N° 23.
Zondag 28 Mei 1871.
1st* Jaergang.
WEKELYKSCI1 NIEUWSBLAD.
De Dorpsduivel
Burgeroorlog te Parys.
Aelst, 27 Mei.
De Oorlog van 1870-71.
Jubilé van Pius IX.
Buitenlandsch Xieuws.
Gazette van Aelst
Het Bureel van het blad 1» gevestigd In de Kapellestraet IV0 11, waer alle brieven, gelden, enz. vraehtvry moeten toegezonden worden.
Abonnonientaprys *5 fr. 's jaers, vooral'betaelbuer. Voor den bulten kan men inscliryven in al de postkantooren, en voor de Inndelyke gemeenten by de brlefdrngers.
ix.
Ons overzigt van den Franseh-Pruisischeu
oorlog strekt tot de overgaef van Metz, 28 Octo
ber 1870.
Het is onnoodig de gewigtigheid dier gebeur
tenis te doen uitkomen. De val van Metz ontnam
aen Frankryk het eenige regelmatig en afgerigt
leger welke bet nog bezat, en by gevolg zou
voortaen Parys alleen gansch het gewigt der
worsteling dragen. Ook vernamen wy weinige
dagen nadien dat de Pruisen hunne maetregels
aenrigttenom haestde bombardering der hoofd
stad te beginnen. Wy laten ongetiteld de ver-
schillige gevechten welke sedert eenigen tyd
onder Parys hadden plaets gehad.Sommige dier
gevechten waren zeer ernstig en vielen ten slotte
gewoonlyk tegen de Franschen uit. De over
gaef van Metz werd gevolgd van die van Verdun,
en Dijon gaf zich over den 30 october.
Den 31 october gebeurde er een aenslag dooi
de roode republikanen gepleegd op de leden van
het gouvernement, die verscheidene uren aen-
gehouden zyn gebleven. Terwyl deze roekelooze
poging der rooden weergalm vond te Toulouse,
Grenoble, Nimes, Marseille en andere steden
van Frankryk, gingen de duitsche legers in het
zuiden van den Elzas gedurig vooruit, en de be-
langryke forteres van Belfort, de sleutel van
Frankryk langs den kant der Vogezen, werd om
singeld.
Tot dan had men veel gesproken van eene
tusscheukomst der onzydige mogendheden ten
voordeele van den vrede. Die tusschenkomst
neeft niet plaets gehad.
Den 29 october was M. Thiers, het hoofd van
het gouvernement der nationale verdediging,
naer Versailles vertrokken om eenen wapenstil
stand te sluiten, teil einde Frankryk den tyd te
laten om tot de algemeene kiezingen over te
gaen en eene Constituante tot stand te brengen.
Doch in de eerste week van november berigtte
men officieel uit Parys dat de aengevangen on
derhandelingen onderbroken waren, ten gevolge
der onaennemelykheid der voorwaerden door
M. von Bismarck uitgebragt. M. Thiers vroeg,
onder anderen, om de bevoorrading van Parys
te vernieuwen, iets wat het pruisisch bestuer
geenszins wou inwilligen. Van dit oogenblik
kon men voorzeggen hetgeen is uitgevallen:
Parys zal vallen, ofwel door de bombardeering
ofwel door den hongersnood. Intusschentyd
gingen de roode aenhangers der commune hun
wanordelyk en vaderlandshatend werk voorts
in Lyon, Grenoble en in de andere reeds ver
melde steden.
En, of de-schrikkelyke worsteling tusschen
Frankryk en Pruisen, en de overweldiging van
Rome door de italiaensche Revolutie den poli-
tieken horizont nog niet genoeg hadden ver
duisterd, zendt de kanselier van het russisch
keizerryk de opzegging van het traktaet van
eene geschiedenis uit onzen tyd.
(22® VERVOLG.)
Hendrik droeg hem in huis. De oplogt wachtte op
de hoeve. Na weinige oogenhlikken kwam de landbou
wer weder tol zich-zelven: lly wilde opstaen om den
laeslen moeijelyken^ang te doen nu ondervond hy
echter zelf, dat zyne krachten te kort schoten. Door
smerl overweldigd verborg hy het aengezigl in beide
handen.
Ik blyf ny u, riep Hendrik, wien hel lyden des
■ouden mans door de ziel sneed.
