DE PACIFICATIE
DER GEESTEN
OPBOUWEN
De ICoopma®
van Venetië
DETOEKOMST
Binnen kort verwacht H
De Rol van 't Liberalisme
DE OPVOERING VAN
door «Voor Taal Vrijheid».
BIJ I>IT BLAD BEHOORT EEN BIJVOEGSEL.
BLADZIJDE EEN
PRIJS PER NUMMER 50 CENTIEMEN
SOLIDARITEIT
VERANTWOORDELIJKHEID
DE LIBERAAL
WEEKBLAD DER LIBERALE PART IJ VAN HET ARRONDISSEMENT AALST.
NEGENDE JAAR
ZONDAG 15 AUG. 1937.
Nummer S3
AANKONDIGINGEN 1.00 fr. per regel (voor kleine) voor groote aan
kondigingen, prijs volgons te vragen tarief. Aankondigingen en artikels
te weigeren is voorbehouden. ALLE toezendingen moeten onderteek end
zijn. RECHTERLIJKE AANKONDIGING-EN 3 frank de regel.
Verantwoordelijke Uitgever
EMIEL VAN LIL, Groote Markt, AALST.
DRUKKERIJ Michel BRACKE-DUBOIS
ST-GILLIS-DENDERMONDE
Voor aankondigingen binnen het Arrondissement Aalst, wende men zich
rechtstreeks tot de Redactie «GRAAF EGMONT», Aalst, Tel. 370, Postch.
Rek. 41.11.44. Voor aankondigingen buiten het Arrondissement Aalst,
wende men zich tot den DRUKKER.
Het luidt nagenoeg als een axioma
Voor een normale opbloei van het poli
tiek leven, onder al zijn aspecten, zijn
orde en rust in het land van een pri-
meerende noodzakelijkheid. De waar
heid dezer .grondstelling springt zoo
overtuigend in het oog, dat kolommen-
lange bewijsvoeringen haar eerder ver
minderen dan versterken.
Het is dan ook bijna ongelooflijk, hoe
er zoo uitdagend tegen dezen regel ge
zondigd wordt, en het moet op den
duur heel pijnlijk zijn, om aan te zien,
wat er al, eind en ver, aan den politie-
ken horizont gebeurt, hoe er gestookt
en gehetzt wordt, en hoe eindelijk ge
speculeerd wordt op de onwetendheid
en zelfs ongezond nieuwsgierigheid van
het volk. En zulks met geen ander doel
eind dan eigen succes voor oogen, meest
al ten koste van gansch de maatschap
pij-
In volle werkelijkheid zijn deze be
wuste personen, wier beroep alleen dit
van vulgaire troebelwater-visschers
schijnt te zijn, de publieke vijanden Nr
1. Als zoodanig mogen zij niet straffe
loos verder ageeren, moeten zij onver
biddelijk aan den schandpaal gebon
den en strafrechterlijk het zwijgen op
gelegd worden.
Wat kwaad honderden rexistische of
communistische dagbladartikels bij
duizenden hebben gesticht, wat onheil
de opruierige taal van een L. Degrelle
of van een Relecom en tutti quanti in
de breede volkslagen heeft teweegge
bracht, dit alles is door niets te ver
rechtvaardigen. Vooral niet omdat zij
juist hierdoor de belangen van het volk
bezwaarlijk schaden, voor wiens verde
diging zij alleen, naar hun gezegdens,
althans, aan politiek doen.
Helaas Door hun onverantwoorde
lijk spel van rumoer schopperij, door
hun aanpredikingen tot daden van ge
weld, zien deze perverse lieden, het we
zenlijk heil der natie boven het hoofd.
Het volk vraagt geen onrust, wenscht
geen alarmtoestand en wil nog minder
een omwenteling. Het eischt vrede en
orde, om in volle vertrouwen en noes
ten arbeid, gelukkig door het leven te
gaan. Het hoeft geen betoog,- dat de
communisten alleen hun reden van be
staan, in de wanorde zelf hebben.. Zij
•kunnen niets anders wenschen. Alle
wrijvingen, alle twistpunten zijn hun
welkom, en onder de orders van Mos-
cou snellen zij toe, om olie op het vuur
te storten en het volk op te jagen.
Het is dan ook een onbegonnen zaak,
van de volgelingen van Staline,, een
andere houding te verwachten, die bij
dragen moest tot de restauratie van
den vrede in het land. Een heel andere
houding ware van den Heer Degrelle te
verbeiden, op gevaar af, op een zelfde
lijn geplaatst te worden als de Moscou-
vieten
Doch, de Rex-leider heeft alle agita
toren willen overtreffen, en het mag
wel, dat hij eens voor het volk, een be
schamend mea culpa sla. Hij, en hij al
leen méér dan al zijn spitsbroeders te
zamen, dient ter vergelding geroepen,
om al de onrust en kommer, die hij over
het land heeft gestort en waarvan he
den nog de droeve echo natrilt...
