N° 5.
Zondag 22 January 1871.
lste Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
Öorlogsberigten.
De Dorpsduivel
Aelst, 21 January.
Overzigt der week.
G-azette van Aelst
Het Bureel van het bind In gevestigd in dc Kapelle.tr.et IV 11, vvner ,dle brieven, gelden, en,, vraehtvry moeten toegezonden worden.
Abonnemcnnpej, S Ir. jnern, vooraf betnelboer. Voor den bulten hun men Ineebryven in „I de po.thantooren, en voor de landelyhe gemeenten by .Ie briefdrager..
FRANKRYK. De stad Parys wordt altyd
heviger gebombardeerd. Zondag verleden moes
ten er 10,000 gloeiende bomben op dezelve ge
worpen worden. De Pruisen mikken op het
Stadhuis, het Hotel der Invaliden en het Paleis
van Luxemburg, de zetel der fransche Kamers.
Er is tot heden niet bewezen dat de pruisisehe
bomben aenzienlyke schade hebben aengerigt.
Nogtans de Paryzenaers worden ongerust, en
er is rede toe; de'Pruisen schynen zich weinig
met de buitenforten te bekommeren, zy schie
ten los over dezelve tot ver in de stad. Sedert
verleden week heeft Parys dry uitvallen ge-
waegd die telkens zyn mislukt. Pruisen, zegt
men, wilt van geen vrede liooren voor dat Parys
zich hebbe overgegeven, en nog zou Frankryk
in volle ootmoedigheid eerst de vrede moeten
vragen.
Het leger van Glianzy, waer Frankryk zoo
veel van verwachtte, is overwonnen en wordt
gedurig achteruit gedreven; het heeft de stad
Mans in de banden van den vyand moeten
laten.
Generael Bourbaki in het westen, is ge
lukkiger geweest dan Chanzy. Deze veldover
ste, ondanks den tegenstand der Pruisen, zakt
af naer Belfort. Gelukt hy erin deze stad te ont
zetten, dan snydt hy de gemeenschap af tus-
sclien den Alsace en het pruisisch leger, iets
wat van uiterst belang is. Montbelliard is reeds
door deFranschen ingenomen.
PRUISISCH KAMP.—De manschap der prui
sisehe legers op franschen_ grond verzameld
wordt geschat op 630,000.
LONDENSCHE CONFERENTIE. Die Con
ferentie, sacmgeroepen tot vereffening der
kwestie van de Zwarte-Zee (en misschien ook
wat voor de kwestie van den vrede) is verdaegd
tot deze week. Frankryk weigert er deel aen te
nemen.
Aenmei'king. Dèes ons Overzigt gaet slechts
tot de tydingen aengekomen tot woensdag
avond verleden. Voor het latere nieuws raed-
plege men de depeclien verder vermeld.
Wie ooit zal het trouw en nauwkeurig tafe
reel schetsen van den bloedigen, onverbiddely-
ken oorlog die thans woedt op den fransehen
grond
Sedert maendenreeds staen daer een millioen
menschen, mannen in de vollen bloei des levens,
liet puik van twee machtige natiën elkander te
verdelgen als ware de negentiende eeuw, die
zoo hoog geroemde eeuw van vooruitgang en
verlichting, van menschenliefde en beschaving,
tot de schrikverwekkendste tyden der bar-
baerschheid terug geweken.
Aenziet die verbeterde geweeren, die mitrail-
leuzen, die monsterkanons, zooveel en zooveel
ballen, bomben en houwitsers lossende per mi
nuet, en zegt of wy inderdaed de eeuw des voor-
uitgangs niet beleven?...
