N° 172.
Zondag 19 April 1874.
4<le Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
De Bende van Jan de Lichte.
Aelst, 18 April.
Buitenlandsch iXieuws.
G-azette van Aelst
Het Bureel ran liot blad 1» g«veitlgd In <1* UnpellMtrart IV* 11, waer ulle brieven, gelden, enz. vrecblvry moeten toegezonden worden.
Abanneincntaprys fPt »8 jaera, vooraf betaelbaor. Voor den buiten ban men tnecbryveu In al de poMtbantuoren, en voor de laudelybe goiueenton by de briefdragers*
SPAIVJE.
Eene depeche uit San Pedro de Abanto meldt,
dat maersohalk Serrano, door tusschenkomst
van den generael Elio, aen don Carlos voorstel
len heeft gedaen, strekkende tot het sluiten
eener overeenkomst.
Deze voorstellen zyn definitie! verworpen.
Alhoewel de tekst er van nog niet is gekend,
is het echter te veronderstellen, dat zy niet eer
vol waren; ook kon men er niet op betrouwen,
aengezien ze voortkwamen van maerschalk
Serrano, een man die zich, naer gelang der
omstandigheden, weet te draeien en te keeren,
volgens de wind waeit. Thans ziet hy dat de
zaek der Carlisten die der republiek vooruit
streeft, en hy zou zich van deze laetste willen
losscheuren en by de eerste aensluiten, onder
voorbehoud nogtans, dat hy persoonlyk met
zynen staf, onder het nieuwe regiem, eene
voorname plaets zou bekleeden. M. Serrano is
dus maer een politieke weerhaen, zonder over
tuiging. Zyn zyne voorstellen nu van de hand
gewezen, het zou ons echter niet verwonderen,
hem binnen kort weer met nieuwe te zien voor
den dag komen.
De volgende berigten uit Las Crus, naby Bil
bao, bevestigen ten volle de depeche, over de
verwerping der voorstellen van maerschalk Ser
rano aen don Carlos, hoewel door die weigering
de berekening der twee vyandelyke legers, de
gewenschte of beter gezegd de verwachtte op
lossing niet verkrygt.
De soldaten en olficiers waren zoo zeker over
den goeden uitslag, dat die der eerste liniën,
Carlisten en Republiekeinen, sedert vier dagen
zoo broederlyk met elkander omgingen, alsof
de oorlog geëindigd was. Vooral de officiers
toonden zich vol hartelykheid en beleefdheid.
Ongelukkig is hunne hoop Op den gewenschten
uitslag, den bodem ingeslagen.
De raed, welke in het carlistisch hoofdkwar
tier de voorstellen van het convenio, uitgaende
van maerschalk Serrano, ontving, was samen
gesteld uit maerschalk Ellio, voorzitter en de
generaels Dorregaray, Mendiri, Valdespina, Liz-
zaraga, Velasco, Andechaga, Larrarnendi en
Benavidas; deze laetste als aide-de-camp van
don Carlos.
Er moet gezegd worden, dat don Carlos, ten
minste officieel, vreemd bleef aen de beraedsla-
ging van den krygsraed.
Op ditoogenblik is maerschalk Ellio de eenige
gevolmagtigde, welke gelast is om de mededee-
lingen te ontvangen, die hem kunnen gedaen
worden, betrekkelyk de hangende onderhande
lingen, hetzy door maerschalk Serrano, hetzy
door 't ministerie van 't gouvernement te Madrid.
(i)
TWEEDE DEEL.
VIII.
In 't Brebelboscb.
(72a VERVOLG.)
Jan De Lichte, met Jaek Steven aen den arm, is dus
opgetrokken in de richting van lddergem. Gekomen
niet ver over Denderhoutem, sloeg hy eenige stappen
lager af, lol aen de hofstede Tm Brenit. Dacr, na
eenige stonden te- hebben rondgesnuffeld, brak hy
voorzichtig eene plank uit den berden wand der
schuer, kroop door de opening, sleurde Steven ach
terna, duwde hem in het stroo, legde zich nevens
hem, en sliep gerust in.
's Anderendaegs vroeg, voor zonsopgang, was hy
te been en verliet zyn leger,zonder iets mee te nemen,
tenzy een nest hoendereieren, welk hy in de schuer
had ontdekt, benevens de geworgde klokhen die erop
aen 't broeien was.