In plaats van Belgie te redden, heeft
hij door zijn karpelsprongen het een
slechter dienst bewezen.
Inderdaad, sinds de jongste algemee-
ne verkiezingen voor het Parlement is,
voornamelijk dpor zijn schulo, de poli
tieke toestand niet zelden stormzwan-
ger geweest. De eerste donkere wolken
dreven aan met zijn alarmeerende ver
schijning. Midden nooit geziene, groot-
scheepsche propaganda en spectaculair
vertoon, wist hij, met zijn onmisbaar
oratorisch talent, velen mamenteel voor
zijn beweging te winnen. Zij konden
echter niet vermoeden, dat onder dien
sex-appe al-vollen lach, er een zoo wijde
zee van schijnheiligheid deinde, die on
vermijdelijk eens aan het tempeesten
zou gaan.
Toen het volk ter stembus uitspraak
had gedaan, en Rex een overwinning,
doch ook de eenige, mocht boeken, viel
een normale klaarheid in den politie-
ken toestand te verwachten. De nervo
siteit steeg integendeel ten allen kant,
zoodra de avonturier uit Bouillon voor
goed den dans betrad. Zijn zwaar-poli-
tieke vergissingen vingen onheilspel
lend aan, snel in een aangehouden
rythme,
De tragi-comische tocht der' 200.000,
was een eerste misrekening. Herinneren
wij ons echter voornamelijk die ruste-
looze campagne met het valsche Rex of
Moscou-dilemna, waarop den Heer de
Laveleye, glansrijk met een overtuigend
«Belgie» repliceerde. De gewezen Minis
ter van Justitie, zag heel klaar, dat het
heil des volks' er alles bij te verliezen
heeft, wanneer het in uitdagende vij
andige kampen ingedeeld staat. Belgie
kan er geen nut bij vinden, wanneer
zijn bevolking, door een oriëntatie naar
uiterst links of rechts, als in oorlogs
toestand tegevenover mekaar zich uit
rust, zooals een eventueel aanleunen bij
een z.g. socio-communistisch of fascis
tisch blok of buitenland'sch gebied ook
voor eigen leefbaarheid noodlottig zou
worden. Een toespitsing tusschen de
twee extremefronten, stuurt onoverko
melijk op revolutie aan. De tragedie
van het huidige Spanje is al vast leer
rijk en bloedig genoeg.
En alsof de geesten in het land nog
niet rusteloos genoeg waren, kwam het
onverwachte akkoord van V.N.V.-Rex,
die hoogspanning nog aanvuren. Alleen
uit berekende kwaadaardigheid, waren
de vijanden van voorheen, plots dikke
vrienden geworden,
Het doet nu erg komisch aan, te
constateeren hoeveel Inkt werd ge
bruikt in de respectievelijke dag- en
week-bladen om de noodzakelijkheid en
de trouwe en het houvast van deze kort
stondige alliantie te betoogen. "Want
tenslotte is de voorzegging juist geble
ken...;.. pas openbaar gemaakt, is zij
reeds opgeschorst, zooniet verbroken.
Alles wees op een wederzij dsch huwe
lijksbedrog de feiten beamen het ten
volle en werpen eens te meer een jam
merlijk licht op het gekonkelfoes van
zoovele verantwordelijkheid leiders.
Door dit manceuver echter, steeg de
golving der onrust gevaarlijk over het
gansche land. Dit was wellicht het ge-
wenschte doel voor den Rex-leider. De
tusschentijdige Brusselsche verkiezin
gen zouden tot een orkaan uitslaan.
•Een oogenblik hadden wij gehoopt,
dat de verplettering van den Heer Leon
Degrelle, meteen de zoo noodige kalm
te zou aanbrengen. Doch deze wil de
rust aan het land niet terugschenken,
omdat zij juist voor hem de definitieve
uittocht beteekent, na zijn politiek
doodvonnis. Waar hij het beleid van
het kabinet Van Zeeland niet had kun
nen treffen door al zijn lastervolle aan
vallen, w.o. deze tegen den Minister
Jaspar en waarvoor hij juist zoo
zwaar veroordeeld werd waar hij den
Belgischen Premier op elfde April niet
had kunnen neerhalen, wil hij hem nu
raken bij de stemming der amnestie.
