Zijn de Cursussen v. Nederlandse
Diktie en Voordrachtkunst
in onze Muziekakademie's
een noodzakelijk kwaad
M!£UWJa^R§B!!SEl/EN
PIERLALA
EN OMSTREKEN.
BURELENKerkstraat-9, Aalst Telef. nr. 24.114 -
VOLKSE OPVOEDKUNDE
(Verschijn! den Donderdag en Zondag van iedere week.
P. C. nr. 881.72 9 Jaarg, 1,25 fr. het Nr. Zondag 6 Januari 1952
Nummer 2
(Familiale Kronijk voor Opvoeding en Onderwijs.)
WIJ LEZEN IN ONZE KRANT...
Wij hebben ze geschreven, gelezen,
horen lezen... de Nieuwjaarsbrieven...
Wij schreven ze of ontvingen ze... de
Nieuwjaarsprentkaarten.
Er zijn die dag zo lees ik in
mijn krant ook vertederende kin-
derbrieven in schoon schrift, met een perkoek op de ar
openvouwend kleurig prentje een keren postuur, met
een fratsenverkoper die het aandierf,
als de tcechte nieuwjaarsbrief» afgele-
zen was, te zeggen Lieve Peter, hoe
meer gij mij geeft hoe beter., dan werd
zulks op een achterlach onthaald
Weet gij 't nog, hoe wij op die blij
de nieuwjaarsdag met de heerlijke pe-
waarop een sui-
sierlijke suikere
korfje rozen, bij voorbeeld, het zinne- omlijsting, huiswaarts trekken, het mo-
beeld van het leven geen rozen zon-nument in lekkerkoek ten toonstel-
der doornen en versierd met een j lend... voor dagen, ja soms voor we
mooi zijden strikje ontroerende -kin ken
derlijke nieuwjaarsbrieven welke do Heerlijke herinnering aan lang ver
dauw van de liefde en het geluk der vlogen tijden
ouders in hun ogen doen glanzen. Dan kwam de jeugdtijd. We wer-
Er zijn kleurige prentkaarten, echte den groot. We schreven geen schoolse
kunststukjes, vooral in verliefde ögennieuwsjaarsbrieven meer... We kochten
kaarten welke jonge harten doen hup- mooie kaartje aan, juweeltjes in onze
pelen als kalfjes op een groene weide j ogen en we zonden die naar vrienden.,
en ze doen smachten naai dc zoveel- jen kennissen... en zonder dat vader of
ste uitgave van het feest van Kana... 'moeder het wisten... ook wel eens naar
Er zijn zoveel teer vrouwelijke kaart- een meisje., of een jongen die wij
jes in allerlei nuances lelieblanke met op die wijze onze verborgen open
een freel kleurmotiefje. licht mauve, bloeiende liefde veropenbaarden.. Was
fijn rose, als de huid van een pasgebo- j daar kwaad in Wel neen... Alles <?p
ren zwijntje, of in een andere zachtzin-,zijn tijd... Naieve, wellicht nog kinder-
nige tint, met een fijnzinnig bloempjeÜjke liefde... uit dewelke misschien
op. Itoch eens die wezenlijke offerende lief-
Er zijn zoveel brieven, vele ze'fs de is gegroeid door de\ trlke wij onze
met een zilveren of een gouden randje, levensgezellin hebben gekozen of onze
welke ons alles wensen wat maar lief levensgezel... die later wel en wee,
en goed is. vreugde cn smart met ons deelde., en
Het is er, dat alles op die schone, dragen hielp,
eerste dag van het jaar, om ons een Zo kwam dan, stilaan, dc rijpere
voorsmaakje te geven van het geluk leeftijd. Wij waren gehuwd. We had
dat wij ons dromen in der eeuwigheid oen zelf kinderen, 't Ging tcch alle
en dat wij elkaar wensen men een z.r- maal zo rap vooibij Onze eigen kin-
lig Nieuwjaar. deren kwamen nu, na enkele jaren.
