N° 177.
Zondag 24 Mei 1874.
4de Jaergang.
WEKELYKSCH NIEUWSBLAD.
Kiezingen
Aelst, 25 Mei.
BuitenlimdscSi Nieuws.
G-azette
Aelst
filet Bureel van liet blad i» govestlgd Sn de BCapellostraet IV* 11, waer «11e brieven, gelden, enz. vrnelitvry moeten toegezonden worden,
^bonneinentspryg SS fr. Jaor», voorafbotnelbaer. Voer den buiten kan moil inacliryven In nl d© poütkuntooron, en voor do laudelyke («nieontoii by de briefdragers*
VAN MABNDAG 25-MUI AENSTAENDE.
Kandidaten der Grondwettige, Bewarende I"ereeni-
ging van het Arrondissement Aelst.
IN DE KANTONS AELST:
DE BACKER FRANS, oud-gre/fier,
DE VOS GERMANUS, dokter,
GIIEER i EMITS FRANS, handelaar,
LI EN ART KAREL, bankier,
Ll.Y WICHELEN THEOPIUEL, advokaet.
IN HET KANTON NINOVE:
EEMAN LOUIS, dokter,
VAN VRECKEM-DE NAEYER, Advokaet,
Kl-V STEENBERGIIE LOUIS, nyveraer.
IN HET KANTON HERZELE:
DE SMET HENRICUS, notaris,
VAN DEN BOSSCHE AUGUST, dokter.
IN HET KANTON SOTTEGEM:
EUGEEN DE KERCKUOVE,
MUSSELY-VAN AELBROUCK.
KANTON GEERARDSBERGEN.
VITAL VAN WAMBEKE, advokaet,
A. DE BLONDEL DE BEAUREGARD.
Een woord over onzen huidig'en toestand.
,11.
Wy hebben gezegd wat er ons te wachten
staet, moest, by de aenstaende kiezing.de thans
bestaende meerderheid der Kamers verplaetst
worden's anderendaegs na de algemeene kie
zing de ontbinding der Kamers, cn de onrust
en de driftvolle woeling die dezelve noodlottig
zou medeslepen; dan de alliance der liberalen
met de progressisten en, aen het bewind, het
gewelddadig en vryheidshatend politiek van
Italië, Duitschland, Zwitserland, enz.
Den toestand onder een ander opzicht be
schouwende, vragen wy aen al ernstig en be
zadigd man, aen welke opinie hy ook behoore,
welke klacht er tegen het huidige Bestuer is in
te brengen?
De oppositie, wel is waer, klaegt bitter;
maer 't is te verstaenzy is aen 't bewind niet.
En waerover klaegt de oppositie?
Zy beweert dat het kabinet geenen pro-
gramme heeft.
Het katholiek ministerie, na den oorlog tus-
schen Pruisen en Frankryk, ingezien de gevaren
van alle slach die ons bedreigden, heeft begrepen
dat zyne eerste pligt was het land kalm te hou
den en de politieke partyen, die het verdeelen,
tot rust en bestand te brengen; het heeft in zyne
pogingen gelukt en het is de schoonste lof wel
ken wy in de tegenwoordige tydsomstandighe-
den aen belgische staetsmannen kunnen toe
brengen. De liberalen hebben 25 jaren lang
geleefd op de klerikale kwestie, op de onafhan-
kelykheid van bet burgerlyk gezag, op de
dwingelandy van den klergé, later op den
syllabus en het concilie, en op het oogenblik
zelf dat in Duitschland, in Zwitserland, in Italië
en zelfs in Oostenryk die godsdienstige kwestiën
zoo druk wegen op hel volk en hetzelve zoo
diep ontroeren, ziedaer een katholiek ministerie
dat, door een wys, gematigd en echt constitu-
tionneel politiek België beschut tegen de ver
volging, de driften bedaert en de opgewonden
heid der partyen in den toom houdt. Onze
huidige toestand is benydenswaerdig. Benevens
Holland en Engeland leven wy in rust, terwyl
het overige van Europa ten prooi ligt aen den
burgeroorlog, aen de godsdienstige twisten,
aen de politieke en maetschappelyke regeering-
loosheid. En de oppositie klaegt! Zyzou die af-
gr \fse\yke klerikalen veeleer dienen te bedanken.
