N° 16. Zondag 9 April 1871. 1st9 Jaergang.
WE&ELYKSCH NIEUWSBLAD.
De Burgeroorlog.
De Dorpsduivel
Buitenlandsch Nieuws.
Aelst, 8 April.
De Oorlog van 1870-71.
Gazette van Aelst
Het Bureel von liet blatl 1» gevestigd In <le Kapelleatraet I\I° 11, waer idle brieven, gelden, enz. Vrachtvry moeten toegczondcMi Worden.
AhonnementspryB 25 fr. jnera, voornfbetaelbner. Voor den bulten kon men Inschryven In nl de postknntooren, en voor de londelylie gemeenten by de briefdragers.
De commune heeft volstrekt niets gered en alles
in gevaer gebragt. Wie ten dien tyde de redders
waren van Frankryk, heeten Kellermann en
Dumouriez; de eerste behaelde de overwinning
te Valmy en de tweede te Jemmapes. Het'is
waer, deze laetste zege koste aen ons Vaderland
zyne nationale en godsdienstige vryheid.
De aenleiders der fransche commune van 92
waren de genaemde Hebert en Chaumette, twee
schryvers zonder talent, twee schurken zonder
waerde. Zyn het die mannen, die citoyen Ledru-
Rollin wenscht te volgen?
Frankryk is reeds zoo diep gevallen, en ge
lukt er het bestuer van Versailles niet in, kort
spel te maken met Parys, Marseilles en Lyon,
dan zullen wy de bloedige tooneelen der eerste
fransche revolutie terug zien, tooneelen welke
wy, vol betrouwen op de beschaving en voor
uitgang der negentiende eeuw, nimmer hoopten
te moeten bywonen.
Die fameuze clubs- en communemannen spre
ken geernevan Vryheid en Vaderland, en zy zyn
het, die de grootste vy anden zyn van hun Vader
land en van de Vryheid
FRANKRYK.
IVeerlaeg.
Parys, 2 april, 6 ure des avonds.
Sedert gisteren avond hebben er verschillende
gevechten plaets gehad tusschen de garden van
de cummune, en de troepen van Versailles, langs
den kant van Neuilly.
Men hoorde een hevig kanonvuer aen de
Champs-Elysées en het Concorde-plein, tusschen
10 ure en 's middags.
Het komiteit heeft ten minste 60,000 man by
Puteaux gemasseerd. Er bevinden zich ook na
tionale garden te Gourbevoie en aen de Neuilly-
brug.
Er heerscht te Parys eene groote beweging
onder de nationale garden.
Het komiteitzendtinalle haest manschappen,
voorraed en artillerie naer de plaets van het
gevecht.
De Liberté zegt, dat een bataillon van het ko
miteit, eene beweging deed langs den kant van
Courbevoie.
De Mont-Valerien heeft ten 9 u. 30 m. 't vuer
geopend op de voorhoeden der kolommen; de
gendarmen en boschwachters, in de buert ge-
kantonneerd, hebben alsdan de wapens opge
nomen en zyn de nationale garden der commune
te gemoet getrokken.
Allengs is het gevecht heviger geworden, al
lengs het rondpuntvan Courbevoie naderend.
Het gevecht aen den regter kant der nationale
garde begonnen, strekte zich sterk uit naer het
centrum.
Ten 10 u. 30 m. begon het pelotonsvuer, ter-
wyl van den Mont-Valerien, waer het vuer was
gestaekt, dit met kracht werd hernomen.
Ten 11 ure duerde 't hevig geweervuer voort;
liet bezit van Courbevoie scheen het doel te zyn
der twee partyen.
De Temps en Liberté melden het gerucht dat
de nationale garde verpligt is geweest achter
uit te gaen; de ambulansen vertrekken in de
rigting van het slagveld.
Andere inligtingen.
Parys, 2 april.
Dezen morgend, ten 9 ure, zyn de troepen
van Versailles, te Courbevoie gestationneerd en
de nationale garden aen de brug van Neuilly
slaegs geraekt.
De kommandant der republiekeinsche wacht,
die als parlementair vooruit kwam, is met den
tromp van het geweer op de borst gedood door
de zouaven, die deel maekten van de nationale
garde.
