De gescheurde Klokke
EEN WERKMAN
Een en ander.
Het vreemd kopergeld. - l)e heer
Dupont, ondervoorzitter van tie Senaat,
heeft dinsdag het gouvernement onder
vraagd aangaande de moeilijkheden welke
het publiek ontmoet bij de uitwisselingvan
liet vreemd kopergeld m de Nationale Ban
ken.
Koper geld. Klacht op klacht over
het uitwisselen van kopergeld. Niet alleen
doet men do burgers een ongelooflijken
last aanmaar nu komt men met vitterij
en voorden dag. diegeenen naam hebben.
leder stuk dat eenigszins geblutst, ge
schard of gebogen is, wordt geweigerd op
de lkink. olschoon niemand weet waarom.
Het stuk heeft om die schar of hints toch
niet minder waarde?
Stukken werden geweigerd, omdat er
zelfs cèno onbeduidende schrap of pïefes-
ken aan was. Als dat pen vast aangeno
men stel stiel is, dan kan men rekenen dat
er voor GO, 70 p. c. kopergeld zal gewei
gerd worden, wat later met overgroot ver
lies door den houder zal moeten worden
afgezet.
fin wie ontvangt er koper? Wie anders
dan de werklieden, de kleine neeringen en
stielen.
Men begrijpt dat koper, zoo lang in om
loop zijnde, niet zoo gaaf meer zijn kan als
toon het nieuw was.
De afgekeurde stukken komen natuur
lijk weèr iu het publiek, koeren nogmaals
naar de Bank terug en als deze eindelijk
de deuren zal sluiten, zal het publiek met
de sehaè zitten te pronken.
Van alle kanteu protesteert men eu te
recht over de strengheid, waarmee men
hier te werk gaat.
Vooruit d vertelt van werklieden die
gevochten hebben, haar om pluimen, en
schetterend van plezier, roept hij uit:
Proliciat, werklieden!
Eliwel, vrienden, wat dunkt u van dien
besehaver die de meuscheu proficiat
wenscht als ze aan 't vechten zijn.
En die durft ons beschuldigen van ver
deeldheid te zaaien
Dat is ne sterken kadé, eb?
Het postbestuur beeft een maatregel ge
nomen, die de geheel bandelsbevolkmg
van België in groote verlegenheid brengt.
Voortaan laat het postbestuur niet
meer toe op de kwittanties te melden waar
toe zij eigenlijk dienen. Bijvoorbeeld, gij
zult niet meer mogen zetten op eene kwit-
tantieVoor geleverde bloem of winkel
waren voor abonnement op deze of die ga
zet, enz. n
Wij Lopen, in het belang der nijverheid,
lat die maatregel van korten duur zal zijn.
Het is niet waar dat de kiescommissie
■n den Senaat veranderingen voorgesteld
«ft aan de nieuwe kieswet. Zij heeft, wel
waar, cenige verbeteringen aangeduid,
die er zouden kunnen ingebracht worden,
>ch zij heeft besloten goene verandering
vii den gestemden teks voor te stellen.
I)e kieswet zal dus waarschijnlijk onver
anderd gestemd worden door den Senaat,
«■Ti 't zal niet meer noodig zijn de Kamer
nog opnieuw bijeen te roepen.
Donderdag voormiddag heeft te Marcke
de plechtige uitvaart plaats gehad van den
weledelen baron Johan Bethune. Al wat
Kortrijk van voorname ingezetenen en
overheden telt, was er tegenwoordig.
De plechtigheid was zeer indrakwek-
cischt... Onnoodigte zeggen dat Sierens
do eerste vooruit trad.
Gij zijt beiden koene kerels, bofte de
nstruktie-rechterook zal liet Magistraat
twen dienst weten te waardeeren. Gij ziet
die drij lijken hier? brengt ze beurtelings
boven m de keuken
De twee mannen namen het lijk van
den eigenaar en droegen het boven, daarna
was liet de beurt aan knecht en meid.
Wijl dit alles gebeurde, werd er iu de
stad over niets anders gesproken, dan over
de driedubbele moordde schoenmaker en
winkelier hadden pekdraad en toonbank
verlaten, de kleermaker was koortsig van
zijne tafel gesprongen en alle ambachten
waren in elk pratend groepje ruim verte
genwoordigt voor het huis der misdaad
zelf was eeue groote menigte nieuwsgieri
gen saamgedrongen.
Voor de woning van het gebeurde stond
ook een nachtwaker, met name Sebastiaan
Schutter.
Ja, dacht hij, ik verwed mijn hoofd,
indien hier ter stede geene welingerichte
bende nestelt!... Hoe anders de talrijke*
wekkend, niettegenstaande alles met den
grootst cn eenvoud geschiedde.
