Runie:r m. r -fa**-*
MINI
EEN DUITSE STEM OVER
VLAAMSE LETTERKUNDE
ATUREN
loftevole jongeren vermeldt hij
DE WEEKSTAAT VAN DE
NATIONALE BANK
De weekstaat afgesloten op 2 Sep-
Gans toevallig kwam ons een num
mer van het in Duitsland verschijnende
tijdschrift Begegnung in handen.
Naar men ons meedeelde, worden in dit
tijdschrift regelmatig bijdragen over
de Vlaamse literatuur gepubliceerd.
Het overzicht van de vlaamse letter
kunde, dat we in het ons bezorgde
nummer aantroffen, is van de hand
Hejmanowski. Deze criticus is ook ten
onzent geen onbekende meer. Reeds in
Verschillende Nederlandstalige tijd
schriften werden opstellen van zijn
Hand opgenomen. Graag brengen wij
u hier zijn inzichten, opdat we van oor
deel zijn, dat het duizendmaal beter is,
de stem van een onpartijdige buiten
lander te horen, dan deze van een par
tijdige landgenoot, die Boon, Lampo
of Teirlinck heet.
Door het feit, dat deze buitenlandse
auteur buiten de kring van de kleinzie
lige kuiperijen staat, waarmee door
gaans ideologisch-geborneerde en pöli-
tièk-gekleurde pennëridders hun talent
loosheid pogen kracht bij te zetten,
heeft zijn woord een ongewoon-over-
ti»igende klank.
EISENHOWER KONDIGT
OPRICHTING AAN VAN
INTERNATIONALE
ATOüMGEM EENSCHAP
oPresident Eisenhower heeft aange-
welyerantwoorde afkeer voor de Coca- name vari de kredieten aan de particu- kondigd dat de Verenigde Staten zo
Cola experimenten die én in de Tatel- i;ere en 0fficiele sectoren. 'juist tot een accoord zijn gekomen met
ronde én in Tijd en Mens ondernornen Europese Bétalingsunie betaalde verscheidene landen, om, dit maal zon-
worden. Deze atonale pogingen noemt cen van 39 millioen fr. in goud dgr de U.S.S.R de
eerzinwekkend Wel acht hij het Bet kader van de bilaterale en mul- atoompool, welke hij in zijn red'
onnodig, tilaterale overeenkomsten. Bovendien UNO op 8 December jl.
Mets,
Rosseels, Van Kerkhove en Cor Lia ternBer> ;s gekenrr^rkt door een stij
Leeman. 'ging van de biljettencirculatie, de ver-
Wat de lyriek betreft, toont hij een hosjng van de goudvoorraad en de toe-
hij i
internationale
in de
had voorge-
experiment als zodanig niet onnodig, tilaterale overeenkomsten. Bovendien UNO op 8 Decemb<
maar hij verlangt ervan dat het een heeft de Bank dollars in goud omgezet. steld op te richten.
«ernstige» vernieuwingspoging zou zijn. pe goudvoorraad steeg met 226 mil-1 pe president legde die verklaring
Tot de verdienstelijke lyriek der laat- hoen fr. tot 38 milliard fr. de dollar-af te Denver op een geteleviseerdc
sie jaren, rekent hii Vrouw Griese VOOrraad daalde met 195 millioen fr. plechtigheid, ter gelegenheid van de
A 1 1 Over de week van 26 Augustus tot aanvang der werkzaamheden voor het
2 September is het Belgisch tekort bouwen van de eerste Amerikaanse
129 miilioen.fr., maar over Augustus 'atoomcentrale voor het produceren
was er een netto-kredietsaldo van, 334 van kernenergie voor huishoudelijk ge-
millioen fr. Dit is het gevolg van de bruik te Shippingport in Pennsylvania
betaling door Nederland van 780 mil-1 Eisenhower heeft niet gezegd welke
lioen fr. op de Belgische lening vanlanden zullen deeluitmaken v. de pool.
