In het Parlement In Kamer en Senaat. Marnix van St- Aldegonde herdacht. ■■mmn» BIJ DIT BLAD BEHOORT EEN BIJVOEGSEL. PRIJS PER NUMMER 50 CENTIEMEN VRIJHEID SOLIDARITEIT VERANTWOORDELIJKHEID LIBERAAL WEEKBLAD DER LIBERALE PART IJ VAN HET ARRONDISSEMENT AALST. NEGENDE JAAR 14 MAART 1937 Nummer 11 AANKONDIGINGEN 1.00 fr. per regel (voor kleine) voor groote aan kondigingen, prijs volgens te vragen tarief. Aankondigingen en artikels te weigeren is voorbehouden. ALLE toezendingen moeten onderteek 2nd zijn. RECHTERLIJKE AANKONDIGINGEN 3 frank de regel. Verantwoordelijke Uitgever EMIEL VAN LIL, Groote Markt, AALV. DRUKKERIJ Michel BRACKE-DUBOÏS ST-GILLIS-DENDERMONDE Voor aankondigingen binnen het Arrondissement Aalst, wende men zich rechtstreeks tot de Redactie «GRAAF EGMONT», Aalst, Tel. 370, Postch. Rek. 41.11.44. Voor aankondigingen buiten het Arrondissement Aalst, wende men zich tot den DRUKKER. EEN MERKWAARDIGE REDEVOERING VAN DEN HEER LOUIS JORIS Tijdens de bespreking van de begroo ting van Buitenlandsche Zaken, heeft de Antwerpsche liberale Volksvertegen woordiger, Louis Joris, een merkwaar dige rede gehouden waarin hij de zoo netelige kwestie der Hollandsch-Belgi sche betrekkingen behandelde. De heer Joris legde vooral den na druk op het feit, dat men zich met geen flagmentarische oplossing van het vraagstuk mag tevreden stellen, en dat onze Regeering, integendeel, moet trachten de kwestie in haar geheel op te lossen. De kwestie van de wateraf- tapping van de Maas en het aanleggen van het Albert-kanaal mag geen aan leiding zijn voor Belgie om concessies te doen aan Holland en aldus al zijn troe ven af te geven om dan later, bij ge beurlijke hervatting van besprekingen omtrent een nieuw verdrag, met ledige handen te staan. De heer Joris bewees, aan de hand van cijfers, dat'de anti-Belgische en de anti-Antwërpsche campagne die in Ne derland opnieuw oplaait, door niets ge wettigd is en dat het goederenverkeer te Rotterdam gedurende de laatste maan den in veel ruimere mate had toegeno men dan te Antwerpen. De mentaliteit die over den Moerdijk heerscht bewijst eens te meer, dat de geest van het verdrag van Munster bij onze Noorderbroeders nog altijd niet dood is, zoomin bij de kooplui van Rotterdam, als in -ie officieele middens te Den Haag. Verleden jaar werd er, wel is waar, in de Hollandsche Kamer op gewezen, dat de betrekkingen met Belgie verbeterd waren, maar men schijnt er in Holland een aardige mee ning op na te houden omtrent deze aangelegenheid. Het blijkt eens te meer dat de liefde maar van één kant moet komen, van den Belgischen kant name lijk. Holland meent nog altijd het recht te hebben zooveel mogelijk hinderpa len op den weg te mogen leggen van het Belgische scheepvaartverkeer. Is het nog niet erg genoeg, dat de uitweg naar de zee van de twee voornaamste Belgische havens, Antwerpen en Gent. over Nederlandsch grondgebied loopt Door Belgie te dagen voor het Inter nationale Gerechtshof te Den Haag, ontzegt Holland ons het recht een ka naal te graven uitsluitelijk op Belgisch grondgebied. Dit is een aanslag op onze soevereiniteit, die niet kan worden ge duld. Belgie doet op zijn grondgebied wat het wil, en niet wat Holland wil. De Hollandsche eisch komt op niet min der neder dan op het dempen van het Albert-kanaal, waaraan honderden mil- lioenen zijn ten koste gelegd, dat een uiterst snelle en gemakkelijke verbin ding te water moet vormen tusschen de Antwerpsche wereldhaven en het in dustriebekken van de Maas, en dat te vens een uitstekende verdedigingslijn moet wezen voor het geval ons land mocht overvallen worden van uit het Noord-Oosten. Nederland; beroept zich op het trak taat van 1863 om Belgie voor het inter nationale gerechtshof te dagen. Dit verdrag handelde alleen maar over wa- teraftappingen stroomafwaarts van Maastricht en is dus niet toepasselijk op het Albert-kanaal. Een ander argu ment van Nederland is het feit dat het