d
vu
e
ezin
n °lQams 6^
De beroemdste Ninovieter
Nationaal Orkest van België
Onder
de Antenne
VERLEDEN,,
Drie en dertigste Jaargang
Zondag 19 april 1959
Drukker - Uitgever
Paul LUYSTERMAN - JACOBS
Koepoortstraat 10 NINOVE
Telefoon 327. 27 Postcheckrek. 4786.85
HWffiBBBrasnea
In een van onze vorige nummers hebben wij
naar aanleiding van een ingezonden stuk
beloofd een ander te vertellen over de beroemd
ste Ninovieter Johannes Despauterius.
Ik zou mij evenwel eerst toch de volgende
opmerking willen laten ontvallen. Een volk dat
zijn verleden niet meer kent. zou op bedenkelijke
wijze blijk geven van een gebrek aan belangstelling
voor de voedingsbodem waarop het noodzakelijker
wijze moet teren. Van zo een volk zouden we kun
nen zeggen dat het geen belangstelling meer heeft
voor zichzelf, wat van menselijk standpunt uit ge
zien, vrijwel onbegrijpelijk zou zijn. Laat ik dan
ook enkele biografische gegevens hier mogen neer
schrijven om onze stadsgenoten tot op die hoogte
van onwetendheid te bevrijden, dat ze zouden we
ten dat Despauterius de beroemdste Ninovieter is
geweest.
Beroemd, nu ja, in zover men dan, wanneer
het gaat over een geleerde, van beroemdheid kan
gewagen. Een eminent geleerde was hij zeker. Een
van de eerste, zoal niet de allereerste en in zijn da
gen de enige universitair gevormde.
In 1501 beëindigde hij zijn universitaire stu
diën te Leuven, kwam ais vierde uit de proef voor
filosofie en promoveerde tot magister artium. (In
huidig Nederlands betekent dit meester in de
zeven vrije kunsten en zoals on: e lezers weten
zijn deze zeven vrije kunsten grammatica (taal
leer) retorica welsprekendheidsleer) dialec
tica (redeneringskunst) musica (muziek) - arith
metical (rekenkunde) geometriea (meetkunde) en
astronomica (sterrenkunde).
Despauterius was toen zowat twintig jaar
oud, want hij moet te Ninove geboren zijn om
streeks 1480. Sommige biografen die echter blijk
geven van slecht humeur menen dat hij reeds
in 1460 zou geboren zijn, maar dan zouden we te
doen hebben met een uiversitair van veertig jaar.
wat eerder weinig waarschijnlijk is.
Met zijn geboortestad zullen zijn betrekkin
gen niet al te druk meer geweest zijn. Kort na zijn
promotie werd hij professor te Leuven en doceerde
Feestzaal van het
Instituut der Zusters H. Harten
onder leiding van JAN LOUEL
Solist LODE BACKX. pianist.
Ingericht door Davidsfonds-afd, Ninove en de Kon. Harmonie
Eendracht,, in samenwerking met de Gewestbond van het Da-
visfonds en onder auspiciën van het Ministerie van Openbaar
Onderwijs.
Op het programma werken van HAENDEL. GRIEG MOUSSORGSKY LOUEL en STRA-
WINSKY.
Prijs per Nummer 2 F.
Prijs voor Jaarabonnement85 F.
VERSCHIJNT ELKE ZATERDAG
hij ook te 's Hertogenbos. Van 1509 tot 1514 gaf
hij colleges te Sint-W inoxbergen, een gemeente in
F rans-Vlaanderen.
Het is de tijd van het opkomend humanisme
cn van de ontluikende Renaissance in ons land.
