N° 35.
Zondag 20 Augusty 1871.
1st0 Jaergang.
WEKELYKSCH \1 EUWSBLAD.
De dag van 23 August j 1871
De Bedrogene Wraek.
Aelst, 19 Augusty.
G-azette van Aelst
Het Bureel vnn liot I>Ia«l is gevestigd in de Kapellestraet IV0 11, waer alle brieven, gelden, enz. vraehtvry moeten toegezoiuicn Wortlon.
Abonnementsprya 25 fr. 'sjaers, vooraf betaelbaer. Voor den buiten kan men insehryven in al de postkantooren, en voor «le landelyke gemeenten l>y «le brlef«lrngcrs»
Het grootsche leest van 16 juny, duert, men
mag het zeggen, altyd voort. Na gevierd te zyn
geweest, bynaop den zeilden stond, door gansch
de wereld heen, ontving de H. Vader voortdu
rend adressen en deputatiën,gelukwenschingen
en geschenken uit de verst afgelegene landen,
en thans, elke uer die slaet, komen wy den pleg-
ligen dag nader, den dag die zal schitteren als
de heerlykste star des hemels, in den reeds zoo
ryken bloemtuil den heiligen en welbeminden
Jubilaris aengebodenop 23 augusty, woensdag
aenstaende, regeert Pius IX juist zoolang als de
H. Petrus in zyne hoedanigheid van opperhoold
<ler Kerk heelt geregeerdvyf-en-twintig jaren,
twee maenden en zeven dagen
Zulk een dag zal nooit in de H. Kerk gevierd
zyn geworden.
Men zegt aen de Pauzen op het oogenblik dat
zy gekroond wordenGy zult de jaren van
Petrus niet zien. Is het daer eene prophetie
welke als geloofspunt moet aengenomen wor
den? Neen, het is een enkele waerschuwing ge
put uit eene godvruchtige traditie en gesteund
op den hoogen eerbied voorde gedachtenis van
den H. Petrus, door het onzienlyk Hoofd der
Kerk zelf aengesteld als den eersten Paus. Nog-j
lans, voor al de Pauzen die, sedert meer dan
achttien eeuwen, als opvolgers van Petrus den
H. Stoel hebben beklommen, was die verwitti
ging eene wezenlyke voorzegging. Pius IX is de
253sU' dier opvolgers, en, donderdag toekomende
zal hy reeds een dag langer geregeerd hebben
dan het opperhoofd der ApostelenIs het een
mirakel? Neen. Nogtans, ingezien al het buiten
gewone dat zich in den persoon van den tegen-
woordigen Paus verwezentlykt en al het won-
derlyke dat rond hem geschiedt, is men gedwon
gen Pi us IX te groeten als den byzonderen
gunsteling Gods, als den man der Voorzienig
heid.
En, onder al het wonderlykewaervan wy ge
wagen, stippen wy het volgende opmerkens-
waerdige feit aen.
De Paus, dien vele prelaten van zyn gevolg
van Rome zouden willen vcrwyderd zien, is
zonder "vrees in het Vatikaen gebleven. Zeker
is het dat hy er leeft als wezenlyke gevangen;
des niet te min zyn het zyne naem, zyn gedacht,
zyne daden, zyne deugden, zyn lyden alleen die
de Eeuwige Stad vervullen. In die stad, hoofd
stad verklaérdvan Italië blyfthy de ware koning.
Hy is koning, niet alleen omdat de verkleefdheid
van zyn volk, de liefde der christene volkeren
•en de eerbied van al wat treffelyk man is hem
•als koning groeten, mder ook omdat hy, dank
aen de liefdadigheid der katholieken, al de eigen
schappen en wezentlykheden van liét koning
dom heelt behouden, Hy heeft zyne ministers,s
.zyne lyfvvacht, zyne dienaers. Hy betaelt zyne
administratiën, de roemryke overblyfsels van
zyn leger, en zyn volk, dat Italië door afpersende
belastingen zoekt te verarmen, zyn volk blytt
lene zedeschets uit Limburg.
(7e VERVOLG.)
VII.
I><* teleurstelling houdt op.
Pen volgenden dag, 's morgends, wees het slaende
uerwork in de'woning van baes Schreuder zeven ure.
