N° 43. Zondag 22 October 1871. Ist0 Jaergang. WEKELYKSCH NIEUWSBLAD. De Herberg de Vette Os. Aelst, 21 October. KARL MARX. G-azette van Aelst Het Bureel van liet blad Is gevestigd In de Kapellestraet IV0 11, Waep alle brieven, gelden, enz. vrachtvry moeten toegezonden worden. Abonnementsprys S lr. 'sjaers, vooraf betaelbaer. Voor den bulten kan men Inscliryven In nl de postkantooren, en voor de landelyke gemeenten by de briefdragers. Wy hebben reeds meermaels gesproken van den stichter en het opperhoofd der Internatio nale; onlangs kondigden de dagbladen van Lon den aen dat hy overleden is. Ziehier eene kort- bondige levensbeschryving van dien beruchten en geduchten oproermaker. Marx werd geboren te Trier in 1818. Na op- volgentlyk gestudeerd te hebben te Bonn en te Berlyn vestigde hy zich by de Universiteit dier eerste stad. Het jaer nadien gafhy deRheinische Zeitung uit, een blad dat om zyne gevaerlyke princiepen haest door het pruisische bestuer werd opgeschorst. Gedwongen zyn land te verlaten kwam Marx naer Parys waer hy in betrekking trad met eenen anderen banneling, Arnold Ruge en zy gaven gezamentlyk de Deutsche Franzoesische Jahrbucher uit. Maer zyne artikelen trokken an- dermael de aendacht van het pruisische kabinet op zich en, door de tusschenkomst van Alexan der Humbold, bekwam het van Louis Philippe dat de stouterevolutionnaireuit Frankryk werd gedreven. Marx vluchtte naer Brussel waer hy verbleef tot 1848 en de Deutsche Zeitung schreef. De omwenteling liet hem toe naer Keulen terug te keeren waer hy zyn oud dagblad deed verschynen onder den tytel van Neue Rheini- sche Zeitung. Zyne princiepen vorderden dage- lyks in den zin der Revolutie, en die van juny vond in hem eenen hardnekkigen verdediger. In 1849 brak de oproer uit in Baden, Saxen en Pruisen: het nieuwe dagblad werd aenstonds opgeschorst en Marx trok terug naer Parys al- waer men den keus liet tusschcn de opsluiting of hel ballingschap. Hy verliet Frankryk en vertrok naer Londen. Daer leefde hy sedert 1850, op een schoon buitengoed, te Maitland Park, met zyne vrouw en zyne twee dochters. Daer nog, in 1864, na langen tyd de Trade's Unions bestudeerd en doorgrond te hebben, berekende hy welk ontzaglyke magt eene maetschappyzou bezitten die gesteund ging op derzclver princiepen, en hy schreef de statuten der Internationale Asso ciatie der iverkers. Karl Marx leidde een zeer werkzaem leven. Het was hy die de briefwisseling onderhield met de afgevaerdigden der Internationaledie het comiteit voorzat en bestuerde, die de manifes ten vervaerdigde en de onderhandelingen aen- knoopte met de Werkerssocieteiten om ze in de groote Associatie te krygen. Hy heeft het eerste boekdeel uitgegeven van een werk getyteld: Het Kapitael; zyne drukke bezigheden van In ternationale oproerstoker en de dood hebben hem belet het acngevangen werk te voltrekken. In de laetste algemeene conferentie der In ternationale, gehouden te Londen, heeft de be- rugte Karl Marx een aenzienlyke rol gespeeld. Er ging beslist worden of de Internationale zich moest bemoeien met politiek en kiezingen. Meest al de afgeveerdigden zegdenneen. En onder die afgeveerdigden waren er van alle landen des werelds, zelfs, voor zooveel wy het ons herinneren, zes uit België. Karl Marx heeft de kwestie opgelost in dezer voege: De Internationale moet hare vertegen- Uit het Dagboek van een Landschapschilder. {3* VERVOLG.) De oude vrouw hing dit afschuwelykevoorwerp met eene verwonderlyke behendigheid boven aen het bal kon en ging toen naer beneden, om het van de bin- nenplaets te bezien. Een schaterend gelach ontsnapte aen hare borst. Zy ging weer naer boven, liep toen andcrmael als een waenzinnige naer beneden en deed daerby telkens een akelig gelach hooren. Er deed zich gerucht aen de deur hooren; de oude sprong