N" 65. Zondag 24 Maert 1872. 2<le Jaergang.
WEK ELY KSCH VIEU WSRLAI».
De oude Praktizyn.
Aelst25 Maert.
Het duitsehe leger.
Nieuwe versterkingen
BiiileEilniulsch Nieuws.
G-azette van Aelst
Het Bureel von het blad Is gevestigd In de Kapelleatraet IV» 11, waer alle brieven, gelden, enz. vrachtvry moeten toegezonden worden.
Abonnement spry m fr. '#Jaers, vooraf betaelbaer. Voor den bulten kan men lnaehryven In al «le poatknutooren, en voor «ie Inndelyke gemeenten by briefdrager -
MOORD DER GYZELAERS ONDER DE COMMUNE,
26 Mei 1871.
Den 24 mei, werden de Aertsbissehop van
Parys, M. de president Bonjean en vier andere
gtoffers vermoord in eenen hoek van liet ge
vang la Róquette. Maer het was niet genoeg, en
werd beslist dat, volgens de uitdrukking van
enen der Communemannen, al de^gevangen
.ouden opgekuischt worden. Den' 25, hadden
eenige atzonderlyke moorden plaets, maer des
anderendaegs werden zeven-en-veertig pries
ters en .gendarmen geleid naer de Haxostraet,
en vermoord met ongehoorde wreedheid.
Dry-en-twintig betigten staenop dees oogen-
blik voor den 6e krygsraed te Versailles, om te
verantwoorden over dit schrikkelyk feit.
Den 26 mei, omtrent dry ure namiddag, kwa
men een zestigtal gefedereerden zich aenbieden
in de Róquette. De officier die er het bevel over
voerde, bood den directeur van het gevang, de
genaemde Francois, een schrift aen, gcteekend
Th. Ferré, waerby geeischt werd onmiddelyk
zooveel gevangen gendarmen en andere gyze-
laers uit te leveren als het peloton er kon geleiden.
Aenstonds deed Francois zynen opperbriga-
dier Ramain rbepen en gebood hem al de gen
darmen te doen beneden komen, daerna over
handigde by hem eenen lyst dragende twaelf of
vyftien namen van gyzelaers opgesloten in de
vierde sectie van het gevang, en gaf hem bevel
deze zelf te gaen halen.
Ramain lastte zynen onderbrigadier Picon
met het bevel betrekkelyk de gendarmen, en
klom naer de vierde sectie om de priesters en
wereldlyken te halen.
In deïi gang gekomen riep hy: Opgelet 1 ik
moet er vyftien hebben, dat men* zich gereed
houde en antwoorde!
©e verschyning van Ramain met zynen lyst
en zynen barschen oproep bragt angstige ver
legenheid tusschen de gevangenen; n'ogtans zy
lieten het niet blykeri. Bereid tot de dood kwa
men zy op het aflezen van bunnen naem, deeene
na den andere vooruit.
Eene onder hen, de eerw. P. De Bengy, wiens
naem Francois slecht uitsprak, naderde den lyst
en zegde op kalmen toonDe Beugv, ben ik.
En hy nam plaets onder de veroordeelden.
Twee stappen verder stond de eerw. P.Gué-
rin, priester der vreemde missiën, nevens
M. Chevriaux, bestuerder van het lyceum van
Vanves, en stelde hem voor in zyne plaets te ant
woorden en te Sterven indi^hy geroepen werd.
Reeds sedert den vorigen dag had P. Guërin
aen M. Chevriaux gezegdGy hebt vrouw en
kind; zulke banden is het al te pynlyk te moeten
breken; laet my u redden. Men zal niets ontdek
ken; ik ben gekleed in burger gelyk gy; myn
leven heb ik aen de martelie gewyd en kan het
(4® VERVOLG.)
De graef lag uitgestrekt op eenen sopha. Hy zag er
tamelyk kalm uit, maer zyn wezen was uiterst bleek.
Doktor Gun ter stond voor hem, en aenzag hem als
poogde zyn scherp en helder oog tot in 't diepste diep
van 's zieken hart de dringen.
Doktor, zuchtte de.graef, ik ben niet wel.
Gunter tastte hem den pols.
De zenuwen, die al te gevoelige zenuwen leve
ren my lastig spel.
Gunter sprak niet.
Ik heb den bekvvaemslen geneesheer der stad
gevraegd, en gy zyt hel die gekomen zyl. Gy zult my
genezen, niet waer?
