam tot 76.014Het telt daarenboven nog
9.498 inschrijvers voor zijn Keurreeks, 11.718
voor zijn Jeugdreeks en 1.846 voor zijn Mu
ziekuitgaaf, samen 92.627In totaal ver
spreidde het rechtstreeks onder zijn leden
352.575 boekdelen: 296.579 Volksboeken, 18.996
Keurboeken, 35.145 Jeugdboeken en 1.846 lie
derbundels.
Zijn 627 afdelingen richtten ruim 250 Ge-
zelle-vieringen in, met daarnaast tournees
door Mevr. Anna Neethling-Pohl en door Pie-
ter van der Meer de Walcheren - honderden
conferenties - toneelvertoningen - zang- en
muziekuitvoeringen - filmavonden - jeugd-
vergaderingen -Guldensporenvieringen -prijs
kampen in Nederlands opstel en beschaafd
taalgebruik - beheerden of ondersteunden
tientallen openbare bibliotheken - voerden
propaganda voor de Ijzerbedevaart - het
Vlaams Nationaal Zangfeest e. d.
Het nam indachtig het dubbele doel dat
75 jaar geleden door zijn stichters werd vast
gelegd. een ruim aandeel in al wat de «Vlaam
se Beweging» aangaat. Herinneren wij slechts
aan zijn voortdurende aktie in Overmaas,
zijn manifest van Maart 1949* ter zake van
repressie en volkstelling, zijn kongres met
de referaten van Prof. Dr G. Vandeputte
over De vervlaamsing van het bedrijfsle
ven en van Z.E.P. Prof. Dr van Breda ever
Benelux en de Vlaamse Beweging zijn
aktie als mede-inrichter en aktief lid van het
Algemeen Vlaams Comité, enz.
Het Davidsfonds jubileert! Het mag jubi
leren om wat het in dienst van het laamse
volk tot stand heeft gebracht en steeds met
onverminderde jonge ijver en geestdrift, on
onderbroken presteert. Het doet te recht be
roep op allen om, in dit jubilé-jaar, zijn ran
gen te komen versterken en mee te vieren
kondigt zelfs een grootscheepse propaganda-
aktie aan naar het 100.000e lid
Voor uwe boekhouding, fiskale en sociale aange
legenheden, wendt U in volle vertrouwen tot de gedi
plomeerde, ondervindingrijke boekhouder uwer streek.
Adres ten burele van het biad.
DE TERINGLIJDERS
DANKEN...
De Bevolking van Ninove om haar talrijke
en belangrijke giften ter gelegenheid van de
inzameling die geschiedde op Zondag 5 Fe
bruari 11. aan de Kerken.
De opbrengst overtreft eenieders verwach
tingen. Waar verleden jaar de som werd be
reikt van fr. 4.436.80 dat als een maximum
kon aangezien worden, daar zien wij thans
dit bedrag nog verhoogd tot fr. 5.150,65
Het is een blijk van de stijgende sympa
thie tegenover dit werk.
Het inrichtend comité betuigt hierdoor
eveneens m zijn dank en hoopt volgend jaar
op dezelfde gulhartige wijze te worden ont
haald.
Vooraleer echter de campagne 1950 te be
sluiten wordt tot bekroning nog ingericht
een zeer prachtige Filmvoorstelling waarvan
de totale opbrengst ook ten goede komt aan
dit werk. Op Dinsdag 14 Februari 1950 te 7.30
uur in Ciné NOVA, Burchtdam alhier.
«UNE ROMANTIQUE AVENTURE (Een
romantisch avontuur) met komiek. (Film
voor VOLWASSENEN).
Er wacht U een zeer gezellige avond en
U stelt nogmaals een daad van ware naasten
liefde en niettemin
KRIJGT U...
WAAR VOOR UW GELD
Algemene Inkomprijs: fr. 10
Het inrichtend comité.
N. B. - Kaarten zijn op voorhand te ver
krijgen op het bureel van de Mutualiteit - in
«Ons Huis» - in het café van «Ons Huis» -
bij de heren Bestuursleden - bij de Heer De
Muyter, bode - en aan de Kas van Ciné Nova.
DOOR DE PERISCOOP
De volksraadpleging is in de Kamer ge
stemd. Stemden vóór de C.V.P. en de helft
der liberalen. Stemden tegen de conmiurusten
de socialisten en de andere helft der libera
len.
Wij mogen ons gedacht zeggen over de
terugkeer van de Koning. Meer is de volks
raadpleging niet. Als Kamer en Senaat het
gedacht der Belgische kiezers zullen kennen
zuilen zij een beslissing nemen.
