j
De Gril van de Hertog
Het Schoolgeld
ia het Vrij Middelbaar Onderwijs
De Sterren-Cavalcade
Door de Periscoop
De Wereld rond.
GEVELSTENEN
Huis VAN BLLl
N i N C
marmers
V
AcKt en twintigste Jaargang.
Prijs per nummer1,50 Fr.
Zondag 10 Januari 1054
I
i
N
CHRISTEN, VLAAMS EN VOLKSGEZIND WEEKBLAD VOOR HET KANTON NINOVE
Postcheckrekening 1862.54 Drukker-Uitgever R. LUYSTERMAM-HAELTERMAN, Koepoortstraat, 10, Ninove Handelsregister Aalst n-.'j
BERICHT AAN DE NINOOFSE BEVOLKING
NIEUWJAARSGESCHENK GEVRAAGD VOOR DE ZIEKEN!
HET LIEFDADIGHEIDSWERK
Het Nieuwjaar der Teringlijders
houdt een geldinzamelingsactie in gans de stad ten voordele van de zieken
OP ZATERDAG 9 JANUARI 1954, in de namiddag
Burchtdam en het gedeelte der stad gelegen tussen Dender en Kliniek, Biezen-
straat, Statiestraat. Astridlaan.
OP ZONDAG 10 JANUARI 1954 in de voormiddag
Het overblijvende gedeelte der stad.
Betoont Uw sympathie voor de Teringlijders
door een milde Nieuwjaarsgift
KOOPT LOTEN van de Nationale Tombola (meer dan TWEE MILLIOEN fr. prij
zen) aan 10 fr. per lot of 50 fr. per boekje van 5 loten met gratis omslagbiljet.
OF STORT UW BIJDRAGE in de bussen.
GEZONDEN DENKT AAN DE ZIEKEN
JONG-NINOVE, Katholieke Jongerengroep
stelt voor op
Zondag 10 Januari 1954 te 19.30 u.
in de zaal Ons Huis
onder de regie van Marcel De Paepe
BLIJSPEL DOOR GERARD WIELEN
Oorspronkelijke interpretatie van de Keizer Karei legende, opgevoerd door
liefhebbers die reeds vroeger de sympathie van het publiek hebben gewonnen.
Prijzen der plaatsen: 25 en 20 Fr. Plaats^spreking in "Ons Huis,,
Kaarten bij de leden. Zondag 10 Januari van 10 tot 12 u.
Davidsfonds - Afdeling Ninove
SUSKE EN WiSKE KOMEN TERUG
en wel op Zondag 17 Januari a.s. te 15 u.
in de zaal "Ons Huis,, Dreefstraat, met
"HET IJZEREN MASKER,,
Inkom 10 fr. Kroostrijke Gezinnen 8 fr.
De verhoging van de levensstandaard van
de bevolking heeft voor gevolg dat hoe lan
ger hoe meer ouders aanspraak maken op
middelbaar onderwijs voor hun kinderen.
Dit had voor gevolg dat de ongelijkheid tus
sen de behandeling van de rijksmiddelbare
onderwijsinstellingen en de vrije middelbare
onderwijsinstellingen immer scherper vor
men aannam. In de athenea en rijksmiddel
bare scholen genoten zeer tairijke leerlingen
geheel of gedeeltelijk vrijstelling van school
geld. terwijl alle kosten met dit onderwijs
verbandhoudend door de Schatkist gedragen
werden. Het vrij middelbaar onderwijs bleef
verstoken van alle toelage. Dit bracht mee
dat een vrij aanzienlijk schoolgeld moest
geëist worden, gemiddeld 2.000 fr. per leer
ling. wat de vrije keus van de school, ge
waarborgd door de grondwet, voor de eco
nomisch zwakken tot een bespotting maakte.
Het schoolgeld
in de staatsscholen
Hoe vfas en is de toestand in de staats
scholen Er is volledige vrijstelling van
schoolgeld voor de kinderen wier ouders een
inkomen van maximum 80.000 fr. per jaar
genieten. Ook oorlogswezen, kinderen van
leraars enz. worden vrijgesteld. Voor de an
dere kinderen, beloopt het schoolgeld in prin
ciep 400 fr. in de middelbare scholen en 600
fr. in de atheneas.