Een kvvaert uers later, zat hy met zynen makker in
de herberg de Schor, bezyden Okegem, de geroofde
eieren tc breken en de geworgde klok le pluimen.
Steven, nog half slaepdronken,stond uiterst dwaes
le kyken: de ontnuchterde zuiper kwam maer eerst
te ontdekken wie degene was die hem van Te Breml
naer de Schor had geleid.
Itevvel? vroeg Jan, die heimelyk vermaek nam
in de bezvvaerlyke verrassing van den oud-cipier,
hevvel, hoe gaet het met onzen Steven?
Steven sprak niet.
Bliksems, lachte Jan, gy zyt toch niet bang van
my, van uwen besten vriend
Sloven bleef stom.
'kWeet waei' de long hapert,sprak Jan. lie baes!
haeslig! voor elk een mael jenever!
De waerd ook stond ie kyken, veel dwazer en
veel meer verlegen dan Steven zelf.... Dien rossen
kerel, dien kiekcnpluimer meende hy ergens nog ont
moet te hebben, en de goede man schrikte hem le
herkennen....
Ik heb u gezegd: haeslig! vloog Jan op: wat
(1) Eigendom der Gazette van Aelst.
De leden van den raed moeten niet geroepen
worden om hiervan kennis te nemen, dan na
eene byzondere oproeping van den maerschalk,
hoofd van den generalen staf hy het carlistisch
leger.
Ondanks al de hoop op eene aenstaende slui
ting van den vrede, zooals die door de soldaten
der twee vyandelyke legers gedeeld was, wer
den de voorbereidsels tot aenval en verdediging
niet in het minste vertraegd.
Het republiekeinsch leger ontvangt verster
kingen uit al de garnizoenplaetsen der provin
ciën, ja zelfs uit Catalonië,ofschoon die provin
cie geheel'door de Carlisten betrokken is, en er
al de soldaten noodig zyn, om de nog niet ver
overde plaetsen te verdedigen.
Er worden dagelyks nieuwe kanons by het
republiekeinsch leger aengevoerd,zoowel langs
zee als over land, zoodat alles eene herneming
der vyandelykheden aenduidt, misschien ten
gevolge der oude spreekwys: Indien gy den
vrede wilt, wapen u ten oorlog.
De Carlisten zyn langs hunne zyde ook niet
werkeloos. Zy werpen versterkingen op, gra
ven nieuwe loopgrachten, openengaleryen rond
den Monte Abanto, den Monte Juneo, enz.
Uit alle streken welke zy in Spanje bezetten,
worden hun versterkingen in manschappen toe
gezonden, zoowel uit liet noorden als uitliet
midden van Spanje. Den 9 april zyn in 'thoofd
kwartier aengekomen cabecilla Cartells en bri
gadier Milla,deze laetste aen het hoofd van on
geveer 2,000 carlistische partygangers uit de
provincie Asturië.
Admirael Aurich, ex-minister van marine on
der de republiek, welke in het hoofdkwartier
van don Carlos gekomen is 0111 zyne onderwer
ping te doen en zich aen te sluiten by de zaek
der legitimisten, heeft om zyn gedrag uit te leg
gen, een manifest uitgegeven, dat niet alleen in
al de provinciën, maer zelfs in de rangen der
twee legers rondgestrooid wordt.
Het manifest is gerigt tot zyne wapenmakkers,
maer is te iang om in zyn geheel te worden
medegedeeld. De hoofdinhoud van hetzelve luidt
als volgt:
De republiek is onmogelyk in Spanje. Het
konstitutionneel liberalism heeft nog geen duer-
zaem gouvernement kunnen stichten.
De tradilionneele monarchie, vertegenwoor
digd door Karei VII, kan alleen Spanje herop-
beuren uit zynen staet van verval en aen ons
leger zyne oude inrigting, zynen luister en zyne
grootheid weergeven.
Die welke gedurende deze wapenschorsing
't meest mogen beklaegd worden, zyn zeker de
inwooners van Bilbao, welke op de aenkomst
van maerschalk Serrano en op de overwinning
der republiekeinen wachtten, om het beleg hun
ner stad te zien opbreken.
Het schynt dat de stad twee dagen geleden in
oproer kwam tegen den bevelhebber der plaets,
staet gy daer te talmen?.... Of meent gy misschien dal
wy op den plak komen drinken?