Vyf nationale garden zyn gevangen genomen
en gefusilleerd.
20 a 23 garden zyn gedood en evenveel zyn
er gekwetst.
De artillerie van den Mont-Valerien heeft ge
schoten; de bommen vielen tot in de avenue de
la Grande armée.
De alarm wordt in alle wyken getrommeld;
de nationale garde begeeft zich naer de wallen,
die met kanons worden gewapend.
De nationale garden hebben de positie aen de
brug van Neuilly verlaten.
Er heerscht te Parys eene groote ontroering.
Het pruisisch gouvernemenL heeft aen het
gouvernement van Versailles toegelaten, zooveel
troepen in Parys te brengen als het zou noodig
zyn, tot herstel der orde.
Het heeft'verklaerd dat de Duitschers binnen
Parys trekken, als de orde den 15 april niet her
steld is.
Versailles, 2 april.
De oproerlingen zyn achteruit geslagen; de
verdedigde barrikaden zyn door de troepen met
veel geestdrift ingenomen.
JEen aental nationale garden zyn krygsgevan-
gen gemaekt.
Het zedelyk uitwerksel van dietyding is voor-
treffelyk.
Parys, 3 april.
Eene proclamatie der commune zCgt: Het
gouvernement van Versailles heeft ons aenge-
rand; niet kunnende rekenen op het leger, heeft
het tegen ons de zouaven van Charette, de Bre
tons van Trochu en de gendarmen van Valentin
gezonden. Het heeft Neuilly gebombardeerd.
Wy hebben de zending de stad te beschermen,
wy rekenen op uwe hulp.
Gedurende den nacht is er eene onophou
dende beweging geweest "van bataillons der
commune in volle veldtenue, met ambulancen;
zy trokken door de straet Rivolien de Champs-
Elysées, naer den omtrek en de forten. Nieuwe
bataillons vertrekken dezen morgen. De rappel
wordt in alle wyken geslagen.
De barrikaden der stadhuisplaets en andere
-ïyn heringerigt.
Sedert 5 ure 's morgens wordt te Parys een
gedommel van kanonvuer gehoord.
vi.
Bazaine omsingeld zynde te Metz, rukté de
Keizer op Chalons alwaer, onder het bevel van
Mac-Mahon, zich een nieuw leger vormde by
middel der overblyvende troepen van Woertli
en van nieuwe wervingen. Dit legerkorps was
bestemd om Bazaine te gaen ontzetten.
Van eenen anderen kant zakte de Koninklyke
Prins in allerhaest op Chalons af. Hy was er
reeds naby toen men eensklaps vernam dat de
Keizer en Mac-Mahon noordwaerts trokken om
het leger van Bazaine te vervoegen. Het pruisi-
sche leger verydelde dit plan. Het fransch leger
korps, aengevallen langs voren en ter zyde,
werd door den Koninklyken Prins in Sedan ge
drongen, waer het moest kapituleeren. Het gan-
sche leger, 150,000 man, werd krygsgevangen
genomen; gansch zyn materieel viel in de han
den van den vyand en de Keizergaf zynen
degen over aen den Koning van Pruisen!
Die rampspoedige uitslag bragt het leger van
Bazaine in den neteligsten toestanden zonderde
het af van het overige van Frankryk.
En, alsóf Frankryk nog niet diep genoeg ge
slagen lag, verhief de schrikkelyke draek der
Revolutie het hoofd. Parys verklaerde den Kei
zer en 't keizerlyk bestuer vervallen, en eenige
kerels benoemden zichzelven als aenleiders van
gansch het landDit gebeurde op 4 september
-1870.
Straetsburg, na langdurigen en heldhafligen
wederstand onder generael Ulrich,gaf zich over
■den 28 derzelfde maend. Bleef nog Metz, dat
reeds omsingeld was.