100 millioen gulden. Het tekort der 1°-alhoewel een ambtenaar van het Witte
pende transacties bedroeg in Augustus j-Juis heeft verklaard dat Groot-Brittan-
„r, kunstenaars 446 millioen tegen 1.020 milliard fr. i nig Frankrijk, Canada, Australië, Zuid
verbond van au ogenblik in Mei, 830 millioen. in Juni en /40 Afrika reeds hun instemming hebben
Oos.-Duitsland hebben en dus uit tot dal.ns m onze netto-tekorten tegen-
hun heimat verdreven of naar West- ovft e
ran Beerten en Het Afscheidsmaal
ran Pelcman. Tot daar Hermanowski.
HET KULTURWERK DER VER-
TRIEBENEN DEUTSCHEN
NODIGT UIT.
Het KULTURWERK DER VER-
TRIEBENEN DEUTSCHEN een t
BESPREKINGEN MET BELG1E.
BETREFFENDE HET BOUWEN VAN
"V- vrienden De kredieten aan de privé-secior zijn FABRIEK VOOR KERNENERGIE
Du,island gevlucht z.,n vrienden,_0|Q mini„d fr. toegenomen,! IN ONS LAND.
meer effecten President Eisenhower heeft voorts
ngekondigd
Wupper van 28 Sept. tot 2 Oct. 1954.
Zin en doel van deze ontmoeting is
de oude betrekkingen tussen het Vlaams
Nederlands-Taalgebied en het duitse
posten nieuw aan te knopen en te ver-
diepen.
Volgens Hermanowski was en bljift
het provinciale steeds een kenmerkt
van de vlaamse litteratuur. Geen enkel
landstreek heeft zo meent hij dc
•heimatverbondenheid op zo een tref
fende wijze tot uitdrukking gebracht
als de vlaamse. Het provinciale-
zo betoogt hij was Timmermans'
grootheid ;en bepaalde zijn wereld
roem. Ook Claes dankt hieraan, zijn
vermaardheid in hel buitenland. Dit
kenmerk, dat we maar al te dikwijls de
keerkant van onze letterkunde heten,
rekent Hermanowski ons ten goede.
Wel erkent hij, dat er voor Vlaanderen
een noodzaak bestond, de wereldpro
blematiek in te burgeren Maar toch zal
naar zijn mening ook het specifiek
Vlaamse dienen bewaard te blijven,,
eldlite- na e eersle oor'°S de meeste duuse
lezers juist in het duitse oosten vonden.
kringen van Sudermann, Arno Holz, met
Gerhard Hauptman. Herman Slehr en «l"de 681 millioen fr
0 M p-11„r,rli<TF de welke ter verdiscontering werden aan
Rainer ari 1 F„„v=\,;t tot seboden en 329 millioen fr. meer voor- j De oprichting in de Verenigde
Vlaamse cni.Nederia"™,a™f"\U''i°' schottin op overheidsfondsen. De han Stalen van een opleidingscentrum om
een ontmoeting m ~c delsportefeuille van de Bank heeft op de technici inzake atoomreactoren van
het ogenblik effecten, voor 8.5 72 mil- de bevriende landen het noodzakelijk
liard fr., wat een vrij groot bedrag is. i onderricht te verstrekken voor de ver-
De Schatkist nam 655 millioen fr.wezenlijking van de atoomprograrn-
op, waardoor haar marge bij de Bank ma's van hun landen,
_.jg slechts 500 millioen fr. bedraagt. j 2. Elet aanstaande begin van onder-
1 In de verlofperiode stijgt de biljetten handelingen met de landen die van
De oostduitse auteurs menen vele omloop meer dan normaal, wat ver- plan zijn zelf hun atoomreactoren voor
problemen met de nede-rlandse vooral hlpart dat er mmoentcei een circulatie onderzoekingen te bouwen,
de vlaamse auteurs gemeenzaam te heb- js van 101.815 milliard fr. In. de loop j 3 Qe nakende aanvang van bespre-
Hij bewoog een buisje, waarvan het
uiteinde uranium bevatte en verwekte
aldus een electrische ontlading, die op
haar beurt op 2000 km. afstand een
i'buldozerin beweging stelde cp cle
voor de nieuwe fabriek gekozen plaats.
•De centrale, zo zei dc president, zal
electrische stroom voortbrengen voor
100.000 personen. Dit is de eerste ver
wezenlijking bij de vredelievende aan
wending van de kernenergie en andere
gelijkaardige verwezenlijkingen zullen
volgen, aldus de president.