De dubbelzinnige houding van Rex-
leider is even verfoeilijk gebleken en
noodlottig als een communistische actie
die heel het land in 'n chaos herschep
pen wil, waar alleen terreurdaden van
tel zouden zijn.
Meer dan ooit, zoo voor binnen als
buiten de grenzen, heeft Belgie be
hoefte aan rust en daadwerkelijke vre
de. Ons land slaagde er in, zich lang
zaam te ontworstelen aan den beknel
lenden greep der moeilijkste krisisja-
ren. Het ware zondig, het gedane werk
te niet te doen, hoewel wij allen weten
dat het slechts een begin is.
De Koning wijst ons den weg, die
naar onze grootheid leidt, naar het
voorbeeld onzer voorvaderen. Het is te
gelijk de weg der pacifisatie der gees
ten. Alsdan is het ons gegeven, een
heerlijke toekomst in te marcheeren
van welvaart en schoonheid.
Tegenover de haat en de klasse on
verzoenbaarheid dor marxisten, stellen
wij onze vredelievendheid.
Tegenover het rumoer en de paniek
stokerij der Rexisten, zetten wij onze
stille, plichtsgetrouwe arbeid.
Tegenover de bedrieglijke mythe der
Vlaamsch Waalsche onoverbrugbaar
heid, vechte onze Vlaamsch-Waalsche
concentratie, zich steunend op een eeu
wen oude traditie van eenzelfde wel en
wee en zich richtend naar een blij-
schitterende horizon vol zegevaandels.
Want ook de Vlaamsche-Nationalis-
ten, zijn de vijanden van het vaderlijk
goed. Uit laag berekend anti-Belgicis
me, uit misdadig separatisme, roeren
V.N.V.ers zich, tegen de levensbronnen
van hun eigen vólk. Bij hen klinkt de
haat tegen Belgie luider dan de liefde
yogf Vlaanderen, Als voornoemde poll-
tiekers azen zij mee, gretig op elke wel
gekomen gelegenheid om onrust en
vijandschap te wekken.
Onrust echter baart wantrouwen, en
vijandschap tweedracht. Beide zijn de
teleurgang van eiken staat.
Op ons, en op allen die het goed mee-
nen met den voorspoed van het volk,
rust de gebiedende plicht, eendrachtig
en verzoenend te zijn, opdat wij sterk
zouden staan tegenover onze vijanden
en onoverwinnelijk.
Tegenover het geweld is de pacifica
tie der geesten een sterk wapen. Laten
wij haar aanprediken
OLAVI (Y)
De verklaringen van President Roo
sevelt na zijn besprekingen met den
Heer Van Zeeland bewijzen, dat een
betere samenwerking op internationaal
gebied mogelijk is, zoowel op ekono-
misch als op politiek gebied.
Het valt inderdaail op, dat de Presi
dent van de Vereenigde Staten naast
•het vraagstuk van den ruilhandel, de
wenschelijkheid van een beperking der
bewapening heeft vernoemd.
Wanneer men bedenkt, dat de nieu
we wereld zich zoo angstvallig mogelijk
verwijderd houdt van alle Europeesche
politieke aangelegenheden, dan zal men
moeten bekennen,dat onze Eerste-
Minister op het Witte Huis te Washing
ton overtuigend moet gesproken heb
ben.
Het is ten ander een feit, dat de ge-
dachtenwisselingen, die in de verschil
lende Europeesche hoofdsteden plaats
hadden onder leiding van den heer
Fiére en de besprekingen van den heer
Van Zeeland in Amerika de deugdelijk
heid aantoonen van de ekonomische en
financieele politiek van onze regeering.
Het verzekeren van de muntvastheid,
het geleidelijk uitbreiden van het ruil
verkeer volgens de formule van de
Oslo-groep zijn praktische verwezen
lijkingen, waarop Belgie mag wijzen als
een voorbeeld tot navolging.
Het is dan ook betreurenswaardig,
dat de politieke hartstochten hier te
lande afbreuk doen aan de volle erken
ning van deze uitslagen, die ons door
het buitenland benijd worden en met
verbazing zal men den veldtocht ge
volgd hebben van de liberale «Gazette
de Charleroi» en van zekere kringen
om de grondslagen zelf van de regee
ring Van Zeeland te vernietigen.
In de laatste vergadering van het be
stendig komiteit van den Liberalen
Landsraad werd na een grondig debat
besloten, dat het werk der regeering
tot in Oktober niet zou bemoeilijkt
worden, tenzij er een nieuw feit zich
zou voordoen.
Men heeft diensvolgens met leedwe
zen vastgesteld, dat dit besluit niet na
geleefd werd en dat door middel van
manifesten en verklaringen een opwin
ding in leven werd gehouden, weke te
gen de belangen van het land moet
uitvallen.