Middelenvyl ging, te Parys, de Revolutie
haren gang. De fameuze princiepen van 1789
hadden Napoleon III niet kunnen redden; men
dacht dat de princiepen van 1792 die toch
volstrekt dezelfde zyn gingen wonderen
doen: men eischte dat de commune werd gepro-
JklameerdOp het uer dat wy schryven,
is, te Parys, de commune in vollen bloei
Verledene week deelden wy een artikel mede
waerby onze lezers de geschiedenis hebben lee-
ren kennen van hetgeen men in Frankryk de
commune noemt. Wat de weldaden betreft, welke
deze by uitstek revolutionnaire instelling aen
Frankryk heeft geschonken, zal het genoeg zyn
te zeggen dat, gedurende de vier maenden van
't jaer 1792 dat de commune zetelde, zy op de
breedste schael het hatelyk systeem der huis
zoekingen, zoo by naclite als by dage, uitoefende;
dat zy de schrikverwekkende moorderyen van
september organiseerde; dat zy diefstal en roof
op alle mogelyke wyzen heeft gepleegd; dat zy
nooit rekenschap heeft gegeven- van liaer be
stuer, en eindelyk is gevallen onder de algemeene
verachting van het volk.
Ledru-Rollin, de al te beroemde demagoog,
heeft onlangs in een zyner klubsen durven be-
weeren dat de commune van 1792 Frankryk heeft
gered van den inval der vreemde mogendheden
eene f^esclilecleni» uit onzen ty<l.
(15® VERVOLG.)
Geheel buiten zich zei ven,'wierp hy zich op een
.stoel. I)aer trad eene vrouw binnen en verhaelde hem,
wat er voorgevallen was. Onverwacht waren er twee
gendarmen gekomen, hadden het geheele huis door
zocht, verscheidene voorwerpen gevonden en mede
genomen, die~zy voor gestolen verklaerden, en daerop
zoowel Margaretha als hare moeder met zich naer de
stad gevoerd. Beiden hadden zeer geweend en hare
onschuld betuigd.
Zw'ygend, de oogen strak voor zich op den grond
gevestigd, had hy de vrouw aengehoord. Plotseling
stond hy op en trad, in hevige gemoedsbeweging
driftig naer haer toe.
En gelooft gy inderdaed, dat zy beiden schuldig
zyn? vroeg hy, terwyl zyn oog aen hare lippen hing,
als of hy ieder woord daeruit vooruit wilde lezen.
De vrouw scheen de vraeg te willen ontwyken, en
haeldo slechts hare schouders op.
Houdt gy ze beiden voor schuldig? vroeg Hendrik
nog eenmael. Spreek, spreek! Ik wil welen wat gy er
van denkt.
De vrouw draelde met het antwoord.
De oude staet niet al te best te boek, antwoordde
zy eindelyk, en de dochternu, de appel valt meestal
niet ver van den boom, is het spreekwoord. Maer ik
heb niets gezien, en vertel slechts datgene waer het
geheele dorp vol van is. De regter in de stad zal wel
welen, ofzv schuldig of onschuldig zyn; ik voor my
denk er zoo over, dat men een onschuldige niet door
gendarmen laet weghalen.
Het noemen van den regter had aen Hendrik's ge
dachten plotseling een geheel anderen loop gegeven.
De vrouw had gelyk, de regter moest het weten. Zon
der een woord meer te zeggen, snelde hy weg. Zeker
heid wilde hy hebben, want onwillekeurig gevoelde
hy, dat van deze vraeg geheel zyn toekomstig levens-
«luk afhing.
Hy keerde naer de hoeve des landbouwers terug,
elde een peerd uit den stai, wierp zich daerop en
rende naer de stad. Er kon een misverstand by Marga-
relha's inhechtenisneming plaets gehad hebben, en
daerom wilde hy voor haer de stad trachten te berei
ken om haer, als zy onschuldig was, voor den smaed
der gevangenis te behoeden.
De landbouwer zag hem weg rennen, hy had reeds
van de inhechtenisneming van Margaretha en hare
moeder gehoord en raedde al spoedig wat hy van zin
was.
Het zal hem niets balen, zegdehy lotzyne vrouw.
De oude heeft haer leven lang niet gedeugd, en het
meisje zal zeker niet beter zyn. Het is goed voor hem,
dat het gebeurd is. Het is een flinke kerel en ik 'heb
het goed met hem voor, slechts zyn drukke omgang
met dat meisje heeft my al lang niet bevallen.