Nieuwjaarswensen van de kinderen, met een bc'waarschoolversjc en een kus
de gezinsleden, de familieleden. aangedraafd cn boden ons' hun naieve
NieuwsjaarSwensen van vrienden en kinder-jnicuwjaarswensea aan.. Zo gaat
kennissen. cle tijd... Die nieuwjaarswens van eigen
Nieuwjaarswensen van de hande--kinderen verheugde onsin hoge maten
laar aan zijn kliënt. Van de onderdaanjen "t'üch biacht hij ons ook een'tikje'
aan zijn overste. De eerste meestal j weemoed mee... We werden ouder en'
gemeend en oprecht. De andeic cf j ouder... Eik nieuw jaar was ah een]
toch menige van dc andere. van mijlpaal in ens leven.. Nu beseften wij
c'.'e «ge- r>c-e;-,:" crde wensen» bc-i m"aar eerst de inhoud van lie* woord
leefdheidshalve cf omdat het moet... Heit wij tientallen keren wellicht had-
ONS KERSTSTALLEKEN
Kerst- er. Nieuwjaardagen zijn weer
al eens voorbij.
Van Kerstdag tot [driekoningendag
is het de jaarlijkse periode binst dewel
ke de Zon- Feest- Verdof- en Rustda
gen elkaar het dichtst ppvolgen.
Hoe tegenstrijdig het'ook moge klin
ken, het is ook de pe\.ode binst de
welke er het minst gesl,<pen. het minst
gewerkt, het minst gei rst, het minst
verdiend, het meest gecten, het meest
gedronken en het mepst uitgegeven
wordt.
Het is maar wanne» r het meeste
gaan en komen gestild s, het meeste
gewens van zalig, gelukkig en goede
gezondheid gedaan is, liet meeste eten
op is, de beste flessen ledig zijn en de
porte-monnaie plat is dat ne mens ont
nuchterd geraakt en ne klare kop
krijgt.
Het is dan het beste-moment om te
staan mediteren voor liet Kerststalle-
ken hetwelk met veel zorg in de huis
kamer werd geplaatst on hetwelk er
staat te wachten tot het weerom
zachtjes wordt ingepakt cm voor een
jaar naar de zolder te verhuizen.
de hemdsmouwen, de handen in
de broekzakken 'en dé pijp in den
mond (de fijne eigaren zijn binst de
voorbije dagen de lucht ingeblazen)
:tond ik te mijmeren bij «ons» Kerst
stalleken
Ons» stalleken is het mooiste.
Een ander stalleken is anders en als
k er een ander stalleken zie, zie ik nog
altijd het «onze» voor mij en ik vind
nkel stalleken zo schoon als dat
Voor velen inderdaad is de nicuwj.
wens geworden een beleefdheidsformu
le, een verplichting... Waar is de tijd
dat elke nieuwjaarswens ingegeven
werd door de gezins- en de familietra
ditie... diep, innig, gemeend en op
recht
TERUG IN DE TIJD...
Trachten wij ons allemaal, bij de
aanvang van dit nieuwe jaar, terug in
de tijd te werken... dc goede ouwe tijd,
zeggen de mensen op jaren, de tijd van
de «echte» nieuwjaarsbrieven en wen-
Wij waren op de bewaarschool... Bij
Zuster Barbara... of hoe gij ze nu
ook noemen wilt.. Weken vóór nieuw
jaar begon het aanleien van een
nieuwjaarsversje voor de Lieve Ou
ders, voor de «Lieve Peter of Meter
en voor wie nog We stamelden
ons versje op de grote dag, de woor
den «vermoordend» of «verkrachtend
...en toch wijten wij door onze naieve
wens, van dcnwelken wij geen snaar
snapten een traantje van vreugde te
doen glinsteren in het oog van Va of
van Moe, van Peter of van Meter
En later op de lagere school. Hier
werd het ernst. Op een brief met gul
den snee zouden wij onze wensen neer
schrijven, in schoonschrift, onze pen
dopen in de gouden inkt van onze
dankbaarheid. Hier voelden wij reeds
aan wat wij schreven en zegden en
wensen en vooral beloofde op nieuw
jaarsdag aan vader en moeder, aan pe
ter of aan meter... En was er soms eens
den uitgesproken, gelezen of geschre
ven levensloop.. Levens-...loop.. Als
een loop is inderdaad het leven.. Wij
gaan niet door het leven... wij lopen
er door., naar 't einde toe...
