N° 159.
Zondag 18 January 1874.
4de Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
Be Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 17 January.
Gendarmerie
Buitenlandsch Nieuws.
G-azette v
Aelst
liet Bureel van hot bla<l l* gevestigd In de Kapelleatraet IV* 11, wacr alle brieven, gelden, enz. vrachtvry moeten toegezonden worden.
Abonneuienteprye 25 fp. 'sjaors, vooraf betuelbaer. Voor den buiten kan men Inacliryvon In al de poatkantooren, en voor de laudelyke gemeenten by de briefdrager*
Verscheidene onzer gemeenten betrachten
eenen post of eene halve brigade gendarmen in
hun midden. Eenigen zyn bereid op t punt te
dien einde request in te dienen by het departe
ment van oorlog.
't Is te bejammeren dat de instelling der
maréchaussée of gendarmerie niet reeds zy
uitgestrekt tot al de puhten van ons land ahvaer
de behoefte eraen wordt gevoeld.
Onder elke vreemde heerschappy n Belgie
werd die instelling verbeterd en uitgebreid;
't is maer sedert 1830, sedert België zellstandig
is en zichzelven beheert, dat de gendarmerie
staende is gelaten en geene verbetering heeft
bekomen.
In 1830 beval ons nationael congres (grond
wet art. 120), dat de inrigting en de regtsmagt
der gendarmerie by eene wet zouden worden
vastgesteld. Die wet is nog te maken! Ziedaer
een bewysvan de onachtzaemheid onzer regee-
ringsmannen en wetgevers.
Ten allen tyde bestond er eenemagt tot hand
having der orde en tot uitvoering der wetten.
Aenvankelyk waren de inwooners van iedere
gemeente verpligt zoowel by dage als by nachte
de ronde de doen. Later werden er in sommige
streken byzondere mannen tot deze dienst aen-
gesteld. Zoo kwam de maréchaussée tot stand.
Reeds in 1439 werd zy in Frankryk ingesteld
en naderhand al meer uitgebreid. Zoo ook in
België. Eerst echter in 1791 werd de maré
chaussée veranderd in nationale gendarmerie,
verordend en meer algemeen gemaekt. Napo
leon I bragt er belangryke verbeteringen aen
toe.
In Nederland werd ze heringerigt in 181-* en
geregeld in 1815. België stelde haer op den
Franschen voet in 1830. Sedert dien schynt
België al 't nut dat die instelling bevat, geheel
uit het oog te hebben verloren.
Onder de dienst der gendarmerie is ook be
grepen: het beschermen der douaniers, den
vryen omvoer der vruchten en levensmiddelen
en den koophandel, het beteugelen der Iand-
zwervery, het beletten der schendery van de
velden, de bosschen, de boomen, de steenwe
gen, de bruggen, enz.
Het zyn dus vooral de buitengemeenten, die
bet naest de grens, welke het regt laet ons
zeggen den pligt hebben de dienst der gendar
merie in te roepen.
Barcelona is in oproer tegen het gouverne
ment van maerschalk Serrano.
Sedert den 10 january 's morgends zyn er
barrikaden opgeworpen in de voorsteden Sans
(1)
TWEEDE DEEL.
VI.
Bastoreel visïet.
(59* VERVOLG.)
Die Mie kon ongeveer dertig jaer oud zyn. Zy heette
'«igenlyk Maria Van Dorpe en was geborlig van
Huyssc, by Audenaerde.
Zy had de gestalte, de magt en tevens de onver-
saegdheid van eene reuzin. Hare kleine zwarte oogs-
kens, diep in hunne holten teruggetrokken, schoten
stralen vuer en hadden den stoulsten brigand doen
wyken. Niemand mogt zeggen dat hy Mie Van Dorpe
ooit had zien lachen; doch, wanneer de minste
tegenkanting hare dunne roosvervige lippen in sidde
rende beweging bragt en haren mond deed grynsen,
dan ontdekte zich een dubbele ry krakende peerlen,
glansend wit als 't zuiverst ivoor; iets wat niet weinig
-afstak op de taenkleurige lint die haer matbleek
wezen gansch versomberde. Voeg erby een wild
opgeschoten haerbos, zwart als git, wiens overvloedige
lokken in wanorde waeiden op haer voorhoofd of
vlottend neervielen op hare zware schouders; van
waer zy, in dikke krullen, hare muls weder opkropen,
en gy hebt genoeg,«achtbare lezer, om voorlaen, al
waer gy ze in den loop dezes verhaels nog zult ont
moeten; om op 'l eerste zicht, en al ware het onder
duizend, de door gansch de streek vermaerdc Mie
gendarme te erkennen.