De baes haelde beteuterd het gevraegde op. Jan
belaelde.
Daer! riep hy, of voor vvien aenziel gy my?....
De baes trok de hand terug en weigerde het geld.
In zyn verbyslerd oog scheen het of er bloed kleefde
aen dat geld....
Sedert wanneer, spotte Jan, zyn de kroeghou
ders zoo ryk geworden dal ze voor niets laten drin
ken
Ik schenk u, stamelde dc waerd, ik schenk u
geerne die dubbel mael.... ik heb u liefst le belie
ven?....
Zoo? Ilewcl, baes, gy zyt iie brave man en gy
moogt meeëten van hel kieken. Begin maer den pol
aen den heugel te hangenT is strak vaerdig.
Maer, vriend liet, gy zyt misloopen. De Schor
is enkel een gemeen drinkhuis; men geeft er niet le
eten, daervoor moei gyop Okegem-dorp zyn....
Wie vraegt u naer eten? Ziel gy niet dal wy onze
provisie by hebben
De baes stond te schudden en le beven.
Ha! ha! vogel, spotte Jan, ge zoudt ons geerne
kwyt zyn., lie? maer '1 zal niet uitmeten.... E11 nu,
voor dc laetste mael, gaet baes Van Dooren den pot
inliangen. ja of neen?.... Anders....
En Jan haelde uil zynen vestzak een klein fluitje en
bragt het aen den mond....
Neen! neen! smeekte de baes verblcekcnd; fluit
niet, ik zal al doen wat gy wilt!
Jan weerhield hem:
Goed zoo, sprak hy. Doch vooraleer aen 't werk
te gaen, gaet gy my eens schoon zeggen hoevelen gy
hier te huis zyt.... Niet te liegen, hoort ge, want ik
weet liet.
Vermits gy hel weet, hewel, ik ben voor het
oogenblik alleen te huis.
Waer is de meid
De meid is op 't veld: zy zal maer inkomen met
den noen.
En de knecht?
Mynen knecht heb ik moeten wegjagen van over
veertien dagen.
Wacrom?
want zy is tot het uiterste gebrek gekomen, en
verkeert in de grootste onzekerheid over die
militaire operatiën.
De inwooners hebben generael Castillo aen-
gepord om de poorten le openen voor de bele
ger ingstroepen, dewyl hun toestand niet meer
hoübaer was.
De dappere bevelhebber, welke misschien in
den grond geen ongelyk geeft aen de inwoo
ners, heelt aen het volk beloofd ten einde het
zelve tot bedaren te brengen, dat, indien tegen
den 15 dezer maend, de oorlogszaken tot geen
wCzenlyken uitslag geleid hebben, hy de plaets
niet langer verdedigen zou. Eene dergelyke be
lofte werd verleden maend ook door hem gege
ven, maer nu bestaen er groote reden om die
belofte te houden, daer de munitiën der stad
sedert dry dagen geheel uitgeput zyn.
Er wordt dus langs alle zydeneene oplossing
gevraegd, hetzy dit einde'op vredelievendcn
voet bewerkt wordt, ofwel dal het geluk der
wapens er by beslisse, geheel Spanje ziet met
verlangen naer liet einde des oorlogs; ook kan
deopiossing niet lang meer opzich laten wachten.
Er wordt ten stelligste verzekerd dat er zoo
even twee generaels en een lid van het minis
terie in 't hoofdkwartier zyn aengekomen, met
depeches die een allergrootste belang hebben.
Dat zy drydubbel welkom zyn, voor het geluk
van Spanje, indien zy woorden van vrede en
van verzoening medebrengen!
Sedert den 27 meert heeft het leger der
Carlisten eene versterking van 8000 man ont
vangen, dry millioen kardoezen en vyf kanons.
Van zynen kant heeft maerschalk Serrano 20
kanons en ongeveer 7000 man bekomen, zoodat
zyn leger nu gebragt is op 46,000 man en 85
kanons; daerenboven zyn er hem nogmaels 42
pruisissche officiers toegezonden.
Het zal niet onbelnngryk zyn te weten
hoeveel de carlistische officiers inaendelyks als
soldy trekken. Ziellier hoeveel zy betaeld wor
den: Een maerschalk 1000 l'r. per maend; een
luitenant-generael fr. 750; een veldmaerschalk
fr. 500, een brigadier of brigade-generael fr.
