N° 7. Zondag 5 February 1871. lste Jaergang.
WEKELYKSCII NIEUWSBLAD.
Oorlogsberigten,
De Dorpsduivel
Aelst, 4 February.
Wapenstilstand.
G-azette van Aelst
Het Bureel van liet blad Is gevestigd In de Kapellestrnet I%'° 11, wnor alle brieven, gelden, enz. vrachtvrjr moeten toegezonden Worden.
Abonnenientsprys SS fr. 's Jaers, vooraf betaelbaer. Voor den buiten kan men Inschrjrven In al «lo postkantooreu, en voor de Iniulelyke gemeenten by «Ie briefdragers^
FRANKRYK.
Bordeaux, 26 january.
M. de Chaudordy heeft door eene depeelie
van 2o january op die van graef von Bismark,
van den 9 derzelfde maend geatitwoord. Er
wordt in dit dokument gezegd
In plaets van de akten, in zyne depeche van 29 no
vember laetst leden aengehaeld, levert M. von Bismark
zich aen byzondere beschouwingen over, bewyzende
aldus de onmogelykheid om de smartelyke feiten te
weerleggen, welke ik aen de gansche wereld gesigna
leerd heb, als slrydig zyndc aen de regelen van den
oorlog onder de beschaefdc natiën. Wv nemen akte
van deze stilzwygende bekentenis der geweldadighe-
den van het pruisische leger. Wy zullen de zonder
linge methode van den kanselier van den Noordduil-
schcn Bond niet volgen; swy zullen regtstreeks en
volledig antwoorden.
M. von Bismark verwyt ons Duilschland niet te
kennen. Niettegcnstaende ik er eenige jaren heb door-
gebragt en dit land zorgvuldig in aenmerking geno
men heb, beken ik, dal ik niet zou hebben kunnen ge-
loovcn, dat het duitsehe volk zoo verre vcrwyderd
was van de princiepen der menschelykheid en bescha
ving, welke wy thans zien. Ik moet met smart zeggen,
dat ik Duitschland niet gekend heb, of liever dat ik
het niet meer ken. Het wordt door eene noodlottige
hand meegesleept in eenen weg, welke de zyne niet
is. Zyne denkers, zyne dichters, zyne historieschry-
vers hadden het andere horizons geopend, dan die,
welke hei sedert zes maenden ingetreden is. Eene
bloedwolk heeft de blikken van het volk verduisterd,
hetwelk niet in tyds aen de grillen van het geweld en
van 't militaire absolutisme heeft kunnen weêrstaen.
M. de Chaudordy haelt de cirkulair aen van
M. Jules Favre, van 12 january, ten einde de
besehuldiging te weerleggen van uitzonderlyk
op de parlementairen geschoten te hebben. Wat:
betreft de konventie van Geneve, zegt hy, dat
Pruisen niet alleen de konventie in hare voor-
naemste artikels geschonden heeft, maer ook
dat het zich een wapen van het roode kruis
heeft gemaekt, waerineê het herhaelde malen
zyne krygsvoorraeds-konvooien gedekt heeft.
Verscheidene fransche geneesheeren werden
gefusilleerd. M. Chaudordy zegt verder:
Opzigtens de ontplofbare kogels kunnen wy vol
komen bewyzen, dat de fransche soldael nooit in de
gelegenheid geweest is er zich van te bedienen. In
dien er op de slagvelden opgeraepl zyn, kwamen zy
van de vyandelyke gelederen voort. Men zegt dat er
kogels van 16 segments by zekere l'ranschen gevonden
zyn. Indien dit waer is, dan is het eene uitzondering
welke niets zou bewyzen. Een dergelyke kogel zou op
geene vyl'lig stappen afstand kunnen gescholen wor
den. Wy zouden willen dat dezelve de gewone kogel
van onze vyanden was.
M. de Chaudördy herinnert de nota, welke
reeds lydens de beschuldigingen, opzigtens den
zeeoorlog weerlegd zyn, en verzet zich tegen
de inbeslagneming van fransche gyzelaers. Hy
haelt de getuigenis aen van den amerikaenschen
geneesheer Pratt, welke de duitsehe krygsge-
vangenen in Frankryk bezocht heeft, om te be
wyzen hoe erkentelyk de Duitschers zyn voor
de zorgen welke hun toegediend worden.