Dan, konden hare wezenstrekken voorkomen als
tamelyk fyn geleekend, toch was het heele hoofd
veel te klein in evenredigheid der breede schouders,
der logge lidmaten van de mannindie vrouw was,
in den vollen zin des woords, gebouwd op zyn Her-
cul's.
Wie in de wezenstrekken dier vrouw hare inborst
zocht te ontdekken, vergiste zieh doorgaens. Die
trekken verraedden niets dan terugslooleude onver-
(1) Eigendom der Gazette van Aelst.
en Garcia van waer de geweerschoten lievig
knallen. Uit het lort Monjuich wordt met het
kanon uaer de oproerlingen geschoten.
Al de magazynen en winkels der stad zyn ge
sloten. Sedert den 7 january deden de federa
listen het werk staken in al de werkhuizen en
fabrieken en den volgenden morgend werden
aenzienlyke samenscholingen op de Plaza di
Catalogna door de soldaten uit elkander gedre
ven, tot dat er ten 10 ure een kapitein der jagers
te Hastallranch door een revolverschot gedood
werd. Dat was het teeken tot de vyandelykheden.
De federalisten werden uit de wyk Hastal-
franch verjaegd en weken af naer de voorstad
Sans, waeruit zy later moesten verdreven wor
den.
Ten 3 ure namiddag waren er overal barri
kaden opgerezen en om die te overmeesteren
moest het republiekeinsch leger toevlugt nemen
tot de kanons. Des avonds had de worsteling
nog niemand begunstigd, hoewel de verliezen
groot waren langs beide zyden.
Iedereen was gereed om de worsteling des
anderendaegs voort te zetten. De nacht ging
ongestoord voorby; slechts nu en dan werd zyne
stilte onderbroken door eene enkele ontplofling
van een geweer dat de eene of andere schild
wacht op een vermoedelyken vyand loste.
De dageraed brak eindelyk over Barcelona
aen en oproerlingen en soldaten ontwaekten,
om den afgebroken stryd te hernieuwen.
Dry kanonschoten welke op het fort Monjuich
gelost werden, waren het teeken tot den aenval
op de nog overeind staende barrikaden.
Na eene hevige worsteling, maeklen de troe
pen zich meester van de voorstad Sono en ein
delyk van de barrikaden in de wyk, gezegd van
het Hospitael. Van achter al de overige barri
kaden waren de verdedigers verdwenen, be
halve in de voorsteden Sans en Garcia.
Eene laetste pooging der federalisten, om
barrikaden op te werpen in de Fanollarstrapt,
mislukte tegenover den krachtdadigen weer
stand der inwooners en rond het einde van den
dag, waren de troepen meester in de geheele
stad en in verscheidene harer voorsteden.
Den volgenden dag liep rustig ten einde en
werd gewyd aen het optellen der geledene ver
liezen. Dc soldaten hadden 223 man buiten ge
vecht, de oproerlingen lieten 270 dooden, 244
gekwetsten en 300 gevangenen op het slagveld
achter.
De leiders der werkmansvereeniging hielden
eene algemeene vergadering om te beraedsla-
gen over de middelen tot voortzetting der wors
teling en tevens om uit te zoeken door welk
middel de ontbonden Cortes haren zetel te Bar
celona zou kunnen oprigten.
Vele openbare en partikuliere gebouwen zyn
sterk beschadigd, vooral hebben twee kerken
zwaer geleden.
De Internationale is ontbonden.
