De economische positie van de
Belgische lucifersniiverheid
DANK U
MILAC-HOEKJE
bestemd voor gans de bevolking
6'' Week van de Soldaat
Hij dient... en gij
1 tot 8 Februari 1953
Koloniale Loterij
V/TTTg I J DAT
Wij hebben voor veertien dagen een bij
drage gewild aan het probleem der werkloos
heid in de iucifersindustrie. Wij hebben er
toen reeds op gewezen, dat de toestand van
de onafhankelijke lucit'ersbed. ijven bijzonder
kritiek is. omdat hij niet alleen iet gevolg
is van een algemeen minder gunstige conjune-
tuur. maar tevens en vooral te wijlen is aar.
een kwart eeuw trust-politiek door een
Zweedse trust, welke ook in ons land baai-
druk laat gevoelen bi.i haar streven naar het
wereldrnonopolium van de lucifers. In onder
havige bijdrage willen wij oorzaken en gevol
gen van de crisis in de Belgische lucifers
nijverheid van naderbij behandelen.
Een eerste vaststelling is de daling der
productie. Wij laten hieronder volgen de cij
fers der productie voor liet jaar 1951 en de
gekende maanden van 1952tevens en
hieruit blijkt overduidelijk de katastrofale
toestand de cijfers der hoeveelheden luci
fers in stock op de laatste dag van iedere
maand
1951 Productie Stock einde
maand
lucifers in
duizendtallen
Januari
5.808.690
1.321.779
Februari
5.717.831
1.357.082
Maart
5.995.747
828.375
April
6.019.365
1.391.422
Mei
5.872.533
2.018.457
Juni
6.499.406
4.584.878
Juli
4.398.059
5.212.201
Augustus
4.028.188
(.830.352
September
4.108.521
i).866.291
October
5.948.693
6.370.242
November
4.902.51 1
5.522.123
December
4.034.858
5.139.648
1952
Januari
4.535.433
5.024.813
Februari
4.518.762
4.813.914
Maart
4.504.004
4 750.433
April
5.001.230
5.459.656
Mei
4.060.674
6.066.269
Juni
3.874.762
6.162.968
Juli
3.358 403
5.248.397
Augustus
2.760.021
4.178.777
nog niet in ons bezit.
September
October
November
December
Vergelijken wij deze cijfers met de ge
geven.- betreffende de voorspoedige jaren
vóór de overname van bi.ina al de Belgische
lucifersfabrieken door de Zweedse Trust
Toen bedroeg de productie
In 1925 74.967.000.000 lucifers
Ir. 1926 90.907.000.000 lucifers
De resultaten van toen werden verwezen
lijkt in omstandigheden waarin de productie
mogelijkheden merkelijk slechter lagen dan
heden ten dage.
Door sommigen kan wellicht worden opge-
vêorpen dat de teruggang der productie een
onvermijdelijk gevolg is van de huidige ex-
portmoeilëkheden in de gehele Belgische in
dustrie.
Wii geloven zulks niet. Zijn deze moeilijk
heden door niemand te ontkennen, toch moet
wat de lucifers betreft, de oorzaak vooral
gezocht worden eensdeels in de door de
Zweedse Trust gevoerde politiek, en ander
deels in het gebrek aan steun vanwege onze
regeerders voor de onafhankelijke lucifers-
bedrijven.
Waar de Trust. voor haar vele fabrieken
over de gehele wereld verspreid, de markten
verdeelt, en tracht op deze markten het rno
nopolium te verwerven, daar staan onze on
afhankelijke bedrijven alléén, aangewezen op
eigen middelen en eigen organisatie, om haar
productie te kunnen afzette op de wereld
markten.
Een tweed? constati? is de teruggang van
de uitvoer.