De ouders wier inkomen ligt tussen 80.000
en 90.000 fr. genieten een vermindering van
509'c. Het plafond van 90.000 fr. wordt ver
hoogd met 5.000 fr. per kind ten laste. Een
andere vorm van vermindering van het
schoolgeld in het officieel onderwijs is dat
er 20 tot 80 vermindering toegestaan
wordt wanneer een gezin 2. 3, 4 of meer kin
deren telt in de rijksschool.
Vrijheid van onderwijs,
een ijdel woord
Wij zegden reeds dat derwijze de vrijheid
van onderwijs ijdel was. Wanneer de econo
misch zwakke 2.000 fr. moet betalen in plaats
van 400 fr., dan staat zijn keus vast of het
moet om een zeer strenge katholiek gaan.
De katholieke ouders van schoolgaande kin
deren moesten niet alleen een hoog school
geld betaien maar tevens bijdragen tot het
instandhouden van het officieel onderwijs
door hun belastingen
Een mooi werk
der homogene regering
De homogene regering heeft getracht ter
zake orde te scheppen. Haar optreden had
voor gevolg dat, van 1951 af. het schoolgeld
in de vrije middelbare onderwijsinstellingen
gevoelig kor. verlaagd worden, namelijk tot
ongeveer 50 9
Het is echter pas van 1 Januari 1954 af.
dat de gelijkstelling in zake schoolgeld wer
kelijkheid wrordï. Het bedrag van de geza
menlijke jaarlijkse toelage aan het vrij M.O.
wordt berekend op basis van de kredieten
vereist voor de bezoldiging van de leraars in
het Rijksmiddelbaar onderwijs. Aldus staat
de toelage in functie tot de levensduurte
evenals de wedden Tevens wordt rekening
gehouden van de verhouding tussen het we
derzijdse aantal leerlingen in de rijks- en
de vrije middelbare onderwijsinstellingen.
Zo komt het dat de toelage voor 1954 onge
veer 8000 fr. per leerling zal bedragen.
Het nieuw regime van het
schoolgeld, in het vrij
middelbaar onderwijs
Welk zal voortaan het regime zijn van
het schoolgeld in het vrij middelbaar on
derwijs
Er zal in 1954 verplichte vrijstelling van
schoolgeld zijn voor de kinderen wier ou
ders een inkomen hebben dat niet hoger
loopt dan 72.000 fr. per jaar. Het is te voor
zien dat dit bedrag vanaf 1955 zal opgevoerd
worden tot 80.000 fr.. wanneer alle vrije mid
delbare onderwijsinrichtingen van de wet
zullen kunnen genieten. Deze voorziet in
derdaad een maximum aantal leerlingen per
klas. wat bepaalde vrije scholen noodzaakt
op hun kosten nieuwe gebouwen op te
richten.
De leerlingen wier ouders een jaarlijks in
komen genieten tussen 72.000 en 112.000 fr.
zullen een schoolgeld betalen dat niet hoger
mag lopen dan l/10e van de toelage per leer
ling, hetzij in 1954 dus maximum 800 fr.
Wij hebben gezien dat in het staatsonder
wijs verminderingen toegestaan worden naar
gelange het aantal leerlingen uit eenzelfde
gezin in dit onderwijs. Wat het vrij onder
wijs aangaat, zullen deze verminderingen
va n 20 tot 80 toegestaan worden naar ge-
lange het aantal kinderen ten laste in het
gezin.
De vrije middelbare onderwijsinstellingen
zullen, ten slotte, het schoolgeld vrij mogen
bepalen voor de kinderen der ouders, die als
begoed aanzien worden, namelijk deze die
een jaarlijks inkomen genieten van ten min
ste 112.000 fr. Dit is voorzien omdat de toe
lagen aan het vrij middelbaar onderwijs niet
de volledige behoeften van dit onderwijs
dekken.
GEMEENTE MEERBEKE Zaal 't Oud-Withuis
Op Zaterdag 9 Januari 1954 te 19 uur
met JAN VERBRAEKEN
Kaarten te bekomen ten lokale, vanaf 14 December.
Daar moet mij iemand een averechts
Nieuwjaar gewenst hebben of ik geraak er
niet wijs uit.
Het begon al op 2 Januari.
