N° 37.
Zondag 10 September 1871.
lstB Jaergang.
WERELYKSCH NIEUWSBLAD.
Acht dagen voor de Bruiloft.
Aelst, 9 September.
MILITARISM.
Hoe liet in Frankryk gaet.
De Internationale.
G-azette van Aelst
Hot Bui-col van hot blad la gevestigd In do Ivapellestrnet I\'° 11, vvner alle brieven, gelden, enz. vraelitvry moeten toegezonden worden.
Abonnementaprya fr. 'ejners, vooraf betaelbaer. Voor den bulten kan men inschryven In al «Ie postkantooren, en voor de landelyke gemeenten by de briefdragers.
Onze minister van oorlog reist tegenwoordig
inFrankrykenDuitschland ten einde,ter plaetse
zelve, de militaire inrigting dier mogendheden
te bestudeeren. Wil de achtbare beer Guillaume
bet wagen zyne reis voorts te zetten rond Europa
by zal kunnen bestatigen hoeveel mannen er
daer zyn in 't geheel, gereed om op bet eerste
teekcn elkander te vermoorden.
Duitschland heeft 826,000 soldaten, 9o,700
paerden en 2022 stukken kanon;
Oostenryk 738,000 soldaten, 58,100 paerden
en 205 battcryen;
Rusland 862,000 soldaten, 181,000 paerden
en 2084 kanons;
Frankryk in tyd van oorlog beeft, volgens de
oude organisatie, 456,740 soldaten, 47,000 paer
den en 984 kanons;
Italië beeft 415,000 soldaten, 12,868 paerden
en 720 stukken kanon;
Turkeye 253,300 soldaten, 34,835 paerden
en 732 kanons;
Engeland beeft in Europa 471,000 soldaten
en 336 stukken kanon;
Medegerekend de kleinere staten als België,
Holland, Zwitserland, Griekenland, Zweden en
Norwegen,Denemarken, Spanje, Portugael enz.,
komt men voor gansch Europa tot de ontzet
tende krygsmagt bestaende uit 5,164,000 stryd-
bare soldaten, 512,400 paerden, 10,224 stukken
kanon benevens 800 mitrailleusen.
Voor hoeveel manschappen, paerden, kanons
cn geld wy, onzydige natie, de eer zullen heb
ben in dit sclioon getal beslissend te flgureeren,
zou kunnen afhangen van M.den ministers reis.
Noglans, brengt by ons mee voor cadeau eene
vermeerdering van militaire lasten, by wete
welk onthael hem by zyne terugkomst te wach
ten staet. Uit de 2600 gemeenten van 't land zal
eene en dezelfde chorus opgaen; Niet één man
meer, niet één stuiver meer't is zoo al wel
Ja, 't is zoo al wel; 't is zelfs veel te veel.
De doctrinairen hebben niets gedaen om onze
militaire lasten te verminderen, zy hebben ze,
ondanks hunne schoone beloften, voortdurend
verzwaerd. Zy hebben bet contingent met 2000
man versterkt. Onder bet beheer der oude wet,
kon men van nummer verwisselen voor eene
som van 900 tot 1400 fr; dank aen de doctri
nairen is er thans een kapitael noodig van
2000 fr. en nog meer. Zy hebben het regt en de
gelykbeid onder de gemeenten, voor de militie,
gansch vernietigd. Vroeger wist elke gemeente
hoeveel manschappen zy jaerlyks te leveren had;
dit getal was in evenredigheid van hare bevol
king. Nu loten de gemeenten niet meer afzon-
derlyk; die van een zelfde kanton trekken uit
ééne bus. En wat is de uitslag geweest van dit
verbeterde stelsel? Zulke gemeente die vroeger
acht man te leveren had, heelt er elf op te bren
gen, terwyl zulk andere gemeente die er vroe-
(1® VERVOLG.)
Dry uren cinema werd Anna door het gcdruisch der
idok gewekt die middernacht sloeg. Zy hoorde liet
ruischcn van de takken der hoornen, doch zwak en
onduidelyk, even als in oenen droom; overigens was
alles doodstil. Nauwlyks echter waren er vyf minuten
verloopen, wanneer zy een duidelykgemurmel hoorde,
alsof verscheidene persoonen heimelyk met elkander
spraken. Zy riglte zich in hel bed overeind, om heler
te hoóren, doch op dezen oogenblik fiool de wind
door de beukenhoomen, waerdoor een -lang klagend
stenen werd bewerkt. Anna werd beangst; het scheen
haer, als ware zy aen een groot gevaer blootgesteld,
cn begon stil te hidden. Thans klonk liet geclruisch
van mcnschenstemmen duidelyker dan te voren en
scheen zich juist onder haer venster Ie verheffen. Zy
hield den adem in om heler le hooren, cn overtuigde
zich dat verscheidene persoonen heimelyk met elkan
der spraken; nogtans kon zy geen woord verstacn.