Lewis Strauss. voorzitter van de
commissie voor kernenergie, en het
congreslid Sterling Cole, voorzitter van
de congrescommissie voor kernenergie,
bevonden zich tijdens de plechtigheid
te Shippingport..
0O0
TREKKINGEN
LOTENLENING 1938
TREKKING VAN 4 SEPT.
Zijn. betaalbaar met
100.000 fr. reeks 228784.
25.000 fr. de volgende reeksen
116314 152744 183729 192570
210595 218123 221004 250866
255044 261085 266809
ben. Het is algemeen bekend, dat de van September wordt deze
oude kuituurdragers, die eens naar het j
duitse oosten gingen, om het land de
kuituur en het Christendom te brengen,
voor een groot deel Vlamingen en Ne
derlanders waren. Het is ook bekend,
dat de vlaamse auteurs sedert de tijd j
willen we onze plaats
ratuur behouden.
1 de 1
igzaam opgeslorpt.
oOc
MONSEIGNEUR
H. VAN WAEYENBERGH
TOT HULPBISSCHOP VAN
MECHLLEN BENOEMD
BLIJFT ECHTER RECTOR
circulatie kingen met België over de bouw van
een atoomfabriek in dit land.
- 4 Dat Donderdag besprekingen zul
len beginnen met Canada over de
atoomkwestie die eerlang zullen ge
volgd worden door gelijkaardige "be
sprekingen met andere bevriende lan
den.
In zijn toespraak verklaarde de pre-
Met Walschap en De Pillecijn werd bestonden altijd wisselbetrekkingen MAGNIFICUS VAN DE LEUVENSE sident
derdaad een algemeen menselijke„ül I UNIVERSITEIT ,j Or.ze voorstellen met het oog. op
dine van de kern-
problematiek aangesneden, nadat reeds bet werk yan Eerw. Pater We-1 Bc,„a meldt uit Rome dat de Heilige'de'vreedzame aanw
bij Streuvels fragmentarisch het «Welt-renfned Van Straaten en van de vlaam-)Vader zopas M.r Honoré Van Waey ener?ie zijn toldusver in de wereldve
problematischebespeurbaar was. Het,s<: en nederlandse bouwgroepen als enbergh. rector magnificus van de Leu-1 „aderjngen met cynisme onthaald,
werk van Laipoo, Claus en Boon. kannie^,kdtuurwerk ons allen bekend. |v;ense universiteit tot hulpbisschop van - aar thans willen wij vooruit. Binnen
redenen
Hermanowski niet tot de grote liters-1 E-1" bestaan dus
tuur rekenen'. Hun werk is in zijn ogen cen ontmoeting.
op moreel gebied, even ongezond ais Het kuituurwerk wenst in betrekking
dat de jongste Amerikanen. Erotiek en te komen met de oude vlaamse. en, ne-
eentonigheid zijn in hun \yerk zo derlandse auteurs, die in Duitsland
kunstloos door elkaar geweven, dat reeds lang. bekend zijn, maar ook mét
men alleen afschuw hebben kan voor dq jongere, generatie, die, hier van dag
het ongure product, dat ze óns als lite- tot dag meer interesse vindt,
ratuur voorschotelen. Onder de be l GODFRIED CAMPHORST.
Meche-
oorde kardinaal aartsbisschop
len heeft verheven.
Mgr. Van Waeyenbergh, die het be
stuur van de inrichtir^» voor hoger on
derwijs blijft behouden, is tegelijker
tijd tot titelvoereria ''fef^sohop van tGil-
ba benoemd.
•oOo-
LANDBOUWERS OP
BEDEVAART NAAR
LOURDES
On 20 Septemb'
niiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiiiiiiMiiiiiimiiiiiitiiiimiiiiiiiiiiiiiiiMiiiniiiiiittiiiMiiiuiiMiiiimiiiitniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii
C.I.P. uit Parijs, dat de Belgische Boe-
renbond in Frankrijk talrijke inschrij-
I vingen ontvangt voor de grote Lour-
j des-bedevaart, die door genoemd orga-1 en een lot van 1 millioen fr.
j 11 isme van 20 tot 27 September e.k. zaPreeks 2915.
j gehouden worden. DERDE SNEDE.
