WEKELYKSCH
Y IE UW
De Bende van Jan de Lichte.
Dn^gnde van Jan de Lichte.
Bui'gerlyken Stand.
k'»\IE\,
van Elzen SCHAARHOUT
BOOM-VENDITIE
Heden beginnen
syy den beloofden feuilleton,
Al wie een abonnement
neemt op de Gazette van
Aelst, zal dezelve GBATIS
ontvangen tot IYieuwjaer
aenstaende.
Aelst, 16 November.
Ven^v.7 aen tytó 59Ü? T«9rgl«#
ui indrukt
Wetgevende Kamers.
lïuitenlandsch Nieuws.
GEBOORTEN.
*ANNELYK 7
'««XYK 6
N.
De Srael, landb.
«r.dieDstni.
Sekretaris uitterlijk voor den 20 dezer loopende
maand Novembeu voor 3 ure namiddag.
De vragen de welke voor dit tijdstip niet zul
len ingeleverd jsijn, zullen aanzien worden als
niet gedaan geweest te zijn.
Gedaan en afgekondigd te Aalst den 12 No-
vengier 1872.
LDe Burgemeester en Schepenen,
H '(get:) V. VAN WAM BE KR.
VERKOOPING
EN CANADA B00MEN,
te Denderleeuw, Denderhaulem en Hualtert.
De Notaris Arents,te Haaltert, zal, ten ver
zoeke e« zoo liet .behoort, openbaarlijk te koop
bieden, op MaandXi: 25 November 1872.
1" Om 8 uren, te Denderleeuw op Leeuwbrug
80 koopen extra schoon Elzen Schaarhout,
op eenen Bosch gebruikt, door de weduwe Van
de Winkel.
<9o Qft ^*>riada Boomen, te Denderhaü-
Borreken en in den
Hot Bui-col van liet 1>1»«1 I* gevestigd In «le Kapelleatrnet IV0 11, woer
Abonneiuentsprys SS fr. 'sjacra, voorafhetaelhaer. Voor den buiten kun men Insdn
nllo hrloven, geUlen, enz. vraehtvry moeten
■yven in i*I «le poBlknntoorcu, en v«nr -I- i
te Aalst-Mijlbeek, Herdersem eu Moorsel.
De Notaris Verbrugghen, te Aalst, zal op
Woensdag 4 Dfcfmpk* 1872, openbaarlijk ver-
koopcn de hierna gemelde Boomen, te weten
Ten 8 ure 's morgens, aan eenen Meersch te
Aalst-Mijlbeek, op Krekeldries, gebruikt door
de weduwe Van Langenhove, 43 koopen Kana-
das, meest allen van rond^de 2 meters, dikte.
Ten 10 ure, te Herdersem, 47 koopen Knna-
das en Abeelen, slaande aan goederen op het
Vuilhot en het Denderland,den Koekervelbosch,
den Elsboscli, aan liet Klaosveld, den Monick-
IiofboSCh, den Baetenmeerseh en op iiet'Traf-
felgem.Voor deze Boomen zal men vergade
ren in het Gemeentehuiste Herdersem, aan de
Kapalle.
'haarnn op den Bosclikant te Herdersem, aan
door b1-
gou*o«-ut.«iii by «lo brlordrngers.
WAT DE BURGERWACHT WEERD IS.
Onder dien tytel is onlangs eene studie ver
schenen welke men tpescln yft aen den Colonel
Brialmont, van het belgisch leger.
De schryver besluit als volgt
1° Bestond de burgerwacht niet, men zou
zich moeteii wachten dezelve uit te vinden.
2" Dezelve bestaende en moetende bestaen,
krachtens de Grondwet, is er meer dan rede
'h; zelve.' effectief te verminderen en mu. -
w,. zcanccJh
iyK lo noen dienen om des noods de plaatse
Lyke poliUNjiy te springen.
Ai:. kr Ysmagt is de burgerwacht zonder
..„i, cü zy zeiü gevaerlyk.
Zy kan nooit goed worden:
1" Omdat, de Grondwet eischende dat de
officieren benoemd worden door de garden, zy
alt yd slecht gecommandeerd zal zyn.
2" Omdat, de Kamers in 1853 herkend
hebbende dat de twaelf wapenoeleningen dooi
de wet van 1848 voorgeschreven eenen al te
bezwarenden last daerstellen, zy nooit onder
ligt zal zyn.
3" Omdat, de straffen niet ernstig zynde
en liet gezag betwist wordende, zy steeds zon
der regeltucht zal zyn.