I)e traegzaem aenbrekende winterdag begon den lig-
ten nachtnevel te verdryven, toen de oude molenaer
reeds gekleed in zynen leuningstoel zal te wachten
op zynen neet'en meesterknecht, Hendrik, welken hy
voor zich had ontbodem
Eene poos nadien zien wy Hendrik, met de muts in
zyne hand, op eene bescheidene manier binnen de
kamer treden. Het was een jongman van acht en twin
tig jaren, van middenbare groottes mag tig gebouwd,
met een rood en bloozend gezigt, omgeven door eenen
gckrulden bakkebaerd. Men was gewoon, van hem, op
zyn limburgsch, le zeggen, dat hy er uitzag als melk
en bloed. In allen gevalle was de kleur zyns aengezigts
bloeijende van gezondheid, en had hy'dc frischheid
behouden, die men gewoonlyk hy de ïnolenaers aen-
treft. be geheele houding van den jongman droeg het
mcrkteekcn van bescheidenheid.
Hy sprak aldus: Gy hebt my laten roepen, hoer
Schreuder?
Ja, neef; antwoordde de mulder kortbonóig
gy kunt u aenstouds naer het sekretariaet begeven.
En wat moet ik daer voor u bestellen, meester?
Voor my niets; maer gy... kunt uwe reispas
gaen halen.
het geliefkoosde voorwerp zyner weldaden. De
kardinalen, de nonciaturen, de tribunalen, de
academiën, de gestichten van liefdadigheid, de
scholen, tot zyne officiële dagbladen toe, wor
den betaeld even als voor den 20 september.
De armen ontvangen het grootste deel. Pius IX
maekt nooit rekening. Hy geelt en blyft geven.
Waegt het iemand hein eenige opmerking te
doen, hy antwoordtVerontrust u om niets;
God en myne kinderen zullen in alles voorzien.
Pius IX hoewel gevangen gehouden in het Vati
kaen is koning, en alleen koning van Rome.
De andere koning, die van Piemont, komt slecht
al schuddend en bevend, verdwynt als eene
sehaduwe, na het weinige geld dat hy in de
schatkist vindt, te hebben medegenomen.
De Paus, koning van regtswege is wezenlyk
koning in Rome, ondanks de italiaensche be
zetting, ondanks het italiaensch leger, ondanks
het italiaensch ministerie, ondanks den Senaet,
het parlement, de administratiën en geheel den
italiaenschenaenhang,die uitFlorentië.in Rome
is komen nestelen. Dit alles is, in de hoofdstad
der katholyke wereld, vreemd als de vreemdste
vreemdeling, veel vreemder dan de Franschen
in 1850 en 4864, duizendinael vreemder dan al
de vreemde vrywilligers uit Relgië, uit Frank-
ryk, uit Zwitserland, uit Holland, uit Canada
enz. die onder liet roemvolle vaendel van Cas-
telfidardo en Mentana zyn komen stryden en
sneuvelenWelke les voor de fameuze lieden-
daegsche diplomatie! Wanneer zal zy eindelyk
begrypen dat er in Rome niets duerzaeiiK is,
niets kan bestaen ten zy de Paus alleen? Victor-
Emmanuel zal vallen onder den geessel der In
ternationale en der Commune, en, Internatio
nale en Commune zullen vallen op hare beurt.
In afwachting zal het wederom feest zyn op
23 augusty aenstaende, het feest der katholieke
manifestatiën, het feest des gebeds,en wederom
zal Relgië niet ten achteren blyven. Eene alge-
meene bedevaert naer Mechelen is uitgeschre
ven voor 27 dezer. Die manifestatie belooft aller-
luisterlykst te zyn. Al de katholieke comiteiten
van het land zullen er hunne algevaerdigden
henen zenden. Die comiteiten zullen processies-
gewyze hunne intrede doen te Mechelen, elk
mededingende de relikwiekas van zynen H. Pa
troon. Moge God. ons duerbaor Vaderland
bewaren en beschermen, het katholiek België,
zoo dikwyls op eene byzondere wyze gezegend
door Pius IX.
Pius IX ook wilt dat die dag voor hem liet
feest weze van het gebed, het leestder
vergiffenis.
Weet gy, geachte lezer, voor wie onze zoo
druk beproefde Paus dien dag de H. Mis zal
lezen.