Hy maekle met de hand een afwyzend leeken.
Gaga, smeekte hy hem hacstig, terwyl hyde
woorden slechts met moeite kon uitbrengen. Ontzeg
hem de laetste eer niet ik kan ze hem niet geven!
Hendrik ging.
Met alle mogelyke prael werd de doode op het kerk
hof ter aerde besteld. Even echter als over den arm-
slen bedelaer, verhief zich ook over zyne doodkist de
donkere, zwarte grafheuvel.
Hendrik keerde naer huis terug. Hy vond den land
bouwer nog op dezelfde plaets, alwaer hy hom verla
ten had. Met een innigen handdruk dankte deze hem
voor alles, wal hy gedaen had.
Nu liet hy zich ook zonder legenspraek naer bed
brengen, ook hy zag met onverschilligheid op alles
néér.
Een stil, treurig leven begon er thans op de hoeve
des landbouwers.
Deze lag zwaer ziek te bed, en Hendrik twyfelde er
meermalen aen of hy er wel van zoude opkomen. Zyne
vrouw bevond zich nog in denzelfden toestand waerin
zy uit de stad was teruggekomen. Zy scheen niet ziek
te zyn. macr hare zwakheid nam met iederen dag toe,
en de doktors beschouwden haren toestand met nog
grooter bezorgdheid, dan dien des landbouwers, wiens
1856, betrekkelyk de zwarte zee, en verklaert
dat hy het voortaen als nul en van geener
waerde zon aenzien.
»-o^o
De betooging door de belgische Damen inge-
rigt om op 16 juny aenstaende eene Jubeltiare
aen Z. H. den Paus aen te bieden vindt den
grooteten byval. Kostelyke juweelen van alle
slach worden van alle kanten toegebragt; vrou
wen uit de burgerklas, ja, werkvrouwen en
dienstboden ontdoen zich van hunne juweelen
om hunne liefde en gehechtheid aen Pius IX te
betuigen.
De tiare of drykroon wordt, zoo als men weet,
vervaerdigd van den heer Bourdon te Gent,
naer de teekening van den heer Jan Bethune-
d'Ydewalle.
De Paus draegt de dry kronen als Vader, als
Koning en als Opperpriester. De latynsche op
schriften welke de Jubeltiare zullen versieren,
herinneren elk een dier dry tytels. Zy zyn byna
letterlyk ontleend aen hetgeen het Romeinsch
ceremonieboek voor de kroning der Pauzen.
Het eerste opschrift luidt in het vlaemsch
Aen den Vader der koningen eti der volkeren; dit
eerste opschrift zal op de eerste kroon getee-
kend zyn in brillanten op blauwen email.
Het tweede opschrift op de tweede kroon luidt
Aen hem die heersciit over gansch de aerde; het
zal geteekend zyn in brillanten op rood email.
En het derde opschrift: Aen den onfeilbaren
plaetsvervanger van Jesus-Christusin brillanten
op groen email.
De gesteenten zullen betrekkelyk de kleuren
hebben van het email; in de eerste kroon zullen
het saphieren, in de tweede robynen, en in de
derde smaragden zyn.
Dit Jubilé gansch uitzonderlyk in de kerke-
lyke geschiedenis, wordt thans het voorwerp
van toebereidselen in al de landen der wereld.
In Italië hebben een aental bisschoppen te
dezer gelegenheid byzondere bevelen uitgevaer-
digd.
In Holland heeft zich een komiteit gevormd
om eene schitterende betooging van geloof en
liefde jegens den gevangene van het Vatikaen
in te rigten. Op voorstel van den eerw. heer
Brouwers van Amsterdam, stellen de holfand-
sche priesters dichtstukken op, ter eere van God
en zyneti stadhouder; en zullen muziek en schil
deryen aen de voeten van den Opperpriester
worden nedërgelegd.
Men heeft in Italië eenen oproep aen de mu
ziekanten gedaen, om eenen album van hymnen
tegen den '16 juny te vervaerdigen.
Te Weenen hebben de maetschappy der katho
lieke Jeugd en het komiteit der Oostenryksche
katholieke voordragten besloten de gelukkige
gebeurtenis met vreugdebetoogingen te vieren.