op, maekte de ledcpop los, nam hacr mcê, kwam terug, en over de leuning gebogen, luisterde zy met uitgerektcn hals en vonkelende oogen; het ge luid stierf in de verte; de spieren van haer gelact kwa men tot ontspanning, zy haelde diep adem; er kwam een rytuig voorby. Het helsche wyf was bang geweest. Dacrop trad zy de kamer andermael binnen en hoorde ik haer het koffer weder dichtslaen. Ik kon my dit zonderlinge tooneel maer niet uit het hoofd zetten: wat moest die ledepop beteekenen? Ik werd nog oplettender dan ik tot hiertoe geweest was. Fledermaus was met hare sluitmand de deur uilge- gaen, ik zag hacr na, tot dat zy den hoek der straet omsloeg; zy was nu weer hel strompelend oud vrouwtje woordigers hebben in de parlementen van elk land, niet alleen om de zaek der werklieden te verdedigen, maer ook om de gouvernementen te wederhouden in hetgeen zy zouden aenvan- gen tegen de Internationale. En vervolgens viel hy uit tegen Mazzini, den koningsmoorder, die, volgens hem, nog zoo kindsch en zoo onnoozel was om in God te ge- looven DE DOENWYZE DER INTERNATIONALE. De volgende brief, geschreven uit Brussel onder datum van 11 dezer, aen de Hainaut van Bergen, behelst allerbelankrykste inlichtingen over de wyze waerop de Internationale te werk gaet in de gewigtige zaek der werkstakingen. Die brief luidt als volgt Een achtbaer nyveraer dezer stad, wiens naem ik spy tig ben uit bescheidenheid te moeten verzwygen, ging, weinig tyds geleden, door de galerie Sl-Hubert, toen hy acngesproken werd door een hoog beambte der Internationale. Hebt gy de Liberie van vandaeg nog niet gelezen, vroeg hem de socialiste? Neen; maer waerom die vraeg? antwoordde de nyveraer. Omdat in de Liberté van dezen morgen een brief is verschenen die u gestuerd is door uw werkvolk. Hel is een laetste oproep dien zy doen tol u vooraleer hun werk te slaken. Hun werk staken? Waerom nu zouden myne gas ten dat doen?... In alle geval ik heb niets ontvangen, en.... Oh! gy zult het ontvangen morgen.... op 't aller- laetste, en de democraet groet den nyveraer met een beschermend gebaer en verdvvynt. Onze nyveraer gaet de Liberté koopen en vindt, op de eerste bladzyde.degewaende uitdagingzyncr werk lieden; haest zultgybegrypen waerom ik zeg gewamde. Natuerlyk, de brief overdreef de zaken, hy loog en bevatte niets dat ernstig was; ook verfrommelde de nieuwe lezer der Liberté zyn gazet, en, al naer huis gaende overdacht hy hetgeen hy kwam te lezen. Myn werkvolk, zegde hy in zich zeiven, heeft te veel gezond verstand om zulke dwazigheden uit te kramen; van den anderen kant tref ik in den brief zekere zinsneden aen welke eigen zyn aen kerels die den groolen man pogen te spelen met hoogdravende en holklinkende stadhuiswoorden te gebruiken. En dan, is het niet vreemd dat een brief welke my bc- stemd is, in de gazetten verschyne vooraleer ik er kennis van kryge?.... Ik riek hier een deugenielery; maer, laet ons den brief afwachten. De brief kwam 's anderendags toe. Na hem aendach- tig overlezen te hebben vond de nyveraer de preuf dat zyn argwaen van vorigon dag gegrond was. Hy begaf zich naer zyne fabriek waer zyn werkvolk samen was en, na ze allen voor hem te hebben doen verschynen, zegde hy hun Vrienden, gy hebt my dezen voormiddag ge schreven? Ja, antwoordden de gasten. Eh wel, ging hy voorts, wat gy my schryft is ongegrond, hel is onwaer, en ik ben zeker dat gy, eer my uwen brief Ie sturen, niet wel overwogen hebt wat gy sehreeft. Weet gy wat in dien brief stael? Neen, antwoordden de werklieden verwonderd, wy weten niet wat er geschreven is. Welhoc, hernam de meester, gy weet niet meer wat gy my eergisler sehreeft. Oh! viel een meesterknecht in, wy zyn het niet die den brief hebben geschreven. Zie, zoo is het gegaenOver eenigc dagen, op 'tuer dat wy de fabriek verlieten, stapte