DE GAZET VA
Vrijheid of dictatuur!
zo»gcTM
Eventjes lachen
PIERLALA
De nieuwe
belastingen
Ajuinen
ïlosofeeren
EN OMSTREKEN
Nummer 8
BUREELEN
Verschij öt voorloopig den Donderdag en Zondag van iedere week
Zondag 27 Januari 1946
Kerkstraat 9, Aalst. Telefoon 114.
3e Jaargang 1946 1 fr. het Nr.
rijheid
woord, vrijheid
mogen onder-
Vrijheid wil zeggen vrijheid van gedachte,
van pers, vrijheid van handelen.
Natuurlijk dat het gebruik van dat rech; op vrijheid niet ontaarden mag tol
misbruik. Om dit te beletten zijn er de wettige gezagdragers die, BLKUM-
MERD OM DE RUST EN DE ORDE IN HET LAND, zooveel eerbied vooi
de vrijheid moeten hebben dat ze die niet laten ontaarden in losbandigheid ot
tot verdrukking der minderheden of der min-sterken.
Gezagdragers mogen evenmin misbruik maken van hun gezagspositie om de
vrijheid zoodanig te kortwieken dat hun handelwijze met anders kan bestempeld
dan als ongezonde democratie Ware democratie immers duit ook oppo
sitie.
Uit de botsing der gedachten straalt menigmaal de waarheid; en van de waar
heid moet niemand bang zijn; naar waarheid moet iedereen streven; op waar
heid heeft elke mensch recht.
Wanneer men dus van zijn gezag misbruik maakt om aan de minderheden de
vrijheid te ontnemen dan kan er van democratie geen sprake zijn.
He' gebeurt ook dat gezagdragers er in bepaalde gevallen een meening op na
houden TEGENSTRIJDIG MET DEZE DER MEERDERHEID hunner onder
danen en wanneer ze in dergelijke gevallen die meerderheid beletten hare opvat
ting bekend te maken en te verdedigen dan is zulks met alleen „ongezonde de
mocratie» maar IS HET „DICTATUUR».
Het Liberalisme, de partij gesteund op de vrijheid, eens de sterkste partij m
bet land, maakte van hare machtspositie, in naam der vrijheid, zulkdanig mis-
brtik van die vrijheid dal praktisch de macht van de s.irks-e zegevlerd,, U
minderheden werden tijdens de liberale meerderheid zoodanig miskend en on
derdrukt (om niet te zeggen verdrukt) dat na enkele jaren de k»"/» h™ «n
klinkende nederlaag bezorgden en nooit meer zouden ze die afstrallmg
Hetzelfde lot ondergingen de laatste jaren de diclatuur staten. In deze lan
den werd de machtspositie aan de dictators met ontnomen langs den wet.elij-
ken weg der verkiezingen, gezien deze luders ook nog V RIJE verkiezingen
onmogelijk maakten.
Alle vrijheidslievende volken kwamen tegen dergelijke prak ijken m opstand.
Dictators als Hitler en Mussolini die, na eigen landgenooten U hebben onder
drukt, ook andere volkeren waagden te overrompelen, hebben
vinden wat het beteekent het natuurrecht te miskennen.
En Rusland En het Communisme
Over den eerbied voor de vrijheid naar Russische opvatting geef ik allee:n wat
een Amerikaan daarover schrijft NA EEN T^NJAli^-THnnFM TG F
.NOOIT WFRD MEER TOTALITAIRE METHODE U l l G
DACHT DOOR EEN POLITIEKEKLIEK OM AAN HET BEWIND TE
BLIJVEN». (J. Litllepage «Op zoek naar de goudmijnen in Siberie» bl.-b J
Hel is heel zekers sedert wanneer de Oostenrijkers, tijden, de laatste Russi
sche bezetting, imet de Sovjel-democratie hebben kennis gemaakt dat ze er Ms de
kippen bij waren om &5 Chrislen-socalen, 77 socialisten en slechts.., DRIL
Communisten te kiezen.
