De Koopman
van
AALST
Binnen kort verwacht
i Aspirine
door «Voor Taal Vrl heid
TWEEDE BLADZIJDE
coord Rusland-Vereenigde Staten, be-
teekend meer voor vrijen handel, can
twintig oproepen of cenferenties.
En ondeitusschen kon gewerkt wor
den. aan de verbreiding en de uitwer
king van ruimere opvattingen.
Geen valsch toekomstmuziek. Geen
drogredenen. Het streven naar een eco
nomische wereldgemeenschap, dient de
brandkasten-mentaliteit te overwinnen.
Want het blijkt eiken dag duidelijker
de ordening, die door zoovele wordt
verlang!, en die alleen de wereldvrede
kan brengen, is onmogelijk, zoo lang
het kapitalisme door den eene of den
andere groep geleidt niet volledig
machteloos wordt gemaakt, en zoo
neergeveld, dat het in de toekomst in
de onmogelijkheid zijn zal de hoorens
weer op te steken. p.E.
DE WAARHEID OVER DEN
HISTORISCHEN NACHT VAN
2 AUGUSTUS 1914
Aan de radio heeft men eenige be
langwekkende inlichtingen over den
historischen nacht van 2 Augustus 1914
vernomen.
Waarom heeft de Vlaamsche radio
over die gebeurtenissen gezwegen wan
neer het to be or not to be, dit is het
bestaan en de toekomst van Belgle op
het spel stonden
Er gebeuren zonderlinge dingen in
de Vlaamsche radio. Mag men niet
vermoeden dat zekere Vlaamsche ex
tremisten er meester zijn
Wat er ook van zij, de Fransche ra
dio heeft voor velen een hoekje van
het gordijn opgelicht.
Zooals luitenant generaal de Sel-
liers de Moranville, die toen hoofd van
den algemeenen staf van het leger was
en den Kroonraad bijwoonde, zegde,
was ons leger niet gereed. Het miste
kanonnen, geweren, ammunitie en het
liet nog op andere punten te wenschen,
40.000 vrijwilligers werden daarom niet
aanvaard.
Daarom was het gek van wege den
onderchef van den staf, generaal ba
ron de Ryckel, voor te stellen met zulk
leger naar Keulen op te rukken.
Ware het aan de grens verslagen ge
weest dan was het ook met ons land
gedaan.
De vraag rijst op wie verantwoorde
lijkheid voor zulken toestand was
Niets anders dan de anti-militaristi
sche politiek van de rechter zijde die,
nog in 1901, het vrijwilligersstelsel had
opgedrongen dat in 1909 met een fail
liet eindigde. Men had immers geen
vr.jwilligers genoeg. Helleputte dip een
groote schuld van die ontwapening
droeg, had immers gezegd, dat ons le
ger moést diénen om «geen oorlog te
voeren»... Daarom is het waarschijn
lijk dat die anti-militarist, die zulke
groote schuld op zich geladen had, te
Maeseyck een standbeeld na zijn dood
kreeg.
Het was de politiek van het gemak,
wanneer Leopold II meermaals en met
nadruk gewezen had op den plicht een
sterk leger te hebben om onze/neutra
liteit te verdedigen.
Hij had het reeds in 1887, vóór het-,
monument van Breydel en De Coninck
te Brugge, gezegd, maar hij predikte in
de woestijn.
Staatsminister Hymans sprak aande
radio een zakelijke redevoering uit, so
ber en simpel van taal.
Hij wees er op hoe het er uit zag in
het paleis wanneer hij, versehbenoem-
de Minister, er aankwam. Hij zegd#>
terloops dat de heer J. Ingenbleek, die
toen Sekretaris des Konings was en nu
Goeverneur van Oost-Vlaanderen, hem
de benoeming van Staatsminister per
soonlijk ten huize had medegedeeld.
De tachtigjarige Staatsminister De-
lantsheere, leunde op den arm van een
knecht van het paleis, Gremdll, oud
gezant van Belgie te Berlijn was het
hart in. We gelooven het, aangezien die
diplomaat als produitscher bekend
stond en een bewonderaar was van
Willem n, die hem zijn portret had
beschonken, dat een eereplaats in het
Belgisch gezantschap bekleedde. Men
weet, dat Greindll de schoonbroeder
van Woeste was.