Volgt die pruisisehe strategie, altyd wakende,
nooit verrast en alles overrassende; die strate
gie waerin sedert jaren een kalm, geduldig en
schrander volk al de sprankels van zyn geniet
met voorliefde schynt te hebben verzameld; die
strategie welke dagen op voorhand, met meet
kundige nauwkeurigheid en onfeilbare zeker
heid de plaets weet aen te wyzen waer zooveel
duizende menschenlevens in het bloed en liet
modder zullen smachten, en groet met' ons de
eeuwe van verlichting
Aenschouwt die beide legers na den slag,
zieltogend van moeite, bezwykend van gebrek
en niet te min altyd blakende van wraeklust;
aenziet ze die mannen voor dien onmeetbaren
hoop geslagt menschenvleesch, zonder dat één
van hen, los over den bloedplas, een broeder-
lyk hand tot zynen vyand zal reiken, uitroe
pende: GenoeggenoegO gevierde eeuw der
menschenliefde
Aenhoort het barbaersch Vee victis, wee
den overwonneling, hergalmen van de velden
van Wceurthe tot onder de muren van Peronne
Telt, als ge kunt, de smookende puinhoopen,
die, fier maend geleden, den naem droegen
van een stad of van een dorp, die puinhoopen,
rood van het onschuldig bloed der kinderen en
der vrouwen, ja, van het bloed der weêrlooze
zieken en zinneloozon der godshuizen, en her-
haelt met onsLeve de eeuwe der beschaving
Wy yzen terug by de ongehoorde en altyd
wreeder en wreeder tooneelen welke de
nieuwsbladeren ons dagelyks van den oorlog
voorstellen. Nogtans wie in het begin slecht het
verlaten slagveld van Sedan mogt bezoeken,
zal bekennen dat de levendigste en nauwkeu
rigste beschryvingen verre onder de droeve
wezenlykheid zyn.
Er zyn eenige zeldzame soldaten van den
veldtogt van Rusland overgebleven. Deze ook
hebben veel geleden, en nogtans zeggen zy dat
niets te vergelyken is by de rampen en ellenden
waeraen de overwonnen legers op dit oogen-
blik in Frankryk zyn blootgesteld.
Kloekmoedige, beproefde soldaten, gekwetst
in menige veldslagen, en thans in de ambulan-
tien of achter de half verbryzelde muren der
beschoten woningen opgestapeld, sineeken 0111
de dood en beklagen zich in Afrika, in den
Krim of elders niet te zyn bezweken.
Eindelyk men heeft de geschiedenis geraed-
pleegd, men heeft de menigvuldige oorlogen
met elkander vergeleken .en bevonden, dat
Frankryk er nooit heeft onderstaen die zoo
wreed en zoo hardnekkig zy dan deze
.fi-,
FRANKRYK.
Hot Bombardement van Pnrya.
Ziehier verscheidene inlichtingen, welke wy
aen het Journal des Débats ontleenen, opzichtens
de schade, die door eenige houwitsers binnen
Parys is veroorzaekt:
Niettegenstaende het wezenlyk gevacr aen
hetwelk de volksmenigte zich in de aenpalende
straten van Val-de-Graee, blootstelde, begaf zy
zich niettemin telkens, datzy meende cenen hou
witser te hooren bersten, naer dien kant. Echter
was de gelegenheid gunstig om scherven van
houwitsers te verzamelen, aen welke verzame
ling de Paryzenaers zich driftig overleveren;
want wy, voor ons aendeel, hebben dezen na
middag, in minder dan een uer, een 50tal bom
men zien bersten.
«Voor een huis in de rue Guy-Lussac, door
eene stedelyke ambulans van het 5® arrondisse
ment betrokken, onderzocht men in de derde
verdieping, aen den hoek van een dak, de scha
de, welke door het voorby vliegen vaneenen ka
nonskogel veroorzaekt was. Eene dakgoot, tot
op eene lengte van 2 meters gebogen, hangt
langsheen de muer. Daer tegenover is eene bom
zoo diep in den grond gedrongen,dat men liaer
nog niet tot op eene diepte van 2 meters heeft
kunnen terugvinden. In de rue des Feuillantines
heeft een houwitser hetspoorvan zyn overvlie
gen op een dak achtergelaten, schouwen omver
geworpen en is in eenen hof gevallen.
Heden zyn er, op hetzelfde punt, naby Val-
de-Grac.e, vyf of zes bommen gebersten, eenige
kasseien opgelicht; verscheidene ruiten verbry-
zeld ziedaer alles wat men te betreuren heeft.
De inwoners zyn er met den schrik van af
gekomen. Dit was dezen morgend ongelukkiglyk
hetzelfde geval niet in de rue d'Enfer: Een 15tal
bezoekers waren in de woning van M. Guillau-
me Chahan, wynkoopman, vereenigd, toen ver
scheidene van hen, door de scherven van eenen
houwitser, welke voor het huis gevallen was,
min of meer zwaer gekwetst werden. Een van
deze bezoekers M.A. Pilloy, hovenier te Chatil-
lou, welke met zyne familie naer Parys gevlucht
was, werd doodelyk getroffen. De arme man,
welke slechts 33 jaren oud is, laet eenel9jarige
vrouw en twee kleine kinderen achter.