Albert-kanaal tusschen Hasselt en Quaedmechelen en tusschen Herent hals en Antwerpen de richting volgt van de oude Kempische vaart, en dat deze vaart moet gespijsd worden door wa- teraftappingen te Maastricht, terwijl dit water nu nabij Visé worot genomen. Dit is een spitsvondigheid waaraan on ze Regeering zich niet moet laten beet nemen. Een derde argument is dat, ten Noorden van de enclave van Maastricht, er water in de Zuid-Wihemsvaart komt dat niet te Maastricht getapt is, doch insgelijks bij Visé en door het nieuw, rond de enclave, aangelegd kanaal in deze vaart terecht komt. Dit nieuwe ka naal rond de enclave was er meer dan noodig. Het is een kunstwerk dat een ieders bewondering afdwingt en waar naar de heeren van den Hollandsehen Waterstaat even mogen komen kijken. Het is te weinig bekend dat de schepen vroeger acht dagen noodig hadden, om een afstand van acht kilometer af te leggen doorheen deze enclave en dat doorgaans het waterpeil op Hollandsch gebied veel te laag stond. Bruggen, slui zen, een tunnel, tijdrcovende tolforma liteiten en het lage waterpeil waren oorzaak van dit enorme tijdverlies. Men zal zich herinneren dat tot het graven van het Albert-kanaal besloten werd, nadat het ontwerp van verdrag tusschen Belgie en Nederland door het Hollandsch parlement verworpen werd, dan wanneer het reeds door een der Kamers was aangenomen, en dit ten gevolge van een campagne van laster en haat, waarbij deze van Rex maar klein bier is, welke begon met betaalde advertenties in de dagbladen en wel dra uitgroeide tot een formidabelen anti-Belgischen veldtocht, waarvan men nooit tevoren de weerga had ge zien. Al deze feiten bewijzen ten overvloe de, dat Holland nog altijd van slechte trouw is en dat het hier alleen maar op aankomt, zooals de heer Joris het deed uitschijnen, Antwerpen zooveel moge lijk te schaden in de expansie van zijn handel. De vermindering van de loods gelden en de haventarieven te Rotter dam zijn daar een nieuw bewijs van. Het is Holland nog altijd een doorn in het oog dat Antwerpen, in betrekkelijk korten tijd, tot een hoogen trap van bloei is gekomen en zelfs de Holland sche havens voorbij gestreefd heeft. De heer Joris heeft er op aangedron gen dat de Hollandsche-Belgische kwes tie in haar geheel zou worden opgelost, want men vergete niet, dat er andere punten zijn die sedert jaren op een op lossing wachten, zoo bijvoorbeeld de verbinding Antwerpen-Rijn (Moerdijk kanaal), de vergrooting van de zeesluis te Terneuzen, werk dat, waarschijnlijk met opzet, niet wordt uitgevoerd zoo dat schepen van groote tonnemaat de haven van Gent niet kunnen bereiken en verplicht worden te Terneuzen te lossen, enz. te worden. De kiezingen zouden aldus niet ophouden en het land zou ononder broken aan een onvruchtbare agitatie overgeleverd worden, wat tegenstrijdig is met de kieswet zelf, die bepaalde ter mijnen van verkiezingen aanduidt. Waarom geen plebisciet en geen refe rendum In zijn haast om beven op de mast te klimmen, wilde Degrelle een pronuncia- miento op zijn Spaanscn wagen, doch hij mislukte. Daarna sloot hij een ver bond met de gezworen vijanden van Belgie en zijn dynastie. Daardoor ver loor de groote man van Bouillon, een groot getal voorstanders. Nu loopt hij achter Van Severen, ook een die Belgie wil kapot maken, om een rijk in de wol ken te bouwen, ten koste van een we- reldooorlog. Stout gesproken is half gevochten, meende L. Degrelle. Ziende dat zijn acties daalden, be sloot hij stroomopwaarts te roeien. Hij riep Zondagavond zijn kudde te Brussel bijeen om haar iets wonderbaars mede te deelen. Het was juist geen geheim voor degenen die ingelicht waren. Na een vloed van woorden en herhalingen, heeft Degrelle met veel emphase uitge roepen, dat hij binnen kort een kiezing te Brussel zou verwekken en dat hij er kandidaat zal zijn. Daarom had hij zekeren Olivier en dezes plaatsvervangers verplicht, ont slag te nemen om