En hier in Belgtë ziet men ook heel klaar wat de Communisten over vnj-
heid denken; hunne leus «Geen vrijhetd voor de vijanden van de vr.jhe.dlaat
veel vermoeden en hunne handelwijze geeft zekerheid aan dat vermoeden
Maar in België bestaat toch geen Communistisch gvaar Geen gevaar voor
de vrijheid Liberalen, Socialisten en Udebisten zijn toch anii-Commumstan
en die waarborgen toch de vrijheid j j-
Ja, voor dezen die naar hun meetings en kiespropaganda luisteren doch die
waarborg bestaat VOOR NIEMAND MEER wanneer men weet dat verleden
Dnisdag de beheerraad van het N. 1. R. met verstomming vernam dat de reg«e-
ring aan de sprekers van de „VRIJE polmeke tribune, verbood een woord
te reppen over de «Koningskwestie»» Wie goed >>«f! wef' £?chta"S
dat de bh. Van Glabbeke en Devèze voor de Muro HUN meenmg hebben ge-
zegd over die kwestie. O Vrijheid
ONZE ARBEIDERS wil men ook winnen voor Nationalisatie en etatisme.
Op zichzelf kan het heel nuttig zijn dat SOMMIGE bedrijven zouden gena
tionaliseerd worden. Doch een verregaand etatisme ontneemt stilaan alle rec.it
van spreken en optreden aan de arbeiders en hunne organisatie» Ook l"eroJ
moet worden gewaakt. Arbeiders uit de oogen zien en u met laten om den
tuin leiden door mooië voorstellen. cd nOPH
GEN. We protesteeren tegen de misbruiken van het machmisme, hetwelk
onze arbeiders machienen onder de machienen maakt.
BEDIENDEN opgepast Hebt ge. reeds het gevaar zien komen hetwe
OOK U BEDREIGT etatisme heeft functionansme tot gevolg en dan wordt g
alleen nog een „functie» in het raderwerk van het etatisme.
Hierover mogen de bedienden eens hun gedacht mededeelen. De kolonnen
van ons blad staan voor hen open.
Onze volksgemeenschap moet één zijn Ieders plichten moeten onderlijnd,
maar IEDERS RECHTEN moeten geeerbiedg.d, erkend, gevrijwaard en verdc
d'8lt ons land is ihans maar ééne partij die zoo een stout en manhaftig pro-
gramma durft te lanceeren.
Die partij is DE CHRISTELIJKE VOLKSCHPARTIJ
Zij is nieuw, zij is durvend en manhaftig.
Van Acker (,o,_ socialistisch propagan- P-P^^jd/rs TmtsSFFn
daleider). En nu, kameraad, voor
uit 1 Overal meetings beleggen
Propagandaleider Heel wel, Heer en
Excellentie de eerste minister, maar
hoe de sprekers vervoeren
Van Acker Al de auto's van het Minis
terie staan ter uwer beschikking I
Propagandaleider Zou dat niet gecreti-
ceerd worden
Van Acker: Heeft er in België nog ie
mand te criticeercn Ben ik baas
of niet
Propagandaleider Ze verwijten ons
van nu al dat we dictators zijn.
Van Acker We zijn vijanden van alle
andere dictators... Met ons eigen
zaken heeft zich niemand te be
moeien.
Propagandaleider En.... Excellentie...
waar de kolen halen om de mee
tingszalen te verwarmen
Van Acker Hoe zoo Is de kolenslag
niet gewonnen
het misschien geloofd, maar nu,..??
Van Acker Genoeg daarover. We
moeten aan de menschen zeggen
dat ieder zijn offer moet brengen
voor... voor de verarming... par
don voor de verwarming
land.
Propagandaleider Zou dhr Minister
soms van zijn voorraad niet
afstaan voor onze partij-zalen, dat
ware echt Sociaal...