Bevend van schrik, vroeg zy zich, welk voornemen
menschen op dit nor nacr hier had kunnen voeren,
terwyl zy ook hunne tegenwoordigheid wilden ver-
hergen. Zy herinnerde zich hetgene, waerovcr er na
hel avond ma cl was gesproken, en eene yskoude sid
dering doorliep al hare leden. Plotseling klonken
hevige slagen op de huisdeur; luide stemme» lieten
z'eh thans hooren en antwoorden elkander.
Wal wilt gy?Wiez\l gy?riep JozefLefèvrehun toe.
Open.' gv zult bet hooren, was het antwoord.
Ik ojxen slechts aen lieden, die ik ken. Wilt gy
geld, dan wil ik u aUps wat ik heb, toewerpen; wilt
gv met geweld binnen dringen, zoo zou het u spoedig
kunnen berouwen.
.Niet zooveel woordenWilt gy open doen of niet?
Neen 1
Welncn! met dien dikken balk er dan op los.
Vier mannen zag men zich bewegen, die oenen lan
gen balk droegen, en daermedó de deur naderden.
ger, volgens regt en billyklieid, zes leverde er
enkel twee moet gevenHet is te zeggen dat. liet
dom, dwaes lot nu eens de eene, dan de andere
gemeente, ofwel buitengewoon bevoordeeligt,
ofwel noodlottiger wyze treft.
Ja 't is zoo al wel
Ten allen tyde heelt het volk, door de druk
pers, door ineetingen en petitiën, geprotesteert
tegen hetgeen liet de lasten der bloedwet noemt,
en de doctrinairen hebben ons laten roepen, of
liever, zy deden het tegenovergestelde van liet
geen er werd gevraegd. Thans zyn de katholie
ken aen 't bewind. Zullen die met ons ook doen
wat liet spreekwoord zegt dat men te Brussel
altyd doetLaten roepen Velen onder de
nieuwgekozene hebben zeer schoone beloften
gedaen; wy zullen zien wat er zal van komen.
In afwachting herhalen wy met de petitie,
gezonden door den Nederduitschen Bond van
Antwerpen, aen minister d'Anethan, op 17 july
1871
In 4870, cn wel op 't oogenblik dat de verschrik-
kelyke oorlog lusschen Pruisen en Frankryk was los-
geborsten, werd er le aller zyde, door de belgische
kiezers op eene vermindering der krygslaslcn aenge-
drongën, en talrvke beloften werden alstoen door de
gekozenen, in dien zin, aen de burgers gedaen.
Sinds hebben de gebeurtenissen klaerblykcnd be
wezen dat België geene andere soldalenmngt behoeft,
dan die, welke onmisbaer is voor de waerborg der
innerlyke veiligheid, de handhaving der orde en der
burgerlykc vryheden.
Oorlog voeren is België's bestemming niet; en zich
te onthouden zooals hel België's pligt isby elke
buitenlandsche moeilykheid, is liet geraedzamer, ten
einde nicmands heblust te ontsteken, dat onze leger-
magl zoo klein zy mögelyk; onze onzydigheid loopt
alsdan minder gevaer van geschonden, onze nationa
liteit van bedreigd te worden.
Wil minister Guillaume aen zyne landgenoo-
ten bewyzen dat by, in den echten zin des woords,
van zyne reis heelt geprofileerd, wel hy doe de
burgerwacht afschaffen, gelyk men in Frankryk
de nationale garde heeft afgeschaft. Dat ware
eerst eene hervorming waer niemand kwaed
zou om zyn
Maendag verleden, 4 september, was liet de
eerste verjaerdag van de ramp van Sedan. Het
was een jaer, dag op dag, dat dc reusachtige en
geduchte krygsmagt van Frankryk viel. De 4
september is voor Frankryk een dag van schande,
vernedering cn onafmeetbaer verlies. Dien zeil
den dag werd de Republiek geproelameert, en
eenige roekelooze gelukzoekers stelden zich, uit
eigen gezag, aen liet bewind van die fiere natie.