En als alles goed 'gaat., en duren
blijft... doch dal is slechts voor de uit
zonderingen.. komt ook eens de blijde
nieuwjaarsdag dat de kinderen van
onze kinderen tot ons komen met hun
nieuwjaarsversje of met hun kinder-1
lijSc naieve nieuwjaarsbrief... Wij zijn
grootvader of grootmoeder geworden..}
Wie had zulks ooit gedacht Wat
gaat het leven snel
EN PEINZEND...
MET VROME HERINNERING,
AAN AL WAT HEENGING-.J
En peinzend, met vome herinnering,
aan al wat heenging. murme'end wij
weemoedig stil: Zoveel jaien zijn over
dit alles heengegaan vader en móéder
zijn reeds lang gestorven en ik zelf be
zit een haard., met kinderen en klein
kinderen reeds. Toch zal ik nooit, al
werd ik honderd jaar, die nieuwjaars- j
dagen vergeten, dat ik, trillend van
kinderlijke liefde en oprecht in mijn
dadelijk vergeten beloften, van moe-
ders armen in die van vader overging.
Nooit zal ik het vergeten, omdat ik
nooit meer in mijn levên zo absoluut
gelukkig zal wezen als in die onschul
dige tijd. de tijd van mijn nieuwjaars
brieven, die kindertijd... miin tiid...
OPVOEDER.
(Nadruk verboden)
KON. MILITAIRE SCHOOL
TOELATINGSWEDSTRIJD
Het Ministerie van Landsverdedi
ging richt in 1952 een tcclatingswed-
strijd in tot de Kon. Militaire School
voor de 92e Promotie «Alle Wapen
en de 107e Promotie Polytechnische
afdeling
Er zullen voorbehouden worden
1AAN DE STRIJDMACHT
1 00 plaatsen in dc Polytechni-
ichc afdeling» waarvan 40 voor het
Fians en 60 voor het Nederlands taal
stelsel.
150 plaatsen in de afdeling «Alle
Wapens», waarvan 60 voor het Frans
en 90 voor het Nederlands taalstelsel.
2. AAN DE RIJKSWACHT
15 plaatsen voor de afdeliiv «Al
le Wapens» waarvan 6 voor het Frans
en 9 voor het Nederlands taalstelsel.
De toelatingsvoorwaarden, het pro
gramma voor de wedstrijd cn alle bij-
derheden betreffende de intrede cn
het verblijf in dc Kon. Militaire School
vindt men in het Voorlopig Regle
ment betreffende de toelating tot de
Koninklijke Militaire School
Dit reglement kan verkregen wor
den mits storting van 10 fr. op Pest-i
checkrckening .-.r. 247.45 5 van de Kas
der kantoorbenodigdheden van de'
Koninklijke Militaire School; Renais-
sancelaan, 30, tc Brussel,
i Dc hvchrijvingen voor de wed trijd
worden op 29 Maart 195.2 gesleten.
een
an ons.
Het is ook met ons vergroeid.
Hoe oud is het nu
Bijna zo oud als'ons oudste en die
udste denkt al aan gouwen Ze is
ook al 21 jaar
Iedere kleur, ieder beeld, ieder fout
mét ons allen yergrejid. Gedurende
al die jaren is er niets An verbeterd,
ian vernieuwd. Van in den be
ginne was liet •ccn",p!»:'i<.Zo compleet-
als het, naar ons gedacht; compleet
zijn kon.