een wel geklccddc heer, met eenen hoed op, uil een rytuig en kwam tol ons: Zyt gy tevreden van uw meester, mynheeren, vroeg hy? God dank, hebben wy geantwoord, dat gaet niet al te slecht. van vroeger, zy ging voel je voor voetje en dracide haer hoofd van tyd lot tyd halverwege om, ten einde een steelschen blik achter zich te werpen. Vyf lange uren bleef zy weg; ik liep af en aen naer de plaets, van waer ik haer kon bespieden, ik was diep in gedachten verzonken; die vyf uren waren voor my eene eeuwigheid; de zon brandde op de pannen en deed my het zweet uitbreken. Ik zag den man, die de kamer der dry opgehange- nen betrokken had, voor zyn raera staen. 't Was een boer uit Nassau met een grootcn drykanten hoed op en een vuerrood vest aen. Ily had ecu vroolyk en plei- zierig gezicht, en rookte doodbedaerd zynl'Imer-pypjc, zonder iels kwaeds te vermoeden. Ik had wel lust ge had om hem toe te roepenPas maer op, vriendje! Laet u niet door die oude vrouw betooveron, vertrouw haer niet! maer hy zou my toch niet begrepen hebben. Omstreeks twee ure kwam Fledermaus weer t'huis; het dichtslaen der deur weerklonk luide in den om trek. Daerop vertoonde zy zich op de binncnplaets en ging op de onderste trede van den trap zitten. Zy plaetstc hare sluitmand naest zich en haelde er eerst cenige bussels kruiden en eenige groenten uit, daerop een rood vest, vervolgens een drykanten hoed, een bruin fluweelen slacplyf, eene duffelsche broek, een paer grove wollen kousen, het geheele kostuem van den boer uit Nassau. Alles draeide my in de rondte. Het werd my groen en geel voor de oogen. Ik dacht aen die afgronden, welke iemand met eene onweèrslaenbare kracht aen- trekken; aen die putten, welke men heeft moeten dempen, omdat de menschen er in sprongen; aen die Zoo,zoo! riep de heer verontwaerdigd,gy zoudt niet willen dat uw ellendige dagloon verhoogd vvierd en uw droeve, lange werkuren verminderd? Zeker ja, wy zouden het willen! Goed zoo, zegde ons de heer met den hoed, komt dezen avond in het lokael der Internationale op de groote markt; wy zullen uwe grieven tegen den mees ter onderzoeken, en, voor gyuw werk staket, zullen wy hem eenen brief sturen die effekt zal doen, ik be loof hel u. Des avonds zyn wy naer de Louve gegaen, en, ter- wyl wy een glas dronken,bevonden er zich daer twee of dry heoren die schreven op eenen lessenaer. Dan, toen wy op het punt waren Ie vertrekken heeft men geroepen: Stil! stil! en eene mynheer, die op eene tafel was gesprongen, las ons iets voor dat niemand heeft verstaen. Nogtans heb ik my laten gezeggen dat het een brief was voor u, om het lol van den werk man te verbeteren. Zoo dus, onderbrak de meester den brief too- nende, niemand van u weet wat er is geschreven? Doodsche stilte. En nogtans, gy hebt byna allen den brief getce- kend; hier heb ik tachtig handtcekens die van de uwe zyn. Iloe! hoe! handtcekens, riepen de werklieden in verontwaerdiging uil; niet ééne van ons heeft ge- leekend. Zietdaer uwe namen, wees de meester. Namen zooveel gy wilt, maer wy zyn het niet die ze geschreven hebben; wy zyn gereed het op eed te bevestigen. Nu, wy moeten elkander wel verstaen. Ik zie dat degenen die den brief heeft geschreven er met de zelfde hand een aenlal namen heeft onder gezel; maer by elk eenen van die namen staet een kruiskeniets wat het handteeken is van degenen die niet schryven kunnen. En al de werklieden te gelvk: «Wy hebben niels geschreven !Wy hebben ons handteeken niet gegeven! Niet ééne van ons heeft een kruislcen gezet! Niemand heefteen pen in de vingeren gehad! Bygovolg zyn de kruiskens zoo valsch als de handtcekens? Zeker, zeker, riep men langs alle kanten; wy zullen het zwoeren voor wien men wilt Dc meester was ontsteld; maer, zoohaesl hy bo- dacrd werd, las hy den famcuzcn brief zyn werkvolk voor