Tot nog toe werden 300 inschrijvin- Bij de 227e trekking van de Lenin:
de door or.ze wetten opgelegde per
ken gaan wij de atoomkennis met an
dere landen, waarvan de goede trouw
bewezen is, delen. Zo pas hebben
met andere landen een overeenkomst
bereikt onv van nu af- aan het- interna
tionaal agehtschap op te'richtèn, dat de
.„-I-.r-r,r4ï>D/-ï' i\»/ ontwikkeling van de nieuwe atoomtech-
LENING tOt WEDEROPBOUW nologie met vredelievende doeleinden
EERSTE GEDEELTE. zal in de hand werken
Bii de 352ste trekking van de Le-1 Na dc verschillende beslissingen
ning tot Wederopbouw (eerste ge- de regering te hebben opgesomd voeg-
deelte) is een lot van 2 millioen be-'de de president er aan toe Dank zij
taalbaar aan nr. 588 van de reeks 0036 die beslissingen en de kennis, die d<
197 nieuwe fabriek ons oplevert, vertrouw
ik dat de kernenergie niet enkel zal die-
nen voor de vernieling van de mens-
0O0—
irlrekt uit onsj
land de grote nationale B.J.8 -bede- gen genoteerd, doch men
vaprt. onder leiding van Kan. C. Claes, het cijfer ver zal overschreden worden
nationaal proost, naar Lourdes. [Zoals men weet groepeert de Belgische
1100 BJ.B.-ers zullen deze bede- Boerenbond in Frankrijk de Vlaamse
vaart 'naar het Franse Maria-oorde" ^««Ise landbouwersgezinnen die
1 zich blijvend in dit land bevestigd heb-
nieemaken. Iben
Anderzijds verneemt het agentschap j
heid, maar dat zij ook haar machtige
acht, dat tot Wederopbouw (Derde Snede) en onuitputtelijke weldoener zal zijn
OP DE
TWEESPRONG
DOOR
ELEANOR FARNES
Geautoriseerde vertaling van
D. L. Uyt den Bogaard.
met vier zere klauwen, maar werkelijk
kind, ik heb liever, dat je me met rust
laat.
Simon, ik zal weg gaan. Maar
vertel me nog één ding. Simon, heeft
Judv je in de steek gelaten
Me in de steek gelaten Hoe
bedoel je, me in de steek gelaten
Ik dacht zomaar. Je keek zo
1 7de Vervolg.
Hij dacht er niet aan verder t«
met een 'huwelijk, dat in de verste ver- boos en grimmig,
te niet leek op een huwelijk, zoals hij' Waarom zou Judy
het wilde hebben. Van dit moment af, j»e]aten hebben Waar
bezwoer hij zichzelf, zou Sally niét jat
meer op het toneel verschijnen en' Ik zei toch ik dacht zomaar,
de dokter evenmin. I Ik vroeg me af of ze misschien gedacht
Er werd gebeld en even later liet zou hebben...
Peterson Sally binnen. Simon was hele- Simon was geprikkeld.
i me in de steek
vroeg
maal niet blij haar te zien.
Hij bleèf staan en Sally schrok van
zijn gezicht.
.'-ï— Simon, waarom kijk je zo somber
en grimmig
Ik heb het druk vandaag, Sally.
Ik, heb geen tijd.
Wat is er aan de hand, Simon
Kan ik je misschien helpen
Jij bent wel de laatste persoon in
de wereld, die me zou kunnen helpen,
Sally. Ja, ik geloof, dat je net precies
het omgekeerde hebt gedaan.
Zc keek zo verontwaardigd, dat hij
onmiddellijk spijt had.
Neem me niet kwalijk, Sally,
maar je moet me geloven. Ik heb het
druk, ik héb zorgen en ik zal je dank
baar zijn als je me alleen laat.
Zorgen Geld, Simon
Goeie hemel, nee. Waarom zou
?k me over geld zorgen maken
Simon, gaat het om Judy
Sally, wees een braaf meisje en -
val me vandaag niet lastig. Ik weet we), maal
dat ik zo brommig ben als een beer Sally keek hem aan,
Wel, wat zei hij scherp.
.Ze denkt... begon Sally nog
maals en hield weer op.