In de rue d'Enfer is een houwitser, op de
hoogte der eerste verdieping, door den muer
gevlogen, en is door bet plafond en de beneden
verdieping gedrongen. De schok was zoo gewel
dig, dat de meubelen, pendulen, kandelabers,
in de vertrekken letterlyk verbryzeld werden.
Eene arme vrouw, sedert eenigen tyd ziek en
welke de eerste verdieping bewoonde, werd half
dood vap schrik weggedragen. Men vreest voor
haer leven,
cc In den Luxembourg, in betgedeelte door de
'ambulansen betrokken, zyn er een 6talbommen
eene geschiedenis uit onzen tyd.
(4® VERVOLG.)
Nog denzelfden dag vernam Margarelha Ilendrik's
moedige dactl en dé belofte des landbouwers. Van
vreugde had zy wel willen juichen. Nu was hy uit
den nood, hy was niet meer arm. Nu zou hy misschien
een rustig, ordelyk leven beginnen, zich in het dorp
vestigen en hare eigene toekomst scheen haer ook op
eenmaal veel helderder en vrolyker toe. Slechts eene
gedachte raackte haer bezorgd: als de landbouwer zyne
belofte, die hy in een ©Ogenblik van den grpolslen
angst gegeven had, eens niet hield, als Hendrik zich
eens le vergeefs aen de vreugde had overgegeven—zy
wist; hoe wild hy dan zoude worden, daer hy zich
zeiven niet kon behecrse.hen.
Geerno waren zy nog eens het dorp ingegacn, om
van Hendriks moedige daed te hooren verhalen maer
zy verwachtte hem en wilde hem niet mislóopen. Al
leen, in gedachtencn droomeryen verzonken, zat zy in
het kleine vertrek. De innen scheen helder door de
kleine venstersen haorlicht viel op den grond,dc tafel
en den muer. Alles in den omtrek was stil. Slechts nu
en dan liet zich in dc verte uit holdorp gelach en ge
juich hooren. Hare moeder sliep sedert lang. Ware hy
nu gekomen. Zy verlangde zoo zeer naer hem, nimmer
toch had zy met zoo veel liefde aen hem gedacht, als
dezen avond. Hy had gedaen, wat geen van alle knapen
en mannen in het gohcele dorp had durven doen; hy
had zyn leven gewaegd voor iemand, dien hy haetle,
die hem slechts kort le voren belèedigd had. Zv had
het reeds lang geweten, dat hy een goed hert bezat,
sleehls anderen hielden hem voor slecht, omdat hy
zich door zyn wilden, opvliegenden aerd, zoo ligt liet
vervoeren.
Het werd laet en Hendrik kwam niet, toen Marga
relha zich eihdclyk le ruste begaf.
Den volgenden morgen zal zy mcl/hare moeder in
het kamerke. De oude kon zich met niets anders bezig
houden dan met de gedachte, waerom Hendrik zich nog
niet by den landbouwer had doen vinden, om het be
loofde' in ontvangst te nemen.
Hy gelooft zeker, dal deze zyne belofte niet hou
den zal", sprak zv. Ook ik geloof het niet, maer geheel
en al kan de landbouwer hem toch niet afwyzen. Iets
moet hy toch geven en Hendrik is een dwaes, dat hy
niet onmiddelyk gegaen is. Ik zou niet lang gewacht
hebben, wantik kende menschen bcterdan hy. Heden
zou dc landbouwer hem misschien nog eene schoono
som geven, morgen reeds minder, en binnen acht da
gen, als hy van den dóorgestanen angst bekomen en
die door hem vergeten is, misschien in 't geheel niets
meer.
Naer den landbouwer gaen om geld te halen, zal
hy niet doen, zegde Margarelha.
Omdat hy een dwaes is! riep de oude uil. Hy be
zit' niets en tóch is hy zoo trotsch, al-of hy de rykslc
van H dorp was. Halia! denkt gy dat do landbouwer
hem het beloofde opdringen zal? Dan moest deze nog
wel grootcr dwaes zyn en die hoeft ook zyn trots on
weet ten minste waerop.