Ja; maer, brengt zy voor, het kabinet heeft
geene vryheidhet staet onder de roede, onder
de plak der bisschoppen!
Een van twee: ofwel, de programme van
't ministerie is door de bisschoppen opgelegd,
en dan, dankt de bisschoppen voor hunnen
zoowyzen en bezadigden programme; ofwel,
de bisschoppen komen er voor niets tusschen,
en dan, looit het kabinet om zyne onafhanke-
lykheid. Zoo hebben wy zelfs gematigde libera
len hooren redeneeren.
Het is vier jaer dat de klerikalen aen 't be
wind staen en zy hebben niets gedaen voor
't land.
Sedert die vier jaren hebben wy den oorlog
voor de deur gehad en de tegenstrevers dier
klerikalen hebben oproer gemaekt; de Kamers
zyn ontbonden geweest en er is verandering
geweest van ministerie. Ziedaer genoeg geval
len om voorvier jaer en meer spel en bezigheid
te leveren aen menigen staclsman en de loopende
zaken van een land in .hare uitvoering te hin
deren.
Nogtans is het ministerie dacrom ondadig
gebleven? Het heeft de dubbele hervorming
bewerkt vap de provinciale- en de gemeente
kiezingen; het heeft den terugkoop'doen stem
men van den yzeren weg van Luxemburg; het
leggen der spoorbaen op Gladbach; de aenzien-
lyke en zoo b'elangryke werken der zeehaven
van Antwerpen; den nieuwen tarief onzer yze
ren wegen zoo gedienstig voor den burger; de
wet op de militie; enz., enz., enz.
En liet ministerie had veel meergedaen kwam
de oppositie sedert vier jaer zoo niet gedurig
den stok in 't wiel steken. Het zyn discussiën in
de Kamers zonder einde. B. v. het hudjet van
openbare werken moest reeds sedert veertien
dagen gestemd zyn; maer in plaots van te spre
ken van yzeren wegen, post en telegraef, zil de
oppositie te razen en te zeeveren over d'inkwi-
sitie! Zy bindt de ministers de been*), en ze
verwyt hun dan van niet ras genoeg teloopen!...
M. Frère is aen 't bewind gekomen met den
programme van het liberael Congres. Hoe lang
heelt hy er aen gewerkt om Item uitgevoerd te
krygen? Meer dan twintig jaren! En er blylt nog
stof genoeg over om eenenganseh nieuwen pro-
gramme in te vullen. Alleenlyk om het brieveu-
port op 10 centiemen te brengen heeft het zit
ting by zitting en tyd by tyd gekost.
Üellierikael ministerie, heeft, sedert vier jaer,
en ondanksde moeielykheden welke het van alle
kanten ontmoet, meer goed en ernstig werk af
gelegd dan Frère en Bara op tien.
Wy hebben niet geantwoord op al de klachten
der oppositie: zy zyn het niet vvaerd. Iedereen
weet genoeg, ja de liberalen zei ven, boe onge
grond zy zyn. Het land is rustig, tevreden en
welvarend, en dat is byzonderste. Wy zullen
dus maer het hekke aen den ouden steil laten,
en tieren Frère, Bara, Bergë, Jotlrand en Gie,
wy zullen doen gelyk ze te Brussel doen, laten
tieren.
8PAK.JE.
De Figaro van Parys geeft, in een zyner
laetste nummers, de volgende beschryving van
Don Carlos, zyne veldoversten en de velslagen
van 28, 29 en 30 april:
Don Carlos, heeft eene prachtige gestalte,
weerdige en statige houding. Hy kent Spanje
op welkers kroon hy, met het zweerd in de
hand, aenspraek maekt, zeer goed. Don Car
los is altyd in het midden van zyn leger, en
stelt zich aen het gevaer bloot als een eenvou
dig soldaet. Hy is een koning die het vuer be
mint! zeggen zyne vrywilligers.
Gedurende het bombardement voor Bilbao,
ontvvaerde de markies Calderon, kommandant
van liet 2e bataillon van Navarre, don Carlos,
zeer blootgesteld in het midden zyner mannen
en riep uitLeve de koning! De vrywilligers
van het bataillon antwoorddenDat de koning
heenga, hier is zyne plaels niet! Maer don
Carlos, kalm en vertrouwend, zegde: Geduld,
voor hel oogenblik beu ik slechts de koning
van vier provinciën; niaer de dag zal komen
dat ik den Ebro zal overtrekken en Madrid,
binnentreden.
