N° 103.
Zondag 15 December 1872.
2(,e Jaergang.
WERELYKSCH NIEUWSBLAD.
BERIGT.
De Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 14 December.
Sedert Prairial, jaer XII.
Buitenlandsch Nieuws.
G-azette vail Aelst
■lot Bureel vail liet l>lntl Is gevestigd In de Knpellestrnet IV0 11, waer alle brieven, gelden, eaa. vrachtvry moeten toegezon«len worden,
nentsprys SS Ir. *s jaers, vooraFbetaelbaer. Voor den buiten bun men Inschryven in nl «Ie po»tUt»ntooren, en voor de landelybe gemeenten by de briefdragers.
Deze maend begint de Gazette van Aelst
haer derde jaer en den byval welke zy heeft ont
moet, bewijst dat zy hare beloften is getrouw ge
bleven.
De Gazette van Aelst, verschonende elke
week, den Zaturdag avond, kost 5 franken 's jaers,
vooraf betaelbaer
liet blad geeft politieke berigtingen, binnen- en
buitenlandse he nieuwslydingen, kunst- en letter
nieuws, nuttige inlichtingen voor den akkerbouw,
de byzonderste markten van Vlaemleren, de binnen-
en buitenlandsche hoppemarkten, aengename lezin
gen en aentrekkelyke femlletons, enz.
Onze lezers zeiven zullen er belang in vinden
dat het getal medelezers aengroeie, want hoe meer
het blad zich verspreid hoe meer verbeteringen zul
len wij kunnen invoeren.
Wij verwittigen degenen, die eens in zyn geheel
onzen nieuwen feuilleton, de Bende van Jan
de Lichte, willen bezitten, dat het getal der
overgehoudene eerste nummers van dit verhael
wekelyks inkort. Die nummers zyn niet meer te
verkrygen dan voor degenen die inschryven op de
Gazette voor een gansch jaer.
Ter drukkery van de Gazette van Aelst ge
last men zich met het drukken van Boekwerken,
A/fielten, Programmas, Circulaires, Doodbeehle-
kens, (welke men des noods zelf opmaekt), Rouw
en Adreskaerten, Facturen, Prospectussen en met
alles wat het drukken betreft
Ten zeiven bureele kan men bekomen alle Bureel-
en Schoolbehoeften, Kerkboeken in alle slach,eenen
schoonen keus van Kantenbeeldekens, zeer goeden
Inkt, gekend onder den naem van Encre de la
Petite vertu, Registers, Teeliengerief, enz. enz.
M. Bergé protesteerde in de Kamer tegen de
begravingvan Mgr Labis in zyne kathedrael van
Doornyk en eisebte dat die prelaet maer effen
on'graven werd.
M. De Landsheere, minister van justitie ant
woordde dat, strydt, stiptelyk gesproken, der-
gelyke begraving tegen deletter der wet, het
gebruik van de bisschoppen in kerken en kathe
dralen te begraven dagteekent van sedert elf
honderd jaer. De volgende lystzal bewyzen hoe
zeer in ons land dit gebruik is geëerbiedigd ge
weest, in weerwil der wet, en dit onder alle
slach van besturen en ministerien.
Sedert 23 prairiaf, jaer XII der eerste fran-
sche Republiek, dag op welken het zoo druk
besproken decreet betrekkelyk de begravingen
is uitgekomen, vinden wy dat:
(i)
i.
Eene teeffelyke Familie.
(4e VERVOLG.)
Twee manspersonen en eene vrouw, traden beschei
den binnen.
Het waren Pieter en Livina de Lichte, ouderlingen
van rond de zestig, in den wandel gekend onder den
naem van oom Pier en tante Vina, en een jongeiing
van in de twintig, Jan de Schepper, alias Poelenier.
Alle dry waren met zwaer gepak beladen.
Bazin Beth raedde wat het gepak inhield en haer
grys oog vlamde van begeerlykheid.
Horiep zy zoo minzaem zy kón, en gansch hare
gramschap en nyd vergeten, welkom Pier! welkom
Jan! welkom Vina!.... Walzyt gy toch brael'ons eens
te komen bezoeken. Zit neer en zeg ons hoe hel gaet
met u.
Maer 't Jeef zag er geheel anders stuersch uit.