Er was de ster. de krib, het Kindje.
O. L. Vrouwken, de goede Sint-Jozef,
de Os, de Ezel, dc herders (drie), de
schapen (drie) de Koningen (diie)
cén kameel, en de stal natuurlijk.
Met Drie Koningen werd alles eens
verplaatst om plaats te maken voor dc
diie koningen en de kameel die dan
pas ariiveerden uit den Oriente ofte
Oosten.
Zo was «ons» stalleken over 19 jaar,
toen wij maai met ons drie waren. Met
ons drie... Vader, moeder en zij die nu
ons oudste is.
Zo is .ons stalleken nu niet meer; ons
;ezin ook niet.
Wij zijn nu met acht en hadden we
e alle mogen behouden we zouden
met tien geweest zijn.
In ons stalleken hebben we ze ook
allen niet mogen behouden.
Als ik het nu bekijk dan verwon-
deid het mij dat er reeds zoveel van
verdwenen is.
De ster is verdwenen: de ezel is gaan
lopen of... gestorven; nog één herder,
nog twee schaapkes. dc os heeft maar
één oor meer, er is een koning minder,
Maria, Jozef en het Kind
het best bewaard.
Wanneer ik goed nadenk zou ik nog
ecies kunnen zeggen wanneer, hoe
en doorwien de nu verschillende ont
brekende voorwerpen verdwenen zijn.
Ik zie het nog gebeuren of hoor het nog
verklappen bij mijn thuiskomst. Ik
weet wie de ezel, brak, wie de ene oor
van de os op zijn geweten, heeft, wie
de schuld is dat er een Koning minder
dat ene schaapken naar het
slachthuis bracht, wie de herderkens
deed verhuizen, alleen waar de ster
verbleven is kan ik niet te. weten ko
men. Ik zie nog altijd de traantjes uit
kinderoogskens vloeien bij iedei onge
luk dat de bevolking van ons stalleken
kwam te treffen.
Het stalleken zelf. zonder bouwval
lig tc zijn, heeft zijn eerste frisheid ver
loren en de nog overblijvende bewo
ner? hebben ook veel van hun frisheid
ingeboet.
En toch... het blijft het mooiste stal
leken dat er bestaat omdat het «ons»
stalleken is.
Wij zijn met «ons» stalleken ver
groeid en ons stalleken met ons.
Ook ons gezin draagt dezelfde spo
ren van den tijd als ons stalleken. Zo
al; ons stalleken heeft orK ons gezin
zijn vreugd en ziin leed gekend.
En toch blijft nos gezin het
De heer gouverneur der provincie zelf, zo viij mogelijk, indien juist, bou-
Limbuig zegde onlangs Het kwaad wen aan de eigenlijke voordracht zelf-
dat de deklamatieklassen onzer mu- Zo weinig mogelijk voordoen dat
ziekakademie's stichten is onoverzien- wekt bij de leerling naaping wel
baar verbeteren door te zeggen de manier
De achtbare heer gouverneur bedoel- waarop een zin of een betekenis beter
de hier dat de mensen die leerden tot haar recht komt. Dan bestaat en
spreken in bedoelde scholen, wanneer veel kans dat de zegging juist weze en
zij eenmaal op een podium verschijnen, er niet overgevoelig of naast de ware
vooral bij toneeluitvoeringen, alles be- betekenis zal voorgedragen worden,
halve natuurlijk spreken en er een gc-l Steeds ook niet uit oog verliezen dat
affecteerde-en gekunstelde manier van I het verstand het gevoel moet weten te
zeggen op nahouden. j leiden. Hart moe er zijn; gevoel is ech-
Jammer genoeg heeft deze gouver- ter nog geen tianerigheid. Een goede
neur gelijk. techniek bij een juist gevoel, geleid1
Het is een geval om bij te wanho-, door een gezond begrip maken een
pen. vooral zeer treurig als men be-jperfekt deklamator. Beschikt deze dan