M. Pratt heeft brieven van duitsehe krygsge-
vangenen ontvangen, ten einde dezelve Sen de
duitsehe hoofdkwartieren te bestellen en welke
het bewys leveren van de menschlievendiieid
met welke zy behandeld worden.
M. de Chaudordy weerlegd de besehuldiging
der verleening van premiën aen de fransche ol-
ficierenop hun woord krygsgevangen, en welke
er in gelukken, te ontsnappen. Hy verdedigt de
scherpschutters; er is niet bewezen, dat zy eenig
hoegenaemde barbaersche daed gepleegd heb
ben, gelyk die der Pruisen tegen weerlooze in
woners.
M. von Bismark maekt zich de kampvechter
van vryheden, welke, volgens hem, door het
gouvernement der nationale verdediging mis
kend zyn! M. de Chaudordy haelt een duitsch
dagblad aen, hetwelk zegt, dat M. von Bismark
eene misvatting moet begaen hebben, en ge
dacht heeft dat hy zich op den regter oever van
den Rhyn bevond.
M. de Chaudordy voegt erby, dat een minister,
welke een gedeputeerde in de gevangenis werpt
en er twee anderen van hoogverraed beschul
digt, welke zyne politiek niet goedkeuren, het
woord niet kan verheffen ten gunste van welke
vryheid hoegenaemd, wanneer hy dezelve in
zyn land met de voelen trapt en ze in het onze
op eene schandelyke wyze schendt.
M. de Chaudordy gaet aldus voort:
M. von Bismark beschuldigt ons hel land aen to
bitsen en legen zynon dank tot den oorlog te dwingen.
Wy hebben slechts hierop te antwoorden: dat het
pruisische gouvernement de provinciën raedplege,
welke het in zyne magt heeft, vooral den Elzas, welke
hel digtsl by Duilschland ligt; wy kunnen geenen in
vloed op deze departementen uitoefenen; echter heb
ben 12,000 van hunne kinderen, nieltcgenslacnde alle
hinderpalen, dienst by onze legers genomen.
Sprekende over de wreedheden, door de Duit
schers gepleegd, drukt de depeche zich als volgt
uit:
M. von Bismark heeft een vrygeleide geweigerd,
uit vrees, dat M. Jules Favre zyne verschrikkelyke
beschuldigingen in de konterencie zou voorbrengen.
Het vonnis van Europa zou deze strenge en wreede
politiek, door de treurige herinneringen aen eene
andere eeuw ingegeven, een doodelyken slag toe
brengen.
De Zuatei'H van Liefdadigheid.
Gisteren waren de Broeders van Liefde het
voorwerp van den lof on de eerherstelling van
eene dagbladpers, welke gewoon was hen te
bestryden en te lasteren.
Thans is het de beurt der Zusters van Liefda
digheid en der Pauzelyke Zouaven.
Ziehier, inderdaed, wat wy in de lyonsehe
korrespondentie der Indépendance, van den 23
lezen
Het is aen 't hoofd eener divisie mobielen der
Nièvre, dat de brigade-generael du Temple den
vyand gedwongen heeft Gien te ontruimen. De
divisie-generael opperbevelhebber De Pointe de
Gevigny, heeft deze jonge soldaten met eene
liefdadige zuster Leocadie Labattu op het dag
orde van het leger gebragt.
Ik wil, zegde de generael, niet haer beloo-
^en, wier .gedrag boven elke belooning verhe
ven is, maer alleen, in naem van het leger, oVer
hetwelk ik het bevel voer, de vrouw bedanken,
welke, gedurende eene maend, eiken dag haer
leven blootstelde voor het verzorgen van zieken
en gekwetstcih
Ziedaer nogmaels eene toeawaeijing van lof
en gelyk men ziet, eene eerherstelling, welko
door de onweérstaenbare magt der feiten ont
rukt is.
En echter zyn het diezelfde geestelykc doch
ters, wier rangen, in België even als in Frank
ryk, ryk zyn aen zusters gelyk Leocadie Labattu,
welke door het doctrinaire blad en zyns gely-
kon,'dagelyks gelasterd en beleedlgd werden.
De Hertog van Cliartn»».
Behalve de prins van Joinville, dienden de
hertogen van Aumale en Chartres in het fran
sche leger. Ten gevolge der bevelen van M.
Gambetta, trok de hertog van Aumale zich terug;
maer de hertog van Chartres bleef.