Sprekende van het nut dei' burgerwacht on
dier het oogpunt van liet handhaven der orde,
zegt M. Brialmont, hoewel liberael, de volgende
waerheden
Dit nut zullen wy niet betwisten; nogtans
wy bullen doen opmerken dat, wanneer er
oproer losbarst in onze steden of in onze ny-
verheidscentrums, het allgd het leger is dat
opgeroepen wordt om denzelven te beteugelen en
te dempen. Er zyn uitzonderingen aen dien
regel, 'maer zyn niet altyd gelukkig, getuige
de rol welke de burgerwacht onlangs gespeeld
heejlIgdens de manifestatiën welke de val van
het kabinet-d'Anethan hebben te weeg gebragt.
In menige gevallen, heeft, in Frankryk, de
nationale garde den oproer doen ontstaen ol
den oproer aengemoedigd, in plaets van den-
zei ven te dempen.
Mochten wy haest, even als iu Frankryk,
de afschafling zien onzer nationale garde.
(i)
Bond der bewarende belgische Associatien.
Zondag verleden vergaderde te Brussel de
Bond der bewarende belgische Associatien.
Er waren tegenwoordig vele algeveerdigden
van de Associatien van Brussel, Antwerpen,
Mecbelen, Brugge, Luik, Verviers en van vele
andere steden van het fand.
Twee belankryke punten stonden aen liet
dagorde.
Het eerste had betrek op de verzwaring der
militaire lasten. Reeds voorgaende hadden de
byzonderste Associatien van liet land zich legen
die verzwaring verklaerd. Zondag verleden is
dezelfde verklaring te Brussel vernieuwd ge
worden, en zy is in de volgende woorden ter
stemming aengeboden
Ingezien dal alle verzwaring der militaire
lasten tegen den vvensch is van het land;
Dat het kiezerskorps en de bewarende
Associatien reeds meermaels den wensch van
liet land in dien zin hebben uitgedrukt;
De Bond der bewarende Associatien;
Vertrouwende in de wysheid van hel be-
süier;
Het voorstel is met qeiipanglietd van stem
men aangenomen, en het bureel heelt zich ge-
doen geworden.
Het tweede punt heeft betrek op do bescher
ming der groote magten van den Staet tegen het
geweld en den hoon.
De volgende motie is voorgesteld geworden
en aengenomen met algemeeue stemmen
De Bond der bewarende Associatien
Ingezien
Dat de eerbied voor de openbare magten
de opperste waerborg is van orde en vryheid;
Vernieuwt den weftscli dat de vryheid en
den eerbied voor de openbare magten van den
Staet voortaen door ernstige maetregelen be
schermd worden.
Een derde motie werd voorgesteld betrekke-
lyk de kwestie der kerkhoven
Een lid doet opmerken dat eene commissie
gelast is met de studie dier kwestie, en dat er
zelfs een projekt van Oplossing bestaet. De Bond
en de katholieken, zegt bedoeld lid, hebben
volle vertrouwen in bet bestuer; dus laten wy
wachten, het bestuer zal voorzeker zyne pligt
weten te kwyten.
De vergadering stemt die verklaring by.
VOORWOORD.
Ons verhael neemt aonvang in 1743, jaervol merk-
waerdigc gebeurtenissen voor ons alsdan reeds zoo
druk beproefde Vaderland.
De spaensche Nederlanden werden by bet verdrag
van Utrecht (1713) afgestaen aen Karei VI, Keizer van
Oostenryk. Deze overleed in 1740, en Maria-Theresia,
de groote Vorstin wier gezegende gedachtenis imme^
by.de Belgen zal leven, volgde hem op in den ouder
dom van dry en twintig jaren.
Het machtig huis van Oostenryk had ten dien lyde
talryke vyantfen. De eene zochten er hunne vvraek op
te bevredigen, andere hunne heerschzuchtige plan
nen ten zynen koste te vcrwezcnlykcn. Ecnc vrouw,
dachten zy, zou onbekwaem zyn ernstigfen tegenstand
te bieden. Hun scheen dus dat het gunstig en lang
betrachte oogenblik gekomen was, eu stoutmoedig
verhieven zy het hoofd.
Spanje, Saxe», Beieren,Pruisen namen de moeielyk-
heden te baet welke de jonge Keizerin van alle kanten
overrompelden en zochten vangst in troebel water.
Om des te spoediger eene edele Vorstin te kunnen
verpletteren, die ter harer verdediging niets tegen te
brengen had dan haer regt en haren onoverwinbaren
mannenmoed, werd tusschen verscheidene Mogend
heden een slaeh van hond acngegaen, bond welken
Frankryk zich verhaeste by le treden.