De wanordelijkheden, tijdens- de be
tooging van de vuurkruisers te Brussel,
hebben immers aangetoond, dat uitda
gers en troebelwatervisschers er op uit
zijn de opwinding te gebruiken voor
hun drijverijen tegen de orde, tegen
het grondwettelijk regime, tot zelfs te
gen het gezag van den Koning.
De meerderheid in de liberale gelede
ren is voor samenwerking met de par
tijen, die bereid zijn de verantwoorde
lijkheid van het gezag te deelen om
•het herstel van het land te verzekeren.
De meerderheid is ook voor goede
verhoudingen tusschen Walen en Vla
mingen.
In dit opzicht zal men de wijze be
treuren, waarop de «Entente Wallonne»
te werk gaat, die vergaderingen belegt
om de Waalsche belangen te bestudee-
ren, maar in den grond vooral haar
tijd gebruikt om het Vlaamsche rechts
herstel te dwarsboomen en de Vlamin
gen verdacht te maken.
In plaats van er zich over te verheu
gen, dat voor de buitenlandsche poli
tiek en voor de landsverdediging richt
lijnen zijn vastgelegd, die de veiligheid
en zelfstandigheid van het land moe
ten versterken, trachten sommigen de
ze beide vraagstukken opnieuw tot een
voorwerp van hartstochtelijke betwistin
gen te maken op gevaar af tweespalt te
verwekken in het land.
De rol van het liberalisme ligt. elders
en zooals de liberale Vlamingen het bij
herhaling getoond hebben, moeten alle
krachten aangewend worden, opdat
Walen en Vlamingen alles zouden ver
mijden wat verdeelt om alleen de ware
belangen van de Natie te behartigen.
Reeds meermalen werd in de dagbla
den het gerucht verspreid, dat- in Octo
ber a.s. de samenstelling der regeering
zou gewijzigd worden. Moeilijk is het, te
gissen, wat werkelijk als grondige reden
kan gelden, om de huidige leden van
den kroonraad door andere te vervan
gen. Voor zoover wij weten, heeft geen
enkel minister, totnogtoe, zijn inzicht
te kennen gegeven, om aan zijn ambt
te verzaken. Die losse en zeer lichtzin
nige verspreide geruchten zijn niet al
leen grievend voor de bewindvoerders,
maar tevens laten ze een ongehoorde
ondankbaarheid blijken. Enkele onge-
duldigen onder de vertegenwoordigers
van de natie, hetzij in de Kamer of in
den Senaat, bedwingen met moeite hun
lust, om ook een portefeuille machtig te
worden en in een ministerhotel zich
met een pralenden glans te laten om
stralen. Dat die parlementairen, welke
behcoren tot de soort van wie Multatu-
li zei, dat ze «bij gebrek aan zwaarte
naar omhoog vallen», tot bedaren ko
men en zich tevreden stellen, met het
geen zij tot nu toe mochten verwerven.
Het land en zij zeiven zullen zich er
wel bij bevinden. De tijden zijn er ove
rigens niet naar, om gevaarlijke expe
rimenten te wagen. Meer dan ooit is
het oogenblik gekomen om het aange
vangen economisch herstel te voltooien.
Laat ons bouwers zijn, die met moed,
kracht, bezieling, geestdrift te werk
gaan, alle persoonlijke eerzucht onmee-
doogend verbannen, daden verrichten,
waarvan de vruchtbare gevolgen ten
goede van het algemeen strekken. Het
Ministerie Van Zeeland heeft den stoot
gegeven en veel verwezenlijkt, dat op
beurend de nevelige sfeer opheldert, die
ons omknelt. Maar geen talmen, geen
aarzelen meer. Stilstand is achteruit
gang. Koninklijke commissarissen wer
den aangesteld om de oplossing te zoe
ken van lastige problema's, welke ons
bestaan bemoeilijken. De verslagen zijn
ingediend, lof werd toegezwaaid aan de
ontwerpen van voorstellen, die wantoe
standen moeten doen ophouden en een
beteren tijd voorbereiden. De voorge
legde studies liggen en blijven echter
onaangeroerd. Waarom Worden de
aanbevolen zienswijzen goed bevonden,
dat dan de toepassing volge. De onder
vinding zal leeren, of ze dienen nog
verbeterd te worden. Maar geen tijd
verloren. In plaats van nutteloos en
ontzenuwend te vitten over onbedui
dende zaken, of de handen in den
schoot te leggen en den vakantietijd te
gebruiken om kracht te putten, ten ein
de de partijtwisten met des te vuriger
hevigheid heraan te vangen bij den na
derenden Wintertijd, zou men hoeven
te denken hoe aan de economische her
leving van het land kan gewerkt wor
den. Laat ons de te verrichten taak
voorbereiden.