M. Gambetta zond hem eenen gevolmach
tigde, van eenige soldaten vergezeld, hem ge
lastende Frankryk te verlaten.
De hertog verklacrde, dat hy fransch prins
was en het zyn recht en zyn plicht was Voor
zyn land te vechten. Daerop wilde de zendeling
hem aenhouden: doch de soldaten morden en
niemand durfde de hand op hem leggen.
De hertog van Chartres bleef alzoo in het leger
van Clianzy.
Rysel, 30 january.
De algemeene indruk, door den wapenstil
stand teweeg gebragt, was de verstomming.
Men dacht algemeen dat Parys nog meer dan
voor eene maend eten had, en men verwachtte
met ongeduld een grooten uitval, die alles zou
kunnen redden.
In plaets van den veldslag, is het nieuws der
kapitulatie gekomen.
De voldoening die men geniet over het op
houden der moorderyen, wordt door de ont
goocheling versmacht.
De eindelyke indruk zal afhangen van de kon-
ditiën van het traktaet.
Indien de eischen der Duitschers groot zyn,
zal er een nationale haetontstaen, die in langen
tyd niet zal worden uitgewischl.
Zyn de konditicu gunstig, dan zal de haet
spoedig uitgedoofd worden.
Men kent den grondslag van den vrede nog
niet.
Lyon, 29 january, 's avönds.
De tydingen uit Parys hebben hier een smar-
telyken indruk gemaekt.
De sledelyke raed zou besloten hebben den
tegenstand te ondersteunen.
Hy heeft eene deleguatie, samengesteld uit
MM. Heron, Baradot en Vasier, naer Bordeaux
gezonden.
Alenyon, 27 january.
Men meidt dat den jonge hertog van Beieren,
naby Broglie, door eenen vryschutter gedood
4s.
De bombardeering van Parys was eindelyk
voor goed begonnen en werd met eene echt
pruisische hardnekkigheid voortsgezet. Dood en
vernieling woedden op den linker oever der
Seine, in gansch het kwartier der studiën en
scholen. Parys was aen zich zelve overgelaten
en mogt op niet één der provincie-legers meer
rekenen om ontzet te worden. Bourbaki en
Faidherbe waren verslagen, en het leger der
Loire, naermate deszelfs hulp noodzakelyker en
dringender werd, moest gedurig wyken. In een
woord de toestand van Frankryk was hopeloos,
en een mirakel alleen kon dit ongelukkig land
nog redden, toen eensklaps de tyding werd be
vestigd dat tusschen von Bismarck en Jules
Favre een wapenstilstand van dry weken was
gesloten.
Zal die wapenstilstand aenleiding geven tot
eenen beslissenden vrede? Mogen wy hopen,
eindelyk het begin van het einde te zien?
Frankryk heeft tyd om zich ernstig te beden
ken, en zal Uitspraék doen.
Frankryk zal waerschynelyk begrypen dat
alle tegenstand nutteloos is geworden en dat
het haest een gruwel zou wezen den tegenstand
nog voorts te zetten; het zal begrypen dat er
reeds puinen genoeg zyn opgehoopt, dat er ly-
ken genoeg den grond bezaeien, dat er tranen
en bloed genoeg zyn gestort en dat het tyd
wordt dat de pruisische kanons hun helsch
werk staken. Frankryk is uitgeput, terwyl zyne
vyanden altyd even sterk en magtig blyven;
nogtans het mag zeggen, gelyk weleer een zy-
ner kloekmoedigste koningen: Is alles verlo
ren, de eer toch is gered; want de Pruisen
zei ven bekennen het opentlyk; -r— de Franschen
hebben heldhaftig geleden en gestreden.