Wanneer de zitting onder voorzitter
schap des Konings werd geopend,
heerschte een zekere verwarring onder
de aanwezigen, die, in andere woorden,
men kan het raden, den kop verloren
hadden, dit op eenige uitzonderingen
na. Die heeren verwachtten zich aan
geen oorlog en wisten niet hoe Belgie
zou reageeren.
De heer Hymans herinnerde dat Ko
ning Albert kalm en bedaard was. Geen
spier van zijn gelaat vertrok. Overi
gens had hij tot op het laatste oogen-
blik alles gedaan om den Keizer van
zijn voornemen Belgie aan t.e vallen,
af te trekken. Ook Koningin Elisabeth
had haar gemaal hierin geholpen.
Vooraleer de Staatsministers en Gene-
ralen bijeenkwamen, hadden de Minis
ters met portefeuille reeds een verga
dering gehouden, waarvan geen proces
verbaal bestaat krachtens een traditie
die sedert 1869 bestond. Men zou eens
willen weten wat daar gebeurd is.
De Koning nam het woord en zette
rustig uiteen hoe de vprk in den steel
zat. Zijn betoog was klaar en duidelijk:
Belgie moest zich verdedigen of het
zou vergaan. Men had eerst een Qy-
zantijnsch gekibbel van juristen ge
hoord, dat herinnerde aan het gepraat
der Grieken wanneer Mahomed II Kon-
jWantinopel belegerde en innam.
Alweer een teeken dat sommigen de
kluts kwijt waren.
De Heer Hymans bevestigde wat
men reeds wist, te weten, dat Woeste
zich eerst voer een tegenstand in
schijn uitsprak en een defailische re
devoering hield. De heer De Sadeleer
deed een uitval op de trouweloosheid
van den keizer. Ten slotte sprak de Ko
ning en daarna werd hoofdelijk ge
stemd. Woeste stemde eerst. Eenparig
keurde men den vollen tegenstand
goed en ook Woeste stemde mede. Wat
kon hij anders doen
Men weet dat de Kamers in verlof
waren en slechts den 4 Augustas wer
den bijeen geroepen».
Het relaas van den Heer Hymans was
waardig van een historieus, wiens kla
ren stijl hij bezit.
Wat den Heer Carton de Wiart be
treft, die als derde aan de radio sprak,
hij verschoonde Woeste, maar beves
tigde, dat een zekere ontreddering in
het begin van de vergadering heersch
te.
Hij vond het goed zijn partijgenoot
Woeste te verschoonen, doch logen
strafte niet dat deze eerst voor een
schijnverdediging gewonnen was. Dit
pleidooi ten gunste van Woeste is te
Brussel in de hoogere kringen kwalijk
genomen geweest, daar men weet boe
misdadig de rol van den leider der con
servatieven geweest is in zake de ver
dediging van ons land, zijn aangeno
men vaderland, want zijn vader was
een Pruis en Consul van Pruisen te
Brussel geweest.
Woeste hield van Frankrijk niet, maar
wel van het land zijner vaderen. De
heer Carton, die beter dit potje had
gedekt gehouden, heeft er niet bijge
voegd dat Woeste tijdens het beleg
van Antwerpen in gezelschap van
Brand Whitlock, gezant van de Ver-
eenigde Staten en den militairen at
taché van het gezantschap van Spanje,
met voorstellen van een wapenstilstand
van den vijand naar Antwerpen was
gegaan waarin juist spraak was van
een schijnverdediging, en dat Woeste
door den Koning, noch door den heer
de Broqueville werd ontvangen. Hij
moest dus onverrichterzake naar
Brussel terugkeeren.
Niettemin hebben de conservatieven
op initiatief van Minister Segers, den
vriend van Degrelle, een monument te
Elsene opgericht net als Helleputte er
een gekregen had wanneer Koning Al-
bert nog op een monument van dank
baarheid te Brussel moet wachten...