Van Acker: Goed... dat moet ik thuis
eerst vragen... Mijn vrouw zal dat
misschien criticeeren
PropagandaleiderDan mag er toch nog
gecriticeerd worden Ook over h«t
vrouwcnsiemrecht Ik dacht dat ge
den Baas waart
Van Acker: Dag, kameraad, ik betrouw
op uw vaardigheid als propogan-
da leider.
EVENTJES REDENEEREN.
II. KOSTBARE BEKENTENIS
DER LIBERALEN.
Men hoor; soms zi ggen Hij heeft
zich bekeerd. En, menschen die zich
„bekeeren genieten doorgaans veel
sympathie. In'.egendc 1 menschen die
«keeren» genieten geen sympathie.
Di, is heel natuurlijk daar zich be
keeren» bekeken'.: van het kwade tot
het goede overgaan; erwijl zich kee
ren» beteekent PRlNClEPLOOS van
het eene kamp naar het andere overgaan;
in jpolitieke .aal noeni; men deze laatste
soort menschen: Kazakkeerders».
Dat iemand die zich bekeert veel sym
pathie oogs; s eunt op de volgende fei-
lemand die zijn missing inziet
geeft bewijs van verstand. Iemand
die -en dwaalspoor verlaa. en de goede
opgaat geeft bewijs van verstandig
handelen. Iemand die zonder men
schelijk opzicht zijn missing bekent
handelt groot-menschelijk.
Alhoewel ieder gezond oordeelend
mensch me! bovenstaanden uitleg ac
coord gaat hebben de Liberalen, die ge
zond vers and schijnen in pacht te heb
ben, daar een andere opvatting over,
ze zijn toch dom genoeg om die
verkeerdopvatting in hun blad te druk
ken.
Ik geef een s aaltje.
Onder den titel: «Eens kostbare be
kentenis» schrijven z- „Het Katholiek
Vlaamsch Hoogstudenten Verbond dat
voor den. oorlog dikwijls den toon aan
gaf van Anti-Belgieisme heeft in de
maand November 1945 eene vergade
ring belegd te Leuven, waar zeer belang
rijke verklaringen werden afgelegd die
een zeer gelukkig kentering in de studen-
en mentaliteit aanwijzen. Een evolutie,
die sinds jaren begonnen is in de mid
dens der katholieke studentenaktie heeft
haar bekroning gevonden in de verkla
ringen gedaan door M. Gits, voorzi.ter
van het K. V. N. U. en waaruit blijkt
dat de studenten jh_rfrs bereid zijn pos-
et met Briglë mctVe werken en Be na-
tionalen en staatsburgerlijken zin hoog
te houden.
Over deze bekeering en die kenterin;
.1 goede in de studenten middens heeft
het liberaal blad een argument gevonden
om ook de katholieke pariij te lasteren
en 'haar als de partij der incivieken
doen doorgaan. Ze vergeten, natuurlijk
met opze er aan toe te voegen dat het
vooroorlogsch s'udent.n verbond en di
toenmal'ge katholieke partij niet accor-
deerden.
Verstandige en Vaderlandslievende
burgers juichen de moedige taal van M,
Gi s en al die sudenien (in wier naam
hij sprak) toe. Voor de liberaen is die
bekeering niet sympathiek. Dat sterven
de 'ras weet waarom.
Doch het wordt nog schooner.
In da; zelfde blad en zelfde nummerI
staat ook te lezen: «Alhoewel onze man
da arissen en partijgenooten zich vóór
940 in zekere mate afzijdig hielden (ze
bedoelen: afzijdig van sociale-democra-
tische werking), mogen wij thans m<
genoegen bes'atigen dat er nauwere sa
menwerking tusschen partij en sociale
werken to stand komt. Men heeft EIN
DELIJK OOK IN ONZE RANGEN h
belang der sociale werken ingezien
Dit is heel zekers een kostbare beken
nis Die bekeering der liberale partij
leiders komt heel zekers nic, te vroeg
spijtig da' het blad ER NIET MAG BIJ
VÓEGEN dat de sociale-werkers onder
de Liberalen reeds vóór den oorlog niet
accoord gingen met hunne mandataris
sen en par.ijgenooten want in dien zin
hebben ze toen nooit geschreven. Het
ook wel spijtig voor die Heeren dat
hunne kiesmanifesen toen tertijde toch
beroep dierven doen op de s'em dei
arbeiders daar hunne mandatarisser
voor ins.ond n om hunne belangen
verdedigen.
