N° 6. Zondag 29 January 1871. lste Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
De Dorpsduivel
Gemeenteraed van Aelst.
Aelsl, 28 January.
Overzigt der week
TO.II1IIIM. J,». ^rrrr-rrr- :rr -r-j- - -.—-rr-Tr:-r. rrT?r.rrT3TTrrr7yrB>^TCy.-'j^u-<-^ i..li:<ui,^" ;uu,ijii'nj a I.IJ.
G-azette van Aelst
Het Hureel vnn liet l>lnil is gevestigd In de Knpellestrnet IV0 11, vvner nlle brieven, gelden, enz. vrnchtvry moeten toegezonden worden.
Abonnementsprys £S fr. 's jaers, vooraf betaelbaer. Voor den buiten kan men inschryven in ai de postkantooren, en voor de landelyke gemeenten by de briefdragers.
(van 91 tot 9C January.)
FRANKRYK. Parys. De bombardeefing
wordt aenhoudend voortsgezet, zonder, schynt
het, merkelyke schade aen te rigten, noch de
inwoners te ontmoedigen. De Paryzenaers heb
ben eenen gewigtigen uitval gewaegd onder het
fort Mont-Valerien; zy zyn met aenzienlyke ver
liezen achteruit gedreven. De Pruisen vuren
thans, langs den noorderkant op de forten
Rosny, Nogent en St-Denys.
Er is aen Jules Favre eene vrygeleide gewei
gerd om Parys te verlaten en zich te begeven
naer de Conferentie van Londen. Generael
Trochu, dien men eerst zegde gekwetst en
ziek te zyn, is welvarend; maer hy is gedwon
gen geworden zyn ontslag te geven als Gouver
neur van Parys. Generael Vinoy volgt hem op.
Op 25 laetst bragt de Times het nieuws dat
Parys een voorstel van capitulatie had gedaen.
Den volgenden dag was dit nieuws nog niet be
vestigd.
Noorden. Het noordérleger* heeft twee veld
slagen geleverd, te Beauvoir en te St-Quintyn.
Tn den laetsten, die zeven uren heeft geduerd
waren al de troepen van Faidherbes tegen
woordig. In beiden was de zegeprael voor
Pruisen. De overblyfsels van Faidherbe's leger,
dat men zegt gensch uiteen te zyn geslagen
geweest, zyn Ryssel, Douai en Kameryk inge-
loopen, Onophoudend vervolgd door den Vyand.
Deze steden zyn met de bombardeering be
dreigd, De milithire overheid van Ryssel heeft
besloten de omstreken van Yalencyn, Douai en
Arras onder water te zetten; liet schynt dat
Kameryk reeds overstroomd is. Die overstroo
mingen worden geschat op meer dan 20 millioen
schade voor den landbouw alleen.
Westen. Bourbaki is er niet in gelukt Belfort
te ontzetten; hy is integendeel verslagen ge
weest en met verlies verre achteruit gedreven.
- Deze week is dus vol nieuws, maer bitter
slecht nieuws voor Frankryk.
LONDENSCIIE CONFERENTIE. Ander-
mael verdaegd.
ROME. Verleden week is eene deputatie
bestaende uit een tiental belgische katholieken,
den H. Vader gaen bezoeken en hem eigenhan
dig het eerste deel van de opbrengst van den
St-Pieterspenning te hand besteld.
De deputatie is buitengewoon wel onthaeld
geworden. Het is de eer der katholieken van
België de eerste te zyn geweest om den H. Va
der te gaen troosten sedert hy gevangen zit in
het Vatikaen.
eene geschiedenis uit onzen tyd.
VERVOLG.)
111.
Sedert weken had Hendrik zich niet in het dorp la
ten zien. Zoo veel te meer werd er over hem gespro
ken. Men had het onbegrypelyk gevonden, dat hy de
ryke belooning, die de landbouwer hem voor de
redding van zynen zoon had willen geven, niet had
aengenomen. Slechts zyn onbuigzamen trotsch had
hem daertoe kunnen verleiden.
Nog in een ander opzigt echter had hy van zich
doen spreken. Sedert jaren namelyk was de smokkel
handel aen de nabygelegcn grenzen niet op zoo groote
schael en met zulk eene stoutheid gedreven als in den
laesten tyd. Vroeger waren het slechts enkele en op
zich zelf handelende persoonen geweest, diede waren
over de grenzen smokkelden: tegenwoordig werd de
zaek op geregelden voet en met de grootste vermetel
heid gedreven. Zy hadden zich zelfs tegen de grens
beambten verzet, een gevecht met hen gehad, hen op
de vlugt gedreven en twee van hen zwaer gekwetst.