Het Nieuws van den Dag schrijft o. a.
Ycrlcilcn Zondag heofl er te Geeraardsber-
gon rene meeting plaat* gehad door de mannen
der ('hrislone Volkspartij, dat is de partij der
katholieken die klagen over hetgeen zij den
ouden slenter noemen, die denken dat met de
nieuwe kieswet alles moet overhoop geworpen
en veranderd worden dat is vooral de partij
die op alle toonen berlüjiltdat er nieuwe man
nen naar ae Kamers inocten gezonden wór
den. -
Van die meeting hebben de socialisten
natuurlijk voordeel getrokken; Anccele,
tegen welken geen onkelen Volksfopper is
opgewassen, hoeft in die danszaal leelijk
zijnen duivel geschoren, 't Is na dit ver
haalt te hebben, dat Het Nieuws van den
Dag schrijft
- Wij hopen dan ook dat de meeting van
verleden Zondag eene les zal zijn, en dat liet
niemand meer in onze partij in het gedacht zal
komen, meetingen te beleggen, waarop de roo-
do redenaars vrij toegelaten worden met hunne
lastertaal. Ren goede zoon houdt geen meetin
gen met kerels, die zijne ouders heleedigen en
door het slijk willen sleuren.
Er is overigens een oud spreekwoord dat
men zoo min in de politiek als in andere gele
genheden mag vergeten, en dal spreekwoord
zegt
Met wie ge verkeert,
Zoo toor at ge ycecrd.
kondigt met haren gewonen opgeblazen
stijl, op hare eerste bladzijde af, dat zij
heden /ondag eene groote meeting geeft
te Aspejaere. EENIGE muzieken (liegt
zijtoegevende aan de VRAAG van
verscheidene Gemeentebesturen der
omliggende parochiënzullen voor en
na de meeting eenige gepaste stukken
laten hooren.
Alzoo liegen, dat is nog de moeite
weerd Niets nochtans verwonderd ons,
wanneer het van kerels komt, die Roe
land aaneen foe ff clen.
De mislukte koeiwachter van Ninove
zal wel doen ons de namen der Gemeen
teraden te noemen, die dergelijke vraag
deden, zoo niet houden wij staan, dat hij,
en al de Don Quichotte's die hem beta
len, Leugenaars zijn.
De Trompetter van Jericho, die zich
wel zou wachten persoonlijkheden of
snoode beleedigingen te drukken, vraagt
zich af, of M. Van Wambeke een Sena
torszetel, WAAR NIETS AAN VAST IS, ZOU
willen aanvaarden Van onze achtba
re Volksvertegenwoordigers in het alge
meen gewagende, noemt hij hun
D'OU KROPPERS.
Dat en zijn geen snoode beleedigingen,
zou'n 't wel!...
Weg dus met den onvergelijkbaren en
onmisbaren heer Woeste
Weg met den eerbiedwaardigen en ver-
diensnjken heer Van Wambeke
Weg met den vromen en wijzen heer
Verbrugghen
Weg met den iever- en talentvollcn
heer De Saedeleer
Weg met al die luiaards, die nietdeu-
gen en oü kroppers
Maakt plaats, hier zijn de Rakkers der
Volksfopperij
De twee sukkelaars van Ninove, wel
ke te Gecrardsbergen in de zaal gedron
gen waren, waar MM. Baron Bethune
en A. Van de Velde, het woord voerden,
aanslagen te huis brengen?.g'Hebt. daal
de moord op meken Geertrui, de inbraak
bij Breugelmans, en heden eene driedub
bele moordJan-ver-negeu-en-negentig!
daar schuilt iets achter. Een geheim?...
Dagelijksch vraag ik mij zeiven af, waar
die rakkers van eenen Doras eu Spiege-
loer mogen verhieven zijn... Dat zij onze
poorten uit zijn, kunnen zij de kat wijs
maken, mij niet... In alle geval. Bastje,
opgepasteen oog in 't zeil houden binst
den nacht zal niet onpas komen
Zoo dacht Bast Schutter, den hanneke-
nuit, een man van ondervinding, van gron
dige kennissen en helder verstand, ie
mand waaruit, als hij iets iu den zin had,
men het er met geen paarden kon uitkrij
gen. Twintig jaren waren verzwonden,
toen hij zijne eerste ronde, als nachtwa
ker miek en sedertdien had hij menige
streken en geheimen van binders leeren
kennen, begrijpen en achterhalen. Kou
het wel anders, of, nu zijne haren vergrijsd
waren, hij met vermoedens in het brein
iieuv V
ilij woonde, evenals Broos en Pepin, op
Bet Ncèrhof. In die kerels, waar hij
en geen woordeken durfden tegenspre
ken, (ge zoudt ze van compassie een half
censken gegeven hebben), protesteeren
nu omdat zij daar het woord geweigerd
wierden.