,f-
Het zul ongeveer twee en dertig maanden
geleden zijn dat ik. ongevraagd en toch on
gestraft met kroppende weemoed
scheid nam van d? uitkijker die een S.O.S.
over de Dendervallei had uitgezonden en zo
zijn vele lezers het hart nad ingedrukt. Wie
kon zich «De Donderklok» in beelden zonder
die kolom snedig proza waarmee gedaan werd
gelijk in het Evangelie staat de ene namen
het rnee. de andere lieten liet vallen, want
men kan geen twee heren dienen
Nu gebruik ik. als een dagdief de gastvrij
heid van «De Denderklok» om een dankwoord
sis afscheid te schrijven »in dc- hoop dat ge
schriften blijven» aan de vele en talloze die
ik m dc Dendervallei zó lange jaren heb mo
gen ontmoeten, leren waarderen en bij wie 't
mii een lust w<i*> te vertoeven.
Dank aan het blad zelf dat deze regels op
neemt: aan de sympathieke redactie en uit
gever die nu nog wachten als dc- Joden naar
het beloofde Land. op de bijdragen van zovele
die het blad vóór zeven en twintig jaar ever
de doopvont hielden lk heb de rol vervuld
van een lappeter, gelijk de mensen zeggen
enkele jaren slechts, maar ik heb het zeer
gaarne gedaan, t Is toch zo zielig een roes
tige pen te zien liggen. Nten dat kan ik
niet Een pen gelijk een celo. moeten ge
bruikt Worden I
Dank aan de lezers. En aangezien hei le
zend publiek uoveral achteruit boert en vooral
de ernstige lectuur van de hand wordt ge
wezen. zijn de trouwe lezers van een blad
groot ot klein het gouden koren, door
de wan van het kaf gescheiden. Trouwheid
is een deugd.
Onder die lezers moet ik nu nog een se
lectie doen. 't Zit zó ineen. Ik bevind mij
\eertig kilonieter noorderbreedte, ergens aan
een bureau van een huis in een zeer stille
straat. Vóór mij hangt een schilderij. Zij
geurt nog naar verse verf en hout. Het is
een prachtstuk, zowel het doek als de omlijs
ting. Tegen de blauwe lucht torent de hoog
gelegen kerk omhoog van tussen de bonte
kuizen en straten. Op de voorgrond een rijk
korenveld omzoomd door bomen en groen.
Dc naam van he' mooie dorp werd in de lijst
gegraveerd in gotische letters. Rondom het
doek drie schilden waarmede de Kruisloch-
ters. de Kajottcrs en de Bondsleden van het
H. Hert zich wapenen.
Het doek lang bezien doe: ik niet, nu nog
niet. of het begint te zwemmen. Want daar
wonen die mensen, die ik verlaten heb. ik
zou ze alle bi.i hun naam kunnen noemen,
ieder afzonderlijk. Daar wonen die oprechte
jongens daar wonen die biddende meis-
Hoe belangrijk het verbruik in het binnen
land ook moge zijn. de lucifersnijverheid is
voor tenminste de 2 3 aangewezen op uit
voer en het is dus een eerste hoofdzaak haar
voldoende afzetmogelijkheden te waarborgen:
Nochtans zijn de vooruitzichten weinig be
moedigend.
Nemen wii nogmaals de cijfers ter land
van vóór de inval in Belgié door de Zweedse
trust.
Toen bedroeg, zoals hoger gezegd, de pro
ductie
jn 1925 74.967.000.000 lucifers
jn 1926 90.907.000.000 lucifers
Onze uitvoer bereikte voor dezelfde jaren
In 1925 54.212.000.000 lucifers
In 1926 68.926.000.000 lucifers
of dus 2 3 tot 3 4 van de totale productie.
Vergelijken wij met deze cijfers de gege
vens over de export van de lucifers geduren
de de periode begin Juli 1952 tot einde Juni
1952 31.062.010.000
Van nu af kan men reed* zeggen dat de
toekomst ons nog minder gunstige cijfers
brengen zal.