Dit had in de geheele omstreek groot opzien ver
wekt. Gendarmen werden tot versterking der grens
wachters afgezonden; helmogt echter hunne voreenigde
poogingen niet gelukken, een enkelen smokkelaer op
heeler dacd le betrappen.
Algemeen vertelde men, dat de dorpsduivel aen het
hoofd der smokkelacrs stond en hen zoo vermetel ge-
maekt had. Hy was met ieder pad lusschcn de bergen
bekend en wist de grensbeambten steeds te verschal
ken.
Dit deed de stoutheid der smokkelacrs meer en meer
toenemen. De fortuin was hun gunstig.
Pryst den dag als het nacht is, zegt liet
spreekwoord, en het zyn degenen die met den
oorlog zitten, die hest weten te schatten hoe
goed en zoet de vrede is.
Weten wy inderdaed wat het is, ratten en
muizen te vreten? Het schynt nogtans dat zulks
voor de lekkere Paryzenaers een praelgerecht
begint te worden, een gerecht die de arme
fransche soldaten onder de wapens dikwyls
moeten missenWeten wy het, wy die aen
onze dagelyksche tafel gezeten, hoe gering die
tafel ook, toch menschenelen vinden?
Weten wy wat het is, in 't hart van den win
ter, door ys en sneeuw, door regen en modder
zonder kleederente loopen, zonder kousen noch
schoenen, gelyk de ongelukkige soldaten van
Faidherbes de stad Ryssel zyn ingeloopen? Weten
wy het, wy die warm gekleed gaen, en, hoe
arm ook, toch nog lompen overschot hebben
om de naeksten te kleeden?
Weten wy wat het is vandaeg ryk te zyn en
morgen arm, zyn woon en erf te zien vernietigen,
zonder steun, met klagende kindertjes aen de
hand, rond te zwerven van vlek tol vlek, eene
schuilplaets zoekende hy even ontbloote en el
lendige rampgenootén? Weten wy liet, wy, on
der wie de ellendigste toch een strooen dak bezit
dat hy zynen 't huis mag noemen
Weten wy wat het is handel en nyverheid,
niet alleen Le zienkwynen, maer vernietigd en,
om zoo te zeggen, voor jaren misschien ontwor
teld te zien in zyn land?
Weten wy wat het is, zynen oogst en vruch
ten, de hoop der toekomst, den kostbaren prys
van een gansch jaer arbeid en zweet te zien ver
trappen en verwoesten, zyne schoone landen te
moeten braek zien liggen, met het yswekkend
vooruitzicht van er, slaet eens't gelukkig uer van
vrede en verlossing, van er, gelyk in de velden
van Sedan den ploeg te moeten jagen door de
verminkte lyken zyner landgenooten, zyner
broederen, zyner kinderen misschien?Lof
zy God! onze akkers zyn niet gemest met meri-
schenbloed! Zy wachten vreedzaem op de ont
waking der natuer om zich andermael te sieren
met lachend groen, bloeiend ooft en golvende
koornharen.
Voelen wy het hartscheurend wee der vaders
en der moeders, in een laetsten afscheidskus
hunne brave zonen omhelzende, wanhopende
dezelve ooit op aerde weer te zien; hun duer-
baer beeld nacht en dag voor oogen hebbende,
hen te zien neerstorten in het bloedig slyk der
slagvelden, verminkt, verpletterd onder de
hoeven der paerden, onder de wielen der ka
nonsen der troswagens.... neergesmeten,over
hoop met duizendeandere rampzaligen, in •eenen
met haest gedolven kuil, zonder dat ooit het
minste kruisken zal aenwyzen waer hunne ge
heiligde gebeenten rusten!
O neen, dit voelen wy niet; dit weten, dit
beseffen wy niet, dank aen de onschatbare 011-
zydigheid die óns beschermt, dank vooral aen
God. Want, wat gelden de duerst gezworen
traktaten wanneer voor de brutale macht, recht
en rede moeten zwichten.
Blyve God ons zoo beschermen! Blyve onze
onzydigheid ongeschonden en gevloekt weze de
ziellooze heerschzucht welke reeds zooveel ramp
en onheil het menschdom heeft gebrouwd.
De belgische katholieken te Rome.