O God, zei Simon wanhopig.
Goed. zei Sally. Ze denkt, dat je
die nacht, dat je niet thuis was en
je opbelde, bij me gebleven bent.
Wat 7 riep Simon uit.
Je hebt me wel verstaan.
Heb jij haar. op dat idee
bracht
Sally hief haar. hoofd op. Haar ogen
schoten vuur. Ze wist, dat ze het zeker
gedaan zou hebben als ze de kans ge
kregen had, maar ze liet zich niet on
rechtvaardig beschuldigen. Simon
vroeg haar excuus.
Hoe weet je dan, dat ze dat
denkt
Ik kon het aan haar gezicht zien,
toen we haar gisteren ontmoetten. En
ik denk, dat dat de reden is, waarom
ze niet naar huis gekomen is.
En waarom vertel je me dit alle-
..•erd een lot van 5 mijlioen fr. toe:
kend aan obligatie 974 reeks 8.85 7 en
een lot van 1 millioen fr. aan obligatie
488 reeks 7.687.
1000 fr. de andere obligaties, van
reeksen.
ELECTRISCHE STROOM VOOR
100.000 PERSONEN DOOR
ATOOMCENTRALE
Na zijn toespraak ging de president
over tot de inwijding van de bouw
werken van de nieuwe centrale
HET AUTOVERKEER OP
WEGEN BRUSSEL—GENT EN
BRUSSEL—NAMEN
TIJDENS AUGUSTUS 1S54
Het ministerie" van Openbare Wer
ken en van Wederopbouw deelt mede,
dat «edurende dc maand Augustus
1954. op de weg nr. 10 Brüssel-Gent.
te Asse, 492,971 voertuigen, en op de
weg nr. 4 Brussel-Namen, tc Overijse,
3 1 3.5b5 voertuigen werden geteid
Gedurende de maand Augustus 195 3
waren de overeenkomstige getallen
400.438 voertuigen te Asse en 278.374
voertuigen te Overijse, hetgeen neer
komt op een verhoging van 23 t.h. en
I 3 t.h., niettegenstaande de ongunstige
weersgesteldheid in Augustus 1954.
De drukste dagen waren, te Asse
Zondag 1 Augustus. 24.253 voertui
gen; Zondag 29 Aug., 19.791 voer
tuigen; Zondag 8 Aug., 18.222 voer-
tuigen.
Te Overijse Zondag 29 Augustus,
16.119 voertuigen; Zondag 1 Augus
tus. 15.832 voertuigen; Zondag 8 Aug.
14.243 voertuigen en Zondag 22 Aug.,
14.217 voertuigen.
In 1953 was Zondag 2 Augustus
1953 de drukste dag zowel te Asse
(18.117 voertuigen) als te Overijse
(19,200 voertuigen).
Verder werd het maximum spitsuur
te Asse op 1 Augustus 1954 lussen
18 en 19 u., (1.899 voertuigen per
uur) en te Overijse op 1 Augustus
1954 tussen 20 en 21 u. (1.325 voer
tuigen) geboekt.
In 1953 telde men tijdens de over
eenkomstige maximum spitsuren 1.511
voertuigen per uur. Te Asse (op 1 Au-
gutus vag. 14 tot 15 u.) en 1.280 voer
tuigen te Overijse (op 15 Aug., van
9 tot 10 u.)
Het begint tot me door te drin-'dat ze bij hem was, om hem met han
gen, d.at je helemaal niets om me geeft, aanwezigheid te helpen weerstand te
Ën ik wil liever Judy een dienst be- bieden aan de vernietigende kracht van
wijzen, al gaat me dat ook aan mijn Judy's schoonheid. Maar Anna hielp
hart, dan jou ongelukkig te zien. Wat hem zoveel ze kon en toen hij aan het
is het leven toch vreemd, vind je niet! eind van de avond opstond om afscheid
De mensen benijden me, omdat ze den- »te nemen, kon hij tot zijn voldoening
ken, dat ik alles in mijn leven heb watconstateren, dat een sfynx niet onge-
ik maar kan wensen roem, geld, voeliger had kunnen zijn. De twee meis
schoonheid, dozijnen vrienden, altijd jes trokken, een mantél aan en gingen
mannen om me heen. En soms voel ik met hem mee naar buiten,
me zo ongelukkig.dat ik wel in de rivier Het is kil, zei hij. Blijf niet wach-
zou willen springen. Het enige, wat ik ten. Het zal me waarschijnlijk wel een
in de wereld wil hebben, kan ik op geen beetje moeite kosten de wagen aan
enkele manier krijgen. 'gang te krijgen.