Voor zich zei ven?
Neen.
k Voor zyne familie?
Neen.
Voor Frankryk, de oudste dochter der
christenheid? Voor het vernederde en zoo diep
Myne reispas? vroeg Hendrik, en zyn aenge-
z.igt werd bleek, gelyk dat van eenen doode.
Ja, neef. Hier is uw getuigschrift van bekwaem-
lieid en van goed gedrag in myncn dienst. Gy zult
zekerlyk niet klagen over den inhoud; ook licbj gv my
sedert byna zeventien jaren eeriyk gediend.Jbal gy
incnigniael giugt kuyeren en den kostbaren ïyd—ver-
slyten met beuzelaryen, gelyk gisteren byvoorbeeld,
daervan heb ik geen woord gerept; wantdaervoor zyl
gy genoegzaem gestraft, nu ik u uil dien hoofde weg-
zende, als eenéu on gehoorzamen knecht.
Maer, myn God! zegde Hendrik op eenen
Ireurigen toon gy zuil ïny toeli nu niet, in hel hartje
van den winter, naekt en bloot gelyk ik hen, aen de
deur zetten. Waer zou ik eenen dienst vinden?
Het doet my leed, antwoordde heer Schreu
der droogjes. Overigens moet een goed muldcrsge-
zei, zomeren winter, op zyn handwerk durven reizen
en in de wyde wereld zyn geluk zoeken. Ik heb het
zelfde gedaen. indien ik, gelyk eene broeigans op myn
nest ware blyven zitten, dun zou ik heden nog wel
muldersknecht kunnen zyn.
Maer, myn lieve meester! hernam Hendrikop
den zelfden toon, ik beu geenszins gereed lot de
reis op myn handwerk!
Dal is uwe schuld! bemerkte Schreuder op
den vorigen droogen toon. Gy hebt by my veel
schoon geld gewonnen. Waerom hebt gy u niet eenen
spaerpol gemaekt? Bovendien moet gy toch wel inenig-
ntael by u zeiven gezegd hebben, dal gy niet eeuwig
by my kunt blyven. Of zyn wy misschien te samen
gehuwd als man en vrouw
Ziende dat Hendrik geen woord kon uilbreinghi,
vervolgde lieer Schreuder: Het is uwe eigene
schuld. Waerom hebt gy voor myne dochter wederom
gevallen Frankryk, dathy bemint, en dat hy in
zun harte draent
Neen.
Voor de katholieke wereld, dielydt in hem
en voor hem
Neen.
Voor wie dan?
Voor Italiëvoor het ondankbaer, voor het
meineedig Italiëvoor zyne vervolgers, voor
zyne vyanden
Zie daer wel Pius IX, in den vollen glans van
zyn edelmoedig karakter, zie daer wel den Paus
dien de katholieken van Italië en van gansch
den aerdbodem sedert lang Pius den Gkoote
noemen
Den tytel van Pius den Guoote werd, eenige
dagen geleden, den H. Vader aengeboden door
de Italiaensche Commissie ingesteld om hem,
op 23 augusty, ter gedachtenis van den H. Pe
trus wiens jaren van regeering hy alleen heeft
bereikt, met eenen gouden troon te vereeren.
Pius IX beeft den tytel geweigerd enden
troon ook. Alleenlyk aenveerdt hy liet beloop
der inschryving voor dit geschenk om de itali
aensche seminaristen vry te koopen van den
soldatendienst waertoe het roekeloos italiaensch
gouvernement hem heelt gedwongen.
Niet te min zal voor de katholieken der gan-
sche wereld en voor de geschiedenis Pius IX
PIUS DE GROOTE blyven, en zyne liefdadig
heid zal zyne kroon van heiligheid een parel
byzetten schooner enkostelyker dan al het goud
en al de gouden troonen der aerde.
PROVINCIALE RAED VAN OOST-VLAENDEREN.
Overzigt der werkzaemheden.
(vervolg.)
14 July. De volgende subsidien worden toc-
gestaen: 1500 fr. voor de vergrooting van het
hospitie van Meirelbeke; 2000 fr. voor de her-
opbouwing der pastory van S'-Walhurga-Aude-
nacrde. 1700 Ir. voor kalseiding te Meygera;
1800 Ir. item aen Sl-Martens-Lierde; 1950 fr.
item aen Sl-Martens-Lierde; ongeveer 700 fr.
item aen Maldegem.