Een dq'rde vaststelling de invoer van
vreemde lucifers. Waar alle landen op dit
ogenblik: ter vrijwaring van handel, arbeid
en nijverheid beschermingsmaatregelen tref
fen. daar zijn Belgié en Belgisch Kongo voor
vreemde producenten een el dorado Dit
is vooral pijnlijk wanneer het gaat om eer.
nationale bedrijfstak die in moeilijkheden
verkeert zoals de lucifersindustrie.
Lucifers van Midden- en Oost-Europese
oorsprong Worden in Belgié ingevoerd: onder
verschillende merken en zelfs onder het eigen
merk van de koper, zonder aanduiding van
het land van oorsprong. Natuurlijk geeft dit
bij de verbruiker aanleiding tot verwarring
met de producten van onze eigen bodem
In 1950 werden aldus in België voor Fr
S.812.0o0.000 lucifers van allerhande oor
sprong ingevoerd, meestal lucifers van ach
ter het gordijn.
In 1952 beleefden wij nu echter het feit
dat ook Nederland: dank zij zijn bevoorrech
te positie ten onze opzichte, ook met zijn lu
cifers op onze markt verschijnt.
Et andere constatatie de oneerlijke con
currentie vanwege de Zweedse Trust.
De Trust verleent aan haar getrouw kliën-
teel een getrouwheidspremie voor afname
van haar eigen lucifers: zo op het eerste ge
zicht niets gevaarlijks en onwettigs.
Deze getrouwheidspremie echter brengt
rechtstreeks onze onafhankelijke lucifersfa
brieken in 't gedrang er. is een poging van
wege de trust tot het \erwerven van een mo
nopolium hier te lande.
Nadruk kan worden gelegd op het feit d;,'.
deze premie en bizonder de manier waarop
deze wordt verworven, niet in overeenstem
ming is met de in België gangbare principe
van eerlijkheid en fair-play in handel.
Inderdaad, de verbintenis welke dient aan
gegaan tot liet genieten van de getrouwheids
premie slechts voor de schijn over één
jaar gaande krijgt een permanent karaktei
door het feit dat de premie over dit laar.
-lechts wordt uitbetaald drie maanden ei",
zelfs meer. na het afsluiten van het dienst.iaai
voor dewelke de premie werd verworven D«.
invloed der verbintenis strekt zich a!du- uit
over twee jaar. enz
Aan de regering hier m te grijpen om
desnoods door de wetgever door afschaf
fing van deze getrouwheidspremie de \riie
concurrentie in haar rechten te herstellen,
ten voordele van de verbruiker ter vrijwa
ring der nationale belangen.
Over het probleem der werkloosheid spra
ten wij reeds vroeger In een volgende bi
drage zullen wij ten oplossing suggereren
om uit de huidige moeilijkheden te geraken.
jes. Daar spelen die guitige kinderen. Twaalf
iaar heb ik ;:e doende gezien, heb ik ze be
mind. er voor gestreden en geleden.
Maar kom. O.L. Heer is bij hen. Voor Die
mof?ton wij verkleinen en verdwijnen. Maar
blijven bidden
Onze bedoeling was hen de Heer leren
kennen en beminnen. Die Kerk. centrale punt
van de schilderij, is de hartslag van de pa
rochie. Hij Die er woont moge met Zijn mil
de zegen al de bewoners in hun ievenswis-
-elvalligheden vergezellen. De priesters gaan
en komen. Hij blijft.
Venez a Lui vous qui partez. car 11 demeure
Venez a Lui vous qui souffrez. car II pleure
Venez a Lui vous qui aiine/. car II aime
Het is Victor Hugo die zo schreef. Ik meen
dat die woorden, wellicht op geen kerkelijke
muziek getoonzet, niet misplaatst zijn.
Het leven is komen en gaar. en eens... blij
ven
Ik dank hartelijk de Denderwindekenaren
voor hun trouw aan priesters en Kerk: ik
dank de «grotendeels verborgen) weldoener-
die mij 'n onsterfelijke souvenir aan hun pa
rochie meegaven.