Eenige uren later kwam Hendrik terug. Het peerd
was geheel en al met schuim bedekt en loonde duide-
lyk aen, hoe snel het er over heen was gebragt. Hy
bragt hel in den stal en verliet toen de hoeve zonder
een woord te spreken.
De landbouwer liet hem stil begaen. Hy had in de
stad zeker het antwoord gekregen en moest dat nu
eerst te boven komen. Toen hy echter des nachts en
ook den volgenden morgen niet terug keerde, begon
hy toch ongerust over hem te worden. Hy kende zyn
wilden aercl, waervun het ergste te verwachten was.
v Eerst laet in den avond keerde hy terügen begaf zich
dadelyk ter rust. Den volgenden morgen hervatte hy
vroegtydigdegevvoonewerkzaemheden. Met geen enkel
woord sprak hy er van, waer hy den vorigen dag ge
weest was, en Friese wilde hem niet daer naer vragen.
Zyne bleeke wangen toonden duidelyk aen, welke in-
nerlyken slryd hy gestreden had. liet was een goed
teeken, dathy niet legenstaende datalles teruggekeerd
was, en zich niet door zyn hertstogtelyk karakter tot
zyiLvroeger leven had laten vervoeren.
Vjjn'zioh zeiven gekeerd, maer bedaerd verrigtte hy
dagen lang zynen arbeid, zonder daler een woord over
zyne lippen kwam, zelfs niet tegen den landbouwer,
wien hy anders de warmste toegenegenheid toedroeg.
Het was nu eenmael een karakter, dal zich niet ligt
over eene bittere hervaring kon beenzotten, maer
iedere smerl langzaem in zich zeiven moest verteren.
Veertien dagen waren er omstreeks verloopen, toen
Margaretha in het dorp terug keerde, terwyl hare moe
der in de gevangenis moest bly ven. Algemeen verhaelde
men, dat reeds by het voorloopig onderzoek hare on
schuld aen den dag was gekomen, waerom zy dan
ook in vryheid was gesteld. Ook Hendrik vernam het;
toch ging hy niet even als vroeger des avonds naer
haer toe. Het deed den landbouwer innig veel genoe
gen toen hy dit gevvaer werd. Hy hield hem voor
allyd van zyne herlstogtelyke liefde voor dit meisje
genezen.
Met hevig ongeduld had Margaretha den geliefde
verscheidene avonden achtereen gewacht en kon het
zich maer niet verklaren waerom hy niet kwam. Zou
hy misschien aen hare onschuld twyfclen en zich nu
van haer afwenden? Zou hy niet weten, dat zy terug
was? Zy zag hem met den landbouwer voorby haer
venster gaen, haer hert klopte hoorbaer, hare ademha
ling werd belemmerd, toen zy bemerkte, hoe bleek
zyne wangen en hoe gefronsd zyne wenkbrauwen wa
ren. Zy wilde hel venster openrukken en hem roepen
de tegenwoordigheid des landbouwers hield haer
terug. En geen enkelen blik wierp hy op het huis;
met. liet oog voor zich op den grond geslagen ging hy
verder.
Men zegt, dat er gister veel dooden en ge
kwetsten waren.
Er is geen wanorde te Parys.
Parys, 3 april, 6 ure des avonds.
De nationale garden van liet komiteit hebben
met dry korpsen geopereerd, het eerste langs
Montrouge, het tweede langs Issy, het derde
langs Reuil en Nantessi. Alle dry hadden Ver
sailles voor doel.
De korpsen hadden 200 kanons by zich, en
't leger telde een effektief dat op 100 a 110,000
man geschat wordt,
Parys, 3 april, 6 \jt ure des avonds.
Het officieel blad van Parys van dezen avond
kondigt de volgende depeche af, 3 april, 11 u.20.
Dezen morgend heell kolonel Bourgoin het
algemeen kominando; Bergeret eii Flourens
marcheeren op Versailles, zeker zynde van den
goeden uitslag.
Eene andere depeche, 3 april, 3 ure des ach
ter noens, meldtDezen morgend, ten 4 ure,
hebben de kolommen van genprael Duval en
van kolonel Flourens aen het rondpunt van
Courbevoie geopereerd.