De vruwilligers. Voor zes-en-twintig maenden
begon Je carlislische oorlog met tien mannen
onder het bevel van graef de Baraut, en 150
geweren. Heden is bet leger samengesteld uit
31 balaillons van 1000 tot 1200 mannen ieder;
zy hebben echter geene kanons en veel te wei
nig geweren. Indien er 20,000 geweren be-
schikbaer waren, zouden er 20,000 mannen
opstaen om dezelve aen te vatten. In de dorpen
van Navarra en der dry provinciën zyn er
gansclie ligtingen in gereedheid. De carlislische
vryvvilliger is, met den tyd, in het midden der
ontberingen een geoefend soldaet geworden.
Te Las Munecas, liet zwakke punt der carlisti-
sche linie, welke door generael Concha werd
doorgebroken, deden de vrywilligers van gene
rael Velasco eenen stormloop, die de bewonde
ring van den vyand wegdroeg. Generael Concha
randde met twee afdeelingen, 12,000 mannen,
dezen post aen, die slechtsdoor 3 of 4 bataillons
verdedigd werd. De Carlisten lieten de vyande-
lyke kolom naderen tot op eenen afstand van
100 meters, deden cene moorddadige losbran
ding cn, behendig de borstwering oversprin
gende, daelden zy, in storminarsch, tot by den
vyand aien zy met de bajonnet aenvielen, terwyl
zy daverende hoerras, voor den koning aenhie-
ven. De slryd was vreeselyk. Vier carlistische
kompagniën werden vernield, want die berg
bewoners geven zich niet over. De andere,
door het getal overmeesterd, trokken stap voor
stap achteruit, steeds den vyand het hoofd
biedende. De verdediging was zoo ontzagwek
kend, dal Concha slechts daegs nadien, de
verlatene posten durfde bezetten. De Carlisten
voerden bunnen aftogt uit, op 30 april, zonder
misnoegdheid of treurigheid. Het was voor de
soldaten eene strategische beweging, anders
niet. Zy hebben te Ibra, in de Guipuzooa, eene
fabriek van Remingtongeweren. Te Vera wor
den de kardoezen gemaekt en de kleine berg-
kanons gegoten.
Na de soldaten de veldoversten
Generael Elio is een veteraen der carlistische
oorlogen, die thans 75 lol 80 jaren telt. Ofschoon
zeer dapper, is hy voorzichtig en methodisch,
en men gelooll thans dat hy deze laetste hoeda
nigheden heeft overdreven, met de beschieting
van Bilbao niet te beginnen in de laetste dagen
van meert. Wy moesten, zegt men hem, met
Bilbao te werk gegacn zyn zooals met Porluga-
leta, dit is, de stad ingenomen hebben huis
voor huis. De bestorming had ons misschien
2,000 man gekost, maer wy hebben er nu wel
1800 verloren by onze verdediging. Ten andere,
de hulpbronnen, welke wy» in Bilbao en zyne
omstreken zouden gevonden hebben, waren
die opofferingen weerd. Men verzekert dat don
Carlos, op dit oogenblik, in dit gevoelen deelt.
Markies de Galderon, oud 31 jaren, voert liet
bevel over liet tweede bataillon van Navarra,
hetwelk hy op zyne eigen kosten heeft uitgerust.
Vóór hem stond dit bataillon onder de hevelen
van generael Radica, die gesneuveld is. Deze
heldhaftige troep is zeer blootgesteld geweest
aen liet vyandelvk geschut, en hèefl veel ge
leden.
Generael Gamundi is een groot liefhebber van
stormloopen met de bajonnet en een der dap
persten van liet leger.
Don Carlos heeft in zynen dienst gehad de
vier zonen van M. de Baraut, schoonbroeder
van Elio, die sedert lange jaren le Pau afgezon
derd leeft. Twee dezer jongelingen hebben in
den laetsten oorlog van Frankryk gevochten.