Heb ik het u niet gezegd, wyf? riep hy. Het is te
laet! De kaert is verklikt en het gras van onder onzen
voet gemaeid.... Dat is de schuld van Jan
Kom, kom, oom 'i Jeef,sprak de Poeleniec, maek
u niet kwaedwy zyn hier met een goed kffnsken
voor u.
Kanskenkanskenviel 't Jeef uit; de wael wist
dat ik zou terugkomen, het allcrlaetste morgen vroeg.
Gy hebt my onderkropen,of.... hebt gy hem misschien
uitgcslroopt, uvVen wael?
Toch niet, oom. Na uw vertrek kwam Bella
Spruit binnen, die vertelde dat er mannen van het
geregt op de baen waren. De wael dat verstaen heb
bende, wou niet langer meer blyven, en wy maeklen
accoord voor zyn gepak. Wy komen wat laet, oom
't Jeef, maer.... vvy hadden liefst eenen omweg te
doen.
Leugens allemael, ik ken uwe treken! Daerom
loopt met uw vodden naer den dnivel, ik moet er niet
van hebben. Gaet ze elders verschacheren waer men
(1) Eigendom der Gazette van Aelst.
Mgr Zaepffel, bisschop van Luik, werd be
graven in 1808, onder bet fransche Keizerryk,
in eene kapel te Horion-Hozémont.
Mgr De Hirn, bisschop van Doornyk, in zytie
kathedrael, onder 'thollandsch bestuer,in 1819.
Mgr De Pisani, bisschop van Namen, in zyne
kathedrael, onder hetzelfde hollandsch bestuer,
in 1826.
Mgr De Méan, aertsbisscbop van Mechelen,
in zyne kathedrael, na de belgische Revolutie,
in 1831.
Mgr Ondernard, bisschop van Namen, in zyne
kathedrael, in 1831.
Mgr Delplanque, bisschop van Doornyk, in
zyne kathedrael, in 1834.
Mgr Barrett, bisschop van Namen, in zyne
kathedrael, in 1835.
Mgr Boussen, bisschop van Brugge,- in zyne
kathedrael, onder liet eerste ministerie van
M. Frère, in 1848.
Mgr Van Bommel, bisschop van Luik, in de
kerk van liet Seminarie, in 1852, en in de tegen
woordigheid van M. Piercot, oud-lid van liet
liberael ministerie en burgemeester van Luik.
Mgr Malou, bisschop van Brugge, in zyne
kathedrael, in 1864, onder het liberael minis
terie.
Mgr Delbecque, bisschop van Gent, in zyne
kathedrael, in 1865, onder hetzelfde liberael
ministerié.
Mgr Dehesselle, bisschop van Namen, in zyne
kathedrael, in 1867, nog onder hetzelfde minis
terie.
Mgr Sterckx, aertsbisscbop van Mechelen, in
zyne kathedrael, den 10 december 1867, nog
altyd onder hetzelfde ministerie.
Waerom vraegt M. Berge ook de ontgraving
niet van al die bisschoppen?
0<KZ3
KAMER DER VOLKSVERTEGENWOORDIGERS.
De zitting van dynsdag is gansch ingenomen
geweest door een allerbelankrykst incident.
Graef de Theux heeft de Kamer kennis gege
ven van twee koninklyke besluiten, dien dag
geteekend, het eene, dat het ontslag aenveerdt
van M. Guillaüme als minister van oorlog, en
liet ander, dat den interim van dit departement
toevertrouwt aen den minister van buitenland
sche zaken, M. d'Asprcmont-Lynden.
Vervolgens heeft deze laetsle gelezen eene
geschrevene bekendmaking van liet bestuer,
door welke het ministerie verklaert deinrigting
van het leger te behouden gelyk zy bestaet,
voornamelyk de wet op de militie, de vaststel
ling van liet krygscontingent en de wet van
1870 op de plaetsvervanging.
Deze verklaring heeft aenleiding gegeven lot
■eene levendige en ernstige discussie. Zy vooraf
gezegd dat, uitgenomen eenige zeldzame ver-
wyten van wegens de linkerzyde, de vergade
ring het ééns was om" hulde te brengen aen de
regtzinnjgheid der verklaringen van liet minis-
u zoo veel winst geeft als hier, en waer men zoo goed
zwygcn kan.... Goeden avond, ik trek ervan door.