Andermaal liegen, om zwart te zien.
Enkel dit is voorgevallen: Een der
twee snullen zei halfluide
Ik vraag het woord...
En een werkman fluisterde hem toe
Vraag gij u liever een pint, jongen!
't Was al. Of kadé zich dan eene pint
vroeg, weten wij niet, maar wij hebben
er hem toch nooit met eene gezien.
Zij noodigen voornoemde heeren uit
op eene openbare moeting, door hert be
legd, in.... eene... ilitnsxsiut
Spelonken van <len Dui
vel, schreef het Land ran Aalst
voorgeborchten dei" hel, broeinesten
van 'l zedebederf vaar Belzebub de
maal slaat en (f) Liclaaleei* op
den troon zit
Onnoodig te zeggen dat onze hoogge
achte Vrienden vlakaf geweigerd hebben
daar den voet in te zetten, na op zoo'n
vreeselijke wijze, door 't Land van
Aalst, 't kiekenvleesch op de ribben ge
jaagd te zijn... 't Is nochtans den opstel
ler van 't Land zelf, die daar (nevens
Lichafeer gewoonlijk de orgel
draait... Zouden al wetenden man dan
zoovele jaren het Stedelijk Bestuur van
Aalst, met zijne eeuwigdurende zagerij
en, voor den aap gehouden hebben, of
was het slechts om de orgelbazen te ten-
tecren? 't Schijnt immers, dat hij weinig
schrik heeft van met duivels in aanra
king te komen.
De Christene Volkspartij die Vergade
ring houdt in het voorgeborchte der hel
Wij zullen nog al lachen, blijft dat co
rned iespel wat voortsduren Tu videris!
ALS SPREKER.
Aalst, 20 Juni 1894.
Mijnheer de Hoofdopsteller,
Verleden Zondag was het vergadering
voor de Vakvereenigingen, waarop ook de
leden van den Katholieken Kring toegela
ten waren. Op liet gestold uur verdrong
zich reeds een groot getal leden in de groo
te zaal, want men wist dat onzen Vriend
Alexander Van de Velde, belangrijke me-
dedeelingen te doen had.
De voorzitter Frans De Trog, opende de
zittinghij bracht hulde aan het zoo tal
rijk publiek, 't is te zeggen aan de leden
der Vakvereeniging eu den Werkmans
kring, voorhuune machtige opkomst, en
bedankt lnm in den *aam der besturen
van beide Gilden; vervolgens geeft hij het
woord aan den ieverigen Werkmansvriend
Alexander Van do Velde.
Een geestdriftig handgeklap begroette
het optreden van den koenen strijder, die
zich geene moeite spaart om den werkman
op de hoogte te houden van den huidigen
toestónd.
Mijnheer de Hoofdopsteller, ik bid u
mij te verschoonen, want mijn schrijven
zal misschien wat te lang zijn, doch ik
acht het mij als eene plicht, die zoo schoo-
ne Redevoeriug zoo onverminkt mogelijk
weêr te geven, om die woorden te ver
spreiden en omdat uwe geërde Lezers den
ieverigen Werkman van nabij zouden lee
ren kennen.
Vrienden, sprak hij, uw geestdriftig
handgeklap zegt mij genoeg met welken
iever gij onze werkingen, ons streven volgt.
Heden nochtans kom ik niet tot u als re-
schuins rechtover woonde, had hij nooit
een goed oog gezien hunne handelwijze,
hunne minste bewegingen, had hij opge
spoord en gevolgd, en was het hem tot
hiertoe nog niet gelukt de metsers op hee-
terdaad te betrappen, toch gaf hij den
moed niet op, vast overtuigdEens, vroeg
of laat, loopen Pepin en Broos in mijn net!
Met deze muizennesten, zooals zijne
vrouw dit noemde, in het hoofd, bereikte
Schutter het Neerhof, waar, in bonte men
geling, eenige zwarte en halfnaakte ben
gels speelden, vochten-juichden en tier
den. Het Neêrhof was toen tertijde een
cirkelvormig pleintje, op welke de lage
huisjes hunne puntige gevels als in eenen
gezelligen kring bijeenstaken. Voor de wo
ning van Lange Pepin zat ook een drietal
snaken, die zich niet weinig vermaakten,
met elkander duchtig in het haar te vlie-
Sen-
Kijk, zei Bast, voor Pepin's deur ligt
een toegevouwen perkament... Al wat met
slecht volk in aanraking is, deugt al zoo
min... Laat het ons maar oprapen...
En, wijl hij zich ter sluiks bukte,} nam
hij het brieve op, bergde het in zijn faam-
deuaar, veel min als eerzoeker, maar als
werkman, als broeder, om u rekenschap
te geven van onze daden.