Eene depeche uit Figueras onder dato 12 ja-
schilligheid, ja, zelfs woeste wreedheid. Doch, wie
Mie van naby aen 't werk had gezien, wist dat haer
hart geenszins ongenaekbaer was voor goede en tee-
deregevoelens. By voorbeeld: zy was van kindsbeen
af een ellendige landloopster geweest en menigmael
had men ze haer laetste stuk brood zien breken met
ellendiger dan zy. Menigmael, daer waer zy op ha
ren weg een hut ontmoette waer een zieke lag, verla
ten van een ieder, of de plaeg besmeüelyk was of niel,
Mie die nooit vrees had gekend, bleef den zieke by tot
dat by genezen was of stierf. Er was schier geen
hofstede in Vlaenderen of de gendarme was er komen
bedelen. Waer zy gewoon was wel ontliaeld te wor
den, en viel het voor dal er daer nood was aen werk
volk, dan smeet Mie haro hot af', trok hare gespierde
armen bloot en viel aen den slag. Zy wrocht voor vier
en de kloekste boerenknecht moest hel voor haer op
geven. Dat duerde twee, dry dagen, totdat haer wilde
aerd weer boven kwam en zy het juk beu werd. Dan
vatte Mie hare hot terug, en, zonder de minste ver
gelding te eischen, zonder goeden dag of goeden
avond, was zy het volle veld in en hernam haer
zwervend leven. Dan ook juichten knechten en mei
den, want Mie was toch een lastige makker: by de
minste tegenkanting kwam haren kloef voor den dag
en menigeen wist by ondervinding welk schrikkelyk
wapen die kloef in hare vuisten was. Integendeel,
pachter en pachteres zagen ze ongaerne vertrekken;
zy keken haer na vol medelyden, zeggende: arme
zottin!.... Zot, neen, was zy niet, doch't was een
zonderling schepsel, een ononlwarbaer mengsel van
goed en kwaed, een ruwe, onbebouwde grond waer
hel onkruid des hoogmoeds al opwellende kiem van
deugd versmachtte. Zy voelde hare weerde, zy wist
waerop zy hare vervvaendheid mogt slaven, en alom
en in alles wilde de reuzin meester zyn. Wie de
meesterschap haer dorst betwisten leerde op staen-
den voet waerom men haer de gendarme had gehee-
ten.
't Was nu reeds eenigen tyd geleden toen zy, by
geval, Jan De Lichle ontmoette. Dikwyls had zy van
hem hooren spreken en haesl mogt zy bcslaligen dat
dc facm van den brigand geenszins overdreven was.
nuary, zegt dat de worsteling tusschen federa
listen en republiekeinen, in de voorsleden Sans
en Garcia, nog verre van geëindigd is.
Talryke federalisten en internationalen welke
den oproer in de stad aenvuerdenzyn na hunne
neêrlaeg binnen de muren van Barcelona, met
hunne wapens naer de omliggende plaetsen ge
weken.
Zy hebben de rails der yzeren wegen opge
broken en de kantonale onafhankelykheid ge-
proklameerd te Sabadella, ondersteund door
2000 voluntaries en vryschutlers van Caldas.
Kolonel Martin heeft eene federalistische pro-
klamatie aen het leger gesluerd, dat te Sarria,
een dorp op een uer afstand van Barcelona ge
legen, garnizoen houdt.
De officiers en soldaten van 't republiekeinsch
leger die als slagtofiërs van den kantonalen op
roer in de straten van Barcelona hunnen dood
vonden, zyn met groote militaire eer ter aerde
besteld.
Na de lykplegtigheden der gesneuvelde éol-
daten, moesten de troepen weldra oprukken
tegen de intransigentes welke te Sarcia genes
teld waren.
Zoodra de vyanden in elkanders bereik wa
ren, werd het vuer geopend en begon de stryd.
Den ganschen dag en den geheelen daeropvol-
genden nacht duerde het gevecht voort.
Toen de dageraed aenbrak waren de meeste
oproerlingen achteruit geweken en weldra ble
ven de republiekeinsche troepen meester van
het slagveld.
Het verlies deroverwinnaers bedraegt 5 doo
den en 20 gekwetsten.
Ook op dien dag, 42 january, grepen er ten
tweeden male onlusten in de stad zelve plaets.
Er werd een hevig geweer^uer gewisseld op
den Rambla; maer de oproerlingen moesten
achteruit trekken by gebrek aen munitiën.
De stad Carthagena is eindelyk voor de over-
magtder gouvernementstroepen bezweken. Van
zoohaest de belegeraers zich van het fort Ata-
laya hadden meester gemaekt, was hare over-
gaef onvermydelyk geworden.
