d
w
R
zin
0\\^Qe
U/Qam s
Wandeling
door Ninove
Drfeënvijftigste Jaargang
Vrijdag 24 augustus 1979
Drukker - Uilgever
PAUL LUYSTERMAN -JACOBS
Koepoortstraat 10 - 9400 NINOVE
Tel. (054) 33 27 27 - Prk. 000-0478685-87
Prijs voor Jaarabonnement410 Fr.
Prijs per nummer: 10 F.
VERSCHIJNT IEDERE WEEK.
Misschien krijgen we na deze rotte zomer een
mooie herfst en een droge winter. Dan kunnen we
energie besparen en zelf meteen energie opdoen
we laten de auto thuis en bezoeken te voet. Ni
nove en zijn monumenten.
Vertrek aan de Koepoort dat is de oudste res
tant van ons stedelijk verleden. Een monument voor
beginners, liefhebbers en amateurs. Je ziet meteen
was het geweest iseen onderdeel van de middel
eeuwse vestingswerken. Toch veranderde het even
veel van naam als van bestemming men heeft het
gebouw vroeger beter gekend als Warmoes- of als
Nederwijkpoort. In de talrijke oorlogen en woelin
gen hebben leden van de Ninoofse stadswacht de
poort bemand en van daaruit gevochten. Deze dap
peren werden in vredestijd afgelost door een soort
BTW-administratie, die het verkeer in- en uit de stad
controleerde en eventueel tol hief.
Jaren verliepen de andere poorten verdwenen,
evenals de aarden wallen. Maar de Koepoort bleef,
om gedurende een tijd gevangen schelmen te loge
ren. En heden huisvest zij van tijd tot tijd het talent
van hedendaagse kunstenaars.
De Koepoort is dus een geduchte plaats ge
weest. Zij is het ook gebleven voor leerling-chauf
feurs en nietsvermoedende automobilisten, die lus
tig de Dreefstraat komen afgereden en gallant del
bocht inzwieren. Maar dat zijn dan geen Ninovieters.
Die weten beter en duchten meer de straat die
erop volgteen klein Babylon, met druk bezochte
drankhuizen. Rustig en zelfs vriendelijk overdag,
zwelt het lawaai er 's avonds soms vervaarlijk aan
geroep en gevloek, zoals je het slechts van Happarts
en anderstalige heethoofden verwacht. En dat is
maar de ondertoon. Daarboven klinkt een wilde
symfonie van min of meer gedempte muziek, jan
kende motoren met hun kruidig geurtje van ver
brande benzine, botsend blik en rinkelend glas.
De katten zitten er schuw op te kijken vanuit
een dakgoot of vanonder een geparkeerde auto. Pro
beer die magere beestjes achteraf dan eens wat
eten te geven Je ziet zo aan hun manieren dat
ze de mensen voor geen haar meer betrouwen.
Terug naar de monumenten. Blijf in de Koe
poortstraat een ogenblik voor het St.-Jorisstraatje
staan. Smal, nietwaar Even smal als het Peper
straatje (zeg Despauteerstraat) een weinig verder
aan je linkerkant. Die straatjes zijn zo oud als de
stad zelf, en hebben nagenoeg hun oorspronkelijke
breedte bewaard. Dat is ook een monument - een
overblijfsel van vroegeil - maar waarom zou een
mens daar aandacht aan besteden
Nochtans met een beetje verbeelding zie je
daar de Middeleeuwse Ninovieter hij keert terug
met de biggetjes die hij op de Varkensmarkt (deel
van de huidige Graanmarkt, links van het Peper
straatje) met zijn zuurverdiende stuivers heeft ge
kocht. Omdat het pijpenstelen was beginnen rege
nen, had de goede man een tijdje staan schuilen
onder de dubbele graanhalle (op het deel van de
huidige Graanmarkt, rechts van het Peperstraatje).
Maar nu moest hij terug naar vrouwlief., door de
modder, want straatstenen lagen er nog niet overal.
Er is dus vooruitgang geboektin vergelijking
met zeshonderd jaar terug moet de markt werkelijk
kraaknet zijn. De graanhallen, weleer eigendom van
de Heren van Ninove en één der weinige stenen
gebouwen in die tijd. hebben de grote schoon
maak niet overleefd ook de benaming Varkens-
markt lijkt meteen weggekuist.