De katholieke Belgen hebben, zoo men weet,
onlangs eene deputatie gezonden naer Rome,
ten einde Z. H. Pius IX aen troost en de belui -
genissen van aengekleefdheid te brengen, die
hy in deze zoo moeilyke omstandigheden van
noode heelt. De lieer W. Verspeyen, opsteller
van den Bien Public, schryft zynen medewer
kers eenen brie! uit Rome over de reis naer en
het bezoek in het Vatikaen, uit welken wy de
volgende merkwaerdige byzonderheden over
nemen
Onze eerste zorg, te Rome aenko-
mende, was Z. E. kardinael Antonelli, secreta-
ris-staetsminister, de adressen, depechen en
giften, die ons waren toevertrouwd, te over
handigen. Behalve de verzegelde pakken, welke
wy by ons hadden, hebben wy aen Z. Eni. eene
som overhandigd van nagenoeg 200,000 fr., als
voprschot op lien opbrengst van St-Pieters
penning voor 1871, in de verschillende diocee-
zen van België.
Kardinael Antonelli heeft ens met eene gansch
byzondere welwillendheid ontvangen, en wilde
zich zelf gelasten met voor de belgische depu-
I atie een byzonder verhoor by den Paus te vra
gen.
*Dit verhoor hebben wy maendag, om 11 d/2
ure, bekomen. De H. Vader ontving ons in zyne
byzondere bibliotheek. Pius IX stond rbgt voor
zynen lessenaer.
Wy wierpen ons voor zyne voeten. Z. H.
rigtte ons aenstonds op, en gaf ons zyne hand
te kussen. Al onze oogen waren <ol tranen,
terwyl wy den doorluchligen grysaerd be
schouwden, die met zooveel gerustheid des har
ten, den last draegt van 't opperpriesterschap,
en wiens regeering in de jaerboeken der Kerk
bladzyden zal beslaen, vervuld met roem en
beproeving. De gezondheid des Pauzen, ik haest
my u te zeggen, laet niets te wenschen; hy is
vol kracht, moed en levenslust. Nadat de eerste
ontroering van de deputatieleden, voorby was,
deed de heer W. Verspeyen lezing van 't adres,
hetwelk zyne reisgezellen hem gelast hadden
op te stellen. Dit adres, dat in warme bewoor
dingen de verkleefdheid der katholieke Belgen
aen den H. Stoel uitdrukt, en eene krachtdadige
protestatie tegen de scliandelyke overweldiging
der Pauzelyke Staten behelst, werd door Z. 11.
volgenderwyze beantwoord
Dit nieuwe blyk van België's verknochtheid treft
my diep. Nogtans, dierbare kinderen, had ik dit niet
noodig om te weten, dat België allyd getrouw is aen
den H. Stoel. Zyne aengekleefdheid is oud, en daglee-
kent niet van gister. Ik dank u, omdat gy in deze pvn-
lyke omstandigheden my zyt komen vertroosten, ün-
gelwyfeld is God onze voornaemsle kracht, maer het
is natuerlyk en zoet, dat de genegenheid der zonen
den moed des vaders komt ondersteunen. Meer dan
eens heeft uw land my deze bewyzen van kinderlyke
liefde gegeven; Volhardt in den weg, waerop gy met
zooveel yver arbeidt; laet u niet ontmoedigen. Wat
heden gebeurt, is enkel eene beproeving, en de Kerk
'is in de beproeving geboren, heeft allyd in dc beproe
ving geleefd, en moet in det>eproeving hare loopbaen
ten einde brengen.
Onze plicht is te worstelen, en vast te staen in
't gevaer. Dit is niet altyd gemakkelyk. Wy hebben
een Italiaensch spreekwoord, dat zegt: Allro c parlarc
di mortc, allro di tnorirc. Ik pas die zegwyze aen don
toestand toe. Men spreekt somlyds op zyn gemak van
de vervolging, maer 't is zoo gemakkelyk niet, deze
het hoofd te bieden.
De wereld biedt tegenwoordig een droevig
schouwspel aen, vooral deze stad Rome, waer men
dingen ziel, welke er vroeger niet te zien waren.
Bidden wy al te zamen, opdat God weldra zyne
Kerk verlosso. Ons den vredeverleene, ende openbare
orde herstellc, zoo diep verontrust. Uwe pogingen,
uwe gebeden, uwe vereenigingen, uwe prachtige
bedevaerten loopen tot dit doel. Daercm zegen ik u
uil het diepste van myn hart, u, uw land, uwe pro
vinciën, uwe steden, uwe huisgezinnen, al degenen
die u dierbaer zyn, al uwe gedachten en al uwe
werken!