PROVINCIAEL BUDJET.—
•18 July. Inschryving op het budjet van
5500 fr. uitgave en 4250 inkomst te betalen
door den stael voor de uitvoering van verbeto-
riggs.werkenophet kanael de Langeleede en het
leggen eener brug over hetzelfde kanael te
AYachtebeke.
Het artikel 5 der uitgaven voorstellende
eene indemniteit van 1058-20 aen den directeur
der schatkist uit hoofde van provinciale comp
tabiliteit, wordt uitgeschrabt.
Er worden verscbilligeuitgaven gestemd voor
meubleering van liet assisenhof en de regtbank
van lsUm aeufeg te Gent.
Er wordt eene som van 700 fr. gestemd
als byleg dei- provincie voor het classement der
archieven van den ouden Raed van Vlaenderen.
Crediet van 25,000 fr. toegestaen voor de lier-
opbouwing van een deel van bet gentsch semi
et - i-rr^r-?TTOi.-.-.r-:,r;T •Try-'-.TKM-wninwari
te Allerheiligen lest, een paer diamanlcn oorslingers
gekocht? Myne dochter heeft zulke prachtige juweeleu
in 't geheel niet noodig. En thans zit gy mei de han
den in het hair. Ware het sommetje in uwen spaer-
pot gebleven, dan zoudt gy thans reisgeld hebben,
bat myne dochter u de juweelen terug geve, dan kunt
gy ze aen den eenen of anderen jood gaen verkoopen
voor gangbaer geld.
Hendrik zweeg nog altyd. Dan vroeg de muldermct
deelneming:
Gy waert dus in 't geheel niet bedacht geweest
aen zulke gebeurtenis?
Neen, heer Schreuder antwoordde de neef
neen in 'l geheel niet.
Ja, zegde Schreuder na eenig bezinnen de
winter is ingetreden, en dreigt streng le zullen wor
den. Luister, neef, ik heb daer nog oen paer oude
hooge laerzen. Die zullen u zeer wel te pas komen,
wanneer gy 's avonds na eeue lange reis met natte oi'
koude voelen binnen oene herberg treedt, waer gy op
strooi moet slapen, in plaels van op een bed. Neem
ze mede, Hendrik; zy zyn u geschonken.
De leerzen in kwestie waren dermate versleten en
slecht, dat geen bedelacr ze zou opgeraept hebben
van de straet. Immers de oude mulder legde nooit een
klcedingstuk af, zoo lang liet een oordje waerd was.
Hendrik kende den toestand der leerzen, die hem ge
schonken werden; nogtans onderdrukte hy zyne mis
noegdheid; boog geduldig zyn hoofd, en antwoordde:
Ik hen u dankbaer, heer Schreuder.
De mulder wierp eenen snellen navorsehenden blik
op den jongen man, en sloeg dan zjneoogen even
snel neder op zyn sehryflesscnaerlje, hetgeen voor
hem. geschoven stond. Het was, als of gedurende ge-
narie. De kosten geschat zynde op 35,000 Ir.
wordt er nog 10,000 fr. gebragt op het budjet
van 1872.
Het buitengewoon crediet van 113,961 fr.
gebruikt door de bestendige deputatie voor het
houwen, vergrooten, herstellen en meubeleering
der gemeente-scholen wordt goedgekeurd,
Subsidie van 3000 fr. toegestaen aen de
stad Gent voor herstelling van het Belfort.
Eene eerste subsidie van 0000 Ir. toegestaen
aen de zelfde stad voor herstelling van het stad
huis.
De volgende subsidien worden toegestaen
voor kerkreparatien en kalseiding: 500 fr. aen
Hemelveerdegem.300 fr. aen Ursel.330 lr.
aen Meire. 750 fr. aen Heldergem. - 980 Ir.
aen Denderhautem.
49 July. De volgende subsidien zyn toege
staen voor herstelling of kalseiding van buert-
wegen: 200 fr. aen Erembodegein. Eene
tweede subsidie van 5160 fr. aen dezelfde ge
meente.1650 fr. aen Nieuwcrkerke.710 fr.
aen Roozebeke.3400 fr. aen Munckzwalin.