denkt dat de ongeschoolde liefhebber.-nog over een goede stem en een juiste
neiging koesteren om na te apen en al-mimiek dan kunnen wij van een prima
dus tot een totaal verkeerd inzicht ko- kracht in de dop gewagen. Wanneer
men. i men tot deze konklusie komt zullen
Waartoe dienen dan do cursussen j onze deklamatieklassen bij onze mu-
van diktie en voordrachtkunst bij onze ziekakademie's niet buiten hun rol val-
muziekakademie's Ien en daarentegen een kostelijke steur*
In de allereerste plaats om behoor-1 wezen voor ons toneelwezen. Dan tm-
lijk te leren spreken en om een techni- mers zullen technisch goed gevormde
sche vorming te krijgen. Of de in te mensen op het toneel evolueren. Dan
studeien tekst nu lyrisch, episch of zal het uit zijn met die onnatuurlijke,
dramatisch is dan nog moet de zeg- gemaakte en gcaffekteerde zegging van
ging altijd beheerst, natuurlijk en een- de meeste produkten die uit onze mu-
voudig blijven. i ziekakademie's komen. Dan zal het ge-
Vooral in lyrische teksten krijgen'daan zijn met de klassieke misvorming1
wij neiging het gevoel de bovenhand tecm eindelijk tot een ware vorming te
laten nemen op het verstand. Niets is komen Mischien krijgen de produk-
meer foutief. Nemen wij b.v.b. Guido ten dezer scholen dan een mindere do-
Gezelic. Waarom zijn de verzen van
deze dichter zo moeilijk om voordra-
gen Juist om de eenvoud en de na-
tuurlijkheid die aan de basis van zijn
gedichten liggen. Wanneer deze nu
aangedikt, overgevoelig voorgedragen
worden iet-- wat bijna alliid ce-
gebeurt kan dit alleen ons "medelij
den opwekken. Een liedje zingen, om
zijn nog
pretentie maar een grote dosis ken-
;sen mede.
Laten wij dus bij het natuurlijke en
het positieve blijven.
Onder een onnatuurlijk optreden
schuilt merendeel onkunde. Men ver-
blcrmt-iets, d-.t men met op een ge
wone rnanier bereiken kan door charge
cn opschroeven. Natuurlijk blijven en
wat kleur te krijgen kan alleman cn is j Z(j ont,oeren is een grote kunst (cfr.
dan ook geen kunst. Eenvoudig en juist Gczcllc) Onrzituurlijk iets opdissen is
zeggen, zonder bombast cn zonder po-,,ern-ik!:ci;jk maar zeer onbehaaglijk
sc, ie heel wat moeilijker ivoor een geoefend toehoorder die zich
Wij moeten natuurlijk het regehna-1 n;ct )aat bedotten cn zich geen zand
tige deinen van een versmaat kennen, j ]aa^ de ogen gooien. Ik vraag mij
Wij moeten weten wat een anapest. dikwijls af waarom de meeste akteurs
een trocheus of een jambe. enz. bete- j op |1ct podium niet doen zoals in Het
kenen. De kenner en geoefende toe-„ewone leven.Eens op het toneel wordt
hoorder moet bij de zegging aanvoelen|ien alles anders Alsof juist
dat de voordrachtkunstenaar weet wat j.iet toneel geen afbeeldsel van het Ie-
maat is. Maar dat wil nog niet zeggen ven ware i
dat de deklamator moet aandikken en I Iemand die op het toneel goed'
overdrijven. Dat wil niet zeggen dat cpreekt heeft zeker 90 r voor op zijn
hij moet deklameren Voordracht-
kunst is geen deklamatie in de zin zo
als die doorgaan? verstaan wordt
Wanneer wij hier over deklamatie
horen spreken denken wij aan de lage
re en helaas in 't algemeen aan IDE
SCHOOL
Vandaar de
«schools voordrj
specialisten, die
medespelers. Hij beheerst het woord en
door het woord, op een juiste ma
nier. de tijd waai in dat woord gaat.