Zy heelt ondervonden hoeveel geld en bloed en
rampen van alle slacli de dictatuer dier onbe
kwame en booze kerels liaer heeft gekost. Dc 4
september is voor Frankryk een twcemael ge
vloekte dag, het zou ten eeuwigen tyde een dag
moeten wezen van algemcenen rouw. Eu nog
tans dien dag heeft men willen vieren als een
groot nationael leest! Er broeit daer een bende
woestaerds zonder hart, zonder vaderlands-
Gedurende dit kort gesprek had Anna, met angst in
het hart, zich haeslig gekleed en sprong in de kamer
hacrs vaders. Deze, die ook alles had gehoord, ging
dc knechten in alleryl van hel voorgevallene onder-
rigten, en deze kwamen met een geweer met dubbe
len loop te voorscbyn. Anna stond van schrik te beven.
Ook op hacrs vaders gelaet was angst en vrees te lezen.
Daer dreunde de wooning onder een vreeslyken stool
van den balk, dien de roovers tegen de huisdeur ge
voerd hadden. Lefèvre en zyne beide knechten yldcn
nacr de vensteropeningen. De bandieten uiaeklcn zich
juist tot eencn tweeden acnval gereed, toen de ge
weerschoten twee van hen ncöi^elden.
De roovers hadden zich aen zulke bejegening niet
verwacht; ook scheen de aenval opgeheven. Men
hoorde verder niets dan het gedruiscli van zich ver-
wyderende schreden en liet. kermen der gekwetsten,
dal akelig door dc nachtelyke stille heen klonk.
Het gevaer scheen vöorby. Eenige minuten verlie
pen, en geen schyn van een nieuwen acnval deed zich
op.
Het gevaer is wacrschynlyk voorby, sprak de
heer Aubry; ik ga nacr mync kamer noch een en ander
kleedingsluk aentrekken, want ik bibber van de koude.
Nauwelyks was hy een. oogenblik weg, of men
hoorde hom klagend roepen
Hulp! hulp! men vermoordt my!...
Ach, het is myn vader! kreet Anna; de roovers
zyn in huis gedrongen. Ach, men vermoordt hem!
En by deze woorden viel zy buiten kennis iu dc
armen der dienstmeid.
Lefèvre cn zyn twee knechten schoten toe en ver
losten M. Aubry uil de handen van den bandiet, die
langs hel kamervenster was binnen gedrongen. Hy
werd stevig geboeid, waerna men de wonde onder
zocht, die M. Aubry,door cpnou dolksteek aen den
arm bekomen had en gelukkiglyk geen gevaer ople
verde. Geen nieuwe aenslag'werd meer gewaegd; de
bandieten luidden zich verwyderd, hetgeen met reden
liet denken, dat de gevangene bun opperhoofd was.
Deze, voor de rechters gebracht, deed veropenbarin-
liefde, de gevaerlykste Pruisen, de grootste vy-
anden van Frankryk, in een woord, dc radikale
party, zoo als men ze noemt, die reeds in menige
steden en dorpen openbare vermakelykheden
hadden uitgeschreven ter eerc der Republiek
welke dien dag werd uitgeroepen. Het gouver
nement is er moeten tusschenkomen om dc
roode patrioten te beletten den bitterslen rouw
dag van 't vaderland door hunne baldadigheden
niet te onteeren.
Te Sl-Cloud, by Parys, staen er geen tien
buizen meer regt, die niet geschonden zyn; liet
vermaerd park is verwoest, liet Paleis ligt in
gruis, overal puinen en ellende. Niettemin is
liet er kermis! Men houdt er de beroemde Voire
de Sl-Cloud. Men danst en springt en zingt er!
Het kwartier van Parys, Bellevue, ligt nog
halfin puinen. Het is er ook kermis.
Op weinigen afstand van Parys bevindt
zich liet woud Sl-Germain. Den 3, 4 en 5 sep
tember hield men er kermis, en dit, om zoo te
zeggen, onder de oogen der Pruisen die den
grond nog bezetten
Op min dan acht dagen lyds heeft de poli
tie van Parys de band gelegd op twee speelhui
zen, twee dier zedeloozo geheime kroegen waer
men op weinig uren lyds, fortuin verliest cn eer
en meer
De theaters zyn in vollen gangen de slecht
ste staen vooruit!
De honderd duizend slechte vrouwlieden
van Parys, een oogenblik verjaegd, zyn terug
gekeerd nacr den modderpoel en tronen als
voordezen
Voor de vensters ontwaert men gravuren
en photpgrapliiën zoo vuil en zedeloos als er
ooit onder bet daglicht dorsten vcrschyncn!