Onder de mannen die den prins omringen
zyn er weinig vreemdelingen. Don Carlos wei
gert vele aeubiedingen, welke hem dagelyks
gedaen worden.
Deze hardnekkige worstelingen, die ons ver
bazen, liggen nogtans in het karakter'van het
spaenscho volk. Het was in eene spelonk van
Asturië, dat in de 8* eeuw, die onlzaggelyke
oorlog begon die 800 jaren duerde en eindigde
met de uitdryving der Araben, en de vereeni-
ging der spaensclie monarchie onder den scep
ter van Ferdinand en Isabella.
De vertegenwoordiger van don Carlos te
Londen, heelt de volgende depeche ontvangen,
gedagteekend uit Ripoll, 11 mei: Het officieel
verslag over den veldslag van Prats de Llusanes,
meldt dal de republiekeinen 518 mannen en offi
ciers, aen dood en, gekwetsten en gevangenen,
verloren hebben. Derepubliekeinsche artillerie-
bevelhebber werd gedood. Berga wordt bescho
ten by middel van 2 bronzen kanons van 24 pond.
Don Alphonso, broeder van don Carlos, is le
Caserras' met zyncnslaf en vyf oppcr-oflicieren.
Uit Barcelona meldt men dat de brigadiers
Estevan en Girlot zyn tot den veldlogt terugge
keerd. I)e brigadier Arrando, bevelhebber van
Lerida, is met zyne kolom leBalaguer aengeko-
men, van .waer hy detachementen in verschil
lende rigtingen zal zenden.
Men schryft uil Santanter: Het noorderlc-
ger trekt vooruit langs Orduna en Medina de
Pomar. De Carlisten hebben Laguardia aenge-
vallen. Geene troepen zyn voor St-Sebasliaen
ingescheept. Het kontingenl vanCuipuzcoatrekt
zich samen in de rigling van Tolosa.De Carlis
ten verontrusten de omstreken van Bilbao.
De krygsop era tien in het noorden van
Spanje, schynen bepaeld verplaetst te zyn naer
dc provincie Alava, die ten zuiden aen Biskaye
grenst en zich uitstrekt totaen denlinker-oever
van den Ebro. Men beweert dat maerschalk
Concha, wiens kwarlier-generael reeds geves
tigd is te Miranda, op de oevers van dezen
stroom, de posten welke de Carlisten te Du-
rango en in den Guipuscoa bezetten, in den rug
zal aen vallen. Deze laetsten zouden echter,
de bewegingen van den vyand volgende, ins-
gelyks naer den Ebro afgezakt zyn, en zich zelfs
meester gemaekt hebben van de stad Laguar
dia, gelegen beneden Miranda. Niettemin zou
den zy de omstreken van Bilbao bewaken, aen-
gezien men meldt dal zy aen republiekeinsche
rekruten hunne peerden ontnomen hebben.
EI*GEL,A]*JD.
In antwoord op de gelukwenschingen, hem
zondag te Londen door de leden van het diplo
matieke korps toegebragt verzekerde de Czar,
dat Rusland's politiek bestaet in 't. doen voort
duren van den vrede in Europa; hy drukte
daerby den wensch uit, dat de verschillende
Europeesche Regeeringen hare pogingen ver
eenigen mogten om dit rcsultaet te verkrygen.
De Times zegt dieuaengaende het volgende:
De vernieuwing der onlangs te Sl-Pelersburg
algelegde verklaringen, moet een heilzamen in
vloed uitoefenen op de staetkunde van het vas
teland. Rusland wenscht het behoud van den
vrede; het wil zich tot dit doel met de zooge
noemde onzydige mogendheden vereenigen, om
verdragen van de hand te vvyzen met eiken staet,
welke een aen val in zyn schild voert. Het zou eene
hoogst v'prblydende gebeurtenis voor Duitsch
land zoowel als voor Frankryk zyn, indien het
mogt gelukken, den oorlog gedurende een lange
reeks van jaren onmogelyk te maken.
De Times' erkent het uitsluitend defensieve
karakter derduitsche oorlogstoebereidselen en
zegt, dat de duUsehe staetslieden met de verde
diging van het veroverde grondgebied, geens
zins eenaenval beoogen. De beste dienst, welke
den Franschen kan bewezen worden, is hen te
overtuigen, datzelfbeheerschingnoodzakelyk is.
