k
r'st^n
u'Qams en
xind we
Onder
de Antenne
Drie en dertigste Jaargang
Zondag 1 februari 1959
Drukker - Uitgever
Paul LUYSTERMAN - JACOBS
Koepoortstraat 10 NINOVE
Telefoon 327. 27 Postcheckrek. 4786.85
DB
Onze Lieve Vrouw Lichtmis op 2 februari
is een van de kerkelijke feesten die vroeger door
ons volk en voornamelijk door ons boerenvolk
heel wat beter, heel wat plechtiger werden gevierd.
Op het einde van de vierde eeuw werd in
Jeruzalem op de veertigste dag na de geboorte
van Jezus de ontmoeting herdacht van de God
mens met de Heilige Simeon, en wel bij de opdracht
in de tempel.
Eigenlijk is dit de eerste verschijning van het
Licht (dat voor ons de Verlosser betekende) midden
in de duisternis en bij de aanvang werd deze her
denking bijna even plechtig gevierd als het Paas
feest zelf.
Thans wordt Lichtmis althans in de Kerk
nog steeds wel hei dacht met de nodige luister,
maar jammer genoeg (en dit geldt niet alleen
voor Lichtmis) worden de nochtans zo heerlijke
en zinrijke ceremoniën in onze parochies nog alleen
zeer matig bijgewoond door de gelovigen.
Deze plechtigheden omvatten een wijding van
de kaarsen, een uitdeling daarvan en nadien een
processie d;e als boet- en bidprocessie is bedoeld,
zonder natuurlijk de Heilige Mis te vergeten.
Het is heel waarschijnlijk dat de kaarspro
cessie op 2 februari in vervanging is gekomen van
ec-n heidense plechtigheid. Het dragen van licht
in Rome bijvoorbeeld was bij een ommegang
haast noodzakelijk, daar deze gewoonlijk plaats
greep in de vroege ochtenduren en gehouden werd
langs straten en pleinen «waar hier en daar nog
puinen lagen uit het heidense tijdvak».
Voor ons kristen mensen heeft dit verschijnen
van het Licht een mooie simbolische betekenis, daar
het Kindje Jezus in de Tempel, bij de opdracht, dooi
de Heilige Grijsaard werd begroet als het LICHT
VOOR ALLE VOLKEN
De plechtige wijding van de kaarsen dateert
van de X' eeuw. En bij deze wijding wordt onze
aandacht gevestigd op de kwaad-afwerende kracht,
terwijl de zinnebeeldige betekenis van de gewijde
kaars de inwendige verlichtingen beduiden die God
in Zijn onuitputtelijke goedheid aan onze ziel wil
schenken Het is trouwens daarom dat wij aan de
stervenden een gewijde kaars in de hand geven
wij geloven dat dit dan bedoeld is als verlichting
er. als zuivering, door dit licht, van onze zielen die
eerst dienen gereinigd te worden van de zonderlek
ken. vooraleer wij eenmaal mogen aanschouwen het
Licht van de hemelse glorie.
Onze Lieve Vrouwke, die nochtans geheel
onbevlekt en ongeschonden was, heeft zich op
deze dag, bij de Opdracht in de Tempel aan de
Wet van de reiniging onderworpen en heeft ons.
toen reeds, een subliem voorbeeld gegeven van
ontzagwekkende nederigheid. Voorbeeld dat wij
met Luchtmis wel even in overweging dienen te
nemen, om Code dan te danken die uns, door de
zending van Zijn Licht in de duisternis, geroepen
heeft tot de Eeuwige Klaarheid.
Ook in de Natuur komt er, met Lichtmis,
stilaan grote verandering. Streuvels heeft het zo
schoon gezegd De morgen brengt de stille, met
een eerste, bescheiden waterzonnetje. De kaarsen
Prijs per Nummer2 F.
Prijs voor Jaarabonnement85 F.
VERSCHIJNT ELKE ZATERDAG
HBBBBBHBBHBH9I
zijn ontstoken die de winterse duisternis moeten
verdrijven. Lichtmis doet denken aan klaarte, hel
derheid. De donkere zes-weken zijn voorbij de
winter is gekeerd. Lichtmis voorbode van de na
kende Lente, waar de mensen altijd opnieuw naar
haken en verlangen als naar een vertroosting, een
wedergeboorte
Al zijn we nog volop in de winterperiode. De
boer ken: evenwel reeds de leuke woordspeling'
hij kan van nu af bij het werk licht missen
Er zijn tal van weerspreuken die helaas alleen
nog op dt buiten, bij onze boeren worden be
waard en gezegd Een ervan hebben wij laatst nog
gehooi d te Appelterre
Als 't Lief-Vrouwken hare kerkgang doet
met licht en zonneschijn,
dan zal er meer ijs en sneeuw en vorst
dan van tevoren zijn.
Vroeger gebeurde het wisselen en de verhuis
van boerenknechten en -meiser.s op Lichtmis. En
liet woord lichtmis (in de slechte betekenis
dan) en dat wij allemaal kennen zou voortkomen
van lichtmissen of Lichtmis vieren, omdat
precies bij die omwisseling van het dienstpersoneel
nogal vaak gelegenheid voor.kwam voor slem
partijen en alles wat daarmede gepaard ging.