Kruistochters. Toneelgroep. Kajotters. Bonds
leden. vaart recht en leeft schoon Dank U.
die als pastoor mij in het hoeden van de
kudde zijt voorgegaan
Van Hasse! in werkelijkheid een Ninovie-
ter is (of te
- het Kieken het biljartei te vroeg uitge
broed had.
de stadhuisnieuwjaarswensen in diploma
tieke taal en gebaren gebeurden.
Borsbeke het paradijs is van verloren con
tactsleutels en slagen.
het ba Leine stonk.
de herderkens dansten bii nachtc.
bij nacht in hun blauw hemd:
zij hadden de maagdekes geteld
- op de sportavond in de Roosevelt een blau
we trui uitgeloofd werd.
de voornaam van de patroon der boog-
schutters veranderd is.
het doel van die gilde vroeger tweevoudig
was. maar nu drievoudig vóór. tijdens
en na.
de duiven geldbeesten worden.
er duiven zijn met ossenvoeten
er een gediplomeerde arts. nieuwe chef
is bij cle menagerie.
Waalse nieuwjaarswensen met klank in mi
groot e-n met veel orgelpunten uit- en op
gedrukt werden.
Wij sta.in voor de zesde Week van de
Soldaat
Een klein en schuchter iniatief. genomen
in 1945 en genoemd De Dag van de een
heid is doorheen de opeenvolgende jaren
uitgegroeid tot een machtige nationale cam
pagne met grote weerslag op de publieke opi
nie. de openbare besturen en de kazernewe
reld van België en de bezettingszone.
En de actie bit if t meer dan ooit noodzake
lijk
Ieder jaar trekken enkele tienduizenden
jongens uit ons volk de kazerne poorten bin
nen Hoe zullen zij diezelfde kazerne 21
maanden nadien verlaten Heter, slechter
Als mannen, gegroeid tot verantwoordelijke
personen met sterke wil en hoogstaande ze
den of als voddeventen. wier maatschappelij
ke en familiale toekomst eer. fiasco dreigt te
worden
Wij weten allen dat in deze belangrijke le
vensperiode de steun van het «thuisfront»
var. uitzondrlijke en onmisbare waarde is
Deze steun is méér dan het zenden van
een brief of een pakje of liet aandachtig luis
teren naar de avontuurlijke wederwaardig
heden van Jan Soldaat. Vanzelfsprekend is
dit alles nodig, maar tenslotte is het slechts
een gevolg van een opvatting en een begrip
van de zaak. Dat is het wat MILAC geduren
de deze Week van de Soldaat aan gans
de bevolking wii diet- maken.
Er i- rechtzinnige waardering en sympathie
nodig voor de soldaat
Wanneer hij de wacht optrekt aan de Rijn
en zelfs aan de Imjin. wanneer hij harde ma
noeuvres doormaakt in Vogelzang of Briick-
hausen. dan is het voor de veiligheid van de
zijnen, van alle burgers
Hij doet zijn plicht en gij. burgers?
De week van de Soldaat Beschouwt gij
de soldaten als onze jongens of hebt gij
alleen oog voor hun vaak brutale manieren
Speciale Schijf voor Kerstmis 1952
Enkele bijzonderheden over de woonplaats
en het beroep der winnaars die. tot op heden
8 Januari, loten hebben geïnd of laten inner-
Super grote loten van een millioen,
twee millioen en vijf mülioen.
Plaatsen Antwerpen: Bergen; Binche: Bor
gerhout: Brugge: Brussel; Charleroi; Chatelet
Chatelineau; Dottenijs. Elser.e; Gent: Jemap-
pes: Jeite: Kortenberg; Lier: Luik; Meer.en
Moeski oen; Oos tduinkerke; Ougrée; Quieviain
Ronse: Sint Amanosberg; Sint Gillis; Seraing;
Stavelot: Vorst: Wasmes Waver: en meerdere
lokaliteiten in Congo.