de baan vrij te ma ken. Degrelle zelf, die de eerste plaatsver vanger is, heeft zich dus ook van kant gemaakt om als Phoenix uit zijn asch te kunnen verrijzen. Die politiek beoogt maar ijdele agita tie te verwekken en poogt het verloren terrein terug te winnen, zoowel in Bel gie als in het buitenland. Immers, het is geweten, dat de ster van Degrelle in Italië en Duitschland verbleekt. Kan hij geen ontbinding der Kamers verkrijgen, dan is Degrelle een vogel voor de kat. eenvoudig omdat hij met eeuwig zijn volk in uiterste spanning kan laten le ven. Het is al genoeg, dat de kiezingen alle vier jaar gebeuren. Door plaatsvervan gers aan te stellen heeft de wetgever willen verhinderen, dat een kiezing geen kinderspel zou worden. Komt de titularis te verdwijnen, dan komt zijn plaatsvervanger in zijn zetel. In Engeland is het verboden dat een lid der Kamer ontslag neemt, geduren de den tijd der wetgeving waarvoor hij gekozen werd. Met Degrelle staat men voor een bal- oorigen student. Inderdaad, zijn doel is, het parlement af te schaffen door het belachelijk te maken. Te Brussel heeft hij gezegd dat, zoo hij mocht verkozen worden, hij dadelijk zijn ontslag zou geven, om zich dan in een ander arrondissement voor te stel len, ten einde ook op die wijze gekozen den en Margaretha van Parma niet langer voor toegevingen te vinden was. HET SCHRIKBEWIND VAN ALVA Alva woidt naar de Nederlanden ge stuurd. De bloedraad komt in werking. Alva voert een werkelijk schrikbewind uit. Egmont en Hoorn won-en onthoofd. Dan heeft de eerste veldtocht van Oranje plaats in 1568, maar Alva is overwinnaar. De invoering van belastingen, zooals de tiende penning, moedigt den opstand aan. Den Briel wordt door de Watergeu zen ingenomen. In het Zuiden worden verscheidene steden Uit naam van den prins van Oranje bezet. Maar dan heb ben wij den Bartholomeusnacht, de uitmoording van de protestanten te Pa rijs. De zuidelijke steden worden op nieuw aan Spanje onderworpen. Hol land zet den weerstand voort en Alva wordt teruggeroepen. In al die beroerde jaren heeft nie mand Willem den Zwijger in zijn plan nen beter gediend dan Marnix van St. Aldegonde. Voortdurend werd hij door den prins met allerlei onderhandelingen belast, terwijl hij ook aan de krijgsverrichtin gen deelnam. DE PACIFICATIE VAN GENT Na de mislukking van zijn onderhan delingen, had Requesens den strijd: her vat, maar hij stierf in 1576 en dat jaar ook brak de Spaansche furie uit te Antwerpen. Dit bevorderde het sluiten, te Gent, van de bekende Pacificatie van Gent. Marnix van St. Aldegonde speelde bij dieze gelegenheid een vooraanstaande rol. Men vindt aan den grondslag van deze Pacificatie twee hoofdgedachten de vrijheidsgedachte en de verdraag zaamheid op godsdienstig gebied. In ons land wilde hij in de eerste plaats de eendracht tusschen katholie ken en protestanten bewerken, om aan den vijand weerstand te bieden. De verwachtingen van Willem van Oranje en van Marnix werden echter bedrogen. Den 16 Januari 1583 wou de hertog van An jou de stad Antwerpen overweldigen, om zich de macht van een alleenheerscher over onze gewesten te verzekeren. Marnix was zoo ontgoocheld, dat hij zich in zijn goed van Westsouburg, op Walcheren, terugtrok. Hij vertaalde er in het Nederlandsch de psalmen van David, waarin hij, van een voor deze tijden buitengewone meesterschap van onze taal getuigde. Hij schreef er ook een studie over de opvoeding, waarin hij een bijzonder belang hecht aan de studie van de moedertaal. BURGEMEESTER VAN ANTWERPEN Willem van Oranje riep hem echter uit zijn afzondering terug en benoemde hem tot buitenburgemeester van Ant werpen. Niemand minder dan de betreurde Jan Van Rijswijck getuigt, dat tegen over het krachtige Spaansche leger, aangevoerd door een wil, het garnizoen van Antwerpen een wakkere bende was, maar zonder eenheid. Zware tegenslagen troffen de beleger den op 10 Juli 1584 werd het fort van Liefkenshoek