Tal van boeren houden nu nog gelukkig
vast aar. aloude gebruiken en geplogenheden die
eertijds algemeen in zwang waren. De gewijde kaars
van Lichtmis wordt er nog ontstoken als malheu
ren dreigen, als de donder rammelt over de hof
stede en de bliksemschichten benauwelijk door het
zwerk flitsen. Met deze kaars trouwens heeft de
boer. die vroeger de Heilige Mis op Lichtmis niet
zou hebben verwaarloosd, een rondgang gehouden
door stallen en schuren en op tal van grote boer
derijen worden tussen de hoornen van het vee.
tussen de oren van de paarden, op de kop van alle
dieren op het hof. drie druppels smeltend was van
de gewijde kaars neergelekt om ze tegen alle on
geluk te beschermen. In het zaaigraan ook druppe
len de boeren van dit smeltend was om het ontkie
men te bevorderen en vooraleer de kaars uit te
doven, laat de gelovige boei drie druppels in zijn
klak vallen.
Wanneer vroeger een nieuw huis werd be
trokken was het gewoonte de gewijde kaars aan
te steken en op de dorpel en de buitendeuren enkele
druppels was te storten.
Deze en andere vrome gebruiken sterven
helaas van langs cm meer uit en wij kunnen er
alleen ons spijt over uitdrukken. Zij maakten deel
uit van het leven van onze mensen die hun dagelijk
se gedoe doordesemden met, en verbonden aan de
kerkelijke en kristelijke plechtigheden.
In West-Vlaanderen wordt Lichtmis ook nog
genoemd Feestdag van O.L. Vrouwschudde
panne Deze dag is immers een van de traditio
nele pannekoekdagen en deze simpatieke geplo-
genheid horen we nog dikwijls aldaar in het simpele
Versje
Met Lichtmis is geen vrouwke zo arm
Of ze maakt er haar panneke warm
Dag zwarte broeder... Hoe is 't? Voelt ge nog
mets? Hebt ge nog niet begrepen dat ge een bok
geschoten hebt?
Wij weten nog niet alles wat er gebeurd is.
Eij toeval hebben wij vernomen dat ge blanke
vrouwen die aan uw welzijn werkten ver
kracht hebt; dat gij minstens één kerk ontheiligd
hebt. De Bisschop heeft ze moeten opnieuw inze
genen. Dat gebeurt als er bloed is vergoten (een
bloedneus komt daarvoor niet in aanmerking) of
als er zeer ergerlijke feiten gebeurd zijn tegen de
zeden.
He: bestuur in Congo en de regering hier
hebben verklapt wat niet te verzwijgen was.
Eén uwer ontwikkelden een zwarte die
nogere studies doe: in België heeft schriftelijk
geprotesteerd tegen de schietpartij. Hij beweerde
dat er geschoten werd omdat het maar zwarten
waren dat er hier ook soms relletjes zijn en dat
er niet geschoten wordt.
Zwarte broeder, uw ontwikkelde hier heeft
u met zijn schrijven meer kwaad gedaan dan gij
zelf hebt gedaan met uw dom gedoe in Leo. Hij
heeft ons in zijn ziel laten lezen: ze is even zwart
als zijn huid. Laat mij u zeggen dat geen blanke
hier te lande zou laten gebeuren met zijn vrouw
ot zijn zuster wat gij gedaan hebt in Leo, zonder
er in te schieten gelijk in de mussen.
Zwarte broeder, in al uw miserie hebt ge nog
gehad, die u zijn komen vlijen maar niets hebben
meegebracht. Nu wassen ze hun handen gelijk Pi-
lat us zij hebben niets gedaan... gij hebt het
gedaan.
Buisseret heeft het niet gedaan de school
strijd heelt het niet gedaan de protestantse mis
sionarissen hebben het niet gedaan de Fransen
van Brazaville hebben het niet gedaan. Misschien
hebben dt- communisten iets gedaan... ze zijn zo ver
van hier.
Wat wij nu al weten zonder dat ons regering
het rondbazuinde is: Dat Moscou en Peking met uw
geval bezig zijn en u de raad hebben gegeven dat
gij moest beroep doen op de «rechten van de mens».
awarte broeder, in al uw miserie hebt ge nog
geluk gehad. Het waren die van Moscou niet. noch
die van Peking die in Leo waren. Die van Boedapest
weten er alles van en de Paters die in China's
gevangenissen hebben gezeten weten er evenveel
van.
De Fransen hebben het niet gedaan, maar
ze wisten van de eerste dag dat Leo wilde behandeld
zijn gelijk Brazaville. En de eerste advokaat die
opdaagde om de negers te verdedigen voor de
rechtbank was een Fransman.
Major is vroeger bij u op bezoek geweest.
Hij is u komen inlichten over uw rechten. Het is
nog niet lang dat gij kennis hebt gemaakt met het
(Lees verder op blz 2)
LICHTMIS