In Ierland is een oproep gedaen aen de katho
lieke vrouwen om hunne namen te plaetsen op
een adres, den Heiligen Vader toe te zenden.
In Engeland heeft de katholieke Jeugd, onder
de leiding van lord Campden, lord Beaumont
en den heer Woudmard, reeds duizende hand-
teekens van jonge lieden op een adres aen den
Paus ingezameld, alsmede gelden, welke reeds
tot 50,000 fr. beloopen.
Ook in Amerika worden in al de groote ste
den maetregelen genomen om betoogingen ter
eere van den HVader tot stand te brengen.
He.t feest van 16 juny zal in het boek der ker-
kelyke geschiedenis schitteren, en veel bydra-
gen om de katholieke beweging magt en leven
by te zetten.
FlUYIiHYK.
Schade veroorznckl te Parys.
De Parysche briefwisselaer van den Daily
Telegraph heeft de rekening opgemaekt dei-
schade, welke door de commune aen de stad
Parys veroorzaekt is geworden.
Volgens hem bereikt dit cyfer 34 millioen per
dag, dus twee milliards voor twee maenden.
Ziehier deze cyfers:
Solde van 1*50,000 nationale garden, tegen
2 fr. per dag: 300,000 fr.;
Solde hunner vrouwen en kinderen, gere
kend aen 50 c. gemiddeld per hoofd: 75,000 lr.;
Oorlogsuitgaven, de munitiën er onder be
grepen: 500,000 fr.;
Verlies van dagloon van 300,000 werklieden
aen 6 fr. daegs: 1,800,000 fr.; welke na aftrek
der solde, kunnen gebragt worden op 1,500,000
fr.;
Verlies der bazen, gerekend aen 2 fr. daegs
voor iederen werkman: 600,000 lr.;
Verlies der voortbrengst van Parysche arti
kelen: 2,500,000 fr.;
Algemeen verlies van den handèl: 10,000,000
fr.;
Verlies op den verkoop van kruidenierde-
ryen,ten gevolge de uitwykelingen van 800,000
persoonen: 2,400,000 fr.;
Verlies op de kleedy, uithoofde van dezelfde
oorzaek: 2,400,000 fr.;
Verlies aen de vreemde bezoekers voor uit
gaven en aenkoopen9,000,000 fr.:
Verlies aen huishuren: 2,000,000 fr.;
Uitgaven voor het leger van Versailles:
3,000,000 fr.
Dus een totael van 34,275,000 fr.
Nutionnle Vei-««tlcrlng.
Versailles, 22 mei.
M. Thiers meldt, dat de zaek van het regt, de
orde en de beschaving triomfeert, dank, zegt hy,
aen ons dapper leger. (Eenparige toejuichingen.)
Verslag gevende over de operatiën, zegt hy,
dat het leger van generael Douay langs Passy
tot by den Are de Triomphe voortuitgerukt is.
Te gèlykcrtyd, bezette generael Ladmirault de
Are de Triomphe en de Place de l'Eloile, en Vinoy
vereenigde zich met Cissey, welke/met zyne
linkerzy op Mont Parnasse steunt en zyn regter
op de Invalieden. Clinchant, langs de voorstad
Saint-Honoré binnenrukkende» is tot de Opéra
vooruit gemarcheerd.
Alzoo was de toestand ten 2 ure namiddag.
Wy gelooven gaerne dat Parys welhaest aen
zyn wettig opperhoofd, dat Frankryk is, zal
teruggegeven worden.
M. Thiers over het lot sprekende dat de op
roerlingen verwacht, zegt dat de wetten met
strengheid zullen worden uitgevoerd. Het is met
de wet inde hand dat wy tegen de oproerlingen
zullen handelen, die den partikulieren eigendom,
noch de openbare gedenkstukken geëerbiedigd
hebben.
Hochefort te Verttallleti,
M. Rochefort werd den 21 mei gevangen te
Versailles aengevoerd. Hy zat in eene berline,
welke door gendarmen en chasseurs d'Afriquc
geëskorteerd was. By hem, in het rytuig, be
vond zich zyn sekretaris, M. Mouriot, en vier
agenten van policie in burgerkleeding; op den
bok zat een officier der gendarmerie.
Rochefort had zynen baerd afgeschoren, om
in zyne vlugt niet herkend te worden. Zyne
aenkomst heeft tot de hevigste tooneelen aen-
leiding gegeven.