Er is meer. De heer Carton de Wiart
was toen zelf Minister in het kabinet
de Broqueville. Hij heeft dus als par
tijman gesproken. Men z»u hier het
woord kunnen aanhalen 7ous êtes
orfèvre, Monsieur Josse -*!d
Wat ook een pijnlijken indruk maak
te, was zijn overweging na den Kroon
raad wanneer hij zich afvroeg of de
Belgen zijn beslissing zouden goedkeu
ren. Daaraan was geen twijfel, maar de
Minister van Justitie heeft aan de va
derlandsliefde van de Belgen durveii
twijfelen. Altijd was ons volk beter dan
•zijn Ministers en gekozenen.
Minder pommade en literatuur, M.
Carton, maar meer durf, geloof en ver
trouwen in onze natie zou beter
staan hebben.
Daarover zullen wij niet verder pra
ten hoewel we nog veel zouden kun
nen zeggen.
Iedereen is geen held.
Laat ons niet vergeten dat, zoo de
militaire wet van 1913 werd aangeno
men, die ongelukkiglijk veel te laat
kwam, de heer Hymans een pluimpje
op zijn hoed mag steken. Zonder de
stemmen der liberale oppositie zou de
wet niet gestemd geweest zijn. Die op
positie welke steeds als Staatsvijand
was bejegend geweest gedurende de
dertig jaar dat er Ministeries van
rechts waren, stelde haar vaderlands
liefde boven alles en wij vergeten niet
dat haar leider, Paul Hymans, zijn
vrienden overtuigd had hun plicht te
doen.
Hij heeft dit natuurlijk niet aan de
radio gezegd, maar wij schrijven het
hier zwart op wit, opdat de jongere
geslachten het zouden weten en ont
houden.
De ziel, de motor en de sterkte van
den nationalen tegenstand was Koning
Albert, het trotsch figuur van den we
reldoorlog, zonder wien onze jongeren
den paradestap zouden doen.
LIBERAAL MUTUALISME
ge-
Het was een plechtigheid, welke in
gouden letters zal aangeteekend wor
den in de annalen van 't Liberaal mu-
tualisme.
Het preventorium is de bekroning
van het streven der liberalen, die on
danks veie moeilijkheden er toch in
geslaagd zijn, hun eigen tehuis, en dat
een prachtig tehuis is, te hebben voor
hun eigen zwakke kinderen.
Verschillende redevoeringen werden
er uitgesproken, waaronder vooral deze
van Minister Delattre belangwekkend
is, omdat hier door een politiek tegen
strever, eerlijk en oprecht hulde is ge
bracht geworden, aan het groote werk,
door de Liberalen gesticht op mutualis-
tisch gebied.
De Minister verklaarde, dat in de
laatste dertig, de werking der mutuali
teiten zich ongelooflijk heeft uitge
breid en dat de liberalen hierin een
reuzenaandeel hebben gehad.
Verder voerden nog het woord, Mi
nister Hoste, M. Ooulonvaux, voorzitter
van den LandsraacT Kleykens, secre
taris van het «Home» enz...
De Liberalen praten niet veel, maar
doen zooveel te meer. Hunne leuze is
«Doe goed en zie niet om
Het strekt het Liberaal Mutualisme
tot eer, dat het, het gcede doet, om het
goede, zonder nevenbedoeling en enkel
en alleen gedreven door de hoogste ge-
ie lens van menscheiij kheid en naas
tenliefde.
HET HOEKJE VAN DEN
WEETGIERIGE
Te St-Idesbald, werd aan de zee, het
«Preventorium Edouard Pecher» inge
huldigd in aanwezigheid van M.M. Hos
te en Delattre.
Er waren afgevaardigden toegekomen
uit alle gewesten van het land, en tal
rijke liberale mandatarissen hadden
er aan gehouden aanwezig te zijn.
GOLFLENGTE
Bij het uitspreken van bovenstaan
de titel, komen voor eenieders geest
noodzakelijker wijze drie letters te
voorschijn die een geheele warreboel
van min of meer ingewikkelde gedach
ten in het leven roepen T.S.F.