Gekende beroepen bedienden; beheerder;
burgerlijk invalide, caféhouder, chauffeur:
handelaar; huisvrouw; ingenieur; koloniaal;
metselaar: mijnwerker; oorlogsinvalide; tand-
arts; ervoerder; visverkoper; verschillende
arbeiders en meerder potjes.
Grote loten van lOO.OOó, 250.000 en 500.000 fr.
Plaatsen Antwerpen; Athus; Bergen;
Brussel: Chatelet: Die-t. Gent; Laken; Lier:
Luik: Nterbeke; Neufehateau: Oudergem;
Rixensart; Roesela re: Ronse:
Beroep bakker, bedienden; concierge;
drukker; clectricien; handelsvertegenwoordi-
ger; kcllner: magazijnier; mijnwerker; rijks
wachter: schipper; studentin; technieker; ver
schillende arbeiders, weduwe en eveneens
meerdere potjes.
Andere loten van 20.000 en 50.000 frank
Plaatsen Aarlen; Anderlecht; Antwerpen;
Bornem: Brussel; Chièvres; Lanaken; Lank-
lnar; Mee helen; Laken. Üude-God; Zinnik;
Waregem.
Beroep aannemer; arbeiders; bediende;
caféhouder; chauffeur; colporteur, huisvrouw
ingenieur; pachter.
De Loterij bezit geen enkele aanwijzing
over 'i winnaars die hun lot hebben doen
innen <i«. >r linanciële instellingen.
De achttien millioen van de 2de schijf 1953
zullen getrokken worden cp 7 Februari te
Merchtcm, - Vlug, koop nog een biljet, het
goede Wie weet
WORDT GEVRAAGD^
Belangrijke Maatschappij zoekt voor zijn
technische dienst een agent welke met vrucht
de lessen der sectie Electriciteit in een
goede technische school gvolgd heeft en reeds
een zekere algemene vorming bezit, üe ken
nis der beide landstalen is noodzakelijk.
Schrijven aan het bureel van het blad on
der M.M.
J U I S T bTG I N S E L
De hervorming van de ziekteverzeke
ring was niet alleen nodig geworden
om technische en financiële redenen en
om de misbruiken te bestrijden die in
de socialistische mutualiteiten welig tie
ren zij betekent ook een terugkeer naar
de juiste beginselen op het gebied van
de Maatschappelijke Zekerheid. Een
mutualiteit is. zoals de naam het zelf
zegt. een vereniging van leden die el
kander wederkerig bijstaan zij is geen
staatsdienst die zoveel mogelijk staats
gelden tracht uit te delen. Zij is ook
in de eerste plaats een vrije organisatie,
althans volgens de pluralistische opvat
tingen van de CVP. De hervorming ligt
in de lijn van deze opvattingen.
Zij werd ook op een goedgekozen o-
genblik doorgevoerd en zoals de zaken
nu staan mag men voorzien, dat de so
cialistische agitatie niet veel zal ople
veren. Eigenlijk hadden de socialisten
Weet gij dat onder die battle-dress een hart
klopt, dat onder de soldatenmuts een hoofd
steekt, soms boordevol met muizenissen en
kommer of heeft dit alles voor U geen zin
Aldus moeten allen er aan herinnerd wor
den dat zij een zware plicht hebben tegenover
het offer van onze jongens.
MILAC. de soldatendienst van de katholie
ke jeugdbewegingen roept allen op om aan de
6e Week van de Soldaat, een uitstralings
kracht te geven, die alle landgenoten bereikt.
Ook in de kazernes zal tot onze soldaten
doordringen hoe zij moeten verbonden blij
ven met hun thuis. De toenadering moet im
mers van beide zijden groeien. Het leger als
geheel moet ook dichter bij het volk komen
te staan.
Verleden iaar schreef een links-georiën
teerde krant naar aanleiding van onze actie
witgekalkte graven organiseren de Week
van de Soldaat Daarmede bedoelde zij dat
wij slechts bezorgd waren om voor onze sol
daten steun te vragen, maar niet om ze te
verdedigen in het afdwingen van zogenaamde
rechten.