250; een kolonel fr. 150; een kommandant Ir.
100; een kapitein fr. 75; een luitenant fr. 50;
en een alferez of onderofficier fr. 25.
Er kan dus niet gezegd worden dat die man
nen voor het geld vechten.
De voornaemsle carlistische officiers zyn
vandaeg Ellio, opperbevelhebber; Dorregaray,
Mendini, Lizarraga, Velasco, Andechaga, mar
kies de Valdespina en Larrarnendi.
Don Carlos bewoont tussehen Portugaleta
en Bilbao een prachtig huis van eenryken ban
kier. Hy heeft zich in de laeste gevechten veel
gewaegd, zelf veel te veel volgens liet verlan
gen zyner partygangers.
Verschillende souvereinen uit Europa, heb
ben hem geschreven 0111 hem geluk te wen-
schen over den goeden uilslag zyner onderne-
Onnlat hy slecht zynen dienst deed; omdat....
omdat hy 's nachts le voel uitzat....
Heette uw knecht niet Pier Van der Geenst?
Juist, Pier Geenst; waer hy sedert vervaren is
weet ik niet.
Dal weet ik. En de vrouw?
De vrouw is naer House, sedert eene weekzy
zal eerst overmorgen avond terug zyn.
—Hoe! lael gy alzoo cenc weerlooze vrouw alleen,
's avonds, langs de liacn reizen? De streek is niet
veilig, liaes, gy weel hel wel.
Mannen van Rouse, goedo kennisseD, zullen haer
vergezellen en ze hierwaerls brengen.
En waren hel eens by geval, in plaets van man
nen van House, mannen uit hel Honsebosch, uit het
B rekel bosch?....
De baes viel op beide knieën voor den kapitein:
Mynheer Jan, smeekte hy met gevouwen han
den, ik wist dat gy hel vvaerl; maer heb toch mede-
lyden met ons! Pier Geenst, myne knecht, heeft my
plat geruïneerd; hy heeft my bestolen; hy was, ik
tvvyfcl er niet meer aen, hy was. van de bende!....
Moet thans myne vrouw eraen, dan word ik stapel
zot!.... Spaer ons, mynheer Jan, spaer ons om Gods
wille!....
't Is wel, sprak Jan. Pier Geenst zal u geen
kwaed meer doen: hy is thans op reis naer de Galei,
waer hy twintig jaer lang zal zitlen roeien ten dienste
van den koning van Frankryk. Hy was van de bende,
ja, maer hy was een slechte kerel, een verrader....
Dank u, 't is wel besteedMaer myne vrouw?
Vóórklokslag Iwaelvcn zullen hicrlwee makkers
aenkomen; ik zal ze vooruil zenden, en uw vrouw
zal zonder letsel ten hurcnlaeulanden, hoewel zy met
geld bCkomt....
Dank, mynheer Jan, dank; ik betrouw my op uw
goed woord, en ik sla uien dienste, mynheer Jan.
Dan hangt gy den pot maer in, en lael ons klap
pen op 't gemak.
Mag ik nog iets zeggen, raynhcer? vroeg de
baes.
Zeg!
Gy begrypt, moest er hy geval iemand binnen
komen, moesl'inen u erkennen, gy begrypt....
Ik begryp dat iedereen zoo beleefd zou te werk
ming, vooral den brief van den keizer van
Rusland is vol uitdrukkingen, die het grootste
belang voor zyne zaek inhouden.
Op de fransche grenzen hoort men gedurig
het kanon en geweervuer. De republiekeinen
)ogen versterkingen op le werpen tussehen
*enteria en Leso, maer dc Carlisten maken hun
dit werk moeilyk.
Demiguelets uit Irun, welke naer Bilbao ge
roepen waren, hebben geweigerd aen dit bevel
te gehoorzamen, onder voorwendsel dat zy
aengesteld waren tot de byzondere bewaking
hunner provincie. Er hadden zelfs vele descr-
tiën onder dit wapen plaets.
IRVWKUVK.
Een telegram uit Parys, van 12 dezer, zegt,
dal het Journal o/jiciel heden eene cirkulair van
M. Dupeyre, minister van juslicie zal afkon
digen, bevelende elk dagblad te vervolgen, het
welk de volmacht van maerschalk Mac-Mahon
zal aenranden. Do dagbladen la Liberlé en
l' Union hebben reeds eene waerschuwing ont
vangen.