De winter van 1740 was allerstrengst geweest. De
graengewassen' werden vernield, een aenzionlyke
menigte hoornvee kwam om en er ontstond eene
groote duerte van levensmiddelen. Voor het overige
waren onze provinciën tot dusver door den oorlog
gespaerd gebleven,en Prins Karei van Lorreinen.aen-
gesteldalsAlgemeene Bestuerder over de Nederlanden,
deed zich als dusdanig in onze steden inhuldigen.
Doch het wordt gezegd van overouds en, in weer-
(l) Eigcndo a der Gazette van Aelst.
De wetgevende zitting voor 1872-1873 is
dyusdag verleden geopend zonder plegtiglieid.
Hel bureel van den Senaet is samengesteld
gelyk liet was in den vorigén zittyd.
Ook liet bureel van de Kamer der volksverte
genwoordigers.
De kiezingen gedaen in de 22 arrondissemen
ten waer liet mandaet der volksvertegenwoor
digers was vervallen, zyn goedgekeurd, allen
zonder tegenkanting uitgenomen de kiezing van
M. Van den Peereboom te Yperen.
Een aental wetsprojektcn zyn neergelegd op
liet bureel dei* Kamer. Onder deze zyn de vol
gende op te merken.
Nieuwe wyze van inlyving voor den dienst
der interidentie; de kosten van de kazerneering
der troepen te brengen ten laste van den Staet;
wyziging in het bestuer der krankzinnigiiuizen;
overneming door den Staet van een deel van
den liollandscb-luxemburgselien spoorweg, op
belgischen grond gelegen; liet leggen van den
spoorweg van Athus; wyziging aen de wet op
de militaire dienstbaerlieden; liet aenleggen van
een oefeningskamp te Antwerpen; wetsprojekt
betrekk(»lyk de nickelmunt; de afschaffing der
premie yan uitvoer op de sterke dranken; den
bestendigen vryen invoer der levensmiddelen;
een crefljet van 20 millioen voor bouwing en
meubloeing var» scholen. Dit crediet zal in sub-
•i h nil. n: worden, op voorwaerde dat
ernecnie elk voor éen derde
do
pre
Lyki'inflp -Deel de) >sten welke zy
aden v. dien doen.
wil van don onafgebroken vrede, welken wy, God
dank, sedert veerlig jaer genieten, blylt het nog her-
haeld onder het belgisch volk, dat geen vierde van
een eeuvve kan verloopen, zonder de Fransehmah den
voet zette op onzen bodem.
Is het beweerde juist niet letterlyk echt, toch heeft
eene droeve ondervinding ons geleerd dat ons ryk en
weelderig landeken, geworpen tusschen de Europe-
aeusche Mogendheden -als een eeuwige twistappel,
zich ten allen tyde zag blootgesteld aen de over-
heerschzuchtige ondernemingen onzer woelzieke zui
derburen, te rekenen van koning Philip 1, die Richil-
dis van Hcnegauwen kwam bystaen tegen Robrecht
den Fries (4U7f,) tot het einde der laetstc eeuw,
wanneer België gansch verdween van de kaert van
Europa om deel te maken van hot franschc Keizcrryk.
Sedert honderde jaren dryft dc geest van overwel
diging de Franschcn op om naer den Rhyn te trekken.
Eens wonnen zy cr den Elzas en Lorreinen by, terwyl
thans hunne zoo lang gedroomde natuergrenzen
ter lengte en ter breedte dier twecschoone provinciën
zyn ingekort.... Moge de Hemel ons nog lang onze
duergekoehle onafhankelykhcid behouden!
Dan, in 1743 vinden wy Lodewyk XV op den troon
van Frankryk.
Sedert lang zocht deze Monark de gepaste gelogen-
heid om de oostenrykschc Nederlanden te veroveren
en terug te krygen wat zyne voorzael gedwongen was
geweest af te slaen.in 1713.
Uit voorwendsel van Saxen en Beieren te onder
steunen, vcrklaerde by eensklaps open oorlog aen
Maria-Theresia en vergaderde tegen haer een ohtzag-
gelvk leger.
Prins Karei was nog rustig aen hel in bezit nemen
van heiland, toen reeds de fransche krygsmagt ten
onzent was binnengedrongen.