Simon zweeg. Hij had al zo dikwijls j Ze bleven op de stoep naar hem
Sally gehoord, dat hij wist dat hij haar staan kijken.
niet moest gaan troosten of ze zou dit I Donald startte een paar maal zonder
als een aanmoediging beschouwen.'succes, morelde aan knopjes en hand-
Het beste was, dat ze zich volkomen les, sloeg de motorkop ODen en ver
van elkaar losmaakten, maar dit zou richtte in het donkere inwendige van de
Sally niet willen. I motor allerlei geheimzinnige manipula
ties.
Die avond verliet Simon Londen in I ls hij vanavond in een slecht hu-
zijn snelle wagen. Sally zat naast hem. meur vroeg Anna.
Dat was niet de bedoeling geweest. Si-1 Hij is een duivel, gromde Do
mon had Sally niet mee willen nemen, nald.
maar ze had beweerde ze al heel] Laten we allemaal duwen, stelde
lang geleden met Jim Westerfield af- Judy voor. De oprijlaan glooit een
gesproken een paar weken bij hem te beetje misschien gaat hij lopen,
komen logeren en nu Simon toch die J Anna ging er in: zitten en Judy
kant uitging, kon ze mooi meerijden. Donald duwden, maar de motor van
Zwijgend, ieder in zijn eigen gedach- de oude auto was en bleef dood.
ten verdiept, reden ze door de donkere Als we hem nu eens weer terug
avond. De wagen gonsde over de duwen... begon Judy,
glanzende .jvegen en de ene mijl na de j Geen sprake van. zei Donald. Ik
andere gleed onder hen weg. Sally wil niet hebben, dat jullie dit zware
voelde zich slaperig en het kostte haar ding nog eens duwen. Ik kan best naar
de grootste moeite haar ogen open te huis lopen en morgen iemand sturen
houden, [om hem na te kijken.
Judy en Anna hadden Donald op I Je behoeft niet te lopen, zei Judy,
bezoek. Cynthia was niet thuis en Do- lk kan je in mijn auto brengen,
nald miste haar Inwendig wenste hij, Nee, zei Donald, geen sprake
Doe niet zo dwaas, met de auto
ben je er in tien minuten en als je gaat
Lopen, duurt het eeuwen.. Kom mee.
Ze liepen terug naar de garage.
Judy, reed de auto achteruit uit de ga-
age en Donald stapte in. Anna had
»een zin om mee te gaan. Ze had het
koud, zei ze, en ging terug naar de ka
chel. Judy en Donald reden weg.
Ze hadden het kleine stadje achter
zich en bevonden zich op weg naar het
ziekenhuis, toen hen uit de tegenover
stelde richting een auto naderde met
vol licht.
Wat een licht, gromde Judy,
flitste zelf haar koplampen aan, om ech
ter ook onmiddellijk weer te dimmen.
Maar de tegenligger dimde niet. Zijn
vagen week eensklaps uit naar de ver
keerde kant van de weg, bleef even
link* rijden en zwaaide toen weer te
rug naar de rechterkant. Rakelings
schoten de twee voertuigen langs el
kaar heen en het laatste, wat Judv: zag
was, dat de andere auto regelrecht naar
de berm van de weg koers zette.
Wat een krankzinnige, riep ze
boos uit. Die kerel is dronken. Ze ging
een beetje langzamer rijden, maar
stppte niet. Donald keek achterom
maar voor hij iets had kunnen zeggen,
had Judy de wagen al laten stoppen.
Achter hen lang$ de weg klonk eens
klaps een luide klap. «Dat», zei Judy,
naet een klank van afschuw in haar
stem, leek wel een beetje op Simon s
wagen.
Zii en Donald sprongen onmiddel
lijk uit de auto en renden naar het
wrak.
Brand, hoorden ze een vrouwen
stem gillen. Brand, Simon, schiet op I