N et alleen he liberaal blad van Aals:
legt deze kostbare bekentenis» af. ook
dhr Vn Glabbeke zegde voor enkel
dagen langs de radio ongeveer hetzelfd-
door te v rklarcn da. ook de Liberal
partij EINDELIJK democratisch gewor
den is.
UITSTEL GEVRAAGD.
In het Katholiek Middenstandshuis
hield advocaat Tiberghien, professor in
fiskaal recht te Brussel, verleden Maan
dag een buitengewoon leerzame voor-
"racht over de toepassing der jongste
belastingswetten voor een stampvolle
Zijn practische uiteenzetting heeft
rkelijk de toehoorders een grooten
stap vooruitgeholpen. De Katholieke
Middenstandsbond haalt eer van zijn
nitiatief.
Maar uit die les hebben de menschen
teen begrepen hoe zwaar het vraag
stuk is dat de regeering hun ter oplos
sing heeft voorgeschoteld; tegen 28 Ja
nuari moeten vele aangiften binnen zijn;
dit is totaal onmogelijk. Want niet al
leen de handelsvennootschappen en de
groote ondernemingen hebben verplich
ting tot aangifte; ook de geringe man,
zooais kleine winkeliers, s'ielmannen, ja
fs particulieren, werklieden en boeren
zittm met die dringende aangiften ge
wrongen.
In zoo n korten tijd komt op verre na
helft van hsn nooit klaar; he; is ook
niet mogelijk aan eenieder van hen om
ich gauw te doen helpen; op de belas-
gskantoren of in d. post krijgen de
langhebbenden geen woord uitleg; het
secretariaat van den Katholieken Mid
denstandsbond kan onmogelijk zich met
het werk van invullen belasten vern
die organisatie vijftienhonderd leden telt
en di; secretariaat reeds overlast is met
het gewoon werk ten dienste der leden,
want de sociale verplichtingen, onlangs
pgelegd, zijn ook verdubbeld of ver
driedubbeld; bovendien zijn er de zware,
nigvuldige formaliteiten van einde en
begin van 't jaar; diezelfde moeilijkhe
den hebben ook de vele bevoegde perso-
zooals vooraanstaande bedienden
sociale werkers, die overdonderd
orden door de verzoeken van hun fa-
ilieleden en kennissen. Kortom er weegt
las; op tallooze menschen, die hen
radeloos maakt.
Daarom is de eenig mogelijke uitweg
t VERLENGING DER TERMIJNEN
a de aangiften in te dienen; men zeg:
dat dit het inzicht zou wezen van het
bestuur, doch tot hiertoe werd geen of
ficiecle mededeeling gedaan. Het zal
ochtans niet anders kunnen, wan; het
/toch niet mogelijk van b.v. 75 0/0
(en zooveel zouden er minstens zijn)
der belastingschuldigen in overtreding
rilen; zooniet krijgen wij, naast de
massa's verkiezingsincivieken, nog
schejdem honderdduizenden belastings
incivieken.
Wij wenschen om die bekeering
L:beralcn van harle geluk en zeggen
.be, r laat dan nooit Zelfs voor
stervende par ij is het toch aan te prij
zen en te loven in goed: gesteltenis ha:
loopbaan te eindigen.
Maar tot slo. wil ik to: al ki-zers toch
zeggen: Als de vos de passie preekt
boerk.ns wacht uw ganzen
PIERLALA
HET SPOOK.
Gods mogelijk kom
«Hij
de
Onze rakkerconfrater 'l Palheterke
ichrijft dat onlangs het Socialistisch
Weekblad voor Turnhout den slimmerik
ver.oonde door den spot te drijven met
de deugdzame burgers, die het hart
len krimpen bij de gedachte aan d>
wandaden waartoe het bolsjewisme
at en bereid is.