dal, met groote aendachtigheid luisterde. En dan vroeg hun de meester of hetgeen die brief bevatte niet leugenachtig was, onredclyk en ongegrond. Allen bekenden het; zy vroegen verschooning voor den misstap welken hun de mynheer met zynen hoed had doen begaen, en beloofden en zwoeren dat men hen geen tweede inael in 't net zou vangen. Nu wist onze nyveraer volstrekt wat hem te doen stond. Hy bezat handschriften, al te schoon, al te bc- lankrykom ze in handen van den procureurdes konings niet over te leveren. De zaek is wacrsehynelyk reeds aen het geregt overgelaten. Hopen wy dat men zoohaesl moge- lyk den mynheer met den hoed zal ontdekken, dat men zal weten wie hy is en hoe hy heel, wanneer zyne trawanten voor de reglbank zullen te verant woorden hebben voor schri ft ver valsching. Dit verhael is echte waerheid. Zietdaer met welke middelen da Internationale liaei' doelwit zoekt te bereiken. Ellendige treken! Ellendiger degenen die zich laten verleiden. Men zoekt den werkman op te maken, men bedriegt hem op alle wyzen; men verzekert hem zynen loon voor eiken dag dat hy zyn werk zal staken en wat geelt men hem?..... Een glas ge- never, terwyl vrouw en kinderen kryten om een stuk brood! Deze week zeiven hoorden wy eenen werk man spreken en wy vroegen hem wat hy dacht over de Internationale. De nutionalen, zegde hy, zyn ruziemakers. Willen ze my dagelyks vyf boomenwelke men heeft moeten om verhouwenomdat zoo velen er zich aen ophingen; aen dataenslekelyke van zelfmoorden, modrden, diefstallen op zekere tyd- stippen door bepaeldeoorzaken;aen dien zonderlingen invloed van het voorbeeld, dat doet geeuwen, als men ziet geeuwen, dat doet weenen, als men ziet weenen, dat zelfmoord doet plegen, omdat anderen zich om het leven brengen, en myne haren rezen te berge! Hoe had die Fledermaus, dal afschuwelyke schep sel, het bestaen van zulk eene onveranderlykc naluer- wet kunnen vermoeden? Hoe had zy het middel kunnen vinden om deze tot de verzadiging van haren bloed dorst aen te wenden? Dal kon ik niet begrypen, dat ging al myne bevatting te boven; maer zonder langer over dit geheim na te denken, besloot ik onmiddellyk, die noodlottige wet tegen haer zelve te keeren en dc oude vrouw in hare eigen strikken te vangen; zoo vele onschuldige slagloffers schreeuwden luide om wraek! Ik ging er dus op uit. Ik liep de huizen van al de oud-kleërkoopers van Neurenbergaf, en kwam 's avonds met een groot pak onder den arm aen dc herberg der dry opgeliangenen. Nickel Schmidt kende my reeds sedert vele jaren; ik had zyne vrouw, een dikke tante, vroeger gcpotrelteerd. Wel, mynheer Christian! riep hy uit, terwyl hy my de hand schudde, waeracn heb ik het genoegen te danken, u hier te zien? Beste mynheer Schmidt! ik zou heel gcerne den nacht in die kamer doorbrengen. Wy stonden voor de deur der herberg, en ik wees hem naer de groene kamer. De goede man zag my met een wantrouwend gezicht aen. franken geven incl dc voorwaerde niet meer to moeten werken ik ben hunne man; maer nog geld moeten toeleggen en gevaer loopen van eens in 't rasphuis te geraken, neen, dank voor de brokken! Myn meester is een ecrlyk man en ik heb hem twintig jaer lang regtveerdig gediend, wy zyn samen beste vrienden, en dit zullen wy blyven. Inderdaed het zyn slechts de aenlciders, do hoofdmannen, de opstokers, die by de Interna tionale winnen. Zy rotsen en reizen, preken en schreeuwen, zetten de wereld 't onderste boven, en smullen en drinken en leven op hun gemak gelyk hunne patroon Karl Marx op zyn buiten goed te Maitland Park. En, worden ze niet gauw genoeg ryk naer hun goeste, dan steken ze met de kas op van 't werkvolk zooals het voorgevallen is verleden jaer in het Walenland. En hoe kan het anders? Die mannen gelooven noch in God, noch zyn gebod. Welk ver trouwen mag men in hen