Neen, neen, oom, blyf, viel de Poelcnicr haeslig
in; gy weet immers wel dat wy liefst met u te doen
hebben. Kom, bedaer, ik geef eenen stoop vooruit.
Eh wel, hael uwen stoop, ik zal hem in myn
bed uitdrinken.
En't Jeef klom grommelend en dreigend den zol
der op.
Laet hem, laet hem, schertste vrouw Beth, hy
is wat vermoeid.
Ik geloof het wel, lachte tante Vina, hy heeft, in
den namiddag, gewed tegen Marlen Cleefs voor zes
kaunen', en hy heeft ze verloren.
De schelm! bromde Belli.
Maer hy heeft er toch redelykzyn deel van ge-'
had. Nu, dat belet 'niet dat hy gemakkelyk van
omgang is in deirhandel, terwyl gy wat al te nauw
gezet zyt, Belhje.
De pakken werden ontknoopt.
Van den boedel, die.eruit kwam, ware het moeielyk
den inventaris op te maken. Kleedingstukken, groote
en kleine, oude en nieuwe, heukengerief, lampen en
kandelaers, zelfs eene hesp, kwamen beurtelings te'
voorschvii en werden op de breede tafel ten toon
gespreid.
Beth naderde, ha zich wel verzekerd te hebben dat
deur en luiken digt waren. Zy wendde en keerde de
stukken, wikte en keurde, twistte bitzig.en eindelyk
betaelde, zwerende dat men haer bestooi en dat men
van niemand bedrogen wordt tenzy van zyn eigene
familie.
De familie vertrok, te leur gesteld en diep mis
noegd.
Het sloeg elf uren op de kerk van Velsiecq.
Beth vulde op nieuw de zakken en sleurde ze een
vooreen den trap af naer den kelder. Daer, uit eenen
hoek, trok zy twee ledige vaten en eenen stapel rys-
hout'ter zyde en ontdekte eene lage, zware deur,
welke zy hy middel van eenen langen sleutel en met
groote inspanning van krachten open kreeg, en zy
verdween onder de duistere gewelven van eenen
ruimen kuil, onder de kroeg uitgegraven.
terie: deze verklaringen zullen voortaen, op het
terrein der zoodruk besprokene militaire kwes
tie, bet programma van liet kabinet uitmaken.
M.Guillaume trad grootendeels de besluitsels
by van de militaire onder-commissie, waerby
ons OQrlogsbudjet zou gebragt zyn geweest op
47 millioen en ons leger heringerigt geworden
op zyn pruissiscli. Noch die verbooging noch
die verandering wilde liet land, en bet ministe
rie, eer dan te scheiden van het land, heelt zicli
gescheiden van M.Guillaume, welke ook de per-
soonlykc hoedanigheden zyn die iedereen aen
den achtbaren generael toekent.
Aldus bandelende vónden de ministers de ge
paste gelegenheid te verklaren hoe zy het met
de militaire kwestie meenen: zy behouden liet
leger op den ouden voet, laten de plaetsvervan
ging in voege en zullen liet contingent niet ver-
boogen. liet is al wat men in deze tyden van
verpritissching redelyk mogt eischen. Het besluit
door hel ministerie genomen stelt een der be-
lankrykste diensten daer welke liet aen het
land zal bewezen hebben.
•Na eene interpelleering over de overstroo
ming -en verzanding van het kanael Brugge-
Gcnt, worden aengenomen door de kamer: bet
budjet van bet ministerie van linantie, byvoe-
gelyke credieten en liet budjet van openbare
schuld.
De Senaet is tegen maendag, 46 dezer maend,
ten 2 ure namiddag, byeengeroepen.
FRANURYK.
De dagbladen maken een deel van de onder
vraging van Gambetta openbaer, in liet onder
zoek dpi' overgaef van Metz. Gambetta zegt dat
hy een stuk aen den ki-ygsraed zal geven, voort-
kom&tig van M. Taehard, gezant te Brussel, uit
welk blykt dat M. Boyer, te Versailles over de
kapitulatie van Metz is komen onderhandelen
met de Duitscliers. Het gevolg dier kapitulatie
moest gevveestzyn het inrigtenvan bet eenige
ware gouvernement te Toulouse, onder be
scherming der pruisische bajonnetten. Dit stuk
zou zeker van bet allergrootste belang zyn.