Hij kan dan ook al zeer moeilijk on
handig in dc ruimte evolueren en loopt
grote kans bij een juiste zegging een
.ste beweging en gepast gebaar te
Kijkt maar naar onze schouwbur-
_n: wie er best spreekt zijn ook de
beste akteurs. Wij zouden kunnen ver-
emencn en in 't gewoon leven voor
beelden aanhalen van advokaten, pre
dikanten enz... Dit zou ons echter te
leiden.
Het is dan ook jammer te noemen
dat aan het meest noodzakelijke in *t
leven nog maar zo weinig aandacht ge
schonken wordt. Spreken kan immers
iedereen... Hoe dat iedereen echter
spreekt, dat lijkt bijzaak en... kijkt
ens rondom U.
Goed spreken is een noodzakelijke
•ereiste. Een kapitale zaak in het le-
iilC.
PIERLALA,
gekende uitdrukking
»en». De leraars, geen
■oor klassen staan met
leerlingen die zij voor de zaak niet
kunnen begeesteren omdat zij er dik
wijls zelf niets voor voelen of cm het
zich gemakkelijk te maken, Ieren de
jongens en meisjes louter auditief of
hyper-sentimenteel spreken. Vele
raars, cok specialisten in onze muziek
akademie's, vergeten dat iedere voge
zingt zoals hij gebekt is. Het is dan
ook totaal verkeerd de leerlingen tc
laten zeggen zoal? zij het hun voordoen
of zoals zij het nooit zullen kunnen
doen. In de eerste plaats worden het
doodeenvoudig apen zonder ziel
die door de mond van hun leraar spre
ken. Zij zullen nooit in staat wezen iets Onze voordrachtklassen bij onze
persoonlijk te presteren. In de tweede muziekakademie's is voorzeker eer*
plaats dient de leraar er op te waken 5CJlone) een edele taak beschoren. De
het repertorium van een leerling zo te j leraars dezer scholen moeten zich ech-
kiezen dat het past bij zijn stem, zijn'ter aanpas£en bij de tijd. De overge»
tempeiament en zijn mogelijkheden. voe]joe, onnatuurlijke, romantische pe-
lemand die over geen grote stem bc-,r;ocje heeft afgedaan. Ruimere horizon»
schikt moet zeker geen pas ages uit jten dienen zich te ojfenen. Niets is te»
e,Lucifer» of «Eckerlyc» voordragen genwoordig min waar dan. de woorden
Wat is voor een leerling schoner dan dic de gevierde Sarah Bernhard eens
zichzelf te «kunnen worden; dan na ern- uitsprak Pour faire plcurer il faut
stige studie flink op eigen benen te pleurer soi-mcme».Dat kan tegenwoor-
kunnen staan j dig alleen maar onze lachlust opwek»
De leraar die het persoonlijke in zA^r, en onK medelijdend en schouder*
leerling doodt, doodt Het schoonste wat ophalend doen glimlachen,
die mens in zich heeft. Daarom is het j Q'n wanneer gouverneurs er belang»
nodig dat de leraar zijn leerling kent. stellend zullen op waken dat in onze
Hij meet de keus der stukken ook aan- mrziokakadorr.ie's alles gesmeerd loopt»
pas en bij het karakter en de mogelijk-1 r A hogere insta'.ie's dc nodige belang-
nc-den van de leerling. Hij moet deze (*»cl!:ng voor dit zeer belangrijk pro»
het gekozen stuk leren aanvoelen c A l0lccrn zuüen keest oren dar. wordt alles
begiijpen. Dan eerst, na vee'vuldige le--weldra O. K.
j zing cn uitleg, kan het stuk vgorge- J Gaston V \i\ DE.N BOSSCHE,
'dragen wo-.d(*vi, En wanneer d^, feedingj leraar ir, Nederland-o diktie cn
j het styk goed begrijpt laat hij degevoordrachtkunst.