stellen Zy hebben geen princiepen, en kerels die geen princiepen hebben, houden voor eenig princiep hen eigen wel te doen en, gedurende hun kortstondig leven op aerde, te zorgen voor hun moeders kind. Iets, dat over dertig jaren geschreven werd. Wy nemen hier eenige regelen over uit een Engelsch protestantsch dagblad, dc Timeshet schreef deze over dertig jaren, tydeos de moordaanslagen gepleegd te Parys op Koning Lodewyk-Philips: leis zekers en vast, schreef tic Times in 1841, is dat de openbare geest in Parys en in Frankryk ziek is; de boom van wyshcid, zonder guilsdienst, groeit en bloeit in het land van Volney en van Voltaire. De ver wantschap, die er bestaet lussehcn dal stelsel en de daedzaken, die daer plaets grypen, is gonoegzaem bewezen in het werk des heoren Bulwer, over Frank ryk; in dat boek betoont hy, met onbetwistbare be- wyzen, dat, in de departementen waer het onderw.ys verst gevorderd is, daer ook de misdaden talrykst zyn» Ware het wel mogelyk dat eene bevolking, die alzoo opgebragl wordt, niet ondeugend en goddeloos zy? Moet zy niet een ondeugend voorwerp van onrust zyn voor hare besluerders? Koning Lodewyk-Philips bevindt zich in zulk eenen toestand, dal hy dien niet verlaten kan, niet al leen zonder gevaer voor zynen eigenen persoon,maer nog zonder alles wat hem omringt, en dc nuttigste instellingen van 't land in gevaer te stellen. Wat mid del dan tegen zooveel gruwelykheden? De opvoe- ding, die men nuttig noemt, 'l is te zeggen, doop» voeding zonder godsdienst, heeft het land in den gevaervollen toestand gebragl, vvaerin hot zich be- vindt. Die opvoeding heeft lot hiertoe magt voortge- bragt, maer 't is de magt der woeste dieren en niet deze van redelyke schepsels. Wal moei men verwachten van een volk, dat in godverloochening opgevoed wordt, en volgender wyze raisonneert: Laet ons maer eten en drinken, want wy kunnen morgen sterven. Als alles eindigt met hel leven, waerom moet do eene mcnsch werken en de andere de vruchten van zyn werk plukken Waerom loopen hertogen, prinsen en koningen met goud en purper bedekt, terwyl wy van honger en ellende vergacn? Zulke gedachten komen natuerlyk voor by socialisten en godloochenaers, en zyn juist vol gens hunne grondbeginselsOm dit kwaed tegen te houden, om aen die rampvolle wanorde een einde te stellen, is er maer een middelde christene godsdienst, 't Is een vreemd protes tantsch dagblad, dat zulks aen de Franschen Och! wees maer niet bang, zegde ik lot hem, ik heb geen plan om my op te hangen. Dat wil ik hopen! dat wil ik hopen! want rond uit gezegd, hel zou myspytcn, zoo'n verdienstelyk kunstenaer. En wanneer verlangt ge die kamer te betrekken, mynheer Christian? Van avond. Onmogclyk, zy is bezet. Mynheer kan die kamer onmiddellyk betrekken, deed zich eene stem achter ons hooren; ik ben er vol strekt niet opgesteld. Wy keerden ons verwonderd om. Hei was dc boer uit Nassau, met zyn grooten hoed op het hoofd en zyn stok, waeraen zyn pakje hing, over den schouder. Hy had van de dry menschen, die zich opgehangen had den, gehoord cn trilde van woede. Kamers zooals die van u! riep hy al slot lerende uit, maer... maer 't is een moord, zeg ik; ge verdicn- det naer de galeien gestuerd te worden! Wacht eens, wacht eens! bedaer wal, zegde de herbergier, ge hebt er toch goed geslapen. By geluk, antwoordde de boer, had ik, voor dat ik te bed ging, myn avondgebod gedaen. Had ik dit verzuimd, waer zou ik nu dan zyn? waer zou ik nu dan zyn? En hy liep met gebalde vuisten weg. Welnu zegde dc herbergier Schmidt verwon lord, de kamer is onbezet, maer pas op, dal go my geene poets bakt. Ik heb eerder reden om bang te zyn, dat men my eene poets zal bakken, mynheer Schmidt! (Wordt voortgezet I

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Gazet van Aalst | 1871 | | pagina 1