De hongersnood van 4740 had diepe sporen nage
laten en de ellende was groot nog, vooral ten platte
lande. Er werd druk gebedeld en veel gestolen, soms
ook gebrand en gemoord. Ganscho benden sehuwe
rondleurders en vreemde zwervers doorkruisten dc
velden en kwollen de boeren. Schier nergens was er
De Garibaldisten hebben den verjaerdag wil
len vieren van den slag by Montana, die echter
voor hen niet roemryk geweest is. Verscheidene
honderden van hen hebben zich naer liet slag
veld begeven, waer verschillende redevoeringen
zyn uitgesproken, waerin het gouvernement
van Victor Emmanuel evenmin gespaerd werd
als liet pauselyk. Men heelt geroepen: Leve
Garibaldi! Leve de Republiek!» en talryke
toasten zyn op beider toekomstige zegeprael
uitgebragt. By hunne terugkomst te Rome heb
ben eenige benden zich zelfs gevvaegd op de
plaets Colonne onder liet uilen van evviva's voor
de Republiek. De garden, zoo onverschillig en
stil by de kreten: Weg met den Paus, dood
aen de Jesuietenhebben zich niet kunnen
onthouden by den kreet van Leve de Repu
bliek. Zy zyn de Republiekeinen te gemoet
gegaen en hebben er verscheidene gearresteerd,
en. naer de kwéstuer gebragt. Het schynt dat
dezen keer de arrest Uiën nog voor den vorm
waren. Eenige oogenblikkcu later werden allen
in vryheid gesteld. Indien het katholieken wa
ren, zou liet iets anders geweest zyn; maervoor
Garibaldisten buigt zien de regeering met de
betreurenswaardigste zwakheid, zy durft niets
ernstigs tegen ben ondernemen. Binnen kort
zal men de vruchten van die lafheid zien.
Renan heeft in de tegenwoordigheid van
verscheidene grootweerdigheidsbekleeders der
vrymetselary, die liern te Rome op een broeder-
lyk feestmael hadden genoodigd, een toast
uitgebragt, vergezeld gaende van fransche
woorden, waervan de zin is als volgt
Rene zaek verdient de aendaclitde staet -
kundigen der 18 eeuw kwamen er rond voor
uit vrydenkers te zyn; zy waren de apostelen
der wysbegeerte. Zy spraken veel van God en
weinig van den koning. In pnze eeuw daeren-
tegen spreekt men veel vart een Staet en van
den koning, maer weinig van God.
Evenwel scheppen de staetkunötgen in liet
algemeen, en de italiaensclie minister* in het
byzonder, er behagen in over godsdienst ervka-
tliblieism te spreken, en dragen zorg een diepen
eerbied en eene stichtende godsvrucht te vein
zen. God, de godsdienst, de Paus, zyn voor hen
niet anders dan een middej van regeering, een
magt, waermede zy zich verplicht denken te
rekenen en te transigeeren, om de volken in
bedwang te houden. God beschouwen zy als
een werktuig van órde, ten naestenby als een
gendarm. Van daer de belangstelling, die zy in
den godsdienst toonen; van daer de eerbied,
welke ben bindt aen den Paus. Maer die be
langstelling en die eerbied zyn zonder vuer;
even als hun geloof bestaen zy slechts op de
lippen. Zy zyn er aen gewoon geraekt een ver-
gelyk te treffen tusschen God en liet geweten,
wat wonder dus dat zy een vergelyk,een mezzo
termme zoeken tusschen de Kerk en den Staet
Renan heeft dus door deze verklaring beves
tigd wat wy, allen wetendat de italiaensclie
afin niets gelooven cn trachten de
Kerk en de volken te misleiden. Wy wisten bet,
maer liet is goed de woorden van Renan open-
baer te maken, want liet is zoo zeldzaein een
vrymetselaer zonder masker te zien.
FRANKRYK.
Verleden zondag hebben in al de kerken van
Frankryk, de openbare gebeden plaets gehad,
voor de opening dei1 Nationale Vergadering.
Een brief van Versailles aen het Journal
des Débat s, zegt dat de boodschap van M.Thiers
voortreffelyk is; de zitting der Nationale Ver
gadering was minder goed, want de meerder
heid ontliaelde de boodschap met koelheid.
M. Thiers heeft, met M. Kerdrel, een goed
doordacht oordeel gevraegd.
De Kamer zal de meaning van liet land af
wachten en dezel've, zonder er iets aen te ver
anderen, aen M. Thiers doen liooren.
Twee Belgen, de genaemde Emile-Joscph
Hubert, den 11 lebruary 1842 te Pliilippeville
geboren, garcon te Parys, en zyne vrouw Fran-
cisca Ribarotte, in 1836 te Scnzeille geboren,
veiligheid, en de opkomende oorlog ging geenszins
dien rninpspoedigen toestand verbeteren.