Het staelsschip Entreprenante, dat op 3
dezer onder zeil ging, beeft de eerste verzen
ding galeiboeven van de lactst overblyvende
galei PC Toulon aen boord genomen, om die naer
Senegal, de Antilles, Cayenne en fransch Guyana
over te brengen. In 1817 bestonden er nog dry
galeien iii Frankryk. Die van Rochefort en Brest
werden acbtervolgens afgeschaft en nu is men
met de laetste, die van Toulon begonnen. De
opsluiting der gevangenen in die soort van ge
vangenissen was niet alleen zeer slecht voor
de verbetering der veroordeelden; maer ook
bel werk dat de galeiboeven afmaekten, kostte
meer aen den Staet als dezelfde bezigheden uit-
Dc I'eerl dei' Familie.
Thans, geachte lezer, moeten wy de baen op, juist
dezelfde langs waer baes T Jeef beweerde dat zyn
wyfs kronen waren gaen vliegen, zoodat, den vierden
dag na het onlstuimig tooneel der kroeg, wy ons be
vinden, vroeg nog in den morgend.in Tzicht van Bra-
hand's hoofdstad, niet verre van de Vlaemschepoort.
Dien dag was hel markt tc Brussel.
Uit alle richtingen zag men bevrachte wagens toe
komen; loeiend vee, vooruitgedreven onder het aen-
jouwend geroep der leiders; landlieden, mannen en
vrouwen, gehukt onder dik gevulde pakken of inge
spannen voor krui- en stootwagens.
De .moesten dezer lieden, zuchtend onder den last,
of verslonden in de berekening der kanzen welke hun
de marktdag ging opleveren, vorderden stilzwygend
hunnen weg; andere waren met vriend ot kennis in
gesprek, koutten luidruchtig gelyk de buitenlieden
gewoon zyn te kouten, en kloegen bitter over den
oorlog en den duren tyd.
Zoodat niemand misschien zekeren persoon had
opgemerkt, Uio dapper de groepen vooruitstapte en
haest had, scheen het, de stad te bereiken.
Die persoon was, wel is waer, gekleed gelyk de
andere boeren; moer, in weerwil dier kleedy, ver-
raedde gansch zyn voorkomen iets, dat geenszins den
boer eigen is.
Hy was een jongeling die pas de mannenjaren kon
hebben bereikt; maer buitengewoon kloek was hy van
leden en schoon van bouw. Gelyk hy daer voorby
troTt, in trotsche houding, met losse gebaren, op
ligten doch regelmaligen stap, met zynen stouten,
onbesehroomden blik, sprak alles in hem van wondere
vlugheid, van ontcmbaren moed, ja, van roekelooze
Önversaegdheid. Ingezien de tydsomslandigheden
waenn men alsdan verkeerde, had men hem, op het
eerste zicl?l, genomen vooreen dapperoflicier van het
koninklyk leger, verkleed om op kondschapuit te gaen.
Eensklaps hield hy stil in '1 midden der baen.
Ginds, op het uileinde van eenen eenzamen wegel
had hy iets outwaerd, dal wel hyzünder zyne aentlachl
moest boeien.
gevoerd doorvryc lieden. De geheele bevolking
aer galeien van Toulon zal achtervolgens naer
de fransche overzeesche bezittingen overgevoerd
worden, door de regelmatig vertrekkende trans
portschepen en geheel ontruimd zyn tegen 34
december 4873. Er zal slechts een depot in de
gevangenis blyven bestaen om de veroordeel
den tot aen hun vertrek naer de eene of andere
kolonie op te sluiten.
Een geleerd geneesheer van Parys, lief
hebber van statistiek, heeft aen de okademie
van wetenschappen een uitgebreid werk gezon
den over de geneeskundige natuerleer, waerin
men eenige merkwaerdige feiten vindt. Daeruit
blykt dat een man, tot den ouderdom van vyftig
jaer gekomen, eenen tyd geslapen heeft die ge
lyk staet aen 6000 dagen, gewerkt gedurende
6000, gegaen gedurende 800, geëten gedurende
4500, ziek is geweest gedurende 500 en zich
vermaekte gedurende 4000 anderedagen. Daer-
enboven heeft hy verslonden 40,000 pond brood,
20,000 pond vleescb, 5000 pond groenten en ge
dronken 32,000 liters verschillende dranken,
die een meer vorrren van 300 voet oppervlakte
op 3 diepte. En dit zyn nog maer midden-cyfers.