En 't Pallieterke trekt dien slimme
rik bij zijn schijnheilige ezelsooren in
volgende zinnen aan te halen uit de pro-
pagandabrochuur He; Russisch Para
dijs» uitgegeven door de Belgische So
cialistische Partij Er zijn vele opvatlin
gen, schakeeringen en stroomingen bin
het socialisme mogelijk en ook nood
zakelijk. Maar alle socialisten die aan
hun ideaal denken, denken aan een bee:
je meer recht, meer beschaving, r
welvaart, meer kuituur en meer lev
geluk voor de groote massa. Zij denken
aan een democratische samenleving waar
de werkloosheid, de oorlog en vele
andere euvelen van het kapitalism: niet
meer zullen bestaan. Maar hoe hun ON
DERLINGE GESCHILLEN ook mogen
zijn, nooit hebben zij zich hei socialis
me voorgesteld als een bloedig schri'
bewind, als e;n polities'.raat, als een hon
gerland, als een oord der verschrikking,
waarin concentratiekampen .isolatoren,
•vangenissen en politiekantoren de
meest voorkomende instellingen zijn.
AAN HET STALINISTISCHE BOLS
JEWISME heeft he. socialisme DE ON-
U1TW1SCHBARE SCHANDE TE WIJ-
TFN DAT ZIJN NAAM BEZOEDELD
is op f:f.n wijze, als niemand
71CH OOIT HAD DURVEN VOOR
STELLEN -.
Tot daar de vresselijke beschuldiging
uitgebracht door de Belgische Socialisti
sche Par.ij aan het adres van het moe
derland onzer communisten, die zich de
dragers en de verdedigers van het zuiver
socialisme noemen.
In zake tirannieke brutaliteit kunnen
d' communisten opwegen icgin de na
zis. Om de onbedachte lieden te be
driegen zweren z- bij hoog en bij laag
niets gemeens te hebben met die bolsje
wistische verwildering; zoo beweerden
ook de vooroorlogsche demagogen, die
zich nu verlaagden tor gemeene volks
verraders; wij hebben er ne lepel van
binnen gehad. F.n he; tegenwoordig pa
triotisme onzer communis en klinkt zoo
valsch dat niemand daaraan gelooft.
Het Belgisch volk zal nooit van die
beestachtige z-den willen, welke het se
dert vele honderden jaren xiiet meer heef
gekend.
RARE MARUS EN DE
RISSEN
Mijn genoeglijkst uurtje van den dag
's avonds als de kinderen naar bed
n en ons Minneke mei 'n haak- of 'n
breiwerkje tegenover mij zie aan ons
uvensche stoof.
Wij spreken weinig, maar de lu -elc
woorden die er vallen tusschen het tik
.•n van haar naalden in, leiden onze ge-
achten in dezelfde richting.
«Sooi van ons werkvrouw is ui.
Duitschland weer. zegt ze, en nu is hij
een gloeiende an'i kommunist gewor
den.
Ho. is da
ik verbaasd.
Ze aarzel, even en dan..
Berlijn als de Russen bênnenkwaï
hij heeft hen in volle straa
vrouwen zi n overweldigen
,.Ja, d: wereld is e.n vieze parochie
Daarmee val; weer de stilte in en ik
denk na over Minnek .-'s woorden.
Ik weet waarlijk niet wat mij nucsi
n al verb.jstert, de dubbelzinnigheid
van de kommunistische leiders dan wel
de naievLei. van het volk dat nog altiid
bij het heil door Moscou» blijft zweren.
dubbelzinnigheid van de roode lei
ders I
Tien jaar terug waren ze verbe'en pa
cifisten. Op 1 I November droegen ze ge
broken geweren *n griezelige
vol oorlogswrakken met bloedende
en beens.ompen. Ze weigerden sol
datendienst en saboteerden het leger. In
September '39 werden ze Duitschgezmd
omda; von Ribbentrop naar Molo'.ov
was gegaan. In '44 liepen ze met mi
trailleren over den schouder en hand
granatin in hun laarzen en '45 versleten
je onzen Koning voor prima-inciviek.,
oroda; hij de wapens had neergelegd
Ja, ja 't Kan virkeeren placht
de oude Brederoo te zeggen. Maar waai
,ik al evenmin wijs uit geraak, is uit de
naievi'.eit van ons goei gemeente.