Het is niet noodig, lieer graef.
Hoe, niet noödig?
Onze kunst heelt slechts hel lichaem.
Eh wel?
En by u is hel lichaem niet dat ziek is.
Zoo En wat is hel dan
Waerschynelvk de ziel, heer graef. Uwe Hoog
heid lydt aen eene my voor het oogenblik onbekende
zielekwael: groot werd riet misschien, drukke bekom
mernis, knagende onrush... Wal weel ik al?
De graef sidderde en poogde onder gemaekten
scherts zyne ontroering te verbergen
Onrust?.... bekommernis?.... Verdriet?.... Gy
spot, doktor! Ik ben ryk, schalryk; ik word geëerd
en gefeest waer ik my ook verloone; myn lot wordt
benyd van al wie my ook nadert en ik zou niet tevre
den, niet gelukkig zyn? Ik ken u niet persoonlyk,
doktor; maer ik had een betel' gedacht van de faculteit
der goede stad Keulen. Gy staet hiér voor hiy als hüre
doorluchtigsle vertegenwoordiger, en ik verzeker u
dat zy en gy u beiden vergist.
Nogtans, ik zie u meer en meer boven.... Wal
hebt gy dan? Gy lydt ernstig?....
Ik herhael en verzeker u dat ik ziek ben en druk
lydt.... Nu, koriom, genees my. Wat rnedt gy? Wat
schryft gy voor?
uw leven redden, het zal tot iets nuttig zyn ge
weest: laet my antwoorden in uwe plaets.
M. Chevriaux had geweigerd. Nocli hy,
noch P. Guérin werden geroepen; beiden wer
den gered.
Ramain kwam met de gyzelaers voor de gref-
fle. Er waren er 4735 gendarmen of garden
van Parys, 10 priesters of kloosterlingen en
2 wereld Jyke persoonen.
Die ongelukkigen plaetsten zich zei ven tus
schen de rangen van bet peloton, dat bet gevang
verliet omtrent 4 ure, en optrok in de rigting
van den boulevard van Belleville.
Tot alsdan was de stoet inrustvooruitgegaen;
de priesters baden en spraken woorden van aen-
moediging tot de gendarmen.
Beneden den weg van Ménilmontant gekomen
bevond zich eensklaps de stoet voor eene bar
ricade en tusschen de gefedereerden van het 174"
bataillon. De weg was vol volk. Daer vroeg de
officien van het geleide eenige mannen meer en
men trok vooruit naer de Pueblastraet.
Daer begon de menigte den stoet te omringen,
maer bet was slechts nieuwsgierigheid welke
ze aendreef.
Eensklaps, als by tooverslag, verandert de
houding van het gepeupel: Er wordt geroepen
A bas les calotins! ter doodter doodDe
ongelukkige gyzelaers kwamen eene bende ge
federeerden te ontmoeten die pas verslagen wa
ren door de troepen van Versailles; die ellende
lingen wilden zich wreken met aenstonds de
gevangenen te doen fusillecren. Nogtans de stoet
zette zich vooruit naqr de meiery van Belleville
en hield stand op de koer.
De meiery van Belleville was bet hoofdkwar
tier van Ranvier, lid der Commune, en de toe
vlucht der brandstichters van de Tuileriën en
het Stadhuis. Ranvier kende de gyzelaers; dik-
wyls was hy dezelve in hun gevang gaen hoo-
nen en schelden, terwyl by en Francois ze ten
toon stelden aen de nieuwsgierigheid hunner
eerlooze vrienden. Daer gaf Ranvier bevel dat
de gyzelaers zouden gefusilleerd worden op de
buitenvesten; hy liet hun slechts een kwaert uers
om hun testament te schryven en 'tlaetstevaer-
wel te doen.
De stoet trok de meiery uit en, van dit oogen
blik af, vonden de ongelukkige veroordeelden
zich blootgesteld aen de woede van het bloed
gierig gepeupel. (Wordt vervolgd.)
Uit de officieele stukken zyn de navolgende
mededeelingen geput over de sterkte van'het
duitsehe leger gedurende den veldtogt van
1870-71. In de eerste plaets blykt, dat op geen
enkel tydstip van den oorlog liet aental soldaten
het cyfer van een millioen beeft overtroffen.