Het zou dwaas zijn daarop in te gaan. Ie
dereen weet wat MILAC doet voor onze jon
gens in "net leger. Wel ja. wij willen steun
en sympathie vragen. We doen het met vreug
de en fierheid omdat wij beseffen welk pro
bleem er aan de dienstplicht verbonden is.
Op alle terreinen, die onze jongens aanbe
langen, wensen wij niets anders dan te die
nen zoals zij dienen voor ons allen.
Wij twijfelen geen ogenblik in alle steden
en dorpen van het Vlaamse land zal door
bezielende samenwerking van alle mensen
van goede wil. het thuisfront zijn plicht doen!
Opdat geen enkele soldaat, noch tijdens, noch
na De Week een vergeten mens zou zijn
Namens MILAC,
E. H. Willems, Roger Bourgeois,
Nat. Aalmoezenier. Nat. Secretaris.
een dergelijk thema liever eerst over
enkele maanden bespeeld. Wel hebben
zij de fameuze gemeenschappelijke» ac
tie op gang gebracht, maar een gemeen
schappelijk front met de andere mutua
liteiten hebben zij niet kunnen tot stand
brengen. De christelijke mutualiteiten
en de andere takken van de christelijke
arbeidersbeweging hebben snel en be
slist stelling genomen, en zelfs de klei
ne liberale en professionele mutualitei
ten hebben bekendgemaakt, dat zij geen
wijziging zullen brengen in de voorde
len die zij totnogtoe aan hun leden ver
strekten.
De regering schijnt dus deze slag te
zullen winnen. De socialisten zullen zich
voorlopig beperken tot de aangekondig
de interpellatie in het parlement, maar
de CVP-sprekers beschikken over een
reeks uitstekende argumenten om de
aanval af te slaan.
BU RGEMESTERS
Dezer dagen verschenen de benoemin
gen van het grootste gedeelte van de
burgemeesters der Belgische gemeenten
in het Staatsblad. De lijst zal spoedig
volledig zijn, want er doen zich nog
slechts hier en daar moeilijkheden voor.
De huidige regering heeft zich, in tegen
stelling tot haar voorgangster de reger-
ring-Huysmans, die de benoemingen na
de gemeenteverkiezingen van 1946 deed.
strikt aan de normale regels gehouden
de burgemeester wordt benoemd in de
meerderheid van het schepencollege.
Als men de lijst van de benoemingen
in de belangrijkste gemeenten overloopt
stelt men vast, dat zij geen juist beeld
biedt van de politieke machtsverhoudin
gen in het land. In de belangrijke groep
gemeenten van de Brusselse agglomera
tie zijn bijna alle burgemeesters socia
listen of liberalen. De Waalse steden of
belangrijke gemeenten met een CVP-
burgemeester zijn uiterst zeldzaam.
In feite hebben socialisten en liberalen
overal waar enigszins doenlijk, een ak
koord gesloten om het bestuur van stad
of gemeente in handen te nemen. De
gemeenschappelijke oppositiegeest, en
het gemeenschappelijk anti-clericalisme
zijn sterker gebleken dan de dikwijls
diepgaande verschillen in zakelijke be-
stuursvraagstukken die beide partijen
scheiden. Te Geraardsbergen hebben zij
zelfs de communisten in hun coalitie op
genomen zodat deze stad, als enige in
het Vlaamse land, de eerstkomende zes
jaren een communistische schepen zal
hebben. Te Gent beoogt het akkoord
tussen liberalen en socialisten de af
schaffing van de toelagen aan het vrij
lager onderwijs, zodat hei katholiek be
volkingsdeel 8 millioen per jaar voor
dit onderwijs zal moeten opbrengen.
Liberalen en socialisten hebben al op
het gemeentelijk plan een reeks onmid
dellijke politieke voordelen in de wacht
gesleept. Het is echter nog de vraag of
t