Na de inneming van gemeld fort, had de ge-
nerael Lopez Dominguez dc opstandelingen ge
sommeerd, zich binnen de 24 uren over te ge
ven. Dit uitstel werd door de junta en talryke
andere persoonen, die geen zuiver geweten
hadden, benuttigd, om op het oproerig schip
Numancia, in zee te steken. Wel werd deze fre
gat door het republiekeinsch eskader aengetast,
doch zy gelukte er in, tusschen vyf vyandelyke
schepen door te varen, en de haven te verlaten.
De vluchtelingen waren ten gelalle van om
trent 2500, waeronder generael Contreras, Gal-
vez en andere zich bevonden. Zy zyn te Mers-
el-Kebir, in Algerië, onlscheepL waer zy zich
aen de fransche overheden hebben overgegeven.
Het fransche gouvernement heeft hevel naer
Algiers gezonden, om de vluchtelingen van
Van dien stond af sloot zy zich aen by de bende en
zal den kapitein op de hielen al waer zy hem volgen
kon. En inderdaed, do lezer heeft bel reeds gezien,
onder menig opzicht geleken die twee kwanten elk
ander wonder wel. Doch, de vrede heerschle niet
lang tusschen beiden. Mie, die nooit te temmen was
geweest, meende met den jongen roover te mogen
omgaen gelyk met iedereen. Deze misgreep stond haer
duer: Jan begon met ze eens duchtig af te ranselen.
Die eerste proef gelukte maer half. Een week
nadien vatte Jan dc tweede aen; maer deesmael sloeg
hy zoo hard en zoo lang dat eindelyk de gendarme om
genade riep.... Mie had haer meesier gevonden, en,
van dien stond af, kende haer oulzagvoor den kapitein
geen palen meer. Zy roemde hem overal en vertelde
aen wie het hooren wilde dat zy op aenslaenden
Paschen met Jan De Lichte zou trouwen. Zoo zeker
was zy ervan, dat zy Jan reeds haren man heette;
zoo dat de makkers, om haer te believen, of ook
misschien om met hare grillen heimelyk den spot ie
dryven, noemde men by de bende haer niel anders
meer dan Mie kapitein. Dat maekte haer trolsch en
fier en wie gansch hare gunst en vriendschap zocht
te winnen, had het woord slechts te keeren en haer
te groeten niet den tylel van kapitein Mie, wel te
verslaen, als er Jan niet by was. En kapitein was zy
inderdaed. Was Jan het van 'l mansvolk, zy was het
van 't vrouwvolk en zelfs menige roover vreesde haer
ernstig, vooral had hy, gelyk Pier Putte, het ongeluk
kig van met meester Jan niet al te best overeen te
komen.
En dat zy weerdig was van in de bende te treden,
bewyst de volgende opgave der processtukkenMaria
Van Dorpe, geborlig van Huisse.kaslelny Audenaerde,
was reeds vier mael publiek gegeesseld geweest. Dc
eerste mael te Aelstvoor dieflc van kleedingslukken;
de tweede mael te Gent; dc derde mael nog eens te
Aelst, waer zy tevens werd gebrandmerkt; de vierde
mael te Brugge, waer zy tevens werd verbannen.
Wat Jan De Lichte bel reft hel scheen geenszins dat
hy haesl had om met den woestcn gendarme een
huwelyk aen te gaen. Doch by was te rap by d'hand
om dc hoedanigheden van Mie niet te bael te brengen.
Carthagena, welke aen boord van de Numancia
te Oran aengekomen zyn, te interneeren, tot
dat er eene nadere beslissing over hun lot zal
genomen zyn.
Maer wat zal Frankryk met die opstandelin
gen en met hun vaertuig aenvangen? De op
lossing van dit vraegstuk zou wel cenigo
moeilykheden kunnen veroorzaken, wanneer
men bedenkt dat de spaensche revolutie door
de mogendheden niet is erkend geworden.
Er is reeds een deel der belegeringstroepen
van Carthagena vertrokken naer Valencië, ten
einde nieuwe operatiën te ondernemen tegen
deCarlistender provinciën Valencië en Arragon.
Lopez Dominguez, welke tot luiteriant-gene-
rael benoemd is, heeft met zynen staf intrek
genomen binnen de veroverde stad.
