wonen
De Heemkundige Vereniging
2 «'T LAND VAN AALST»
in het zilver
de gazet van aalst
2
iouwen en
Het «heem»,, wat is dat Johan
Daisne ziet het zo
«Vaderland is het meer officiële
begrip, heem is het meer affectie
ve. M.a.w. het vaderland is waar
je naam in de registers van de
Burgerlijke Stand staat geboekt,
het heem waar je naam in een
boomschors werd gegrift.»
Sinds 25 jaar gaan wij met ons
tijdschrift «Het Land van Aalst»
op verkenning uit in «het kleyn lan-
deken tusschen de watervloeden
van de Schelde en de Dender op
de palen van Brabant» (Guicciar-
dini). Het omvat de twee steden
Aalst en Geraardsbergen en nog
150 dorpen; het strekt zich uit
van onder de muren van Gent
(Gentbrugge) tot voorbij Ronse
(Ruien).
In de heemkunde gaat het min
der om veldslagen, vorsten en vre
desverdragen Hoofdzaak is de
geschiedschrijving van uit een spe
cifiek menselijke en maatschappe
lijke visie, het gaat om de leefge
woonten van de «kleine man».
Heemkunde is een bundeling
van vele wetenschappen topony
mie, hydragrafie, geologie, heral
diek, demografie, genealogie, eko-
nomie, folklore en noem maar op.
Hier wordt het heden bestendig
getoetst aan het verleden, want
het heden stoelt op het verleden
en in het heden ligt de toekomst
De diverse studies, verschenen
in ons tijdschrift, gaan dan ook
allerlei richtingen uit. Wij citeren
slechts enkele titels die getuigen
an een grote diversiteit
DE EERSTE SPOORWEGEN IN
HET LAND VAN AALST
Sociologische schets van een
historische ontwikkeling in de Den
derstreek. - Folkloristisch zijn de
Paardeommegangen in het L.v.a.;
de Aalsterse Witvoeten, de bijna
men te Baardegem. - Voor de fa-
miliekunde zijn er stambomen van
oude geslachten en het onlangs
verschenen buitenpoortersboek van
Geraardsbergen met meer dan
25.000 familienamen is een kost
bare hulp voor stamboomklimmers!
Voor de oudste demografische ge
gevens verwijzen wij naar «De
oostelijk^ Limes van het graaf
schap Vlaanderen in 1338» - Een
lange lijst van «Heerlijkheden in
het L.v.a.» herinnert aan het do-
maniaal tijdvlak. De titel «De lij
densgeschiedenis van steden en
dorpen tussen 1573 en 1585»
spreekt voor zich zelf en het uit
wijken van «Een vijftal zestiende-
eeuwse geneesheren te Aalst» ge
durende de godsdiensttwisten»
schetste de intellektuele verarming
van onze gewesten. - Natuurlijk is
er ook de godsdienstige geschie
denis, bvb. over de St. Adrianus-
abdij te Geraardsbergen, het kar
tuizerklooster te St. Martens-Lier-
de, het kollegiaal kapittel te Haal-
♦ert, de Wilhelmieten te Aalst. Een
«Geschiedenis van het godsdien
stig leven en de kerkelijke instel
lingen in het L.v.A. tussen 1550
en 1621» toont de misbruiken aan
die zouden leiden tot de Hervor
ming.
Verder verschenen nog dorps-
monografiën, meestal met verkla
ring van oude plaatsnamen, over
Erembodegem, Denderleeuw, Haal-
tert, Impe, Lede, Hofstade, Moor-
sel, Wieze, Herdersem, Pollare.
Speciale nummers werden ge-
ijd aan Aalst en Geraardsbergen,
weldra komt een Dirk Martensnum-
mer van de pers.
Aan een opsomming van alle be
kroonde studies valt niet te den
ken. Alleen dit
Aan wijlen Voorzitter Dr. Van
gassen werd het ereburgerschap
van Ninove verleend en Redaktie-
sekretaris Pastoor De Brouwer
werd ereburger van Lede hiermee
betoonden beide gemeentebestu
ren hun erkentelijkheid bij het res-
pektievelijk verschijnen van de ge
schiedenis van Ninove en Lede.
Het zal onze leden verheugen te
vernemen dat in de loop van het
jaar 1974 een speciaal nummer
zal verschijnen dat verwijst naar
de artikels die gedurende deze
25 jaar in ons tijdschrift werden
opgenomen. Deze analytische tafel
zal het naslaan van «Het Land van
Aalst» stellig vergemakkelijken en
de bruikbaarheid verhogen
Een laatste wens.