Maai- hoe innig ook het begrip golf
lengte verbonden is met de draadlooze
telegraphie, is het nochtans niet ge
raadzaam aan de hand van deze laat
ste het eerste te willen verklaren. Öm
ons doel te bereiken en toch een een
voudige uiteenzetting te bekomen, die
nen wij 'de moeilijkheid te splitsen en
ons naar de bron te verplaatsen.
Aan de basis van de draadlooze tele
graphie studie liggen op theoretisch
gebied de geluidsleer en het electro
magnetisme. Naderhand hebben ce
toepassingen in beide wetenschappen,
in innige praktische samenwerking met
de Algemeene Electrotechniek en de
lampenleer, geleid 'tot de huidige ver
hevene trap van volmaaktheid welke de
draadlooze heden- ter dage toereikt
Wij hebben dan ook gedacht logisch
te handelen door onze bespreking drie
voudig op te vatten en daartoe de na
tuurlijke volgorde te gebruiken aange
duid door het wordings processus zelf
van de draadlooze telegraphie.
Door eerst de rol uit te leggen ge
deeld door golven en golflengte in ge
luidsleer en electromagnetisme, zal het
ons naderhand minder moeilijk vallen
de betrekking aan te -duiden die be
staat tusschen onze radioapparaten en'
de cijfers waarmede de uitzendingspos-
ten de golflengte aanduiden in onze
radioprogramma's.
Golflengte in geluidsleer.
Geluidsleer omvat de bespreking van
ulanken en geluiden. Slaan wij met een
hard voorwerp op een vast lichaam
iedereen weet dat wij een klank heb
ben voortgebracht. Welnu de ondervin
ding leert,, en toont gemakkelijk aan,
dat het vaste lichaam na het toebren
gen van de slag, een trillende bewe
ging aanneemt.
Om er zich terloops van te - overtui
gen, hoeft men slechts de hand te
plaatsen op een klok of een bel de
hand ondergaat een zeer eigenaardige
tinteling. Een sprekend bewijs van de
voortbrenging van de klank door tril
ling vindt men ten andere in de toe
passing van het diapason.
De moleculen der lucht in de on
middellijke nabijheid van het trillende
lichaam, komen in botsing met dit
laatste en de beweging verspringt van
molecule op molecule door onderlinge
en aanhoudende aanstooting. De tril
lende beweging;die dus de klank daar-
stelt neemt om zoo te zeggen de lucht
als voertuig, en verplaatst zich door
heen de opeenvolgende luchtlagen tot
aan het oor van den waarnemer wiens
trommelvlies de klank opneemt.
Het gaat hier niet om een verplaat
sing van -de stof, maar wel om een
verplaatsing van de toestandsverande
ring aan dewelke de stof onderworpen
is.
Zulkdanige verandering of even-
wichts verbreking ontstaan in een
het
punt van een elastisch midden, plant
zich voort, en zet zich over van mole
cule tot molecule onder de benaming
van golf of golving.
Een klassiek voorbeeld van golf is dit
van den vallenden steen in stilstaand
water. De steen komt in aanraking
met de wateroppervlakte, een vorm
verandering ontstaat in het water en
verplaatst zich onder vorm van een
kleine zichtbare golf. Laten wij nu, na
gelijke tusschenpoozen, verschillende
steenen vallen, dan krijgen wij een
opeenvolging van golven die zich met
dezelfde snelheid voortplanten. Wij zeg
gen met «dezelfde voortplantings-snel-
heid, want geen enkele golf haalt de
vorige in.
Wij stellen gemakkelijk vast dat
het hier met het water is dat zich ver
plaatst in de richting van de golvin
gen maar wel de energie geleverd door
den val van de verschillende steenen.
Door volstrekt gelijksoortige ver
schijnselen worden de geluidsgolven
voortgebracht de vallende steen in
aanraking met het water wordt ver
vangen door de geluidsoorzaak die fei
telijk een verandering van druk is, en
in plaats van het water dienen de
lucht moleculen tot -ondersteuning van
-:'e verplaatsing. Een verschil bestaat
nochtans en ligt hierin dat de trillin
gen aan de wateroppervlakte loodrecht
op den voortplantingszin geschieden
terwijl deze van de luchtmoleculen er
evenwijdig mede zijn.