In dit oogenblik werd de deur geopend en trad
George binnen. Verrast, verlegen sprong de oude van
haren stoel op. De anders zoo trolsche knaop had nog
nooit een voet in hare armoedige wooning gezet. Zy
was nauwclyks in plaet zynen groet le beantwoorden.
Het verwondert u, dat ik tot u kom, sprak George,
toen hy hare verlegenheid bemerkte. Ik zoek Hendrik.
Hy heeft my gisteren het loven gered. Zonder hom, dat
heken ik ronduit zou ik verdronken zyn, want niemand
huilen hem had den moed, myler hulp te komen. Myn
vader heeft dengene, die my redden zou, eene ryke
belooning beloofd, en ik kom Hendrik opzoeken, want
myn vader is heden nog te zwak do, schrik cn angst
hadden hem gisteren le sterk aengetast.
gevallen: in de avenue de l'Observatoire, viel een
houwitser in den rechter gang, woelde den
grond om, vloog tot op 20 nieters afstand links,
ontgraefde dry kasseien, en berstte. Twee da
mes, moeder en dochter, werden door zyne
scherven, tamelyk zwaer gekwetst.
In de rue Saint-Jacques werd een muer der
vierde verdieping, door eene bom omgeworpen.
Dezelve viel op den straetweg, berstte en ver
bryzelde eenige winkelramen. De scherven heb
ben al de ruiten op de verschillende verdiepin
gen van zes huizen, aen stukken geslagen.
lii de rue de Vanves vloog eene bom nevens
de tweede verdieping van een huis: zy vloog
door eene kamer, drong door tot in het aenpa
lende huis, door een planken vloer en berstto
in eene kamer, in welke eene vrouw en tweo
dochters aen tafel zaten. Door een ongehoord ge
luk had er geen hoegenaemd ernstig ongeval
plaets. Een der jonge meisjes werd lichtelyk
aen het gezicht gekwetst.
«vToen wy terugkeerden, zagen wy eene me
nigte nieuw sgierigen aen den vierhoek van het
observatorium de schade bezichtigen, welke door
eenen houwitser veroorzaekt was. De bom was
in den gang gevallen. De scherven derzei ve had
den den stam van eenen overgrooten boom weg
gerukt, anderen hadden de grielje, welke een
ringspel omringden, gebpgen en verscheidene
takken van een zeker getal hoornen afgeslagen.
Op den ganschen weg van het 14® arrondisse
ment en in een gedeelte van het 5® ontmoette
men talryke huerders welke in alle haest ver
huisden.»
Protcstntle.
De graef van Chambord heeft een protest uit
gegeven tegen liet bombardement van Parys.
ie Ik had gehoopt, zegt hy, dat de dood van
zooveel helden, op het slagveld gevallen; dat de
krachtvolle tegenstand eener hoofdstad, tot al
les Vóórbereid, om den vyand buiten de muren
te houden, aen myn land nieuwe beproevingen
zoude gespaerd hebben; maer het bombardement
van Parys ontrukt my eenen smartkreet dien ik
niet bedwingen kan. Zoon der kristen koningen
die Frankryk grootgemaekthebben, zucht ik by
het zien der ongelukkigen; veroordeeld oin zo
niet ten koste van myn leven te kunnen afkoopen,
neem ik de volkeren cn koningen tot getuigen
en protesteer voor 't aenschyn van Europa, te
gen den liloedigsten en beklagonswaerdigsten
oorlog die er ooil gevoerd is...Endewyl ik niets
meer vermag, verheft zich myne stein inde bal
lingschap, om le protesteeren tegen de puinen
myns vaderlands; zy roept hetder aerde en den
hemel toe, verzekerd van weerklank te vinden
by de mensehen, en alles verwachtende van de
rechtvacrdigheid Gods.
Kommissie der Hnrrlkodeti.
De kommissie der barrikaden, met M. Roclie-
forl aen liet hoofd, heeft bene proklamatieafge
kondigd, waerin elldiuisgezin verzocht wordt,
twee zakken aerde te bereiden, welke op het
Hy is niet hier, antwoordde de vrouw. Reeds
'sedert verscheidene dagen is hy niet hy ons geweest.