Op het schitterend congres van het
Willemsfonds, dat verleden Zondag en
Maandag plaats had, hebben de Vla
mingen weder getoond, hoe zij ruste
loos in deze nog beroerde tijden hun
plicht vervullen. Senator Vanderpoor-
ten maakte zich, in zijn heerlijke,
gloedvolle rede, tot tolk van wenken en
wenschen, die wij in acht te nemen
hebben om het land te dienen de
Vlaamsche Beweging tot de eindzege-
praal te brengen en te komen tot «een
schooner,, beter, rijker, volledig gaaf
Vlaanderen in een sterker Belgie». Het
wakker liberaal weekblad «De Vrijheid»
van Kortrijk, wees op zijne beurt terde
ge op hetgeen het liberalisme te doen
staat in de Vlaamsche gouwen.
«Eerst en vooral dient de strijd aan
gebonden tegen het fanatisme, zoowel
het fanatisme dat zich tegen het Vlaam
sche rechtsherstel wil kanten, als het
fanatisme dat de Vlamingen op de dool
wegen van het extremisme zou drijven.
De Vlaamsche bevolking, maakt aan
spraak op een volledige gelijkheid met
de Walen, niet alleen op papier, maar in
werkelijkheid. Het zou onmogelijk zijn
evenwichtige economische en politieke
toestanden in het, land te waarborgen,
indien deze gelijkheid niet zou verze
kerd zijn.
Het Vlaamsche rechtsherstel, evenals
de lotsverbetering van de arbeiders be
rust bij uitstek op liberale grondbegin
selen. Dat moet de taak zijn van de Li
berale partij, wil beantwoorden aan de
behoeften van den tijd, om in de
Vlaamsche gewesten een gezonde taai
en maatschappelijke politiek voor te
staan, welke de verzoening en de
verdraagzaamheid ten goede zullen
komen.
Laat ons bouwers zijn
Het valt niet te loochenen, dat het
liberalisme in de laatste jaren onte
gensprekelijk hare taak heeft begrepen
in opzicht der taaltoestanden.
In de leidende kringen heeft men
onbetwistbaar een krachtinspanning
gedaan om htet volk beter te begrijpen
en zich zijn toestand in te denken
aldus zijn zekere vooroordeelen ver
dwenen die een toenadering hebben
gemaakt, die niet anders dan een heil-
zamen invloed kan tot stand brengen.
Maar vooral in tijden van politieke
spanning duiken nog al te dikwijls
oude gevoelens op, met het gevolg dat
een deel van de vruchten, welke een
verzoenende en tegemoetkomende po
litiek aan het liberalisme kon verzeke
ren, weer voor een groot deel verloren
gaan.
Het liberalisme kan of mag op der
gelijke kleinzielige wijze niet opgevat
worden. Wij zijn van oordeel dat alles
moet worden gedaan om een goede
verstandhouding te bevorderen, zoowel
tusschen de verschillende klassen der
bevolking als in de liberale gelederen,
tot welzijn van de gemeenschap en van
het land.
De verstandhouding moet steunen
op meer onderlinge waardeering en een
helder inzicht van de nieuwe toestan
den. Het is ook noodig dat, wanneer de
gewestelijke groepeeringen of den al-
gemeenen Landsraad bijeengeroepen
woiden en alvorens er nieuwe politieke
besluiten getroffen worden, een billijke
en rechtvaardige vertegenwoordiging
van alle groepeeringen worde mogelijk
gemaakt.
Het liberalisme steunt op de vrije
ontwikkeling van de levende krachten
van het land. Deze ontwikkeleing, wel
ke sinds lang door de vooruitstrevende
liberalen wend voorspeld, heeft betere
arbeidsvoorwaarden voor de arbeiders
medegebracht, alsmede een toenemen-
den invloed van den Vlaamschen mid
denstand.
Op ekonomisch gebied heeft onze
middenstand voorzeker met groote
moeilijkheden te worstelen, ook tenge
volge der wisselvallige ekonomische en
politieke toestanden op internationaal
gebied.
Eindelijk, ten gevolge van de toepas
sing van het algemeen stemrecht, heb
ben de demokratische Vlaamsche ver
zuchtingen zich beter doen gelden in
het Parlement en werden de taalwetten
aangenomen, die geleidelijk normale
toestanden schiepen.
Hoe men er ook moge over denken,
een partij die in de Vlaamsche gewes*