Di gezonde zin van ons volk is noch
tans spreekwoordelijk en het is een fe:t
men om :;n Vlaamsche volksjongen
Ve rollen fameus vroeg moe. opstaan.
Niettegenstaande da: laten onze volks
menschen zich door de beloften van
hun lcidirs ver-leiden, gelijk c
kindermeid door de cigare'.ten
chocolade van haar Tommie.
Wanneer men zooals ik - cr dik
wijl me: den trein of den tram op uit
moet en z'n ooren spitst, dan hoort men
héél interessante dingm. Dan kom; ge
volgend besluit de kameraden die
it d - Russische brores verbroederd»
hebbin zij radikaal van hun «roode
koorts genezen.
Op Ons-Hier-Hemelvaartdag zit ik in
een treincoupé tusschen Kortrijk en Ror-
riare. Naast mij en voor mij-een jonge
Westvlaming die uit Duitschland wcCr
zijn. In weken hebben ze klaarblijkt I jk
geen zeep m:.r gezi n Schuins over m j
een dame (?l) op haar Zondags: Als
haar gebencdijden teut opendo;;
hoor', g: onmiddellijkn Kitje 18 ka
raat en zoo rood als een gekookte kre f
Opeens komt de jongin naast mij los:
Maor zwig me van de Russen, we-
j'i, da; cn zin gin minschen meer. Wid
der hadden n 't lager zoo le ter _t eten
cn z: hè-èn ons brood gestolen. Da. en
zou 'n Vlaomschen werkjoeng.n nirt
doene. Widdcr zoeden lieyer van h-er.-
ger gckrevierd zin dan 't brood van n
icameraod t: s elen
Me Marollienne vliegt op „Watte!?
't Zijn de Russen de ons gedélivre ;d
hebben
Maar de kameraad naast haar r.n
<êa (ïin waor, wuvetj--, t zin d: Amer.-
kaanders ëweest!
't Wordt gevaarlijk., z: zullen h: dan
maar op een akkoordje gookn Alla.
laat ons zeggen: 't zijn de twe: geweest.
Maar da van het ges'olen honger
brood blijf als len groote désillusie m
het trein-coupé hangen.
Een w:;k later word ik op 'n boeren
trammetje h--. Hngcland ingeschok'.
Voor mij zit e.n Belgisch krijgsgevan
gene met z'n vrouwtje. Ze zijn nog wa
geg.n.erd.... wa; wil ge, na v:er ja.u
scheiding Ze spreken op fluistertoon
n hij vraag' haar uil naar kenmssen er,
geburen. F.n hoe is het me: M neer cn
Madame X en zij vertrouwelijk «Een
slecht huwelijK er zit een Anvrikaan
h-n... Eneena zeg' de soldaa: en..
Marus knoopt he; in z n oor In één
zaak hebben de Duitschers niet gelogen
n da', is m hun propaganda tegen de
Russen. Al wat ze daarvan gez.-gd heb
ben is juist, dót heb ik met eigen oogen
gezien
Alle goei dingtn bestaan ui' dri: er.
he volgende heb ik van drn jongm d e
er bij was.
Ze waren in het lag r dikke vrnnden
geworden want... z' warm beiden Ajuin-
boerkes en niets trekt zoo in den vr.-em-
dc als volk uit eigen s'reik. Er v,"»r*n
ook Russen èn... Vlaamsche en Hol-
landschc meisj's.
'n Avond waren dc broertjes van Va
dertje Stalin erg aangeschoten en zouden