En gy weet niet, waer hy is? vroeg George.
Neen.
En gy ook niet, Grietje?
Een donkere blos bedeklede wangen van het meisje,
toen George deze vraeg Lot haer rigtle.
Ik weel niet, antwoordde zy met stotterende
slem.
Hy moet nietkunncD zeggen, dat ik ondanlcbaer
ben, ging George voort, en evenmin, dat myn vader
ravn leven geringschat, ofin zynen angst meer beloofd
heelt dan hy van zin is te geven.
De landbouwer wil hem alzoo werkelyk datgene
geven, wat hy beloofd hoeft! riep de oude verbaesd
uil. Zy had dit voor onmogelyk gehouden.
Hy wil zvn woord houden, bevestigde George. Hy
heeft veel heioord, dat stem ik toe, maer op dat oogen
blik zou hv misschien voor myn leven alles gegeven
hebben. De"helft der hoeve heelt hy beloofd te geven,
die kan en mag hy nu wel is waer niet deelcn, maer
de helft der weerde zal Hendrik hebben.
Nog altyd hield de vrouw dit voor onmogelyk.
Gy schertst! riep zy.
ik scherts niet, antwoordde George. Het is veel,
maer rlaerdoor word ik nog niet arm en ik heb ook
geen spyl over de belofte myns vaders. De dood is my
naby, zeer naby geweest, ik verheug my alzoo dubbel
over hel bezit myns levens. Ook gy moet eenige
vreugde smaken. Hier Grielje, hier koop daervoor
een nieuw kleed en een nieuwen doek.
Hy legde verscheidene daelders op de tafel. Marga
relha wilde liet geld weigeren; inlusschen had hare
moeder reeds met een vloed van woorden daervoor
bedankt.
Daer trad Hendrik plotseling in de kamer. en-ast
bleef hy op den drempel staen, toen by George ont
dekte. Èen ligt rood verspreidde zich over zyne bleeke
wangen. Zyne donkere oogen namen eene dreigende
uitdrukking aen. Een wilde spotachtige lach speelde
om zvn en mond, toon hy het geld op de tafel zag lig
gen, cn den donkeren blos van verlegenheid op Marga-
relha's gelact bemerkte. Met geweld drukte hy do
lippen op elkander.
Snel trad hem Goorgcte gemoet, en stak hem dc
hand toe.
Hendrik, zoo riop hy uit, gy hebt my gisteren
het leven gered. Geen myner makkers kwam my to
jlulpslechts gygy, van wien ik zulks hel minslo
verwachten kon."Geef my de band, Hendrik, goof my
de hand!
Deze zweeg een oogenblik, zyne stralende oogcit
rustten dreigend op George. Toen antwoordde hy:
—,'k Jleb niets met u te maken!
-x/Toch, toch! viel George in. Ik hobu heleedigd,
HenoiTk: gy hadt my kunnen laten verdrinken en gy
hebt uw eigen leven voor my gewaegd.
Omdat ik een dwaes geweest hen, viel Hendrik,
hem in de rede. Vandaegzou 'k het niet doen.
ook heden zoudt gy T doen, sprak George. Gy
weet wat myn vader aeri hem, die my redde, beloofd
heeft gy zült hel hebben, Hendrik; dat is de roden,
waerom ik my hier bevind.
|s dat de reden? riep Hendrik twyfclend en zvno
blikken zwierven vluglig van hel geld op de tafel naer
Margarelha.
Ja, anders niet. Ik wil u meer geven, dan gy ooit
in uw leven hy elkanderzutt krygen. Gyzull niet kun
nen zeggen, dat myn vader myn leven legering geschat
heeft. Hoe veel moet ik u geven? Spreek op, Hendrik.
Dc knaep rigtle zich trotsch op.
(jy aen my? riep hy uit. Hebt gy niet gisteren
gezegd: de dorpsduivel pocht op zyn geld, en dal hy
geen ï'cgl heeft nevens u te dansen.
Dat heb ik gezegd, maer ik heb er berouw over,
antwoordde Ge o rgè
Gy zyt ie trotsch geweest om nevens my te dan
sen; ha, de dorpsduivel is ook te rotsch om t-e pen
ning van u aen le nemen!