Dezer dagen is te Parys, in 't hotel Drouot,
eene gouden snuifdoos te koop gesteld, met
blauw email en diamanten versierd en opge
luisterd door microskopische miniaturen, van
Lioux de Savignac. Die miniaturen verbeelden
de havens van Bordeaux, La Roebelle, Roche
fort, Toulon en Marseille. De snuifdoos, een
historisch meesterstuk, door de stad Bordeaux
geschonken aen Lodewyk XV, werd verkocht
voor 42,400 fr. Zy bad er slechts 4,400 fr. ge
kost.
DIT1THEI1LAAD.
De vervolging der katholieken gaet in Pruisen
alle denkbeelden te boven. In de provincie
Posen zyn al de katholieke kerken, op last van
het gouvernement, gesloten. Mgr Ledochowski
had een plegtigen dienst aengekondigd, ter
eere van het H. Hart van Jesus. Dit heeft de
Bismarken tegen het hoofd gestooten en hun
den maetregel doen nemen, die niet anders dan
slechte gevolgen hebben kan.
ITALIË.
De beer Benjamino Paone, van Napels ont
ving eenige dagen geleden met den post eenen
brandbrief waerin hem bevolen werd om zich
op bet bepaeld uer voorzien van eene som van
6,000 Ir. op de Villa Nationale te bevinden, waer
twee mannen bet geld zouden komen ontvangen.
Maer ditmael hebbende dieven zicli dcerlyk ver
keken. Ziehier in welke woorden de Pungolo
van Napels de avonturen van onze twee dieven
vertelt:
Donderdag zond de lieer Paone een man,
gekleed zoo als in den brief was aengeduid, om
liet geld naer de twee edellieden van den brief te
brengen.
Doch de zaek liep niet heel en gansch af
Het was eene boerin die uiterste pogingen aen-
wendde om een kalf op te dry ven dat volstrekt niet
vooruit wilde. Het beest v\are liefst naer zynen stal
teruggekeerd, en, telkens het, door de zweep geprik
keld, eenige stappen voorwaerts schoot, bonsde bot
met den lompen knp tegen den eersten boom den
besten, en stond als een bout.
De boerin was afgemat-, hel zweet dropte van haer
gloeiend wezen.
Hel was wel een koddig tooneelOok de jonge
vreemdeling lachte harlclyk, en al lachend.... wreef
hy zich de handen.
Hy slocghet voetpad in, naderde de ontsleldevrouw,
en haer met sluwen blik aonziendo, sprak hy:
Moederken, voor weinig het zoo voortga, komt
gy met uw kalf de markt te laet van toekomende
week. Als het u belieft, zal ik een handje toesteken.
Zoo gezegd, zoo gedacn.
De boerin trok, en de jongeling duwde; maer te
vergeefs: het dier werd koppiger dan ooit.
Vrouw, hernam hy als huiten adem, er is slechts
een middel meer. Blaes het beestje eens duchtig in
de ooren, en 't zal vooruit of het van den duivel beze
ten ware....
Meent gy het?
Zoo waer als ik het zeg: ik ben van den stiel.
De boerin blies uit al hare kracht. Verrast, stool to
het kalf zoo geweldig zynen kop tegen haer aenziclit,
dat de ongelukkige, bloedend uit neus en mond,
nevens deu weg in den gracht werd neergesmeten,
terwyl het beest aen 'l hollen ging of hei inderdaed
den duivel aen het lyfhad.
Maer de vreemdeling had by tyds hot zeel gegrepen
en stormde nu over hek en liaog het dolle kalf naby,
spottend en juichend dc gapende hoeren toeroepend:
houdt in! houdt aenzoo dal niemand der byzyn-
den zich had rekenschap kunnen geven van hel voor
val toen reeds kalf en jongeling, sedert lang verdwenen
waren onder de Vlaemschepoort. Wordt voortgezet.)
ERRA TA. Dorde kolom van voorgaende nummer: Ik /eg
en ik herltae! dat Jan zal moordenaer worden. Toen, enz. Lees,
de voh/ende voorden inlasscliendeIk zeg en ik hcrhaol dal
Jan zal moordenaer worden, u>ant in hem klopt een liari dut
dorst heeft naer bloed. Toen, enz.