De heer Josef de Hemptinne overhandigde
vervolgens den H. Vader eenen brief van
Mgr Dechamps aen den Paus. Pius IX overzag
hem, en bemerkende, dat de aertsbisschop van
Mechqlen er 't aenbod van de Belgische gastvry-
heid vernieuwde, zegde by al lachende; O die
goede Mgr Dechamps! Hetzouzeer wel zyn....
indien men maer eene brug kon leggen tus-
schen Rome en Mechelen.... Ik onderwerp
my aen den wil Gods, doch ik denk, dat myne
aenweziglieid te Rome nog veel kwaed ver-
hinderen kan.
Nadien heelt de deputatie nog een gemeenzaem
onderhoud gehad met Z. H. in de galerieën, in
de bibliotheek en de hovingen van het Vatikaen.
De katholieke dagbladpers van Rome houdt
zich met de Belgische deputatie veel bezig; deze-
is verrukt over het gulhartig onthael, dat zy by
Z. H. genoten heeft
tt-gi
Zitting vnn «Ion VU Janiinry 1N71,
-5 ure nmniddag.
Voorzitterschap van den heer Van Langknhove, Burge
meester.
Waren nog aemvezig: Dc heeren De Ryck, De Wolf,
De Pauw, Cumont, Bethune, Lienart, Van Wamboke,
Verbrugghen, Monlils, De Bièvre, Uaes, Van der
Smissen, Levionnois, Do Moor, en Jh. Verlcysen
Sekrelaris.
De Sekretaris geeft lezing van het proces-verbael
der voorgaende zitting, T welk word goedgekeurd.
M. Bethune doet aen hel Collegic opmerken, dat de
ondernemers der afbreking van het oud hotel dc 3
koningen, de voorwaerden niet volbrengen der toe-
wyzing; volgens dewelke zy gehouden zyn rondom
de*werkingen een schutsel te stellen om de ongeluk
ken te vermyden aen het publiek. Hy vracgl dat hot
Collegie de uitvoering van het kohier van lasten
bevele.
M. Van Langcnhove, Voorzitter, antwoord aen
M. Bethune, dat hy insgelyks hetzelve hoeft bemerkt
Hendrik Hendrik! viel hem Margarelha in do
rede. Zy was niet in staetmecr te zeggen, de smert
belette haerte spreken.
Ik had misschien beter gedaen niet weder to
komen, ging Hendrikvoort.lk wildehet ookniet doen,
maer ondanks myn zelvon werd ik hierheen gedreven.
Weken lang heb ik nergens rust gevonden; nacht en
dag heb ik rondgezworven, meer dan eene ernstige
ontmoeting heb ik met de grenswachten gehad, ja ik
heb de smokkelacrs acngevoerd.Margarelha, mynont-
wege, moogt gy my by het geregt aengeven; wat doet
het!
Houd op, lUndrik, houd op, viel zy hem in do
rede. Ik kan hei niet langer uilslaen!
Hyhad er geen denkbeeld van hoe zy leed doorzyno
woorden. Hy zag hoe zy zich kromde onder hare smert,
en kon de oorzaek daervan niet gissen.
Ik zou daerom niet boos op u zyn; sprak hy. Ik
geloof zelfs dat het goed zoude zyn als gy het deed. Ik
ben myn tegenwoordig bedryf, ik ben het leven moede;
ik gevoel dat het my verteert, dal ik hel niet langer
meer dragen kan. Dikwyls is hy my de gédachte opge
komen, myzelvenin de handen der grenswachters over
te leveren; dan zou alles in eens voorby zyn, en in do
gevangenis zou ik misschien rust vinden.
Als echter de nacht dan wederkwam en ik met myne
gezellen, met koopwaren beladen, op byna onbegaen-
bare paden over de grenzen sloop, terwyl ik wist dat
de grenswachtersin onzenabvheid waren, en er slechts
een enkel woord, een Le luide voetstap noodig ware
geweest, om ons te verraden, of als zyons vervolgden
en wy de kogels, die zy ons nazonden, voorby onze
ooren hoorden Huilen, zie, dan zou ik liever alles, myu
leven zelfs, op het spel gezet hebben, dan dat ik my
van hen had 'aten vangen. Maer hel zal toch gebeuren,
dal zie ik vooruit.