Nieuwjaar is nieuwjaar... en de 2e Ja
nuari 's morgens voelde ik mij niet lekker
Ik was moe en loom. Ik had de griep of ik
was overwerkt.
Ik moest toch niet werken en ik nam het
wijs besluit dat ik in mijn bed zou blij
ven.
Het was nog niet goed klaar, laat ons zeg
gen rond een uur of tien, of ik moest er uit.
Daar was iemand die mij absoluut moest
spreken voor een dringende zaak. Met te
genzin krop ik er uit maar wat wilt ge
't Vloest eens serieus zijn
Ik kwam beneden en ik stond voor een
heerschap die mij niet vreemd was. Of
Menheer hem as-tem-blieft toch geen kistje
sigaren wou afkopen...
En is dat de ernstige zaak waarvoor ik uit
mijn bed moet vroeg ik.
Voor mij is dat heel ernstig, zei hij.
Voor mij ook, zei ik, dat ik in bed kan
blijven en mijn griep uitbroeden... In '55
weerkomen, zei ik, en ik toonde hem het
gat van de timmerman.
't Was maar het begin van de tribulaties.
De ene menheer achter de andere,
kwam binnen om mij een Nieuwjaar te wen
sen.
Een reiziger met het allerlaatste model
van stofzuiger, en ik had maar te zeggen
zoveel ik wilde dat ik mijn gerief had en een
allerbeste stofzuiger rijk was.
Hij moest weten welk merk en hoelang ik
hem had. en., en ondertussen was hij aan
het uitpakken om te demonstreren. Tot dat
ik mostaard in de neus kreeg, hem vroeg
of hij gepotenteerd was als geldzuiger, en
hem cordaat verzocht zijn spullen in te pak
ken en de plaats te ruimen.
Daarna was het de handelsreiziger met
het laatst gebreveteerd verwarmingsappa
raat. Zelfde sport als met de andere, tot ik
hem nijdig aankeek en zei dat inderdaad
zijn systeem prima was, dat ik er al begon
bij te zweten en dat ik vreesde dat het een
geweldige koorts ging worden en dat ik goes
ting kreeg om malheuren te doen.
Dan volgde de man met de oosterse
tapijten, die uitverkocht om naar Smyrna
terug te keren.
En hetzelfde spel als bij de vorige... Mijn
heer, zei ik, verkoopt u soms geen vliegende
tapijten waarvan ze in de Oosterse verhalen
vertellen Zijn verstand en zijn woordmolen
stonden een ogenblik stil... Ik zou er u op
zetten om u te laten buiten vliegen, zei ik,
en ik zette de deur open.
Daarna een met borstels...
Mijnheer, zei ik, borstel, dat behoort tot
het departement van binnenlandse zaken...
het valt buiten mijn competentie. Geen Lie
ven Heren aan, het pak vloog open en de
verschillende modellen vlogen op de grond.
Onverslijbaar, Menheer Alles verslijt, zei
ik, ik ook en gij ook en uw borstels ook.
Natuurlijk, maar dat wil zeggen dat ze jaren
meegaan, ik geef tien jaar garantie Geen
tandenborstels bij vroeg ik. Neen, zei hij,
maar ons huis is dat artikel aan het bestu
deren en... jammer, zei ik, die zou voor mij
onverslijtbaar zijn, want ik heb geen tan
den meer. En borstels om voyageurs bui
ten te vagen, vroeg ik Dan moet u zo
maar buiten, en doe buiten uw pak toe.
En zo is het gegaan dag na dag tot Woens
dag incluis. En toen Woensdag in de val
avond de laatste buiten was, stopte ik mijn
pijp met beste Pollaresse Appelterre, en om
mijn zinnen te verzetten, zette ik de radio
op Vlaams Brussel. En alles ging wel tot
Louis Major aan het woord kwam en in tien
minuten meer onzin vertelde dan ik in een
jaar schrijven kan
Kunnen ze daar geen wet op maken Ze
maken er toch zoveel het kan op een paar
niet aankomen
Dc Kerk en de Mijnwerkers
ven de Borinage
Bij elke gelegenheid stellen het de vijan
den van de Kerk voor alsof deze de dienares
is van de zwartste reactie.