De slechte drukpers gaet baren veldtogt
voorts tegen Godsdienst en Kerk en Priester en
al wat eerbiedvveerdig is!
Zietdaer hoe bet gaet in Frankryk, in Parys.
Het is de ongodsdienstigheid, bet zyn de
slechte zeden die Frankryk tot den afgrond heb
ben gebragt. God beeft gesproken; oorlog en
burgeroorlog, ziekte, ellende en rampen van
alle slacli hebben bet beurtelings getroffen; de
grond davert nog onder den drang der legers;
nauwelyks is de rook der puinen uitgedoofd, en
ziet, men tergt God, men vervloekt hem en liet
eerlooststezedebederf antwoordt alleen op Gods
schrikkclyke lessen.
Macr dc Internationale en dc Commune staen
gereed; zy zweren en roepen bet luid langs de
vier hoeken der wereld dat bet er deesmael
ernstig zal gaen.
Zoo spoedig en zoo algemeen zet de Interna
tionale zich uit dat liet byna onmogelyk wordt
hare stappen nauwkeurig te volgen.
l)ie sekte vleit en voedt de slechtste driften
van den mcnsch. Daerom steunt zy zich op de
volstrekiste loochening van God, den straffer
gen; men had weldra zes zyncr makkers ontdckl en
acngehouden, die allen tot tie doodstraf werden ver
wezen.
Des morgends na dien verschrikkelyken nacht ver
trok de heer Aubry met zyne dochter in ecu rytuig
mier Tervuren. Helaes! Anna was byna onkennelyk:
dc uitgestane angst en schrik hadden haer hart als
vcrbryzeld en doodolyk ziek gemackl. Nog acht dagen
was zy van de bruiloft verwydcrl; doch zy zou dien
tyd niet meer hereiken. Zoo snel nam hare krankheid
toe, dal zy den dag voor de echtvcrceniging, door do
11. Tocrspys gosterkl,de reis nacr dc eeuwigheid aen-
nam. EINDE.
DE THEE.
De thee iseene plant herkomstig uit China en Japan,
waer zy de hoogte van vyf a zes voet bereikt. De Chi-
neczen noemen ze tlieli. Die plant is altyd groen; zy
tiert best in de lage velden en op do heuvels cn hel
lingen der bergen wélke eene zachte luchtgesteldheid
genieten. Dc Chineczen konden niet nalaten eencn bo-
vennaluerlyken oorsprong toe le schryven aen een
voortbrengsel dat voor hen van zoo groot belang is.
Darma, vertellen zy.zoon vau, oenen Indisehen Koning,
had zich aen de strengste eenzaemheid toegewyd. Hy
had voor gewoonte in eencn tuin le mediteeren lot
hetopslaen der zon. Eencn nacht, op hel punt van te
bezwykon aen den slacp, rukte hy zich de ooghaertjos
uil eu smeet ze ter aerde, waer zy wortel scholen cn
dc plant werdl welke den thee voortsbrengt.
De eerste theeoogsl wordt in China en Japan gedaen
op hel einde der maend february; het is de thee die
meest gezocht wordt. De bladeren, weinig of niet ont
wikkeld. zyn klein, teeder en de beste van allen: men
bewaert ze voor het gebruik van den Keizer en van het
hof; daerom dragen zyden nacm van keizerlijken thee.
De tweede pluk geschiedt in de eerste dagen van april.
Onder de bladeren die alsdan verzameld worden, zyn
er zeer vele die hunnen vollen wasdom niet hebben;
men scheidt ze van dc grootereen men maektcen af-
zonderiyke klas van welke verkocht wordt op den-
van liet kwaed, en op den onverbiddelykstcn
liaet tegen den katholieken godsdienst die in
den naem van God bare dwalingen veroordeelt
en doemt. Ünnoodig dus nog te herhalen dat zy
gemakkelykst grond windt by de bevolkingen
waer het godsdienstig princiep liet meest is uit
gedoofd,, en in die landen waer, zooals tegen
woordig in Duitschland, de katholieke Kerk
wordt getergd en vervolgd door dc besturende
overheden.
Die overheden nogtans staen tegenwoordig
te schudden en te beven voor de bedreigingen
der Internationale! Zy vreezen het kwaed dat zy
zeiven bevoordeeligen, dat onder hunne bescher
ming is ontbroeid, en, tegen dit kwaed weten
zy geen middel te vinden! Doch neen, dien mid
del kennen zy, maer zy zullen hem niet gebrui
ken. Die middel is bet princiep zelf dat dc
Internationale uit alle kracht bevecht, bel gods
dienstig princiep, de godsdienst. Ruiten dien
middel bestaet ei- geen andere.