Daar nu in het punt waar de eerste
trilling ontstaat, andere volgen, zien
wij hier ook een opeenvolging van ge
luidsgolven te voorschijn komen die
zich met een konstante snelheid ver
plaatsen.
Iedere trilling stelt een toestands
verandering daar die tot het beginpunt
terugkomt en geschiedt in éénzelfde
tijd, genoemd periode.
Wanneer nu het oorsprongspunt van
;eluid, gedurende zulkdanige pe
riode, zijn eerste trilling ondergaat,
verplaatst de geluidsgolf zich, met ha
re constante voortplantingssnelheid,
doorheen de .luchtlagen, tot in een ze
ker purit. In andere woorden, na een
aantal seconden gelijk aan één periode,
begint in dit laatste punt de trilling
zich te doen voelen.
Welnu, de afstand tusschen beide
voorgaande punten, noemt men «golf
lengte».
De golflengte van een geluidsgolf is
dus, de, door de golving afgelegde weg,
gedurende één trillingsperiode.
Het is ons ook nog de afstand tus
schen twee welkdanige punten, waar
de golf voorbij trekt en in dewelke, op
éénzelfde oogenblik, gelijkwaardige
toestandsverandering plaats -grijpt.
Totdaar voor wat de geluidsleer aan
gaat- M.P.
Oproep tot de Jeugd.
Wij lezen in «De Haagsche Post» dat
de Nederlandsche Heidemaatschappij
en 't Staatsboschbeheer, zich tot de
Nederlandsche Jeugd richten voor de
bescherming en eerbied voor de natuur.
Zij lieten voor dat doel -een vouwblad
verschijnen, dat met honderdduizenden
het land d-oor werd verspreidt. Frisch
gekleurde teekeningen, wijze vermanin
gen en leuke versjes sporen aan om
voorzichtig te zijn met vuur de voor
een kort oponthoud gekozen plek niet
te ontsieren met achtergelaten afval
bloemen, planten en vogels te sparen
en de broedplaatsen der vogels met rust
te laten. Voorwaar een prachtig doel
Dit voorbeeld zou hier ook navolging
moeten vinden. Herinneren wij te dezer
gelegenheid aan de indrukwekkende re
de, die wijlen burgemeester Jan Van
Ryswyck in 1904 te Antwerpen, bij het
vieren van den Nationalen feestdag
hield van Vogelen, Bloemen, Zingen.
De roerende woorden, die hij toen
sprak, tot wekken van liefde en eerbied
voor de vogelen en bloemen en voor
het verspreiden en zingen van het
mooie Vlaamsche lied, zouden ook bij
duizenden exemplaren aan de kinderen
moeten door een vlugschrift herhaald
worden, om de deugden en gaven aan
te kweeken, die de jongeren helpen tot
brave burgers te worden, tot lof en eer
van het Vaderland.
der Aspirine tabletten is
ten volle bewezen. Sedert
38 jaren, aldus gedurende
een generatie lang, stelt
de geheele wereld ver
trouwen in dit kleine
Aspirine tabletje. Dit is
ongetwijfeld het beste
bewijs dat Aspirine, zelfs
bij langdurig gebruik,
geen söhadelijke neven
werkingen voor het or
ganisme veroorzaakt.
''Het Product van Vertrouwen.
Vraagt da originaala varpakking met het BAYÉR-
kruis an hat zegel van da nationale Codex
hoffelijk was, maar den premier over
tuigd heeft, dat er maatregels moeten
genomen worden.
Vrijdag zal men meer nieuws daar
over vernemen, daar de Ministerraad
ernstige beslissingen zal nemen. En die
beslissingen zullen wel beinvloed wor
den door het bezoek der rechtschen
aan den Heer Van Zeeland.
Een der directeurs van de Nationale
Bank, baron Hankar, is overleden.
De man was reeds lang ziek. Onge
twijfeld zullen de ontroeringen, ver
wekt door de Zaak der Nationale Bank,
zijn einde verhaast hebben.
Die gewezen artillerie-officier, die 'n
actuaris was, is bestuurder der Alge
meene Spaar- en Lijfrentkas geweest.