Nauwelyks aengekomen is er een levendig
vuer van den Mont-Valerien, begonnen.
De troepen verschuilden zich achter de huizen.
Zoo beschermd hebben de bevelhebbers eene
beweging kunnen inrigten, die teenemael ge
lukte.
De twee kolommen hebben de linie kunnen
overschryden en zyn op Versailles gemarcheerd.
Generael Bergeret, aen 't hoofd der troepen
heeft ze doen vooruitgaen, onder den kreet van
leve de republiek! Twee paerden werden onder
hem dood geschoten.
Er komt et-nig IAcIit.
Londen, 4 april.
Depeches in de engelsche dagbladen doen zien,
dat de oproerlingen in verwarring zyn.
Maendag was de groote oorzaek van hunne
neêrlaeg, dat zy dachten de troepen van den Mont-
Valerien met hen te zien verbroederen.
Zy hadden zich niet verwacht aen dat kanon
vuer.
De Times denkt dat de toestand als volgt is
Bergeret met 15,000 man, geheel van Parys
afgesneden zynde, zou men Flourens met opzet
toelaten zich by hem te voegen.
Flourens en Bergeret zouden alsdan met 35,000
man, zich moeten overgeven of wel het gevecht
in heel onvoordeelige voorwaerden aennemen.
De Daily-News zegt dat de zouaven (die van
het pauselyk legioen) geene genade geven en
hunne krygsgévangenen lusilleeren.
Proclamatie van een moedig Iturgrr.
Het volgende plakkaet is in verscheidene
kwartieren van Parys aengeplakt:
Dierbare Medeburgers!
De stad Parys loopt naer haren ondergang.
Weldra zal er van Parys niets overblyvendan inuren,
meubels, welke men niet heeft kunnen weghalen,
ontelbare bahkroeteneneeneafgryselyke ellende.
Nooit heelt de stad afgezonderd beslacn. Noch
tarwe, noch wyn kan men op de straet inoogsten.
Vol UVyfoling wierp zy zich op eenen stoel. Spoedig
echter sprong zy weder Op. Zy wilde hel niet geloo-
ven, dat hy haer zoo spoedig zou kunnen verlaten en
van haer afzien. Zy hoopte hem dien avond te zien,
maer ook dezen avond girig voorby en hy kwam niet.
Toen zond zy hem den volgenden morgen eene bood
schap en liet hem verzoeken nóg eens by haer te ko
men. Het was haerbyna onverschillig, of anderen haer
voor schuldig hielden of niet; hy moest echter aen hare
onschuld geloovcn, en om hem daervan te overtui
gen, moest zy hem nog eens spreken.
Hendrik hadnietsdaeropgeanlwoord.nogtans kwam
hy des avonds. Langzaem, byna dralend, trad hy het
vertrek binnen. Niet zoo als anders vloog hy ylings op
haer toe en reikte hy haer de hand, zy had hem ver
wacht, en toch bragt zyn binnentreden haer in verle
genheid. Zyn blik was zoo ernstig. Gedurende eenige
sekonden stond zy onbewegeiyken waegdehel niet do
oogen tot hem op teslaen. Ook hy stond bedaerd.
Eindelyk echter vermande zy zich, snelde op hem toe
en greep luid snikkend met beide handen zyne regler-
hand.
Langzaem, maer bepaeld onttrok hy haer die.
Hendrik Hendrik! riep zy en wilde hem met
hare armen omvatten.
Laet af, zegde hy, terwyl hy haer afweerde. Ik
moet eerst met u spreken. Ik wilde eerst niet lot u
gaen, maer dacht het toch beter uil uwen mond alles te
vernemen. Zet u daer neder en zeg my hoe zich alles
heeft toegedragen.
Margaretha zonk op den stoel, dien hy haer aenge-
wezen had, byna ineen.
Ik ben onschuldig, riep zy hevig snikkend uit.
Waerom heeft men u met uwe moeder weggc-
bragt, vroeg hy.
Zyne woorden klonken koud.
Ik ben onschuldig, Hendrik* herhaelde zy.
Wordt voortgezet.)