Reeds in de eerste jaren van de I6e eeuw ging er
van Leuven een krachtige impuls uit die de Re-
naissancekuLuur in onze streken zou doen wortel
schieten en vrij vlug doen bloeien. Kultuurhisto-
nscn gezien, teert vrijwel de hele Nederlands-spre
kende gemeenschap op het denken en werken van
enkele vooruitstrevende geesten, die deze tijd van
laat-middeleeuwse moeheid een waarachtig nieuw
en krachtig leven zullen verlenen. Dat is ook de
tijd dat wij geleerde magisters die aan de Leuvense
Alma Mater gedoceerd hebben, als 't ware kuituur
missionarissen zien worden, die zich in verscheidene
steden gaan vestigen als ludimagistri om aldus
overal de grondslag te leggen van de nieuwe kui
tuur. Deze ludimagistri waren vrij vaak de
enige geletterden van uren in het ronde en hadden
dan ook de handen vol met onderwijzen. Een van
de eerste ludimagistri is Despauterius geweest
en wel te Komen, waar hij in 1514 een school op
richtte en er onderwees en werkte tot aan zijn
dood in 1520.
Men kan zeggen dat hij, met een zekere Jo
hannes Custos (Jan De Coster) van Brecht. een
van de leiders is geweest van die betrekkelijk klei
ne groep humanisten (en onder hen blijkt hij een
van de meest vooraanstaande) die het gebrek aan
kuituur van die dagen hebben pogen te verhelpen.
Te Leuven had hij kollege gelopen bij be
roemde humanisten, als een Jan Raetshoven en
een Canisius. Van hen had hij niet alleen Latijn
geleerd, maai ook het besef meegekregen dat het
voor alles nodig was degelijke taaihandboeken te
schrijven. Een vrij belangrijk deel van zijn kort
leven hij werd immers maar 40 jaar oud moet
hij aan zijn schrijftafel hebben doorgebracht. De
boeken die hij daar vervaardigde zijn het die hem
(Vervolg van bladzijde 2)
ZONDAG 3 MEI 1959
te 20 h.
Gent... zucht hij en sterft...
Ja Rodenbach en zijn Sneyssens.
Ja Klokke Roeland en zijn Belfort van Gent.
Romantisme zeggen de lelijke mensen van
onze tijd.
V oor ons realisten van deze tijd een
uurtje zonneschijn in een lange, grijze winterdag.
Gent, de Marilou van onze nationale geschie
denis. Gent. de schone, die de bloempjes uitzet
tot schade en schande van eigen volk.
Gent. dat Artevelde vermoordde, dat alles en
iedereen heel: verraden die er vertrouwen in stelde.
Och kom ;aat dat potje gedekt. Gedane zaken
'hebben geen keer.
Toen in 1830 België, België werd après des
siècles d esclavage, le Beige, sortant du tombeau
waren ze te Gent orangist en toen Leopold I te De
wapenschild is nog altijd dal van Willem van Oran-
naai BjUsscI iced, waren de grote heren van Gent
niet thuis.
Het was niet omdat België Frans was en
Holland Nederlands. Ons Vorstenhuis komt uit
Duitsland, het Lioilandse komt uit Frankrijk en zijn
apensc hiid is nog altijd d)t van Willem van Oran
je en de kenspreuk die er onderstaat Je main-
tiendrai Maar Gent ging liever met grote he
ien om en schaamde zich voor eigen volk.
Gent, hoofdstad van de laamse gouwen,
heeft noodgedwongen een Vlaamse hogeschool aan
vaard en heeft nu nog altijd zijn ecole de hautes
etudes waarmede Gent tegen zijn Vlaamse Ho
geschool protesteert.
Gent. nooidsiad van net katolieke Vlaande-
ïen. zit daar met een nest volksvreemden die niet
alleen een ander taal spreken dan wij, maar anders
denken en met mispi ijzen neerzien op ons Rooms
(Lees verder op biz. 2)
Parochiaal Vacantiepatronaat"
De Kon. Kat. Toneeigilde
HOOGER OP
speelt
op zondag 19, en
maandag 20 april a.s.
In de feestzaal "Roxy,,
HET DRAMA
van Ina Boudier Bakker
Vrienden van het "Parochiaal
Vacant,:epatronaat„ houden deze
dagen vrij.
JJ
Johannes Despauterius