Een kerel, welke riep vive Rochefort! werd
byna door de bevolking verworgdHet volk riep
Weg met den moordenaerDe brigand moet te
voet gaen! Ter dood!
De troepen hebben veel moeite gehad om den
gevangene te beschermen, welke men in eene
veilige plaets opgesloten heeft.
Rouaen, 22 mei.
De helft van het legorder Versaillers is Parys
binnengerukt. Het bevindt zich naby de poor
ten van Saint-Gloud en Passy, te Auteuil,aen de
Are de Triomplte en op den Trocadero.
De kanons hebben op de Champs-Elyseés ge
schoten. 15 a 20,000 soldaten zyn dezen mor-
gend begonnen langs de Vaugirard en Mont-
rouge-poorten in Parys te trekken. De andere
zullen volgen langs de Auteuil- en Muettepoor-
ten, welke gckapituleerd hebben.
Parys, 21 mei.
De voorhoede der Versaillers is door de
Muettepoort binnengerukt. De verbondenen ma
ken zich gereed, haer in den flank aen te vallen.
Versailles, 21 mei.
De laetste berigtcn melden, dat de troelen
weinig of geenen weerstand te Parys ontmoeten.
De troepen van Versailles, die de wallen be
zetten, hebben de kanons, welke er zich bevon
den, tegen de nationale garden gewend.
St-Denis, 23 mei, 7 ure 's morgends.
Reeds van het krieken van den dag wordt er,
in de rigting van Versailles, eene hevige kanon-
naiLeun ^eweervuer gehoord.
Parys wordt door het dpilsche leger ten volle
afgezonderd.
hy slechts daerop zyne gansche opmerkznemheid ge-
rigt te hebben iets te ontdekken dat hem reden tot
ontevredenheid en berisping kon geven.
"Sépioe weinig hy zulks ook openbaerde, zoo hadden
Toch de onheilen diehem gelrolfenhadden, eene diepe
sniert in zyne ziel achtergelaten, en terwyl hy door
eigen kracht trachtte te overwinnen, verteerde zy
hem langzaem, en bragt ieder genoegen, iedere vro-
lykbeid van anderen slechts verbittering by hem te
weeg.
Byna alle bekenden trokken zich van hem terug en
daeronder zyne beste vrienden. Dit deed echter zyne
eigenzinnigheid en liglgeraeklheid slechts toenemen.
Te vergeefs had Hendrik gehoopt, dat hy met der tyd
wel veranderpn zon; meer dan een jaër was er sedert
den dood zyncr vrouw verloopcu, en de verandering
was nog niet gekomen.
Herhaeldelyk, als de oude barsch en toornig tegen
hem geweest was, had Hendrik het besluit genomen
van hom weg te gaen; macr dan stond deze geheel
eenzaem en verlaten in de wereld, en hel was toch
eigenlyk niets anders dan het ongeluk, dat zyne ge
moedsgesteldheid zoo veranderd had.
In het dorp schreef men Hendrik's blyvenop de land
hoeve aen een geheel andere beweegreden (oe, en
deze wist zulks wel. Met nydigen spot vertelde men,
dat de dorpsduivel, die zoo trolsch en hooghorlig van
aerd was, (pen de geringste beleediging vroeger gewel
dig deed opstuiven en die zich aen geen enkel meester
had willen onderwerpen, zich slechts daerom alles
van den oude liet welgevallen, omdat hy hoopte een-
mael van hem te zullen erven. Deze had niet dan zeer
verre uabestaeuden,en het was wel waersehynlyk.dat
hv den vroegeren bedeljongen tol zynen erfgenaem
zou maken.
Hendrik was er zeer verre af aen zoo iets te denkon;
daerom bekommerde hy zich niet om de praeljes in
het dorp, integendeel droeg het slechts daertoe by.
zyn besluit, den oude niet te verlaten, nog te verstor-
keu. Wordt voartgetoL)
krachtige geest en sterk ligeliaeingestel meer konden
verdragen.
In Hendrik's hand berustte nu alles. Voor alles wat
de zaken der landhoeve betrof, moest hy nu zorg dra
gen, en hy deed zulks met eene bedaerdheid en een'
beleid als of hy vanjongs afdaerby was groot gebragt.