ITALIË.
De roineinsche korrespondent der Italia be
vestigt het volkomen afbreken der betrekkingen
tusschen hetVatikaenende russischere'geering.
De aenleiding daertoe is, dat er in het bisdom
Chelm en Polen, vervolgingen legen de katho
lieken zyn ingespannen. Kardinael Antonelli
ontving van den Paus het bevel, aeu den russi-
schenzaekgelastigde, M. Kapnist, te doen weten,
dat het Vatikaen niet langer gemeenschap kon
onderhouden met eene regeering, welke zich
dergolyke maetregelen veroorloofde. M. Kapnist
heeft daeroponmiddellykaen prinsGortschakoff
eeji verlof voor onbepaelden tyd bekomen en
is naer Petersburg teruggekeerd.
Dezer dagen, op eenen namiddag ten 2
ure, zyn uil de gevangenis van het kasteel le
Coseuza, 45 gevangenen ontsnapt. Zy iriaeklen
gebruik van het oogenblik, va erop een waker,
die eene ton drinkwater binnen bragt, twee
deuren bad laten openstaen, wierpen den waker
ten gronde en overrompelden de wacht, be
staende uil negen mannen, waervan er dry op
schildwacht stonden. De eerste schildwacht
velde er twee neer, maer moest weldra voor
het groot gelal onderdoen. Zy maekten zich
meester van de wapens der wacht en ontvlucht
ten langs den kant der stad, waer de krygs-
oefeningen plaets hadden. De soldaten hen
ziende, trachtten eene ketting le vormen en de
vluchtelingen in le sluiten, maer konden er
slechts eenige vatten. Nu werd er eene ware
menschenjagt ingerigt; den eersten avond wer
den er een twintigtal terug binnengebragt en
weldra bleven er maer vyf of zes meer in vry
heid. Er heeft eene poos, verbaesdheid en schrik
in de stad gefieerschl; de losgehrokene waren
booswichten van de ergste soorf, meestal ver
oordeeld tol levenslangen dwangarbeid.
I'RANKRVk.
Sedert ecnigen tyd verdwenen regelmatig
des nachts de kransen, die overdag op het
voetstuk van het standbeeld van Jeanne d'Arc
te Parys waren neergelegd. Hierin meende men
eene schendende hand te zien van den eeu of
anderen hoosdoener, die op de roemvolle nage
dachtenis der heldin was geheten. De Figaro
meent eene andere oorzaek te hebben ontdekt
en schryft dc verdwyning der kransen aen den
nayver van concureerende handelshuizen toe.
Wanneer men de immortellenkransen van zeer
digtby beziet, dan vindt men er altoos vol
gens de verzekering van den Figaro opschrif
ten op als deze
Aen den engel van Frankryk! Sirop anli-
phlogisie van X, in de Z. slraet. Aen de
ziel der nationale verdediging! Z...., oculist,
specialiteit in glazen oogen. Aen de
Maegd van Orléans! Azyn uil deze stad van
hel Y, de beste azyn ter wereld. De concur
renten zouden over deze reklnme woedend zyn en
die kransen rooven, zoodat Jeanne d'Arc menigen
morgen onlwaekt zonder een enkel bouquet.
Eeue der yselykste gebeurtenissen onder
de Commune was de marteling van den priester
Majenski, die, na ter,dood veroordeeld te zyn,
in eenen kelder werd gesloten, die le laeg was
om te kunnen in regt staen, te kort om er in te
liggen, en waervan de grond met scherven van
flesschen was bedekt, waerdoor hy zich niet be
wegen kon zonder zich te kwetsen. De priester
bleef in dien kelder gedurende 2? uren zonder
eten ol drinken. Wanneer lay voedsel vroeg, ant
woordde men hem: Morgen zal men u lood
geven. Terwyl hy naer eene andere gevange
nis overgebragt werd, gelukte hy er in te ont
snappen, en heden wordt hy als getuige, tegen
zekere Mercier,den sekretaris van zekeren Phi
lippe, die reeds veroordeeld en gelialsrcgt is,
opgeroepen.
Deze Mercier zou een werzaem deel genomen
hebben, aen de wreedheden die Philippe, te