Dat de communisten niet willen dat de
kiezers hun gedacht zeggen ligt in de lijn
van hun politieke methode. Een man, de
grote baas: zegt ja of neen en al de andere
zeggen hem na. Wie niet mechanisch nazegt
wat de grote baas voorzegt wordt op de vin-
pers getikt. Het is de methode van de dorps
school vóór vijftig jaar
Moeder doet prei en selder in de soep
zei de meesterdan «Wat doet moeder in de
soep gij, Franske
Prei en selder, meester zei Franske.
Allen te gelijk zei de meester Wat doet
moeder in de soep
prei en selder meester... riepen al
de jongens te gelijk.
't Is een methode gelijk een andere, alleen
maar een beetje verouderd.
Bij de socialisten is het geen kwestie van
methode enkel kwestie van taktiek.
Zij zijn van overouds gewoon in de naam
van het volk te spreken zelfs als het volk
van een ander gedacht is. Ze hebben het nu
jaren achtereen over de daken uitgebazuind
dat het volk van de koning niet wil weten.
Als prinses Charlotte in België is geweest
en de volkssympathie spontaan tot uiting
kwam hebben ze op hun tanden gebeten. Nu
officieel zal uitgemaakt worden hoeveel pro
cent van de bevolking hun gedachten deelt
zijn zij er niet gaarne bij. De volksraadple
ging is een nationale ramp - voor hen
De liberalen zijn rijke mensen ils ont
pignon sur deux rues Welke ook de uit
slag weze, ze zijn altijd bij de overwinnaars!
Voor wie het grote drama kan vergeten
dat zich sinds vijf jaar in ons Land afspeelt
waren er de laatste dagen schone dingen te
horen en te zien.
Het is natuurlijk erg dat onder de vorm
van vaderlandsliefde de zoon van Koning
Albert als inciviek wordt gebrandmerkt; dat
de vader van onze toekomstige koning als
onwaardig burger wordt bestempeld.
Dat daargelaten was het koddig om zien
hoe de socialisten in de koningskwestie za
ten te scharrelen gelijk mussen in het kaf
bij miserabel winterweder om er toch
maar iets uit te halen wat ze redden kan.
De grote Spaak is kleine korporaal ge
worden en het militair beleid van de Koning
gaan beeritizeren. Tot nog toe waren de
grieven van zuiver politieke aard geweest.
Ook het familieleven van de Koning werd
bii betrokken. Die democraten a la
Spaak zijn gescandaliseerd omdat de Ko
ning een volksmeisje heeft gehuwd. Dat een
rijke menheer* een volksmeisje tot bijzit
neemt strookt meer met hun gebruiken en
principes. Wat deftige ouders uit de arbeids-
middens daar over denken raakt hun koude
klederen niet; en ze schijnen niet te ver
moeden dat die hatelijke practijken meer
vuisten doen ballen dan de gebalde vuist
groet.
In aloude tijden werden koningszoons en
dochters uitgehuwelijkt door de eerste mi
nister pour raison d'étatWij, mensen
met een mensenhart, voelden medelijden
voor de arme koningskinderen die hun hart
moesten het zwijgen opleggen en wij bekloe-
gen ze als het op zijn pruisiseh ging in hun
gezin. Onze socialisten die de reactieop
hun neus zitten hebben, zouden graag tot die
practijken terugkeren Onweerstaanbare nei
ging om als makelaar te kunnen optreden -
en makelaarsloon te trekken
Ze hebben er de volksraadpleging ever
federalisme!bijgesleurd na dertig jaar
lang uit pure vaderlandsliefde vlaamse «fe
deralisten» - toen noemden ze dat «sépaiis-
ten» - te hebben vervolgd, gebroodroofd,
gekerkerd en zelfs gefusilleerdZe zien Bel
gië zo gaarne dat ze het in hun omhelzing
zouden doen stikkenMaar nu komt het
volksoordeel
ALLE SOORTEN KOLEN, SOORTEN ANTHRACIETEN,
ONMIDDELLIJK BESCHIKBAAR
GEVELSTENEN «Sas» - «Cobricam» - «Nieuwpoort» - «Kesselt»
in alle soorten en alle formaten
CERABOS vloertegels in 8 1 /2 x 17 - 17 x 17 en 25 x 25 cm
«WASSERBILLIG» ceramiektegels 10x10 en 15x15 vanaf 150 Fr.
CHROMOLITH kunstgevelbezetting in alle kleuren.
SILEXORE vochtwerende verf voor binnen- en buitenmuren.
IN UITSLUITEND ALLEENVERKOOP BIJ
OUD STRIJDERSPLAATS, nr 19 Tl
ETERNIT - ELO - ETERNIT EMAILLE - FAIENCEN
DAKPANNEN Pottelberg en Sterreberg
TEL. nr 5
Denderklok
éiiffaaiB Urf Hah^t Ha Voiksrssdoio^
er ui.i ucuui,i,v„.