360 fr. aen Rooborst. 500 fr. aen Neder-
zwalm. 1060 fr. aen Michelbeke.
Overneming dooi' de provincie van de reg-
tenop de sterkedranken, gestemd door 47 leden
tegen 20.
Eene supplementaire subsidie van IV. 1000
tojgestaën voor werken uit te voeren in het
krankzinnigenhuis van mannen te S'-Nikolaes.
2000 Ir. voor het ameublement der nieuwe
teekenschool der zelfde stad.
Eene subsidie van 1000 fr. ten gunste der
academie van schoone kunsten van Aelst.
Eene subsidie van 3000 fr. voor vergroo
ting van het hospitie van Nieukerkeu en 1500 lr.
voor het bouwen van eeue nieuwe pastory te
S'-Gillis-NVaes.
20 July. Twee subsidien toegestaen aen de
burgerlyke hospitien van Ronssc, eene van
5000 fr. voor opbouwing van een jongens-wce-
zenhuis en eene van 3000 fr. voor lietmeisjens-
wcezenhuis.
Subsidien voor buertwegen: 1930 fr. aen
Berchem. 900 fr. aen Erpe. 1150 fr. aen
Onkerzeele. 10,000 fr. aen Lootenliulle en
Vynckt.
Subsidie van 600 fr. aen de stad Gent voor
uitbreiding barer teekenschool.
De jaerlyksche subsidie van 2000 fr. aen
de provinciale maetschappy van landbouw zal
nogmaels gegeven worden in 1872.
Verhooging van jaerwedde van 100 lr. aen
den Concierge van het gouvernementshotel.
21 July. Het gehucht Sl-Amauds onder
öostacker wordt als afzonderlyke gemeente her
kend met by voeging van 160 hectaren gronds
genomen op Oosiacker.
Subsidien toegestaen voor buertwegen:
1290 aen Slrypen eu 1620 aen Aygein.
Te rekenen van 1873 zal het crediet voor
buertwegen verhoogen van fr. 58,000 tot fr.
80,000.
Er wordt toegestaen dal liet reglement op
den verkoop van sterke dranken zal verlaeld
worden in liet vlaemscb.
-- Eene vraeg van subsidie van wegens den
minister ten gimsteiler scholen voor volwassen
persoonen wordt van kant gewezen, even als
de voorgaeude jaren. Eene dergelyke vraeg ten
heel het gesprek zyn oogstrael op een stuk papier ge
boeid werd gehouden.
Verder vroeg hy na eene poos neef, gy zyl
dan in gecnen deele voorzien voor de reis, die gy toch
moei ondernemen.
Neen, meester antwoordde de jonge mensch
met sehaeinte myn gansehe rykdom bedraegl eenen
nedcrlandschen gulden.
Dat is erg, neef... nu, kom aen.... daer hebt gy
een' teerpenning voorde reis.... Mogte hy u geluk ca
zegen bybrengen!
De jonge muldersknecht, die nog altyd, met de muls
in zyne hand, naby de deur was blyven staen, trad iot
Mr Schreuder. Deze drukte hem iets hard iu zyne hand,
en sprak dan:
Daer hebt gy iets voorde reis... dat God u thans
zegene en beschermd
Hendrik trad treurig tol op zyne vorige ptaets; maer
kou niet natalen eenen blik op het geld te werpen,
dat de mulder hem had geschonken. Het geheele ge
schenk bestond iu zes Luiker schellingen. Ily ver
wachtte zichten minste aen zoo vele dukaten! Ook
vloog eene roode vlam over zyn open gelaet; doch de
storm barstte niet los.
leder arme moleuaersgozel, die gedurende den win-
tertyd by heer SehreudeiVten bezoeke kwam, en hem
wel gestemd vond, ontving zekerlyk de helft meer.
Eu aen hem, die op den molen sedert Zeventien jaren
met zyne mierslighoid een groot gedeelte zyner ontel
bare rykdoinmcn had helpen w innen... aen liem, zynen
neef en zyn peel kind... aen hem, vvien hy beloofd had
als} zyn eigen kind te behandelen, hem gaf de heer
SehriKider zes luiksche schellingen, lerwyl hy hem,
in hel hartje van den winter, huilende deur sliet.,
Nogtans zegepraelde Hendrik over de gramschap,