Het zal dus vrede worden, ofwel het onge
lukkige Frankryk is volstrekt met verblindheid
geslagen. Het is met verblindheid geslagen, her
kent het den vinger niet van den Oppermeester
die het slaet en kastydt; van Hem die, na min
dan vyf maenden, van het fiere en trotsche
Frankryk, dat werd aenzien, en zich zelf aen-
zag als de middelaer van gansch Europa, nog
tans, gelyk men zegt, een zoo klein, klein man
neken heeft gemaektEn met verblindheid zyn
zy geslagen, en wel ongelukkig zyn zy, degenen
die, in de tegenwoordige evenementen, niets
anders zien dan het spel der menschelyke
krachten, en Dengenen vergeten die, uit het
hoogste der Hemelen, voor zyne glorie en voor
ons eigen onderrigt, de tronen der aerde doet
dalen of verheft, volgens zyne Regtvaerdigheid
en Barmhartigheid het goeddunkt
Het zal dus vrede zyn, zoo niet, zal Frankryk
de germaensche benden hare taek zien volvoe
ren. Dood, vernieling en verwoesting zal hare
schreden volgen. Frankryk moet dien vyand
niet kennen. Alle middelen zyn hem goed. Hy
verdelgt om te kunnen overwinnen. Barbaren
en Pruisen zyn gebroeders
eene geHchledcnls uit onzen tyd.
(6* VERVOLG.)
Hendrik, laet dat leven varen! riep Margaretha,
die eenigzins hare bedaerdheid herkregen had.
Hy schudde weigerend hel hoofd.
Gy hebt uw geluk van u gesloolen, vervolgde liet
meisje. Indien gy het geld van den landbouwer hadt
aengenomen, dan zoudt gy nu rustig en gelukkig kun
nen leven!
Deze woorden deden hem driftigopspringeu. Geheel
zyn woeste, hertstoglelyke aerd, die slechts voor een
oogenblik scheen te zyn ingesluimerd, werd weder
wakker.
Het geld van den landbouwer! riep hy. Dat zou
ik van den vader aennemen, gelyk gy van den zoon!
Ha ha!Gy meent, dat ik dat had moeten aennemen! Dan
zouden wy beiden vrolyk hebben kunneu leven, gy
door den zoon en ik door den oude!
Hendrik, viel Margaretha sidderend in. Ik heb
met George niets uitstaende!
Niets niets! riep Hendrik en kwam vlak voor
haer stacn. Zyne oogen gloeiden en gaven aen zyn ge-
laet eene vreesaenjagendeuitdrukking. Gyhebl niets
mot hem uitstaende?Niets?Zweer, Grietje, zweer
dat! Neen, zweer niet, want het zou niets dan een
meineed zyn, en ik zou u toch niet geloovenl
Ik kan het zweeren, en het zou geen meineed
zyn! sprak zy, en zag hem met hare door tranen be
vochtigde oogenaen.
De toon barer slem, de opregtheid die uit hare blik
ken straeldë overtuigden hem byna. Met beide handen
greep hy haer by de schouders.
Het zou geen meineed zyn, zegt gy! riep hy uit.
Gy kunt het zweeren; spreek de waerheid de
waerheid Grietje!
Ik spreek de waerheid, Hendrik, zoo waerlyk
helpe my God!
ten glans van blydschap verspreidde zich over zyn
gelaël. Met van vreugde stralende blikken zag hy haer
in de oogen, alsof hy in hetbinnenste barer ziel wilde
lezen; toen liet hy haer eensklaps los en wendde het
oog van haer.
Toch geloof ik u niet, sprak hy. Ik geloof eigen-
lyk niemand meer.
Zy wierp zich snikkend op eenen stoel en verborg
haer aengezigl in hare handen. Hel gevoel harer on-
magt om hem van de waerheid te overtuigen, drukte
haerter neder.
Een minuet lang hield hy zwygend het oog op haer
gevestigd, al6 deed hare sniert hem leed. Toen ging
hy voort:
Ik weet, dal ik geen regt heb, de waerheid van
u te vorderen; de dorpsduivel heelt eigenlyk ook geen
regt hy eenig mensch op de gehcelc wereld. Daerin
bestaet eigenlyk myne dwaesheid, dat ik my verbeeld
heb, my een regt, hetzelfde regt, het welkieder mensch
heeft, te kunnen loeëigenen en afdwingen ik zie nu
in, dal zulks my nimmer gelukken zal! Ik ben een
dwaes, Grietje! Ik hen boos op u geworden, omdat gy
George liever hadt dan my ha ha! Ik neem het u
niet meer kwalyk. Hy is immers ryk, voornaem, de
aenzienlykste van het geheele dorp,en zoudigy alleen
van alle menschen my liefhebben.' Zie, dat is myne
dwaesheid maor ook dacrvan zal ik genezen wor
den?
Hendrik, ik heb George niet lief! riep Margaretha,
met inspanning al harer krachten uit. Ik heb hem
nooit lief gehad!