Hij had in den laatsten tijd den Heer
Van Zeeland, als onder-gouverneur der
Nationale Bank vervangen.
Hij was ook baron genoemd geweest
en hij laat een groot vermogen achter.
Vele officieren der artillerie en der
genie, vervullen eene rol van eerste
plan in het bankwezen en de zaken.
Men weet dat die officieren twee jaar
langer s^udeeren dan de gewone offi
cieren die aan de Militaire School stu
deer en.
Het schijnt ook dat de Heer Van
Zeeland heeft laten verstaan aan de
katholieken die hem kwamen spreken,
dat hij er niet aan houdt nog langer
Minister te blijven, maar dat men hem
gevraagd zou hebben, aan te blijven.
Men preekt ook sub rosa van zijn
vermoedelijken opvolger. Onder voor
behoud geven wij die geruchten weder.
In alle geval zullen de meeste Minis
ters aftreden.
PROVINCIE OOST-VLAANDEREN
Bij toepassing van art. 2 van de Pro
vinciale Verordening ter verbetering
van het Rundvee, zullen bijgevoegde
stierenkeuringen gehouden worden te
DRONGEN (Dorp), op Vrijdag 10
September, te 9 uur.
MEIRE (Dorp), op Vrijdag 10 Sep
tember, om 10.30 ure.
CRUYSHAUTEM (Markt), op Maan
dag 13 September, te 10.30 uur.
N.B. 1) De stieren tijdens deze
najaarskeuringen goedgekeurd, moeten
in het voorjaar 1938 opnieuw aan de
keuring onderworpen worden. 2) Tij
dens deze bijgevoegde keuringen zullen
de inschrijvingen van stieren voor het
Veestamboek gedaan worden.
De Goeverneur,
J. INGENBLEEK.
ER ROERT IETS.
PE OPVOERING VAN
De komende weken zullen belangrijk
zijn voor de Belgische politiek.
Maandag heeft de heer Van Zeeland
eene delegatie van de rechterzijde ont
vangen.
Het was een klein parlement, dat met
gesloten deuren den politieken toestand
heeft onderzocht.
De veranderingen in het kabinet wer
den opgeworpen.
Vooreerst werd steen en been ge
klaagd over den al te grooten invloed
der socialisten, in de tweede regeering
van Van Zeeland.
De meeste katholieken zijn misnoegd
over die moeiaierij.
Aangedrongen werd, om haar te ma
tigen. De socialistische partij is maar
het derde van het land.
Sr werd ook geklaagd omdat zij zich
verzetten tegen alles wat den midden
stand kan helpen,
Het schijnt dat de Heer d'Aspremont
Lynden, de kwestie van de Nationale
Bank heeft opgeworpen. Tusschen hem
en de Heer Van Zeeland had een ge-
dachtenwlssellng plaats, die weliswaar
STAD AALST
Het College van Burgemeester en
Schepenen brengt ter kennis dat op
Maandag 30 Oogst 1937, te 11 uur voor
middag ten stadhuize, zittingzaal van
het Schepencollege zal worden over
gegaan tot de OPENBARE AANBE
STEDING voor ile VERBETEHINGS-
WERKEN uit te voeren aan de DEN
DER-, KOOPHANDEL- en NIJVER
HEIDSTRAAT.
Lastenboek en plannen, welke niet
te koop zijn, liggen van heden af ter
inzage ten Stadhuize, Bureel 8, eiken
voormiddag, van 8.30 tot 12 uur.
Aalst, den 12 Oogst 1937.
De Sekretaris, De Burgemeester
en Schepenen,
O. Reyntens. A. Nichels.
STAD AALST.
Is te begeven de bediening van
ONDERWIJZERES aan de Stedelijke
Bewaarschool der Schoolstraat.
De aanvraag, alsmede kopij van het
diploma, is over te maken aan het Ge
meentebestuur vóór 1 September 1937.
De Gemeentesekretarls,
Oscar REIJNTENS.
De Burgemeester en Schepenen,
A. NICHELS.
Na dit blad gelezen te hebben geef
het voort aan een gebuur of vriend,
ten einde ons abonnementen te ver
meerderen.