door de Spanjaards bij verrassing veroverd en denzelfden dag werd Oranje door Batthasar Ghee- raerts te Delft vermoord. Marnix zag zich genoodzaakt te on derhandelen. Op 7 Augustus 1585 werd de overgave van Antwerpen onderteekend. Zij liet aan de protestanten toe met hun have de stad te verlaten of er gedurende nog vier jaar te verblijven. Gedurende vier jaar kon Marnix zich aldus wijden aan zijn studies. In 1590, werd hij door de Staten van Holland belast met het ontcijferen van brieven, MINISTERIEELE VERANDERINGEN IN HET ZICHT Nopens de miniterieele veranderin gen, schijnt er nieuws te zijn. Niet al leen zou de Liberale Minister Bovesse, Gouverneur te Namen benoemd worden, maar luitenant-generaal Denis zou ook zijn post verlaten. Een lid van het Parlement zou hem vervangen, zooals de heer Devèze ver vangen werd door een generaal. De liberale linkerzijden eischen de versterking van de Liberale Ministeriee- le ploeg, die volgens hen niet opgewas sen is tegen de socialisten. Wie zullen de nieuwe Ministers zijn, die binnen kort zullen benoemd wor den Er is steeds spraak van den radikalen volksvertegenwoordiger Jennissen uit Luik, Staatsminister Lippens, die zich verveelt, sedert hij geen Voorzitter van den Senaat meer is en danig opnieuw minister wil worden. Men spreekt ook van Volksvertegenwoordiger Mundeleer, ondervoorzitter der Kamer en van Se nator Dierckx of Senator Demets. Zal de heer Van Zeeland van de gele genheid geen gebruik maken, om nog andere Ministers te vervangen en dus zijne regeering te herplaasteren Chi lo sa zou de Italiaan zeggen. Zekere katholieke Ministers worden te zwak gevonden. De Heer Bodart zit niet stil, om als democraat den heer Van Isacker te ver vangen, die reeds lang Minister is. «Cha- que son tour», zegde eens de Aalstersche Volksvertegenwoordiger Van Wambeke. IN DEN SENAAT Sedert de Senaat socialisten, commu nisten, rexisten en Vlaamsche nationa listen telt, heeft hij niets meer aan de Kamer te benijden. Voortaan zal elk candidaat-senator, goed doen, lessen van boksen te nemen. De voorkeur zal gegeven worden aan de meest gespierde mannen. Meer en meer wordt het een algemee- ne regel, dat de vergaderingen gestoord worden. Dan wordt het eene vischmarkt van den ouden tijd en eene scheldpar tij. Men heeft ongelukkiglijk aan het hoofd van den Senaat geplaatst een ouderling, «die de vergadering niet kan beheerschen en het noodig aanzien mist. De heer Romanus Moyersoen is als voorzitter niet beter dan Kamiel Huys- mans, die getoond heeft, in meer dan een geval de kluts kwijt te zijn als hij de Kamer moet voorzitten. Verantwoor delijk is hij van de vechtpartij tusschen socialisten, communisten, die samen hem ter hulp kwamen en de nationalis ten en rexisten aftroefden. Bovendien zijn beide voorzitters niet sterk in zake kennis van het reglement. Katholieken en Liberalen verbergen hun ontevredenheid niet en wenschen beide Voorzitters kordaat naar de maan. Senators van rechts en links, hebben spijt, den Heer Moyersoen verko zen te hebben. Konden zij de flater her stellen Hoe werd hij Voorzitter van den Se naat Daar «ie katholieken na de kie zingen de sterkste groep in de Kamers niet meer waren en de socialisten het in de Kamer werden, moest een socia list naar de regels van het spel, Voor zitter van de Kamer worden, terwijl de plaats van Voorzitter van den Senaat aan een katholiek kwam. Daarom moest de Liberaal Lippens, die den Senaat voorzat, de baan ruimen. De Heer Moyersoen was eerst aange wezen als Voorzitter van de katholieke Unie zaliger gedachtenis, maar «ie Heer Pierlot werd verkozen. En opdat de kerk in het midden zou blijven staan, werd de Heer Moyersoen praeses van den Se naat. Ziedaar eene der parlementaire com- binnazionni uit duizend. Die politieker is ook minister geweest en weet men hoe Toen de Heer Theu- nis zijn eerste ministerie vormde, had hij een Minister van Arbeid en Nijver heid te