De diplomatische betrekkingen tussehen
Frankryk en de Mexikaensche republiek zullen
binnen korl worden hersteld. De minister van
koophandel heelt te Havre, in eene vergade
ring der Koophandelskamor, vcrklaerd, dat de
gezant van Frankryk in dc Yereenigde-Slaten,
volmacht heeft ontvangen, 0111 de olilcicele be
trekkingen met de mexikaensche regcering
weer aen te knoopen.
11IJ1T8CIILAKU.
Pruisen begint schrik te krygen voor het ge
durig versterken van Frankryk; het vreest voor
hel nemen van weerwraek over de onlangs ge
leden neerlagen. De Allg. Nordd. Zeiltuig legt
openlyk de volgende bekentenis af: Slechts
een burgeroorlog in Frankryk, kan de Duit-
schers waerborgen tegen eene aenstaende wecr-
•wraek!
Het iswclligt daerom.dat dc geduchte leger-
wet, ondanks alle oppositie, in het duitsche par
lement, met kracht en geweld wordt doorge
dreven.
Mgr Mcrmillod is naer Ferncy weerge
keerd. Ter gelegenheid zyner terugkomst heelt
er eene groote godsdienstige betooging plaets
gehad, waeraen talryke voorname persoonen
van Geneve hebben deelgenomen.
ITALIË.
I)e graef von Paer, afgezant van Oostenryk
by liet Vatikaen, heeft den 10 dezer maend,
het antwoord van keizer Frans-Joseph op den
brief van Pius IX, aen den H. Vader overhan
digd.
Volgens den korrespondent van l' Union isde
brief des keizers zeer verzoenend en eerbiedig.
Frans-Joseph verschuilt zich achter de gewoono
voorwendsels, welke in dergelyke gevallen
worden aengevoerd. Alzoo beweert hy, do
gaen als gy cn dal men my eene poets mogl spelen;
doch wees zonder vrees, baes, z'en hebben Jan Dc
Lichte nog niel....
Nogtans, mogl ik u oenen dienst bewyzen, zie,
daerop de kelderkamer zyt gy in volle veiligheid;
daer moogt gy klappen vrank cn vry.
Gy zyt vol bezorgdheid, baes, ik zal hel u loo-
nen. Kom, Steven, naer de kelderkamer.... Maer,
baes, ik verwacht twee makkers; hoe zult gy die ge-
makkelykst by my brengen?
Dc kelderkamer hccfl een dcurkon op den hof.
Ik zal uw makkers verwittigen.
't Is wel.
Nog iets: spreek toch niel le luide opdat men u
hier in d'berberg, noch builen op de slraol hoorc.
Wees gerust.
Dc baes sloeg driftig de deur achter den roovers-
kapilein vast.
Helsch gespuis, gromde hy, dal komtzich hier neer
zetten, alswarehy byzynsgelyken? Komt men te weten
met wien ik byzit ik koom er af met schil cn schande!
En hel middel*0111 hem builen te krygen! Geweld baet
hier niel, by zou zich wreken. Hemel toch! Jan De
Lic'ilo in inyn huis! wie haa hel ooit gedacht!....
Toen beide kwanten op de kclderkamer slonden,
keek Steven uiterst verlegen rond.
Jan, sprak hy, ik geloof dal wy in de muit zitten.
Ik sla dal spel niel. Betrouwt gy dien baes?
Ik betrouw niemand.
En daerop viel de kapitein aen T rondsnuffelen.
Hel deurken dat uitgaf op den hof was omsloten, dc
trapdeur der herberg ook, het vensterken langs do
strael was zonder slaven en was ook los.
Allemael goed, sprak Jan.
Daerop trok hy naer eene groote kleerkas die in
den hoek stond; hy wrong ze openzy hing vol mans-
en vrouwkleederen.
En dal is nog best van all lachlle hy.
T ls gelyk, sprak Jaek Steven, wy zitlen hier le
eenig; wy hooren noch zien wat er buiten onigaet,
en hel hangt maer van den baes af al de boeren van
Okegem te gaen optrommelen.
Steven gy zyt een bloodaerdOf zyt gy misschien
ook al van de bende? Lael my vreezen; cn toch gy ziel
liet, ik zit niet te beven gelyk gy.