De magtigen der aerde steken angstig dc hoof
den samen én spreken van cenen Algemcenen
Rond, gesteund op strenge wetten tegen de aen-
tygingen der sekte. Macr zy moeten ondervon
den hebben welk gezag cn magt hunne wetten
hebben op liet volk sedert zy zich zeiven en
hunne wetten hebben onafhankelyk verklaerd
van HEM uit wien alle gezag op aerde voort
spruit, sedert zy alles hebben aengewend of al
les hebben toegelaten om God en het gedacht
van God uit de menscliclykc samenleving te
verbannen.
Rukt uit's menschen hart het begrip van God,
liet geloof in de onsterfelykheid zyner ziel, dc
hoop of vrees in eene gelukkige óf wraekne-
mende eeuwigheid; onttrekt aen den invloed
van den Godsdienst, die hein troost in de ellende,
die hem wederhoudi iu den overvloed, die zyn
verstand bestuert en zyne driften beteugelt eu
wat zal er overblyveu? De mcnsch alleen, met
zyne stoffelyke en dierlyke neigingen. En die
mensch vraegt zich
Welk regt heelt gene en deze, een mensch
als ik, om boven de andere menschen te staen
en niet hen te doen nacr willekeur? Wacrom
zou ik ook op myne beurt niet mogen heerschen,
ik of Karei. Maiix?
De ryke bezit liet al cn ik bezit niets.
Waerom? De ryke voldoet zich in alles en ik lyd
aen alles gebrek! Ik ook nogtans voel lust om
te genieten, en ik zal genieten, moest ik daer-
voor al wat regt staet met vuer cn zwamt ver
delgen
Enz. Enz. (Wordt vervolgd.)
Men klacgtdikwyls overliet gebrek acn scho
len en den slechten staet onzer buertwegen.
Daerointrent vind men in liet verslag van de al-
gemeene spaerkas ecuc inlichting, welke de ge
meentebesturen wel zullen doen le overwegen.
Er blykt uit dit verslag, dat er op 31 December
1870 in depot iu de algemeenc kas bleef eene
som van 808,929 fr., voor de buertwegen, eu
eene som van 1/423,049 fr. voor liet bouwen
zelfden voet als de Ihce van den eersten pluk.De derde
oogst wordt gedaen in de maend mei. Hel is de hot
ste en dc overvloedigstc. Men verdeelt den opbrengst
in dry klassen. De derde bestaet slechts uit de grofste
bladeren, en wordt verbruikt door het gemeen volk.
Na eiken oogst worden de bladeren gedroogd. De
Thebuu is thee die gedroogd is in de zon, en de groene
thee is gedroogd in den oven op koperen platen.
Hel verschil dal men opmerkt iu de theesoorten,
gekend in den handel, cn die allen voortkomen vau
eencn gclykslachligen struik, is toe te schryven aen
hel verschil van grond wacrdie plant wordt gekweekt.
Wat dc geur betreft welken de thee uilwasemd, die
is niet eigen aen de natucr van die plant, macr wel
aen andere planten cn vooral aen den gcurigen olyf-
boom waermede men den thee vermengelt. Schryvers
beweeren dal de thee welken men uil China uitvoert,
reeds eenige malen door de chineesChc theepotten is
gepasseerd!....
Het schynt dat dc thee in Europa werd ingebragt
door de Hollanders in 1640; in Frankryk rond 1636,
cn uil Holland iu Engeland, in 4666. Men verbruikt
jaerlyks in Europa eene hoeveelheid van rond de -20
millioon kilogs. thee. Het verbruik van den kofi'y is
veel aenzienlyker: het beloopt tot viermacl zooveel.
Nagelen van een voet lang. Een reiziger verzekert
dal hy de handen heeft gezien van ecnou ohineoschcn
geneesheer, waervan de nagelen negen, tien en twaelf
duim lang waren. Die schoone doktor hield ze verslo
ken in kokers van bainbousriet om ze ongeschonden
te bewaren. De ryke lieden, de mandaryns en de ge
letterden volgen dezelfde mode. Zy willen daordoor
betuigen dat zy niet noodig hebben te werken 0111 te
leven.
De tempels van Cmfucius. Men lelt in China
1,560 tempels toegewyd aen den philosoof Confucius.
Men offert er jaerlyks 5,800 schapen, 5,800 reebok
ken, 27,00!) konyncn en 27,000 verkens. Men ver
bruikt er bovendien 21,000 stukk n zyden stof.