Hel zul u nog wel gedenken welke
woorden ik tot u gericht heb, wanneer gij
mij als kandidaat voorde kiezing van den
Werk- en Nijverheidsraad uitriept. Toen
zegde ik u, dat den mij op de schouders
geworpen last, zwaar was, maar ik hem
mot liefde aanvaardde, om voor u te wer
ken en te zwoegen, en uwen toestand te
verbeteren. Vrienden, liet is u niet ombe
kend welke hoogst moeilijke taak die voor
mij geweest is, met wat onaangenaamhe
den en tegenkantingen ik te bekampen heb
gehad, daarom acht ik het nutteloos daar
iu verdere uitleggingen te treden, doch
laat. mij toe u uitteleggen wat voor mij en
mijne colegas van den Werk- en Nijver
heidsraad, wel de grootste moeilijkheid is
geweest.
Gij herinnert u nog allen wat er voor
gevallen is op de fabriek der Vaart, waar
m de spinnerij eeue werkstaking losbrak
Wij gaven de werklieden voor den Raad,
in volle rechtvaardigheid, gelijk (Geroep
Ja, ja!) en wat was bet gevolg? De pa
troons weigerden met} ons langer te zete
len en gaven hun ontslag... Wij kouneu
dus niets meer aanvangen. Ik persoon
lijk, schreef dan brieven naar den heer
Burgemeester, naar den Gouverneur, en
zelts naar den Minister, om nieuwe kiezin
gen te beleggen, ten einde den Raad te
kunnen volledigen. Deze kiezingen hadden
plaats, maar geen enkel patroon trad als
kandidaat op. Waarom? Waren ze allicht
bang, omdat ze wisten dat zij het met geen
knikkers te doen haddèn, maar met man
nen, bezielt door den geest van Recht
vaardigheid, die vast besloten waren de
belangen hunner noodlijdende modebroe
ders hardnekkig te verdedigen Ziedaar,
Vrienden, wat wij, fabriekwerkers, deden,
wel wetende, dat het juist in do al'deeling
onzer vakken is, dat de meeste grieven en
misbruiken den vrijen teugel hebben, :en
het wij, fabriekwerkers, zijn, die het he-
vigt beproefd worden. (Luid handgeklap).
Beminde Toehoorders, veroorlooft mij
thans u mede te declen wat wij geant
woord hebben en wat wij verlangen uit het
Vraagboek, ons door den heer Minister
gezonden. Ik verklaarde u daar straks dat
in onze al'deeling geene patroons meer ze
telden ik gaf echter den moed niet op én
stelde mij aan 't werk om de heeren fabri
kanten andermaal met ons te doen verga
deren. M. Casier, van Geut, aanvaardde.
Te samen dan, hebben wij de volgende
eischen den heer Minister gedaan
Dat den duur van een werkdag wette
lijk zou bepaald worden en de werkman
genoeg zou verdienen om in zijnen onder
houd te voorzien.
Dat een vrouwspersoon, die hetzelfde
werk van den man verricht, hetzelfde
loon betaald worde.
Afschaffing van alle nacht- en Zondag-
werk.
Het erinvoeren van de uitbetaling der
14 dagen.
Dat den patroon geenen loonaftrok
mag toepassen, zonder eene maand vooraf
gaande verwittiging.
Toepassing der wet op den vrouwen
en kinderarbeid.
Een uur en half rusttijd 's middag's,
zonder loonaftrok.
Benoeming van werklieden-toezich-
ters door den Staat.
Verplichting van het uithangen van
een Reglement van inwendige orde.
Verzekeringskassen tegen werkonge
vallen, enz., enz.
(Slot volgt).
buis en trad in zijne woning.
Na zich vrolijk bij den haard geschoven
te hebben, taste hij naar het briefte, eu
sprak tot zijne vrouw, die voor het ontbijt
zorgde
Zie nu, Trien, ik zou't nog gaan
vergeten: 'k heb daar iets opgeraapt en
wie weet, is liet geene banknoot van hon
derd guldens
Eene banknootspotte Trien vrien
delijk indien ons dat geluk eens overkwa-
me!... 't Spijtigste van al is, dat men die
ten huidigen dage met een lantaarn zou
moeten zoeken.
Ondertusschen had Bastiaan het perka
ment ontplooid; zijn wezen kreeg eene
ernstige uitdrukking en, daar zijne weder
helft geen antwoord op haar vriendelijk
gezegde ontving, hervatte zij
Wel, Schutter lief, gij antwoordt
niet
Verduiveld! riep de hannekenuit,
van zijn stoel opspringende; dit briefte
wil ik niet ruilen voor eene banknoot van
honderd guldens
Wordt voortgezet.