Van duitsehe zyde werd de stryd begonnen
met 450,000 man, die van den 4" tot den 6n au-
gusty de fransche grenzen overtrokken. Tot,
Ach, edele heer graef, de zielekwalen zyn zeer
moeilyk te genezen. Geloof my, heb trouw in myn
woord cn in myno oude ondervinding: uw gezond
heid lydt geen gevaer en de kunst kan niets voor u. Ai
wat ik u voor te schryven heb is rust cn kalmte. Word
kalm, graef, hel is hel eeuigste geneesmiddel dal ik
voor u vinde. Voor hel overige spyt hel my n te
moeten melden dal ik niet langer by u kan blyven. Ik
verlaet Keuleneene ernstige en plechtige zending,
hoogedele heer van Alldorff, roept iny verre van hier.
Maer ik herhael het, uw gezondheid loopt geeii gevaer,
gy hebt geenen geneesheer noodig. Nogtans kon het
u aengenaem zyn, een myner geleerdste collegas zal
mv hier vervangen. Begeert gy dat hy komc?
Zeker ja.
Nog dezen nacht zal hy ten uwent zich bevinden.
Zoo haesl mogelyk, doktor.
Gunter groette den zieke en vertfok. By hel uitgaen
mompelde hy, nydig en droef, den naem van den graef
van Altdorff.
De rooverskapilcin was duizelig. Hy lag te keeren
cn le wringen als wilde hy zich ontlasten van iets als
genen band die hem hart en leden knelde.
Na eene tamelyk lange tusschenpoos zuchtte hy
pynlyk:
Hoe gaet het uitkomen?.... Hans ontziet, noch
vreest my cn dreigt le klappen.... Die oude isegrim
van kwakzalver spreekt van zaken waer ik hem niet
naer vroeg.... Zou ér waerlyk gevaer zyn?.... Wal
gedaen??.... Vooreerst geen doktors, geen moeialen
meer!.... Hans ifloet ik hebben, Hans, al kostte hy
my de helft vrfn den roof....
Daerop trok hy andermael de belkoord en zyn
kamerdienaer, tamelyk verwonderd en verlegen, stond
op zyne bevelen te wachten.
's Anderendaegs verliet Gunter de stad Keulen cn
was op weg naer Heidelberg.
VI.
Te Heidelberg gekomen begaf Gunterziclwcglstreeks
naer een hem bekend huis, klopte aen en vroeg om
onniiddclvk professor Neuburg te spréken.
Oilzc praktizyn werd ingeleid tot een klein kabinet
waer gevraegdc professor zich gewoonlyk ophield én
zyne bezoeken ontving.
22 augusty rukten nog 112,000 manschappen
op, terwyl in Duitschland destyds nog 400,000
man achterbleven. De sterkte van de duitsehe
armee bedroeg dus by het begin van den veld
togt 962,000 man. De verliezen, alleen op bet
open slagveld geleden hebben tot aen de veld
slagen van Sedan eri Noisseville 71,436 man be
dragen. De insluiting van Parys is met 146,986
man en 622 stukken geschut begonnen, liet
korps der garde telde op dat oogenblik slechts
14,215 man; bet 6e korps, dat nog in het geheel
niet in het gevecht geweest was, 21,809 man
(van meer dan 30,000 man.)
Den 21 October was bet insluitingsleger tot
202,030 man infanterie en 33,794 mankavalerie,
alzoo te samen 235,824 man aengegroeid. Het
le leger (1° en 8" legerkorps) telde na de inne
ming van Metz nog slechts 36,244 man inlante-
rie en 4,433 ruiters (van meer dan 60,000 man).
Het %e leger van prins Frederik-Karel (3'\ 9e en
10e $gerkorpsklc en 2e kavalerie-divisie) begon
den oorlog omOrleans te heroveren met 49,607
man infanterie, 10466 ruiters en 276 stukken
geschut, (van veel meerman 100,000- man). Op
hetzelfde tydstip bestond het leger van den groot
hertog van Mecklenburg nog slechts uit 36,312
man infanterie, 9,190 ruiters mal 208 stukken
geschut.
De strydkrachten der Duitschqfs bedroegen
in den slag by Le Mans 57,737 man infanterie,
15,426 ruiters en 318 stukken geschut. Voor
Belfort stonden 33,278 man infanterie, 4,020
ruiters met 150 stukken geschut, tegenover
meer dan 150,000 man vyan'dëlyke troepen.
Het leger van generael von Manteuffel was, toen
bet 'optrok tegen Bourbaki,44.950 man infante
rie, 2,668 ruiters en 168 stukken geschut sterk.