Wederom zag zy hem openherlig met hare groote,
donkere oogen aen.
Nooit nooit! riep hy uit.
Nooit! verzekerde zy.
En toch weetik, dat hyu nagegaen is, dat hy op
u geloerd heelt, alshy uallcenover heiveld ofdoor het
woud zag komen. Meer dan eenmael he^ft men u al
leen met hem aengelroll'en.
Dal is zoo, bevestigde Margaretha bedaerd; maer
hoe kon ik dat verhinderen?
Hy is hier gekomen en heelt u geld gegeven.
Waprvoor? ging hy driftig voort.
Niet aen my heelt hy dat gegeven, viel Grietje
hem in de rede, maer aen myne moeder, en ook niet
om my kwam hy hier. Hy zocht u. Anders zou zyn trots
het ook niet toegelaten hebben hier te komen."
Ja, lrotsc.il is hy! riep Hendrik. Tot den dans
wilde hy u niet geleiden, omdat gy hem te gering
waert. Ook dyertoe zytgy hem te gering, dat hy u lol
zyno vrouw neemt. Hy zal het niet doen, al had hy 'tu
ook duizend inael gezworen. Geen woord zou ik u
daerover gezegd hebben, ook zou ik niet boos op u
zyn geworden, als hy het cerlyk met u meende, lialia.
wat zoudt gy wel eene zottin moeten zyn, wanneer gy
hem niel boven den dorpsduivel verkozen had! -
Nooit heelt hy een onvoegzaem woord lot on
gesproken, antwoordde Margaretha. En zelfs al had hy
my tol zyne vrouw willen maken, zou ik toch «neen»
gezegd hebben.
Gy zoudt neen gezegd hebben, viel Hendrik
haestig in. Wacrom? Spreek op, Grietje wacrom?
Omdat ik hem niel liefheb.
Hendrik zag haer met scherp uitvorschende blikken
aen. Toen wondde hy zich van haer af, en scheen in
gedachten verzonken. Plotseling, alsof hy uil eenen
droom ontwaekte, streek hy met de hand óver 't voor
hoofd, en sprak half in zich-zelvcn:
En my heelt ook niemand lief!
Indien hy in dat oogenblik ^largarcthn in 't gclaet
had gezien, dan zou hy daerop gelezen hebben, dat er
een hert was, dat hem trouw en innig liefhad. Zyn
gansche leven zou misschion van datoogenblikaf een©
wending hebben genomen, maerhy ging naer het ven
ster en zag naer buiten.
In Margarclha'shert werd een zware stryd gevoerd.
Zy werd er toe aengedreven hem te zeggen, dat zy
hem lief had, en te gelyk er van terug gehouden. Kon
zy dit zeggen? Mogt zy dezen stap doen? Moest hy het
reeds bemerkt hebben, dathaer hort hem toebehoorde.
Kon hy zoo aen haer twyfclen, als hy haer werkelyk
lief had?
Daer keerde hy zich om, om de kamer te verlaten.
Waer wilt gy heen gaen? vroeg zy op byna ang-
stigen toon.
Een bittere lach speelde om zynen mond.
Aen myne zaken, antwoordde hy. Gy w-eet welko
die zyn. Reeds lang heb ik my hier opgehouden. Wy
hebben voor dezen nacht eene groote onderneming op
touw gezet. Slechts des nachts tusschen de bergen,
met de gedachte iedere minuet van de grenswachters
te kunnen overvallen worden, is het my ligteren beter
om het hert!
Hendrik, dezen nachtmoogt gyaen den logt geen
deel nemen! riep Margaretha.
En waerom niet! vroeg hy. Hebt gy dan niet ge
hoord, dat de smokkelaers my tot hunnen aenvoerder
verkozen hebben? Wacrom dezen nacht niet?
De grenswachters en gendarmen zyn met uwo
plannen bekend. Reeds nu hebben zy zicli op weg be
geven. Men heeft hun alles verradenl
Hendriksloof lenuitersteverrastachlcruit, herstelde
zich echter weder onmiddelyk.
Verraden zegt gy! riep hy. Verraden?
Zy verhaelde hem alles, wat zy van hare moeder
vernomen had.
Dan moet ik voort! riep hy haestig. Geen oogen
blik mag ik langer wachten?
Vergeefs zocht Margaretha hem terug te houden en