Middelorwyl zakte hét franschc leger, onder het
opperbevel van den beroemden veldheer Maurilz van
Saxen, mot buitengewone snelheid vooruil. Meenen,
Veurne, Korlryk, Yperen vielen iu zyne banden. Het
zelfde jacr werd de vermaerde veldslag van Fontenoy
geleverd en Doornyk gaf zich over. Daerna volgde
Gent, en later Brussel, Antwerpen, Bergen, Namen,
Charleroi en andere plaelsen van minder belang.
Aelst werd ingenomen in December 1743. De stad
was tamelyk versterkt en omringd van goede en diepe
grachten. (1) Maer men bekommerde zich weinig,
schynt het, met dezelfde le ondersteunen, want, by
de inneming, vond men er slechts eenen officier met
dertig huzaren om de plaets te verdedigen. Eenige
krygsafdcelingcn werden gezonden uit Gent cn Den-
dermonde cn daer de wateren, waer zy over moesten,
dik bevrozen lagen, was het hun niet moeiclvk de
bezetting te overrompelen. Veertien huzarciv werden
krygsgevangen genomen, eu de andere gedood of op
de vlucht gedreven. (2)
Het jaer nadien waren dc Franschen meester in dc
Nederlanden, alwacr der Keizerin sleehls meer over
bleef hel hertogdom van Limburg, dat van Luxemburg
en een deel van Gelderland, dal Lodewyk XV niet
mogt aentasien zonder den Koning van Pruisen te
misnoegen.
Eene trelTelyke familie.
By de palen van het grondgebied van Velsieeq, dp
een steenworp links de groote baen af, die leidt van
Velsieeq naer Rooborst, stond van over jaren een
cenzaem huis, byna onmogelyk le ontdekken tusschen
het digle struikgewas dat bel omringde, (g)
(4) De stad werd ontmanteld in 1732, en onze prachtige
Keizerlijke Plaets óp een deel der oude vestingen aengclegd.
(2) Zie Revue de Briucelles, september 1837, Lettres histo-
riques.
(3) In de streek toont men nog dit huis als zynde de woonst
geweest van Jan de Lichte.
Dat huis was bewoond door zekeren Jozef de Lichte,
van Hundclgcm, cn zyne buisvrouw Elisabeth de
Schepper, van Velsieeq, en hel was zeer ongunstig
gekend in de omstreken.
Het was een slaeh van kroeg, slechts bezocht do
dc gemeenste kerels van het omliggende cn meest n-
door onbekende landloopers van alle gewest eu U
Mot niemand andet-s hadden dc bewoners ver>
betrekkingen; zy schuwden alle ccrzacm gczels-
en werden er op hunne beurt van gevlucht. Op
uren in het ronde wist men den lyd niet te noemen
op welken men de de Lichten iu dc kerk had gezien,
cn nog was de eerste noodlydende te komen, die voor
hunne deur dorst blyven slacn om een stuk brood le
vragen.
De de Lichten nogtans moesten niet arm zyn: bacs
't Jecf lccldc breed cn werkte weinig.
Van waer kwam het geld?
Niemand wist het juist te zeggen. Zyne kroeg kon
het onmogelyk opbreugcu; hy bezat een plekje gronds
dat, ter ergernis van ieder, meestlyds brack bleef lig
gen, en voor het overige dreef hy wat handel in oude
vodden en oefende hel bcdryf uit van seiiachcraer. En
nog was het te wet le zien dat dit stieltje voor 't Joef
slechts een voorwendsel was endict gepaste middel
om ongestoord dorp ojvdorp. al' te mogen slendeeen
en te drinken en le luischcn met jan en alle man.'
Van daer hel mistrouwen, dal hy cn de zyn inboe
zemden, mistrouwen dat in diepen afkeer v> verben
sedert men had vernomen dal hy en zyne vrouw, om
zekere feiten, te Aelst, by twcemael hèrJiaekie sen
tentie int den lande waren verbannen gewast.
Wat men vernomen had was echt; doch de iiw Lich
ten waren sloulc mensChen cn, trots wet cn schout,
waren zy telkenmale, tot innig spyt d geburen,
voor hunnen tyd, naer hunne kroeg teruggekeerd.
Men had ze volgaerne aengeklaegd en ze verbannen
gezien ten eeuwigen dage, al ware het sloebts oil do
streek; maer uit vrees voor hen zweeg uv en men
liet ze bcgaen.
(WoMt .errrx