Vele medewerkers hebben er op
onbaatzuchtige wijze toe bijgedra
gen een groot aantal wetenswaar
digheden te verzamelen die Uw
kennis van het heem verrijken,
daarom steun ons door lid te
worden
Het jaarabonnement bedraagt
180 fr, te storten op postrekening
nr 5869.11 «Het Land van Aalst -
Zottegerrr». Hiervoor ontvangt U
om de twee maand ons degelijk
geïllustreerd tijdschrift.
U kan ook steunend lid worden
aan 250 en erelid aan 500 frank.
weekblad gesticht in 1945
verantwoordelijke uitgever Gustaaf Sanders
kantoor en drukkerij
Schoolstraat 26 9300 Aalst
Tel. 053/241.14
postrekening 881.72
3 maandabonnement 100 fr.
6 maandabonnement 190 fr.
12 maandabonnement 360 fr.
op verzoek worden advertentietarieven toegezonden
De Voorzitter F. Courteaux,
Acaciastraat 7 Aalst.
Redaktiesekretaris E.H. J. de
Brouwer, St. Gillis-Dendermonde.
BeheerderLie. G. van Bock-
staele, H. Hartplein 8 Zottegem.
RecensiedienstE. H. V. Gau-
blomme, Pastorie Gottem.
Bestuursleden K. Baert (Aalst)
B. Boel (Herdersem), L. de Rijck
(Aalst), J. Pieters (Serskamp),
A. van Lui (Welle).
ZILVEREN GOUWDAG VAN
DE HEEMKUNDIGE KRING
HET LAND VAN AALST
Onze vereniging viert haar zilve
ren jubileum (1948-1973)
De stad Aalst herdenkt Dirk
Martens die hier, vijfhonderd jaar
geleden, zijn eerste boek drukte
Dit alles wordt feestelijk herdacht
in de raadszaal van het stadhuis
op zGndag 9 september te 10 uur.
PROGRAMMA
Welkomwoord en terugblik door
de h. Frits Courteaux, voorzitter
van de vereniging.
<Hoe het begon», door de h.
Albert van Lui, medestichter van
«Het Land van Aalst».
«De figuur van Dirk Martens,
eerste drukker en promotor van
het humanisme in België. 1473-
1973» door E.H. Kamiel Heire-
man. s.j. bibliotekaris-generaal
van de Vlaamse Jezuïtenorde te
Leuven.
Ontvangst door het stadsbestuur
Gezamenlijk middagmaal. (Bij
inschrijving).
In de namiddag bezoek aan de
boektechnische tentoonstelling
met gereconstrueerde drukpers
in werking van Dirk Martens in
de zalen van het oud-stadhuis,
tentoonstelling «Dirk Martens en
zijn tijd» in het stedelijk muse
um (oud-hospitaal),
tentoonstelling van de kunst
schatten in de winterkapel van
de Sint-Martinuskerk.
Het bestuur van «Het Land van
Aalst» heet haar leden en ook alle
belangstellenden welkom op deze
negende gouwdag
WIELERTOERÏSTENCLUB
T KANTIENTJE VAN
KNOKKE-HEIST
ORGANISEERT
FIETSUITSTAP NAAR
AALST
Op 20 oktober a.s. komt een
Cyclotoeristengroep uit de bad-
stad Knokke-Heist de stad Aalst
bezoeken en zal officieel ontvan
gen worden dor het stadsbestuur.
Het is waarschijnlijk dat Bur
gemeester De Sutter en Schepen
De Grauwe, de Knokke-Heistenaars
zullen vergezellen.
De aankomst te Aalst is voor
zien rond 10 uur.
DENSMARKEN
Op ongeveer 10 km ten westen
van Kopenhagen is er de nieuwe
stad Albertslund-Syd.
Deze nieuwe woonkern zal onge
veer 7.000 inwoners tellen en be
staat uit 1.000 astriumwoningen
zonder verdieping, 550 rijenhuizen
met één verdieping en 650 appar
tementen in 3 verdiepingen-hoge
blokken. De huizen liggen zó dicht
op eikaar dat een zelfde densiteit
bereikt wordt als met moderne
hoogbouw.