Hy zag strak voor zich heen op den grond.
Wordt voortgezet.)
Intusschen kon dat niet altyd voortduren, en vroeg
of laet moesten zy toch in handen der grensbeambten
of gendarmen vallen alsdan was hetluchthuis hunne
zekere bestemming.
Ook den dorpsduivel moest hetzelfde lot treffen, en
Me Weesten gunden het hem. Slechts een hert kon er
niet dan met angst en bezorgdheid aen denken, het
was dal van Margarelha. Al was hy ook sedert weken
niet by haer geweest, al scheen hy haer ook geheel
en al vergeten te hebben, zoo veel te meer dacht zy
aen hem.
Zy wist dat de argwaen, dat zv geld van George had
aengenomen, hem voortgedreven had. Dat krenkte
haer in stille. Zy had hem niet kunnen zeggen dat hy
dwaelde. Zyn gansche levensgeluk had hy daerdoor
verspeeld. Indien hy het geld van den landbouwer had
aengenomen, indien hy een nieuw, geregeld leven
ware begonnen, hoe zou alles anders geweest zyn! Nu
was het te laet.
lederen dag hoopte zy, dal hy zoude komen, maer
hy kwam niet. Zy wist zelfs niet, waer hy zich al dien
tyd ophield.
Weder verliepen er verscheidene dagen. Haer angst
nam hoe langer hoe meer toe. Zy verliet het huis niet
meer, claer zy vreesde, dat iedereen het aen haer zoude
zien, waerom haer gezigt zoo bleek, hare oogen dik
wyls zoo rood van hel weenen waren.
Daer vernam zy op zekeren dag van hare moeder,
dat de smokkelacrs den volgenden nacht eene groote
onderneming in den zin hadden, en dat hun plan aen
de gendarmen verraden was. Deze ïuaeklen zich hei-
melyk gereed om verecnigd «nel de grensbeambten de
sluikhandelaars eindolyk te overvallen en aen't geregt
over le leveren.
Een naemlooze angst maekte zich van haer meester.
Had zy slechts geweten waer Hendrik zich ophield, zy
zou al het mogelyke godaen hebben om hein te waar
schuwen. Langzaem, oneindig langzaem ging dc dog!
voor haer om. De avond brak aen. Hare ongerustheid
nsjrn toe, toen zy verscheidene gendarmen, die in het
dorp gehuisvest waren, voorby hare wooning zag ko
men. Hoe geerne had zyheh nagesneld om hen op hare
'kniën te bezweeren, hem, den van allen gehate, te
ontzien.
Zy was alleen. Wilde visioenen bragt hare opgewon
den verbeeldingskracht haer voor den geest. Zy zag
Hendrik gebonden; gewond door de gendarmen in het
doi'p voeren, zy hoorde hel spottend, hoonend gelach
zyner vyanden, zy zag hoe zyn donker oog matte blik
ken, doch vol innerlyke gramschap, rond zich heen
wierp verloren was hy; van het tuchthuis kon
niemand hem meer redden. Met beide handen bedekte
zy haer gelaet, haer hoofd gloeide, hare oogen
brandden.
Daer werd de deur langzaem geopend ■en Hendrik
stond voor haer. Met een luiden kreet sprong zy op,
maer als verstyfd van schrik bleef zy staen. Was dit
ook eon beeld harer phantasie? Zyne wangen waren
bleek, in zyne oogen was eene diepe smert te lezen.
Eerst toen hy zich verroerde, toen zy zyne stem
hoorde, snelde zy met den uitroep: Hendrik, Hendfik!
Goddank, dat gy hier zyt! op hem toe.
Met beide handen had zy zyne reglerhand gegrepen,
angstig vragend zag zy hem in de oogen.
Gedurende een oogenblik stond hy onbewegelyk.
Zacht rustte zyn blik op haer, hel betere gevoel scheen
de overhand by hem le zullen krygen.
Het duerde echter slechts eene sekonde, toen flik
kerde er weer een wild vuer in zyn oog en zyn mond
vertrok zich lot een apotachligen lach.
'Verheugt gy er u werkclyk over, dat ik wederge
komen ben? vroeg hy. Ik dacht, datgy ;ny reeds lang
zoudl vergeten hebben! De zoon des landbouwers zal
u toch wel veelliever zyn; diehceft immcrsaltyd zyne
zakken vol geld, die is, immers ryk, en als die hier
geld op dc tafel legt, dan weigert gy het niet!