Volgens eene dcpeche uit Rome, heeft M.
von Bismark, aen de vertegenwoordigers van
Duitschland, eene vertrouwelykc nota gezon
den, meldende dat. het keizerlyke gouverne
ment, al het mogelyko heeft gedaeri, om de
worsteling tusschen den Staet en de Kerk te
vermyden, doch dat het nu gedwongen is, deze
worsteling tot het uiterste le dryven.
Alzoo zal de kerkvervolging in Duitschland,
nog met meer strengheid dan vroeger worden
voortgezet.
DUITSCHLAND.
De Kölnisclie Zeitung heeft dezer dagen, met
veel ophef den duitsclien tekst meegedeeld van
een pauselyken bevelbrief, bestemd om, ter
oorzake der omstandigheden, de cermoniën te
wyzigen, welke voor het verkiezen van een nieu
wen Paus, dc opvolger van Pius IX, moeten
worden in acht genomen. Als byeenkomst voor
het konklael wordt Monaco aengeduid, of eene
fransche stad, ol zelfs het eiland Malta, waer
men in volle vryheid zou kunnen handelen.
Welnu, volgens inlichtingen, aen de beste
bronnen geput, blykt het thans, dat die zooge
zegde bul geheel en al valsch is. Dit wordt door
de Germania, de Moniteur Universelde Voce
della Verita en l'Univers bevestigd.
Ziehier hoe die valsche bevelbrief gefabri-
keerd werd
Sedert verscheidene maenden had de duit-
sche legatie te Rome, aen zekeren ïtaliaen
10,000 IV. beloofd, indien hy den tekst kon be
zorgen der bul, welke door Mgr Mercurelli,
sekretaris der pauselyke bevelbrieven, wordt
bewaerd. Nu ging men aen het werk om dit
Judasloon te vei dienen, en met behulp van een
afgevallen priester, werd de breve gemaekt,
welke door de Kölnisclie Zeitung in de wereld
is geworpen, den dag voor dat de kiezingen
voor het parlement moesten plaets hebben, en
als een middel om op deze invloed uit te oefenen.
Ziedaer alwéér een staelije der cerlykheid
van von Bismark's politiek!
Daer liet hem onmogelyk was geworden op tyds
overal tegenwoordig ie zyn, bad by helvvyf aengesteld
als bode tusschen de talryke vertakkingen der bende;
en, in der waerheid, een trouwer bode bad hy niet
kunnen vinden. Om Jan haren iever le toonen had
zy haer leven gewaegd, ja zelfs, zy, die anders do
vingeren tamelyk lang liet hangen, zy was cerlyk
geworden, cerlyk op hare manier, eerlyk in het haer
opgelegde ambt. Michiel Embo, die wy reeds kennen
als schalbewaerder der bende, hield hel magazyn
van het gestolen goed. Mie was nu gelast hetzelve
uit te zetten en het le verkoopen door gansch Vlaen
deren. Menige makker, kon hy, builen de wele des'
kapiteins, iels onder duims voor eigen rekening ver
passen,miste de kans nooit;doch Mie,die nu dagelyks
met de hot vol roof liep, had haer eigen voor slecht
oenzien, kwam zy, al ware het van den knop eencr
versleten kazak, ten haren profyle te beschikken. Zy
was ook gelast met geld uil le dragen, gelyk wy het
komen te zieo by Mie Willems; eh v\e', liever had zy
langs de baen van honger liggen sterven dan er een
duit van le verteren.
Hier hebt gy dus, geachte lezer, de fameuze Mie
Van Dorpe, met al haer deugden en ondeugden. Wy
zullen ze nog dikmaels ontmoeten, altyd en overal
haer zeiven gelyk.
Mie Willems had hare boodschap volbragl en kwam
terug met Jcf Van de Maele.
Weinig nadien trad een tweede manspersoon in:
hel was dc man van bazin Willems.
Er werd onmiddclyk racd geschoren tusschen Van
de Maele, Lehouck en Van de Putte, hoe men het best
zou aenvangen om den kelder van den pastoor tc
ruimen.
De bazio trok zich de bcraedslaging niel aen; maer
zeer misnoegd stond zy van verre de potten bier te
tellen welke lydcns hare korle afwezigheid, op de
tafel waren gebragl. Zy had aenslonds strenge reken
schap govraegd aen do twee roover9 die hun gegeven
woord hadden miskend, maerzy wederhield zich uit
vrees voor Mie kapitein.
Deze was by de roovers blyven zitten, en luisterdo