Er werd een systeem van volle
dige scheiding van verkeer uitge
werkt. De afvoer van regen- en
draineringswater geschiedt langs
een kanaal dat a.h.w. de rugge-
graat van de stad vormt en waar
langs een brede promenade naar
het stadscentrum leidt.
Het stadscentrum bestaat uit
een winkelcentrum, film- en verga
derzalen, overdekt- en open zwem
bad, gemeentehuis en gebouwen
voor andere administratieve dien
sten, materniteit enz.
Het ligt vlak bij het metro-stati
on dat een vlugge verbinding ver
zekert met het centrum van Ko
penhagen.
Verder zijn in de nabijheid der
woningen kinderkribben, kleuter
klassen en lagere scholen met vrij
etijdscentra voorzien.
Door de dichte koncentratie van
de woningen kreeg het geheel een
sterk-architektonische sfeer en was
het tevens mogelijk een grote open
ruimte helemaal van bebouwing
vrij te houden. Een gedeelte hier
van wordt ingericht als sportter
rein. Deze open ruimte zal echter
grotendeels aangewend worden om
bossen en uitgestrekte grasvlakten
aan te leggen die dan aansluiten
op het landbouwlandschap.
Met de grondoverschot werd
een skiheuvel gemaakt en door de
afdamming van een beek voorziet
men nog in de aanleg van een klein
meer met roei- en schaatsmoge-
lijkheden.
Het meest karakteristieke van de
ze nieuwe woonkern is ongetwijfeld
het duidelijk streven naar het
scheppen van een woonmilieu dat
zoveel mogelijk op menselijke
schaal blijft en terzelfdertijd de
drukke stadsatmosfeer bevat en
een nauw kontakt met de natuur
behoudt.
Een woonmilieu dat naast een
goede woning, met het door de
Deen zozeer gewaardeerde kleine
ingesloten private tuin, evenzeer
voorziet in dichte bossen en uit
gestrekte grasvlakten.
Het kind kan dank zij de schei
ding van het verkeer, even veilig
de schommel die op 20 meter van
de woning staat, bereiken als de
grote vlakte buiten de stad.
De konstruktie gebeurde hele
maal aan de hand van geprefabri
ceerde elementen in gewapend be
ton. Dagelijks komen er 3 huizen
klaar.
De architekten zijn Peter Breds
dorff en Knud Svensson (Stede-
fbouw), Viggo-Moller Jensen, Thy
eg Arnfred, Moges J. Pedersen en
Jorn O. Sorensen Woningen), Ole
Norgard (Landschap- en tuinar
chitektuur).
ENGELAND
Tegen het jaar 2000 zal de ag
glomeratie Leicester bijna zeven
honderdduizend inwoners tellen.
De «auto-dichtheid» zal vervier
voudigd zijn: 1,2 auto per gezin
hetgeen een definitieve verzadiging
van de behoefte aan auto-bezit zal
betekenen. Indien het onevenwicht
tussen de behoefte aan en de re
geling tot verkeer niet weggewerkt
wordt, zal dit niets minder dan een
ramp worden.
Van deze premissen vertrok city
planning officier W.K. Smigielski
om een onderzoek door te voeren
naar mogelijkheden van urbanisa
tie van zijn stad. Op grootscheep
se wijze werden tienduizenden ste
delingen tijdens huisbezoeken naar
hun verkeersgewoonten gevraagd.
Anderzijds werd een analyse op
gemaakt van de sociaal-ekonomi
sche struktuur van deze Midlands-
stad en de gegevens gingen voor
exakte beantwoording in een com
puter.
Dit gebeuren wordt thans in ste-
debouwkundige kringen als een re
volutionaire aanpak beschouwd en
men verwacht ervan dat de metho
de een schoolmodel wordt. Het
nieuwe plan voor Leicester is thans
in volle ontwikkeling. Alvast staat
voorop dat «city plan says «no»
tot the motorcar» het totaal vrije
gebruik van de personenauto ver
dwijnt. Daarentegen wordt een
«geïntegreerd vervoerstelsel» ont
worpeneen harmonische kombi
natie van individueel vervoer en
kollektief vervoer. Zulks impliceert
o.a. een overheidsmonopolisering
van taxi's, autobussen en mono
rail. De automobilisten zullen aan
de radiaalwegen hun wagen parke
ren en in openbare vervoermidde
len naar het centrum worden ge
bracht. Deze radiaalwegen, zeven
in getal, sluiten aan op een ver
hoogde ringweg rond de binnen
stad.