Op 1 maert 1871 was de sterkte van bet duit
sehe leger in Frankryk weer geklommen op
450,075 man infanterie, 57,515 man kavaleric
en 1,662 stukken gestapt, behaWe l 19,800 man
infanterie ën 595 ruiters met 80 stukken geschut
als reserve en bezettingstroepen. Op dit tydstip
dus bevonden zich, zonder artillerie, genie en
staf, 700,000 man duitsehe troepen op franschen
bodem; terwyl in Duitschland 259,000 man
reserve en bezettingstroepen gereed stonden.
By liet einde van den veldtogt had Duitsch
land dys 970,000 man op de been.
Van Transche zyde zyn in den loop van den
veldtogt 1,400,000 tot 1,600,000 man opgeroe
pen, waervan de gevangen bezetting van
Parys medegerekend 963,000 man in krygs-
gevangenschap of op vreemden bodem, in Zwit
serland en in België zyn opgesloten geweest.
In sommige militaire kringen loopt het ge
rucht, zegt de Tmps\ dat generael de Cissey in
de Nationale Vergadering een voorstel zal doen,
om een krediet te verleenen van twee honderd
millioen francs. Ofschoon die som over ver-
IT iH'M.jgfrr.in iiimm
Ecnczydcur ging open.cn een gryzaerd Bood zich
aen. De man mogl wel zeventjg jaer oud zyn, was
klein van gestalte en tamelyk vollyvig; niémand zou,
onder dit ceni'gszins gemeen voorkomen, den geleerd-
sten professor der universiteit van Heidelberg hebben
herkend, den groolen heelmeester beroemd door
gansèh Europa, oil wiens raod of vriendschop al wat
ten dien tyde groot of geleerd was, op builengewonen
prys stelde.
Gunter genoot hel voorregt een zyner beste vrien
den te zvn: het was genoeg te zien aen het gulhartig
onthacUlal Neuburg hem deed. Hy vroeg den profes
sor een byzonder gehoor cn beiden zetleden zich
neder.
Lnteirwy de twee geleerden hun gesprek in vry-
heid voortzetten en begeven wy ons op eenige slap
pen afstand van Neuherg's woning. Wy slaen voor
eene groole, schoono herberg, het uithangbord draegl
voor opschrift: In den wy zen student. Hier woonde
baes Fritz, de baes en de beste vriend van de studen
ten van Heidelberg, die, in het algemeen, felle rookers
en onbeschroomde drinkers waren.
Het was zondag. De vérmaerde herberg is proppens
vol en de blyde lonen welke tot in de strael weergal
men verwittigen ons dat er hier min ernstige zaken
op 't spel stacn dan, op dees oogenblik, er tusschen
doktor Gunter en doktor Neuburg beplete» worden.
Het was zondag en, wat meer is, de deputatie der
duitsehe edelen, gezonden naer Frankryk om de
plechtigheid der zalving van Lodewyk XVI, by le
wonen, was teruggekeerd. Vandaer de meer dan
buitengewone toeloop der studenten in de herberg
van Fritz, want, onder de leden dier edele deputatie,
telde men de jonge graef Paul van Weisberg, die den
eigen broeder van Marie-Antoinette, den nertshertog
Maxirailiacn, had vergezeld naer Frankryk, en die
zelfde graef Paul van Weisberg, deed zyne studiën te
Heidelberg. Van hunnen edelen makker gingen de
studenten het eersteen beste nieuws nopens de plech
tigheid van Rheims vernemen.
hnlei'daed, graef Paul vertelde hoe hel rytnig van
den koning aehllien voel hoogte mcelle en hoe men
een der poorten van Soissons. had moeten afbreken
om bel in de stad le kunnen voeren; hoe de kroon
schillende jaren zal verdeeld worden, is men
toch van plan de verdedigingswerken, welke
men in het oog heeft, krachtig door le zetten.
De helft van die som zou worden aehgewend
voor het maken van twintig forten rondom
Parys. Zy zouden elk vier millioen kosten en
aengelegd worden op die plaetsen, van waer
de Duitschers hunne aenvallen hebben gedaen.
Twintig millioen zou bovendien besteed wor
den om do verdedigingswerken der hoofdstad
le voltooien. Er zal vooral op gewezen worden,
dat, nu Straelsburg en Metz in dc handen der
Duitschers zyn, Parys als het ware in de eerste
verdedigingslinie Jigt, en dat het dus noodzake-
iyk is de stad zooveel mogelyk te versterken.