De Katholieken weten beter. Zij weten
dal de Kerk altijd, de leer van de Zaligma
ker indachtig, de beschermster geweest is
van de economisch zwakken. Dit was reeds
zo in het begin van het bestaan der Kerk,
toen zij zich verhief tegen het slavendom.
Dit is altijd zo geweest. Wie anders dan de
Kerx trok zich het lot van de melaatsen ter
harte, die door de maatschappij uitgesloten
werden 9 Wie anders dan de Kerk stichtte
godshuizen voor de ouden van dagen en
verplegingsirstellingen voor de zieken
aren het niet de abdijen die de reizigers
herbergden en solaas brachten in duizenden
gezinnen
Deze actif* van de Ke:k ten voordele van
de economisch zwakken kenmerkt haar ook
in de moderne tijd. Het was Paus Leo XIII.
roemrijker gedachtenis, die de beroemde en
cycliek Rerum Novarum de wereld in
zond en een nieuw tijdperk voor de arbei
ders inluidde. Het waren zijn opvolgers op
de Stoel van Petrus die bestendig hun be
kommernis lieten blijken voor de misdeei-
den. En de thans regerende Paus Z. H. Pius
XII. laat geen enkele gelegenheid voorbij
gaan om te tonen hoe Hij begaan is met het
lot der werknemers.
Aldus de Kerk in het algemeen, aldus ook
de Kerk in België. Het is onder de bezie
lende leiding der bisschoppen dat Caritas
Catholica zich het lot aantrekt van de mis-
deelden in binnen- en buitenland. Het is
met de aanmoediging van onze bisschoppen
dat het Werk van Oostpriesterhulp wonde
ren van liefdadigheid ontwikkelt. Het is Z.
E. Mgr Kerkofs, die door de nochtans over
wegend niét-katholieke Arabieren vereerd
wordt als hun voorzienigheid.
De toespraak van Z.E. Mgr De Smedt tot de
werklozen van Brugge, zijn bekommernis om
het lot van de seizoenarbeiders en de vissers,
staan nog in ieders geheugen. Thans heeft
Z.E. Mgr Himmer, bisschop van Doornik, ge
tuigenis afgelegd van een diep sociaal in
zicht.
Onze lezers kennen de feiten. Een mach
tige trust heeft zijn bedoeling te kennen ge
geven, met de slag. zeven mijnschachten
sluiten waardoor 6.000 mijnwerk e v. er
loos vallen. Het gebeurde zender voorafgaan
delijk overleg met de vertegenwoordigers
van de werknemers. Het gebeurde door ee-
maatschappij, die dergelijke w. -.en b e-
drt zij gemakkelijk de 7 mijnschachten kon
bedrijvig hcuden.
De gewetens kwamen in opstand tegen I:
cpzet van deze mijnbazen. Er werd in de
Kamer geïnterpelleerd door vertegenwoordi
gers van alle partijen.
Ook Z.E. de Bisschop van Doornik heeft
zijn gezaghebbende stem laten horen. Zijn
herderlijk schrijven zal zijn diocesanen naar
het hart gegrepen hebben. Z.E. is uitermate
streng voor degenen die een onderneming
uitsluitend zien in functie van het kapitaal:
«Het kan voorkomen - aldus Mg; Himmer -
dat het belang van de kapitaalhouders en
dit van de werknemers samenvallen om de
vereffening van een onderneming op te leg
gen. Maar het ware niet te aanvaarden dat,
buiten dit geval, de beslissing uitsluitend
zou afhangen van de dictatuur der financie,
zonder voldoende rekening te houden met
het recht van de arbeiders. Men vergeet al
(Vervolg op het tweede blad).
VEELKLEURIGE
BREUKSTENEN IN GRES
voor huisplinten - stijlen - omlijstingen en terrassen
39 verschillende soorten en formaten
Gladde - Bezande - Handvorm en Verlakte
Rechtstreekse invoer van NEDERLANDSE HANDVORM
HOLLE WELFSELS brevet "DUSART,
Algemene Bouwstoffenhandel
19, OUD-STRIJDERSPLAATS
Tel. 5 en 714
ARDUIN
Vloeren - Cromolith - Silexore
Agentschap der echte producten Agentschap der prachtige
LAMBRIZERINGEN
MERK
zo mooi als eiken.
aam
t V
De Denderklok