En de straten zijn doorgaans ruim verbreed, -
op een paar pittoreske relikwieën na. Wat een geluk
dat men de karwei van het verbreden niet volledig
aan deze generatie overgelaten heeftOnze gemeen
teraad zou meteen een conclaaf mogen organise
ren. En dan zwijgen we nog over het verkeers- en
parkeerprobleem in die smalle straatjeswe zouden
nu naast Brandweer en 900 ook een permanente
takeldienst aan het werk zien...
Intussen waren we op de Graanmarkt beland.
Die ziet er op het eerste gezicht wel netjes,
maar niet zo erg stemmig uit. Vergis je echter niet:
het RTT-gebouw bijvoorbeeld is een parel van mo
derne, maar oerdegelijke bouwkunst, en symboli-
teert treffend de onbesproken glorie van het bedrijf
vóór de Baudrin-affaire. Aan de Sarma gaan we
uiteraard voorbijwe zijn immers niet aan het win
kelen, maar aan het wandelen. En daar heb je dan
het politiekantoor. Mogelijk dateert dit gebouw met
zijn monumentale inrijpoort en zijn hoopvol-groene
beschildering reeds uit de jaren 1700 (zie de dak-
vorm), maar het uitzicht werd ingrijpend gewijzigd.
De bestemming veranderde trouwens ook tien jaar
terug zou men er zeker over gesproken hebben
wanneer de poiitie voortdurend in De Waag had
gezeten. Nu is dat heel normaal.
Indien één van beide politiecombi's je het zicht
niet belemmert, kan je aan de overzijde van de markt
nog twee andere monumenten waarnemen ook deze
gebouwen hebben een inrijpoort en verenigen onder
één dak twee woonsten. Eén ervan kan men nog da
teren aan de hand van de muurijzers in de gevel
A. 1719; het plakwerk erop is recenter en niet be
paald mooi. Misschien komt een typische combina
tie van Balegemse zandsteen en platte baksteen te
voorschijn, wanneer stellingen en steenkappers uit
de Biezen- en Beverstraat ooit naar de markt over
waaien.
Ook de dubbelwoonst, waarin nu de studie van
een notaris en de burelen van een reclameblad ge
huisvest zijn, heeft er vermoedelijk nog heel anders
uitgezien. De boerevlechten in de linker zijmuur
van het dak zijn alleszins beduidend ouder dan de
gevelsteen die het huis een vrij jonge, doch koele
opschik heeft gegeven. Dezelfde boerevlechten kon
men tot voor een jaar ook bewonderen in de linker-
dakmuur van de bibliotheek in het St.-Jorisstraatje
in diezelfde muur prijkte trouwens ook een klein ven
ster met een verweerde zandstenen omlijsting. Dat
bestaat nu allicht nog... achter die nette muur van
nieuwe bakstenen (groot formaat). Fijn zeg, dat
men de restaurateurs van 2079 en 2150 ook nog iets
wil laten ontdekken
Wie via het Peperstraatje op de markt terecht
komt. heeft niet dadelijk oog voor de antieke schoon
heid van het hoekhuis dat hij zo voorbijgaat. Het
loont zeker de moeite om het vanop de markt eens
rustig te bekijken. Het hoge dak bijvoorbeeld, dat
vrij steil oploopt en onderaan lichtjes afbuigt naar
de dakgoot toe, vertegenwoordigt een type dat in
de jaren 1600 algemeen verspreid was. Nu is het
een merkwaardige restant.
Blijft tenslotte de Raadskelderover, allicht
het oudste gebouw op de markt. Eens was het het
poortgebouw van een hof, dat met vier torens en
wallen was versterkt. De bewoners van dit nederig
bouwsel zullen wel steeds met ontzag opgekeken
hebben naar de kasteelachtige woonst van hun
meesters. Het kasteel verdween evenwel en werd de
achtertuin van een gloednieuw bouwsel, terwijl de
dienstwoning bleef bestaan. In gehavende toestand,
wel te verstaan maar dat valt niet zo op onder
een laagje witte verf. Het ziet er nu alleszins...
smakelijk uit.
Onnodig te vermelden dat het straatje tussen
de Raadskelder en de Burchtstraat nog niet be
stond. Men kon er wel in het water springen en wat
verder een brug opklauteren, ongeveer daar waar
nu de verkeerslichten staan, of gewoon verder zwem
men. onder de brug door, richting Centrumlaan. Toen
zag men nog dat er daar overal water wasnu on
dervindt men het bij het bouwen het tijdperk der
paalwoningen is teruggekeerd.
(Lees verder op pagina 2)
e^6/
v