Bovendien zal er aen herinnerd worden, dat in
1870 twee honderd zeventig millioen nutteloos
zyii besteed om de stad in «taet van verdediging
te stellen. Dc tweede helllvan het aengevraegde
krediet zou bestemd worden om, zoodra de
Duitschers het land zullen ontruimd hebben,
de grenzen van Longvvy naer Belfort te ver
sterken.
ITALIË.
Al meer en meer wordt het van alle
kanten geschreven, dat er aen de verwarring
en den ellendigen toestand van Italië geen einde
is. Moorden en diefstallen overal, magteloosheid
van policie en justicie, verwarring ten allen
kant. Kazernen en brigaden gendarmerie moet
men by de magt vermenigvuldigen, en nog vindt
de burger maer zekerheid, als by in staet is
van zyn c>gen te verdedigen.
De gouvernementeele bedienden steken ook
een handje by om die hutsepottery nog te ver
meerderen, en alle dagen hoort men dat et' op
speelreizen gegaen zyn, een hol in hunne kas
achterlatende.
Maer is het gouvernement niet in magt om
de bi]pnslroopery le beteugelen en met goeden
uitslag te vervolgen, het doet ten minste zyn
best om de katholieke drukpers den oorlog aen
te doen. Van zoo dat er eene katholieke gazet
is die liaer de kleinste vrypostigheid van schry
ven toelaet., wordt zy met het bezoek van
rechters en policie-agenten vereerd, gevang en
boet volgen er op by de magt. De Frusta is
reeds voor den 18 keer aengeslagen.
Dc italiaensche minister van t openbaer
onderwys, heeft een omzendbrief' geschreven,
waerby hy aen zyne onderhoorigen voorhoudt
van nauwkeurig te bespieden de scholen die
gehouden worden door religieuzen. De minister
geeft voor reden dat de religieuzen het gouver
nement bedriegen; dat zy uilzendeliugen zvn
van vreemde volkeren, en dat zy te dikwyls
van woonst veranderen om de oogen op hen
niet te trekkenArme redens voorwacr, niaer
wat wilt gy, als men geen betere heelt!
PrinsNapoleron zal te Rome het Quirinael
alleen van den koning geschat word op negentien
millioen, en hoe Monsieur, de graef van Artois, de
hertog van Orleans, de hertog van Chartres, de prins
van Condó en de hertog van Bourbon drfzes groote
vassalen van hel koninkryk vertegenwoordigden, en
in praclif met den koning wedyverden.
En dc koningin, hoe was zy? vroeg oen der
studenten.
Ja, de koninginOm heter de ceremonie le kunnen
bywonen had zy zich byna een geheel huis doen op
slagen in de kerk zelve: toiletkamer, slacpkamer,
voorzael voor de wachten, niets ontbrak er.
Dit schynt my tamelyk verre gezocht.
Wal wilt gy er aen; als Marie-Antoincltc iels
doet, doelzy het wel.
Gy zult er misschien om spollen, maer toch is het
waer dal zy my en haren broeder eenen franschen
dansmeester heeft gezonden om, vooraleer naer liet
fransche hof te komen, de kadrillen te leeren die er
meest in voege zyn. Ook, hebben wy gesprongen!
hebben wy geschitterd
En de franschen, hoe zien zy cr uit.
De franschen zyn allemael zot, antwoordde Paul
van Weisberg op ernstige» toon, en hy stopte oene pyp.
Waren er véle duitschers op de plechtigheid
tegenwoordig?
Ja en neen. Men zocht er le vergeefs twee onzer
voornaemsle edelen cn de koningin loonde zich zeer
spylig om hunne afwezigheid.
Zoo, zoo! Etl wie ontbrak er dan?
Ten eerste de graef van Altdorff.
Zooveel le beter, scherslccen student.
Hoe dat
Hoe dat? Wel daer kwam hy te pas als dc hond
in het kegelspel. Graef van Altdorfl'is wel de grootste
flauwe dien ik ooit hebbc ontmoet; hy doet den duil-
schen adel schande; hy heeft tael noch toon.
Kent gy hem byzonder?
Het is le zeggen. Over eenige weken was ik te
Keulen en ik bood my aou len zyuont; maer mynheer
was ziek en ontving niemand.
Hoe kent gy hem dan?
Omdat ik hem elders heb gezien.
Waer?