Hy kw:am nu minder dan vroeger by Margarelha, daer
hy zyne vrye uren en avonden meest by den landbou
wer doorbragt, die alleen en diep verslagen daer ne
der lag. Hy zag welk een troost het hem verschafte,
als hy naest zyn bed gezeten, met hem over George
sprak.
Ook met des landbouvyers vrouw beproefde hv het
herhaeldelyk over haren zoon te spreken; zy gaf hem
echter- nimmer antwoord, en scheen doorgaens zyne
woorden niet te hooren.
Vier weken waren er verloopen, toen stierfde vrouw
zonder voorafgaende ziekte. Deze nieuwe slag trof den
landbouwer zoo veel te harder, daer hy er niet het ge
ringste op voorbereid was. Hy had de ziekte zyner
vrouw slechts voor eene zielskrankheid aengezien;
aen zoo iets had hy volstrekt niet gedacht. De doktors
hadden hem daerop niet kunnen voorbereiden, daer
zv zulk een spoedigen dood niet verwacht hadden.
Wederom moest Hendrik geheel alleen al de be
schikkingen voor de begrafenis maken.De landbouwer
was zelfs niet in slael zich in het bed op te rigten.
Hendrik beredderde alles met dezelfde zorg en zonder
vermyding van kosten even als by George's ter aerde-
bestetling.
Ook de dag dezer begrafenis ging voorby.
Daer stond nu dc oude man, die nog voor weinige
weken het geluk van zyn huis en zyn loven zoo vast
gegrondvest waende, alleen in dc wereld. Hy bezat
zelfs geen bloedverwanten. Hy zou ze ook zeker niet
by zich geduld hebben, want sedert die verschillende
rampen hem getroffen hadden, had er eene groote
verandering bv hem plaets gegrepen. Zoo vrolyk en
opgeruimd hy vroeger steeds geweest was, zoo* wre-
velig en opvliegend was hy tegenwoordig. De gering
ste kleinigheid, die hy vroeger niet zoude bemerkt
hebben, of niet had willen bemerken, vervulde hem
met gramschap. Niemand dan Hendrik kon hy by zich
dulden, en hoe zeer deze ook zyn best deed hem in
.alles genoegen te doen,zoo moest ook hy dikvvyls zyn
kwade luim ondervinden.
De zieke, die in zyn geheel leven zich niet van een
zoo groot kwaed bewust was, waerdoor hy zich de
straf van zulk een gruwzaem lot had op den hals gc-
ha'elden voor straf hield hy het volgens zyn bekrom
pen ik'iikwyze, lag met zich zeiven, met zyn leven,
met alle menschen over hoop. Hel lange ziekbed
maekte hem slechts zoo veel ongeduldiger, verdrieli-
ger. Zelfs de voorschriften der geneeslteeren volgde
hy niet op. Zonder le vragen, zonder morren had hy
zich aen het hem opgeiegde moeten onderwerpen; hy
wilde echter de menschen toonen dat liydc rvkc land
bouwer was, die aen niemand gehoorzaemheid was
verschuldigd, wien niemand iets behoefde vo'or te
schryven.
Dit maekte het uiterst moeijelyk met hem om te
gaen cu Hendrik verloor dikvvyls hel geduld met hem,
tot dat zyn zwakke en lydende toestand zyn medelyden
weder opwekte en hem alles deed vergelen.
Niettegenslaende de landbouwer in zyn eigenzinnig
heid dikwyls lynregt legen de voorschriften der ge-
neesheeren handelde, herstelde hy toch langzamer
hand. Zyn vroegere gemoedstemming kwam echter
niet terug. Hoe meer hy in krachten toenam des te
wreveliger en eigenzinniger werd hy.
Hoeveel er ook op Hendrik mogt rusten, had hv zich
.echter tot dus ver aen geen enkel verzuim schuldig
f geniaekt en onder zyne leiding had er dezelfde regel
matige gang van zaken plaets gehad als in dc beste
dagen van voorspoed. De oude moest het bemerken,
toen hy, nadat de lange winter voorby was, weer door
zjne velden kpn wandelen; zyne akkers onderscheid
den zich boven alle andere akkers, maer onverschillig
zaghy op alles neder.Geen enkel woord van goedkeu
ring 'had hy voor Hendrik over; integendeel scheen