kort. Toen raadde een brouwer van Aalst, tevens Liberaal Senator, de Heer Jos. De Blieck, de eerste minister aan, zijn Aalstersche medeburger als Minister te nemen. Dit geschieidde. De Heer Moyersoen was een oud-luitenant van den Heer Woeste, die aan zijn vader eene plaats van volksvertegenwoordiger te Aalst had te danken en dus niets aan den zoon kon weigeren. Deze trad in de Kamer, en later moest hij haar verlaten, om 'n zetel van Senator te aanvaarden. Na zijn ministerschap, weid hij Burge meester van Aalst en de Aalstenaars beweren, dat zij hem liever verloren dan gevonden hadden. Inderdaad de katho lieken leden eene nederlaag bij de ge meenteverkiezingen, zoodat een gewe zen accordeonspeler, een socialist, bur gemeester van de stad van Dirk Maer- tens werd. Men ziet, dat alle wegen naar Rome leiden. Intusschen is de Heer Moyersoen niet opgewassen voor zijne taak in den Se naat, waar men kijft en dreigt, «dat het kotje rookt. De historische figuren, die de wanden der rijke zaal versieren, zijn reeds lang aan die tooneelen gewoon. Ook blijven zij star en onbewogen als bejaarde se nators, vechtensgereed zijn. Daarmede gaat het aanzien van het Parlement gansch verloren en het Par lement zelf zakt dieper en dieper «door de schuld van de parlementsleden zelf. De Heer Moyersoen mist de manier, de kunst en' de kennis eene vergadering te leiden en dit is niet aan iedereen gege ven, ook niet aan Huysmans. Zie vervolg 2de blad 1ste kolom v. bov, Dit jaar moeten wij de vierhonderd ste verjaring herdenken van de geboor te van Marnix van St-Aldegonde, een der geleerdste, schranderste en geestig ste mannen van zijn tijd. Dezer dagen werd de herdenking in gezet te Antwerpen door een Voor drachtavond, die geopend werd door den H. J. Hoste, Minister van Openbaar Onderwijs, over Marnix en zijn tijd MARNIX EN ZIJN TIJD De h. J. HOSTE, wijst er op, dat Ant werpen het aan zichzelf verschuldigd was Marnix van St. Aldegonde te her denken met de vereering, die aan zijn grooten Burgemeester uit de zestiende eeuw toekomt. Marnix was Staatsman, redenaar, po lemist, 'dichter en prozaschrijver en bo vendien krijgsman in den dienst van een levenwekkende vrijheidsgedachte, die door «de eeuwen heen, de menschen uit deze gewesten is blijven bezielen. Mijn bedoeling, zegt spreker, is te wijzen op de opvattingen van samen- hoorigheid en ook van verdraagzaam heid, die Marnix ondanks alles in zijn bewogen bestaan hebben bezield. Hij werd te Brussel geooren in 1538. Hij stamde uit een adellijk geslacht uit Savooie. Heel spoedig in onze gewesten ingeburgerd, hanteerde hij onze twee landstalen met een meesterschap, die men hem nu nog kan benijden, Te Genève had hij onder leiding van Calvin gestudeerd het Calvinisme kon men destijds beschouwen als het strij dend protestantisme toch kan men de verdraagzaamheid op godsdienstig ge bied terug vinden in bijna alle gedra gingen van zijn leven. HET EEDVERBOND DER EDELEN Met zijn broeder, Jan van Marnix, nam hij een werkzaam deel aan het tot stand brengen van het Eedverbond der edelen, dat in 1566 het bekende smeek schrift overhandigde aan Margaretha van Parma, landvoogdes der Nederlan den. Het smeekschrift was tegen de in- kwisitie gericht en had dus tot doel de vrije beoefening van den protestant- schen zoowel als van den katholieken goidsdienst te verzekeren. Margaretha had zich wel verdraag zaam willen «betoenen, doch haar po gingen werden verijdeld door Granvelle, het werktuig van Philips II. Op zeker oogenbltk vroeg de land voogdes zijn terugroeping, maar Gran velle was machtiger en maakte de zoo gewenschte verstandhouding tusschen katholieken en protestanten onmoge lijk. In verschillende steden ontstond een oproer, dat zelfs in beeldstormerij ontaardde, met het gevolg, dat de ka tholieke edelen uit het Eedverbond tra- Zie vervolg zelfde blad 3de kolom,

Digitaal krantenarchief - Stadsarchief Aalst

De Liberaal | 1937 | | pagina 1